Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΤΟ WASHINGTON HEIGHTS

Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΤΟ WASHINGTON HEIGHTS 

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=====

Σήμερα το πρωί εκκλησιάστηκα στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στο Washington Heights.

Οπως πάντοτε, όποτε εκκλησιάζομαι εκεί, φεύγω με συναισθήματα κατάνυξης επειδή όλα  τελούνται κατά τάξιν και ευσχημόνως.

Ούτε φραγκοχορωδίες υπάρχουν, ούτε γυναίκες πλησιάζουν το αναλόγιο, ούτε οι ψάλτες πηγαίνουν για να κάνουν επίδειξη της φωνής τους. Οι πολλοί ιερόπαιδες πάντοτε με τα άμφιά τους, οι ψάλτες -και οι τέσσερις που ήταν στο αναλόγιο- με τα ράσα τους, όπως και ο νεωκόρος.

Λειτουργός σήμερα ήταν ένας ηλικιωμένος ευλαβής κληρικός της OCA που γνώριζε αρκετά καλά Ελληνικά τουλάχιστον για να τελέσει τη Λειτουργία στα Ελληνικά -κατά το πλείστον- αν και το ωραίο σύντομό του κήρυγμα το εκφώνησε στα Αγγλικά.

Στην κοινοτική αίθουσα όλοι οι εκλησιαζόμενοι είναι ευπρόσδεκτοι. Η κοινότητα έχει μεγάλη συλλογή από θρησκευτικά βιβλία, κομποσχοίνια, λιβάνι κτλ..

Οι πλείστοι από τους εκλησιαζόμενους ήταν νεαρής ηλικίας -κάτω των τριάντα-, οικογένειες με παιδιά όλων των ηλικιών, αλλά και ορισμένοι ηλικιωμένοι που είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής, η οποία στο παρελθόν έσφυζε από ζωή με πολλούς ομογενείς οι πλείστοι από τους οποίους μετοίκησαν σε άλλες αναβαθμισμένες περιοχές.

Ενας μόνιμος πειρασμός των κοινοτήτων μας. Δηλαδή πηγαίνουν κάπου οι ομογενείς δημιουργούν κοινότητες με πολλή ζωή και μόλις αλλάξει ο δημογραφικός χαρακτήρας της περιοχής μεταναστεύουν ομαδικά σε πιο αναβαθμισμένες περιοχές και μένουν μεγάλοι και περικαλλείς -πολλές φορές- ναοί άδειοι.

Η παρουσία πολλών νέων στο εκκλησίασμα -που έρχονται από άλλες περιοχές- οφείλεται αποκλειστικά στον δραστήριο ιερέα της κοινότητας π. Γεώργιο Πασιά κληρικό με μεγάλες ικανότητες να απευθύνεται στους νέους. 

Παράλληλα όλα στην κοινότητά του λάμπουν από τάξη και αποπνέουν ορθόδοξο φρόνημα.

Πολλοί όσοι προσέρχονται με πολλή ευλάβεια στο Ποτήριο της Ζωής. 

Ενιωσα πραγματική ευλογία και τις τρεις συνολικά φορές που εκκλησιάστηκα στον Αγιο Σπυρίδωνα τα τελευταία χρόνια.

ΟΙ 9 ΑΓΓΕΛΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΤΟ WASHINGTON HEIGHTS

ΟΙ 9 ΑΓΓΕΛΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΤΟ WASHINGTON HEIGHTS

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

==========

Αν νομίζετε ότι μόνο στον Ουρανό υπάρχουν άγγελοι κάνετε λάθος.

Αν εκκλησιαστείτε στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στο Washington Heights θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν 9 άγγελοι κύκλω της Αγίας Τραπέζης που δορυφορούν τον Κύριο της Δόξης.

Σε ποιους αναφέρομαι;

Στους ιερόπαιδες -τα παπαδάκια- που υπηρετούν στο Ιερό Βήμα.

Παρόλον ότι οι πλείστοι από τους εννέα ιερόπαιδες δεν είναι μικρής ηλικίας -ορισμένοι μάλιστα από αυτούς είναι παιδιά του Λυκείου ή και μεγαλύτεροι- είναι κυριολεκτικά σαν άγγελοι του Ουρανού γύρω από το άγιο θυσιαστήριο.

Δεν κάθονται ούτε ένα λεπτό.

Στέκουν όρθιοι ευλαβικά και κάνουν τον σταυρό τους και τις μικρές μετάνοιές τους γύρω από την Αγία Τραπέζα ή κρατούν στα χέρια τους το λειτουργικό εγκόλπιο και παρακολουθούν με πολλή προσοχή λέξη προς λέξη τα τελούμενα -με πλήρη συναίσθηση ψυχής- στο μυστήριο των μυστηρίων της Εκκλησίας.

Η παρουσία τους στο Ιερό Βήμα είναι αληθινή μυσταγωγία.

Ψηλοί στο ανάστημα οι πιο πολλοί από αυτούς, ντυμένοι με τα παπαδικά τους, είναι σαν άγγελοι του Ουρανού που συμπεριφέρονται με μοναδική ευλάβεια που δίνει τον τόνο της προσευχής σε όλο το εκκλησίασμα.

Οι ψάλτες καλλίφωνοι -σεμνοί και ταπεινοί άνθρωποι- ψάλλουν κατανυκτικά, γοργά και απαλά τα Βυζαντινά μέλη, χωρίς κραυγές και χωρίς λαρυγγισμούς, χωρίς τεριρέμ και νανινά, χωρίς να πλησιάσει καμία γυναίκα στο ψαλτήρι και χωρίς να μολύνει καμιά φραγκοχορωδία τη Θεία Λειτουργία.

Ολα ευσχημόνως και κατά τάξιν.

Οι επίτροποι κάνουν τη δουλειά τους με φανερό φόβο Θεού, οι ψάλτες με τα ράσα τους και με πολλή ταπείνωση και σεμνότητα, τα παιδιά του Ιερού με τα παπαδικά τους, ο καντηλάφτης με πολλή ευλάβεια και με το ράσο του διακονεί το μυστήριο της Εκκλησίας.

Το εκκλησίασμα λιγοστό. Περισσότερο ίσως από άλλες εκκλησίες της σχεδόν ερειπωμένης από ομογενείς περιοχής, αλλά πάντως ευάριθμο. 

Η δημογραφική σύνθεση του εκκλησιάσματος ποικίλει.

Μεγάλο μέρος του είναι ομογενείς της τρίτης ηλικίας αλλά υπάρχουν και οικογένειες με παιδιά κάθε ηλικίας και πολλοί έφηβοι και νέοι.

Οταν ήρθε η ώρα της Θείας Κοινωνίας υπολογίζω ότι τουλάχιστον οι μισοί -αν όχι περισσότεροι- από το εκκλησίασμα προσήλθαν το Αγιο Ποτήριο.

Μόνον εγώ έπρεπε να αναφέρω το όνομά μου πριν κοινωνήσω επειδή ο π. Γεώργιος -ο ιερέας της εκκλησίας- γνωρίζει τα πρόβατα της ποίμνης του ονομαστικά.

Ολα τα παιδιά του Ιερού Βήματος, οι πλείστοι από τους επιτρόπους, ο ένας ψάλτης -νομίζω και ο καντηναλάφτης- και πολλοί νέοι κοινώνησαν.

Πολύ συγκινητικές στιγμές.

Ορισμένοι από τους εκκλησιαζόμενους είναι καρπός μικτών γάμων ή και προσήλυτοι στην Ορθοδοξία.

Ο προεξάρχων των ιερόπαιδων -ο Φώτης- είναι κινεζικής καταγωγής προσήλυτος στην Ορθοδοξία γυιος Προτεστάντη πάστορα που ιερουργεί το μυστήριο με πολλή ταπείνωση και σεμνότητα -κυριολεκτικά σαν διάκος-, αλλά -εδώ είναι το πιο σημαντικό-, χωρίς την ολέθρια για την ευσέβεια εξοικείωση με την ιερότητα του χώρου ή του μυστηρίου. 

Πρόσεξα κάτι πολύ συγκινητικό.

Ενα ψηλό παιδί προβληματικής νοημοσύνης υπηρετεί στο Αγιο Βήμα αλλά με μοναδική ευλάβεια και απολαμβάνει τον πλήρη σεβασμό και την ανυπόκριτη αγάπη του ιερέα της ενορίας αλλά και των άλλων παιδιών.

Αλλο να σας τα περιγράφω με την αδέξια πέννα μου και άλλο να τα ζείτε. 

Πιστέψτε με! 

Στον Αγιο Σπυρίδωνα υπηρετούν 9 άγγελοι. 

Δεν ξέρω αν ποικίλει ο αριθμός τους από Κυριακή σε Κυριακή ή αν είναι οι μόνιμοι ιερόπαιδες ή αν ο αριθμός 9 υπάρχει για να συμβολίζει τα 9 τάγματα των αγγέλων.

Αλλά πάντως χθες την Κυριακή τα παιδιά αυτά με έκαναν να νιώσω σε βάθος το τροπάριο του Αγίου Σπυρίδωνα “αγγέλους έσχες συλλειτουργούντας σοι Ιερώτατε”.

Ο ιερέας καλλίφωνος -με βροντερή φωνή και με παραδοσιακή εμφάνιση- μας έκανε πρώτα στα Ελληνικά και ύστερα στα Αγγλικά εμπεριστατωμένη λειτουργική αγωγή για το Τριώδιο από την Ωραία Πύλη.

Υστερα όμως ανέβηκε στον άμβωνα και μας ανέλυσε το Ευαγγέλιο του Τελώνη και του Φαρισαίου με ένα εκτενές κήρυγμα στα Αγγλικά. 

Από τα ωραιότερα κηρύγματα που έχω ακούσει ποτέ βασισμένο κυρίως στον "Λόγο περί κατακρίσεως" των Ασκητικών του Αββά Δωροθέου της Γάζας, διατυπωμένο με πολλή θεολογική δύναμη και με καταπληκτική ευχέρεια λόγου και  μοναδική ρητορική δεινότητα.

Οταν κατεβήκαμε στην κοινοτική αίθουσα για καφέ διαπίστωσα -με πολλή θλίψη- ότι το δικό μου ενθουσιασμό -που δεν εξέφρασα σε κανένα- για τη ρητορική δεινότητα του ιερέα και το θεολογικό πλούτο των νοημάτων του κηρύγματος, δεν τον συμμερίζονταν καθόλου οι οκτώ ηλικιωμένοι άνθρωποι που κάθονταν μαζί μου στο τραπέζι.

Ο λόγος;

Δεν κατάλαβαν τίποτα ή σχεδόν τίποτα επειδή έγινε στα Αγγλικά.

Οι ομογενείς που ζουν στην περιοχή είναι μετανάστες που ήρθαν στις ΗΠΑ πριν πολλές δεκαετίες -μερικοί μέχρι και πριν πενήντα χρόνια- και ζουν έκτοτε αδιαλείπτως στο enclave του Washington Heights.

Οταν λοιπόν ο ιερέας έκανε ένα τόσο εκτενές κήρυγμα στα Αγγλικά ένιωσαν πολύ άσχημα.

Στεναχωρέθηκαν ιδιαίτερα και μιλούσαν με πολλή πικρία.

Ορισμένοι μάλιστα έκαναν το παράπονό τους στον ιερέα την ώρα που έπαιρναν αντίδωρο όπως μας πληροφόρησαν στο τραπέζι που πίναμε καφέ.

Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε και εδώ στην Αστόρια. 

Υπάρχουν πολλές ηλικιωμένες κύριες αλλά και άνδρες -περιορισμένων γραμματικών γνώσεων-, που δεν μιλούν σχεδόν καθόλου Αγγλικά. Δεν είναι απαραίτητο. Ο μπακάλης τους είναι Ελληνας, ο κρεοπώλης τους το ίδιο, όπως και  μανάβης τους και φυσικά όλοι οι φίλοι και οι συγγενείς τους. Γι’ αυτό όχι σπάνια στην Υπεραγορά ζητούν τη βοήθεια κάποιου για να κάνουν πληρωμή ή κάτι παρεμφερές.

Γι’ αυτό λυπήθηκα επειδή δεν μπόρεσαν να χαρούν και να ωφεληθούν από ένα τόσο εξαιρετικό -με την όλη σημασία του όρου- κήρυγμα που έκανε ο π. Γεώργιος.

Μεταξύ των επιτρόπων υπήρχε και ένας ευγενέστατος νεαρός κύριος - ο Αντώνης- με την πολύ χαριτωμένη κορούλα του και την γυναίκα του -προσήλυτη στην Ορθοδοξία από τη Σιγκαπούρη-, ο οποίος με πληροφόρησε ότι στη Σιγκαπούρη υπάρχουν δύο ορθόδοξοι ναοί ένας που ανήκει στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας και ένας στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. 

Εντυπωσιακής σεμνότητας, ευγένειας και πηγαίας καλωσύνης κύριος αρετές που χαρακτηρίζουν τους πλείστους από τους Αμερικανογεννημένους ομογενείς μας. 

Παρόλον ότι κατέβαλλε μεγάλη προσπάθεια να συνεννοηθεί μαζί μου στα Ελληνικά η δυσκολία του ήταν καταφανής και προς αυτούς φαίνεται ότι απευθυνόταν το κήρυγμα του π. Γεώργιου που έγινε εξ ολοκλήρου στα Αγγλικά.

Ας κλείσουμε όμως την παρέκβαση για το κήρυγμα:

Θέλετε να δείτε αγγέλους έτσι; 

Μην παραλείψετε να εκκλησιαστείτε στην κοινότητα του Αγίου Σπυρίδωνα για να διαπιστώσετε πόσο ωραίες κοινότητες έχουμε στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής.

ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

============

Εγραψα πολλές φορές τον τελευταίο καιρό ότι είναι ουσιαστικό, αλλά αθόρυβο, το έργο που επιτελείται στην Εκκλησία της Αμερικής.

Οσο περισσότερο ξανοίγομαι και γνωρίζω τις κοινότητες της Αρχιεπισκοπικής περιφέρειας - και ιδιαίτερα του Μανχάταν - τόσο περισσότερο πείθομαι ότι αυτή είναι η αλήθεια.

Καταρχήν οι περισσότερες κοινότητες - ίσως και λόγω λειψανδρίας - δεν έχουν φραγκοχορωδίες. Οι ύμνοι ψάλλονται στη Βυζαντινή μελωδία.

Με πολλή επίσης χαρά διαπίστωσα ότι οι πλείστοι - αν όχι όλοι οι ιερείς - διαβάζουν τις ευχές μυστικά ή πολύ χαμηλόφωνα ώστε τελικά να είναι μυστική η ανάγνωσή τους.

Το ίδιο πρόσεξα ότι έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος στα θυρανοίξια του ιερού ναού του Αποστόλου Πέτρου χωρίς να γνωρίζω αν είναι  πρακτική που ακολουθεί πάντοτε, επειδή ελάχιστες φορές εκκλησιάστηκα σε ναό που λειτούργησε.

Το πιο σπουδαίο είναι ότι - κατά το πλείστον - πολλοί αξιόλογοι, σεμνοί και ιεροπρεπείς κληρικοί υπηρετούν τις κοινότητες.

Το ακόμη πιο σπουδαίο είναι ότι οι άνθρωποι που εκκλησιάζονται στις κοινότητες στο Μανχάταν (εκτός από τον καθεδρικό) είναι μεν συνήθως αρκετές δεκάδες - κάποτε περισσότεροι -, πλην όμως στην πολύ μεγάλη τους πλειοψηφία είναι νέοι.

Χθες την Κυριακή, ύστερα από πολλά χρόνια - από τον καιρό που υπηρετούσε στο ναό ο σημερινός Μητροπολίτης Νέας Ιερσέης κ. Ευάγγελος - εκκλησιάστηκα στον Ιερό ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στο Μανχάταν. 

Πρόκειται για τεράστιο βυζαντινού ρυθμού ναό με παραδοσιακό χρώμα.

Ο ιερέας του π. Γεώργιος Πασιάς με τη βροντερή φωνή του και με την καθόλα παραδοσιακή του εμφάνιση επιβάλλεται αμέσως στους πιστούς.

Το κήρυγμα του δυναμικό και ουσιαστικό. 

Με αφορμή το “Ἀδελφοί, ὑμεῖς ἐστε ναὸς Θεοῦ ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς «ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς ...” μίλησε για τις εκτρώσεις και για το φιλελευθερισμό της Αμερικανικής αλλά και της Ελληνικής κοινωνίας.

Ανετα δίγλωσσος κάνει ένα πολύ ζωντανό και ουσιαστικό κήρυγμα που μαγνητίζει την προσοχή και προβληματίζει βαθειά τον ακροατή.

Υπάρχει εμφανής ιεροπρέπεια στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Ολα γίνονται ευσχημόνως και κατά τάξιν. Ούτε φραγκοχορωδίες, ούτε γυναίκες να ψάλλουν, ούτε οποιοσδήποτε νεωτερισμός.

Δόξα σοι ο Θεός. 

Ψηλαφούμε τη χάρη του Θεού σε τόσους τομείς της διακονίας της Εκκλησίας της Αμερικής.

Ας μην επιτρέπουμε στα όποια σκάνδαλα αναφαίνονται κατά καιρούς να γκρεμίζουν μέσα μας ότι ωραίο υπάρχει σε τόση αφθονία σε όλους τους τομείς της ζωής της Εκκλησίας μας.

“Ανάγκη ελθείν τα σκάνδαλα” κατά τον αδιάψευστον λόγον του Κυρίου.

Ας μου επιτραπεί η εξομολόγηση ότι θλίβομαι μεν βαθύτατα όποτε δημοσιοποιούνται σκάνδαλα, προσεύχομαι ο Θεός να μην επιτρέψει να γκρεμιστούν συνειδήσεις εξαιτίας τους, υποστηρίζω σθεναρά ότι όλοι όσοι σκανδαλίζουν πρέπει να καθαιρούνται, αλλά μόνον όταν βλέπω την εκκοσμίκευση να εισέρχεται θριαμβευτικά από την πόρτα - ή έστω αθόρυβα από το παράθυρο -στην Εκκλησία ή στην προσωπική μας ζωή σκανδαλίζομαι πραγματικά.