ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ,ΑΡΧΙΜ.Ι. ΚΩΣΤΩΦ,Η ΘΕΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, Η θεότητα του Χριστού, Χριστός «υπέρ Ου το πάσχειν Πάσχα», εκδ. Άγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Ωρωπός, 2022, σσ. 390.

Του Θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

 

Με το πρόσωπο του Κυρίου και Θεού  και Σωτήρος Χριστού ασχολείται το παρόν. Και μάλιστα μπαίνει στα βαθειά νερά εξετάζοντας εξονυχιστικά έωλες απόψεις και αιτιάσεις των εχθρών της πίστεως που προβλήθηκαν πάλαι τε και επ’ εσχάτων από ποικιλώνυμους αιρετικούς, αλλόθρησκους και άθεους. 

Ο πίνακας των Περιεχόμενων είναι ενδεικτικός: Πρόλογος, Αν δεν ήταν Θεός, Ο Ιησούς Γιαχβέ, Πρωτότοκος και Μονογενής, Σχέσεις Πατρός και Υιού, Είπαν περί αυτού, Απατεώνας, Άναρχος , Όχι επινόηση, Αγαθός, Άρθρα και προθέσεις, Φόβος θανάτου και προσευχή, Αδυναμία, Επίλογος.

Επισημαίνω, μεταξύ άλλων πολλών, το κατωτέρω: «Ο Ναπολέων Βοναπάρτης είπε: “Ο Ιησούς Χριστός δεν είναι απλός άνθρωπος. Ανάμεσα σ’ Αυτόν και σε οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο στον κόσμο δεν υπάρχει δυνατότητα συγκρίσεως. Ο Αλέξανδρος, ο Καίσαρας, ο Καρλομάγνος κι εγώ έχουμε ιδρύσει αυτοκρατορίες. Αλλά σε τι στηρίζουμε τα επιτεύγματα της ιδιοφυΐας μας; Στη βία. Ο Ιησούς Χριστός ίδρυσε την αυτοκρατορία Του με θεμέλιο την αγάπη κι αυτή τη στιγμή εκατομμύρια άνθρωποι θα πέθαιναν γι’ Αυτόν». 

Αυτό το τελευταίο, συμπληρώνω, δεν αποτελεί υπόθεση αλλά γεγονός 

μαρτυρημένο 

από την Ιστορία. 

Ας ακούσουμε και κάτι από τον ποιμενικό αυλό του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου για τη σχέση Πατρός και Υιού: «Ποιος είναι πατήρ χωρίς να  έχει αρχή η πατρότητα; Εκείνος που ούτε η ύπαρξή του έχει αρχή. Σε εκείνον, όμως, που άρχισε να υπάρχη, σε αυτόν έχει αρχή και η πατρότητα. Δεν είναι λοιπόν, Πατήρ εκ των υστέρων ο Πατήρ διότι δεν έχει ούτε αρχή η ύπαρξί Του. Και είναι κατά κυριολεξία Πατήρ, διότι δεν είναι και Υιός. Όπως και ο Υιός είναι κατά κυριολεξία Υιός, διότι δεν είναι και Πατήρ». 

Ο εν Αγίοις πατήρ ημών Κύριλλος Αλεξανδρείας, σχολιάζοντας το «πρωτότοκος πάσης κτίσεως» (Κολ. α΄15) σημειώνει: «Εάν επειδή ο Υιός ονομάζεται πρωτότοκος όλης της κτίσεως, είναι και αυτός ένα από τα κτίσματα, έγιναν δε όλα δι’ Αυτού (Ιωάν. α΄3), τότε είναι ο δημιουργός του εαυτού του»! Εκεί αναπόδραστα οδηγεί η παραφροσύνη των αιρετικών και ο θεοφώτιστος Πατήρ τους κολλάει κυριολεκτικά στον τοίχο. 

Συνοψίζοντας, τούτο λέγω μόνο: όποιος θέλει να βρει απαντήσεις σε αιτιάσεις των εχθρών της αληθείας σχετικά με το πρόσωπο του Θεανθρώπου μπορεί άνετα να ανατρέξει στο παρόν και να βρει απαντήσεις με τις οποίες ανατρέπονται κι οι αντίχριστοι τρέπονται σε φυγή. Δεν μιλάμε για «πέντε λίθους λείους εκ του χειμάρρου» αλλά για κανονικό λιθοβολισμό. Ο καλός κληρικός συγκέντρωσε χωρίς υπερβολή σε ένα εύχρηστο τόμο ότι καλύτερο έχει να παρουσιάσει η χριστιανική απολογητική. Μιλάμε για εγχειρίδιο υπό τη διττή έννοια του όρου.

ΣΥΝΕΧΙΣΗ ή ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ; Δ΄

ΣΥΝΕΧΙΣΗ ή ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ;

Δ΄

Τί λέγουν οἱ ἅγιοι καί θεοφόροι Πατέρες

Του π. Άγγελου Αγγελακόπουλου

=====

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀναφέρει: «Ἄν πείσουμε τούς αἱρετικούς νά ἀποδεχθοῦν τήν πίστη τῶν Πατέρων, ἄς ἑνωθοῦμε μέ αὐτούς ὅλοι μαζί. Ἄν, ὅμως, ἀποτύχουμε, ἄς περιορισθοῦμε στούς ἑαυτούς μας καί ἄς ἐξορίσουμε ἀπό τά ἤθη μας τόν ἐπαμφοτερισμό καί τήν ταλάντευση. Ἐάν, λοιπόν, οἱ αἱρετικοί δέν πεισθοῦν, τότε παρακαλῶ νά ἀντιληφθεῖτε ποιοί εἶναι αὐτοί, πού προκαλοῦν τόν πόλεμο, καί παύσετε πλέον νά μοῦ γράφετε γιά ἀλληλοσυνεννοήσεις καί Διαλόγους»[17]. Ἄλλωστε, ὑποστηρίζει ὁ ἴδιος, «ὅπως οὔτε «ὁ Αἰθίοψ ἀλλάζει ποτέ τό δέρμα του, οὔτε ἡ πάρδαλις τά ποικίλματά της»[18], παρόμοια δέν θά μπορέσει ποτέ νά ἀποβάλει τό κακό τῆς αἱρέσεως, ὅποιος ἀνατράφηκε μέ διεστραμμένα δόγματα»[19].

Παρόμοια διδάσκει καί ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας: «Διότι, ὅπως ἀκριβῶς οἱ πιό μακροχρόνιες ἀσθένειες εἶναι κάπως πιό δύσκολο ἤ ἀκόμη καί τελείως ἀδύνατο νά θεραπευθοῦν, ἔτσι καί ἡ ψυχή, πού ἔχει σαπίσει ἀπό διεστραμμένες ἔννοιες καί δόγματα, εἶναι πολύ δύσκολο νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τήν ἀσθένειά της»[20].

Ὁ δέ ἱερός Δοσίθεος Ἱεροσολύμων λέγει περί τῶν Λατίνων: «Οἱ Λατῖνοι εἶναι φιλόνεικοι καί ποτέ δέν διορθώνονται, καθώς εἶπε γι’αὐτούς ὁ Μέγας Βασίλειος[21], ἐπειδή δέν γνωρίζουν τό ἀληθές καί οὔτε ἀνέχονται νά τό μάθουν»[22].

Γιά τόν λόγο αὐτό οἱ παλαιοί Πατέρες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν σύνεση καί σοφία, δέν συντηροῦσαν ποτέ μακροχρονίους Διαλόγους μέ αἱρετικούς. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ περίπτωση τῆς προσπάθειας συνδιαλλαγῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυροῦ Ἱερεμίου Β΄ τοῦ Τρανοῦ(1572-1579) μέ τούς διαμαρτυρομένους θεολόγους τῆς Τυβίγγης. Ὁ σοφώτατος Ἱερεμίας τούς ἀπέστειλε δύο ἐπιστολές, στίς ὁποῖες ἀνέτρεπε τίς αἱρέσεις τους καί συγχρόνως ἀνέπτυσσε τά ὀρθά δόγματα καί τούς καλοῦσε νά ἑνωθοῦν μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Δυστυχῶς, οἱ προστεστάντες θεολόγοι ἀπάντησαν στόν Πατριάρχη, ἐμμένοντας στίς πλανεμένες ἀπόψεις τους. Τότε ὁ Πατριάρχης Ἱερεμίας τούς ἀπέστειλε τρίτη ἐπιστολή, στήν ὁποία ἀναιρεῖ γιά ἄλλη μιά φορά τά ἐπιχειρήματά τους, καί στό τέλος μέ ἀξιοπρέπεια καί δίκαιη ὀργή τους εἶπε: «Ἀξιώνουμε ἀπό ‘σᾶς ἀπό ‘δῶ καί στό ἑξῆς νά μήν μᾶς βάζετε σέ κόπους, οὔτε νά μᾶς γράφετε καί νά μᾶς στέλνετε ἐπιστολές γιά τά ἴδια πράγματα, διότι μεταχειρίζεστε τούς φωστῆρες καί θεολόγους κάθε φορά καί μέ διαφορετικό τρόπο καί, ἄν καί τούς τιμᾶτε μέ τά λόγια, τούς ἀθετεῖτε μέ τά ἔργα, καί ἀποδεικνύετε ἄχρηστα τά ὅπλα μας, δηλ. τούς ἁγίους καί θείους λόγους τους, μέ τούς ὁποίους ἐμεῖς σᾶς γράφουμε καί σᾶς ἀντιλέγουμε, ὥστε, ὅσον ἐξαρτᾶται ἀπό ‘μᾶς, ἀπαλλάξτε μας ἀπό τίς φροντίδες˙ πορευόμενοι, λοιπόν, τήν δική σας ὁδό, ἄν θέλετε, νά μᾶς γράφετε, ὄχι περί δογμάτων, ἀλλά ἐξαιτίας μόνο τῆς φιλίας»[23].

Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν ὅτι ἡ ἐπιστροφή τῶν αἱρετικῶν στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας πραγματοποιεῖται μέ τήν μετάνοια[24] καί μάλιστα τήν δοκιμασμένη γιά ἀρκετό χρονικό διάστημα[25], τόν ἀναθεματισμό τῆς αἱρέσεως, τήν ἀποδοχή τῶν Ὀρθοδόξων δογμάτων, τῶν Τοπικῶν καί Οἰκουμενικῶν Συνόδων[26], τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί τῆς Ἱερᾶς Παραδόσεως, καί τήν τέλεση τοῦ Ὀρθοδόξου Βαπτίσματος καί Χρίσματός τους.

(Συνεχίζεται)

ΕΙΝΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΟΙ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ

ΕΙΝΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΟΙ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

=====

Είναι μεγάλο λάθος να δίδεται η εντύπωση ότι οι αιρετικοί Μονοφυσίτες από ‘’παρεξήγηση’’ έχουν περιπέσει στην αίρεση. Είναι αιρετικοί οι Μονοφυσίτες και έχουν αποκοπεί από την Εκκλησία. Οι αιρετικοί Μονοφυσίτες παρουσιάζονται ως δήθεν αποδεχόμενοι τη Χριστολογία του Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας. 

Η ερμηνεία της Χριστολογίας του Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας δόθηκε από την Εκκλησία και συγκεκριμένα από την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Η εμμονή των Μονοφυσιτών στην αίρεση είναι χαρακτηριστική. Οι Μονοφυσίτες διεκήρυτταν στη Γενεύη το 1970, καθώς και στη συνάντηση της Αδδίς Αμπέπα το 1971, ότι δεν πρόκειται να δεχθούν την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, ως βάση για την ένωση.   

Ο τότε Μονοφυσίτης ‘’Πατριάρχης’’ της αυτοκαλουμένης ‘’Κοπτορθοδόξου Εκκλησίας της Αλεξανδρείας Αιγύπτου’’ Σενούντας ο Γ΄ στο σύγγραμμά του ‘’Η φύση του Χριστού’’ (Εκδόσεις ‘’Αρμός’’ Αθήνα 1996) αναφέρει τα εξής: «Παρά το γεγονός ότι η σύνοδος της Εφέσου αναθεμάτισε τον Νεστόριο, οι νεστοριανές ρίζες απλώθηκαν και επέδρασαν στη σύνοδο της Χαλκηδόνος, όπου η τάση να διαχωριστούν οι δύο φύσεις  άρχισε να γίνεται τόσο ορατή, ώστε ειπώθηκε ότι ο Χριστός είναι δύο πρόσωπα. Ο Θεός και ο άνθρωπος· ο ένας επιτελεί θαύματα και ο άλλος επιδέχεται ύβρεις και ταπείνωση».  

Δεν αμφισβήτησε ο αιρετικός Μονοφυσίτης ‘’Πατριάρχης’’ Σενούντας ο Γ΄ μόνο την Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας, αλλά προχώρησε ακόμα περισσότερο παραλληλίζοντας την αιρετική θέση του Νεστορίου με εκείνη των Ορθοδόξων, θεωρώντας τις Ορθόδοξες θέσεις ως νεστοριανίζουσες. Άπαγε της βλασφημίας.

Ξεκάθαρα πρόκειται περί της πλάνης και δογματικής παρερμηνείας και επιμονής σ’ αυτή. Τούτο διαφαίνεται και από τη θέση του Μονοφυσίτη ‘’Πατριάρχη’’  Σενούντα του Γ΄, που αναφέρει τα εξής στο εν λόγω στο σύγγραμμά του ‘’Η φύση του Χριστού’’ (Εκδόσεις ‘’Αρμός’’ Αθήνα 1996): «Ακολουθώντας την ίδια τάση ο Λέων, επίσκοπος Ρώμης, παρέθεσε τον περίφημο Τόμο του, απορρίφθηκε από την Κοπτική Εκκλησία. Η σύνοδος όμως τον αποδέχθηκε και τον υπερψήφισε, βεβαιώνοντας έτσι ότι οι δύο φύσεις υπάρχουν στον Χριστό και μετά την ένωσή τους. Μία θεία φύση που επιτελεί τους σκοπούς της και μία ανθρώπινη που εκπληρώνει τον ρόλο της». Και αυτά εκφράζουν σαφέστατα τη θέση των Μονοφυσιτών. Η μονοφυσίτικη ερμηνευτική καταδεικνύει ότι πρόκειται για αίρεση και όχι παρεξήγηση. Είναι αιρετικοί οι Μονοφυσίτες και ως τέτοιοι πρέπει να αντιμετωπίζονται.

ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, Γ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΑΠΙΣΜΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, Γ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΑΠΙΣΜΟΣ

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Σήμερα, 18 Ιανουαρίου, η Εκκλησία γιορτάζει δύο μεγάλους Πατέρες: τον Αγιο Αθανάσιο το Μέγα και τον Αγιο Κύριλλο, πατριάρχες Αλεξανδρείας. Θα ασχοληθούμε στο παρόν άρθρο μόνο με τον Αγιο Κύριλλο, που ως γνωστό, υπήρξε ο ηγέτης της Εκκλησίας στη σύγκρουσή της με τον αιρεσιάρχη Νεστόριο. 

Κατά τη Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο του 431, δεν παρέστησαν μόνο επίσκοποι της Ανατολής, αλλά κι επίσκοποι από τη Δύση και μάλιστα αντιπρόσωποι του Πάπα της Ρώμης Κελεστίνου. Ολοι οι ορθόδοξοι ιεράρχες, ενωμένοι υπό την στιβαρή κι αδιαμφισβήτητη ηγεσία του Αγίου Κυρίλλου, κατατρόπωσαν τον Νεστόριο και τους υποστηρικτές του που επέμεναν να βλέπουν δυό Χριστούς («διαιρώ τας φύσεις, αλλά ενώ την προσκύνησιν», διακήρυττε ο αιρεσιάρχης Νεστόριος) κι όχι ένα, όπως δίδασκε η Εκκλησία. 

Στη Σύνοδο αυτή για πρώτη φορά επισήμως αποκαλείται η Αγία Παρθένος, Θεοτόκος. Μ’ αυτό τον τρόπο απάντησε η Εκκλησία στον Νεστόριο που πρέσβευε: «την Μαρίαν Θεοτόκον λαλείτω μηδείς. Μαρία γάρ άνθρωπος ην. Υπό ανθρώπου δε Θεόν τεχθήναι αδύνατον». 

Η Σύνοδος βρέθηκε μπροστά το θέμα του Συμβολου της Πίστεως, το οποίο είχαν θεσπίσει οι δύο προηγούμενες Οικουμενικές Σύνοδοι, η Α΄και η Β΄. Παρά ταύτα αρνήθηκε να το τροποποιήσει κι επέμεινε να μείνει όπως ήταν. Μάλιστα απαγόρευσε με τον ζ΄κανόνα της οιανδήποτε προσθηκη ή αφαίρεση, ούτε κατά ένα γιώτα. Αυτό το Σύμβολο της Πίστεως τροποποίησαν, παρά τη σαφή απαγόρευση της Συνόδου, οι επίσκοποι της Ισπανίας, που συνήλθαν στην πόλη Τολέδο στα 589. Οι επίσκοποι αυτοί, τόλμησαν δύο φοβερά πράγματα: να αλλάξουν την πίστη της Εκκλησίας σχετικά με την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος, προσθέτοντας τη φράση «το εκ του Πατρός και του Υιού επορευόμενον» (ex Patre Filioque) και δεύτερο να περιφρονήσουν την σαφή θέση της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου, που απαγόρευε οιανδήποτε μεταβολή στο Σύμβολο της Πίστεως. Επομένως, έχουμε μια ληστρική σύνοδο και τίποτε περισσότερο. 

Ο Πάπας Λέων, όντας ορθόδοξος και προασπιστής της Πίστεως, αντιτάχθηκε στην παραχάραξη της Πίστεως, αλλά οι Φράγκοι κι οι Γερμανοί ήσαν ανένδοτοι. 

Επέμεναν φορτικά κι αταλάντευτα στην αίρεση του Filioque, μέχρις ότου, στα 1014 ο γερμανικής καταγωγής Πάπας το υιοθέτησε επισήμως. Aπό τότε μέχρι και σήμερα οι Παπικοί υπόκεινται σε καταδίκη από Οικουμενική Σύνοδο κι ας μη κάνουν οι παπόφιλοι και λατινόφρονες ότι δεν καταλαβαίνουν, θεωρώντας τον Παπισμό «αδελφήν Εκκλησίαν»!!! Ο Αγιος Κύριλλος, ο Πάπας Κελεστίνος κι όλοι οι Πατέρες της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου βροντοφωνάζουν στους παραχαράκτες ότι είναι αιρετικοί. Πώς τολμάτε να τους λέτε αιρετικούς, μας ρωτούν οι Λατινόφρονες; Δεν είμαστε εμείς που τους αποκαλούμε αιρετικούς αλλά η ιστορία κι ίδια η συμπεριφορά τους. Και τουλάχιστον δύο Πάπες, τους οποίους οι Παπικοί θεωρούν «αλάθητους».

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚH ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚH ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Του Θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

===========

Χωρίς αμφιβολία κατά τον 5ο αι. δεν υπήρξε μεγαλύτερος θεολόγος της Εκκλησίας από τόν Αγιο Κύριλλο Αλέξανδρείας (νοουμένου ότι ο ιερός Χρυσόστομος έδρασε κυρίως κατά τον 4ο αι.).

Υπήρξε ο πρωταγωνιστης και η αιχμή του δόρατος της Εκκλησίας στη συγκρουσή της με την αίρεση του νεστοριανισμού και κυριάρχησε κατά την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο που συνήλθε στην Εφεσο στα 431. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει συνάμα ότι οι Πατέρες της Δ΄Οικουμενικής Συνόδου (Χαλκηδόνα 451) στη θεολογία του στηρίχθηκαν για να πολεμήσουν την αίρεση του Μονοφυσιτισμού.

Σκοπός του Αγίου ήταν να πολεμήσει την αίρεση του νεστοριανισμού, που αρνιόταν τον όρο Θεοτόκος για το πρόσωπο της Παναγίας με τη βλάσφημη φράση: “Μαρία γάρ άνθρωπος ην υπό ανθρώπου δε Θεόν τεχθήναι αδύνατον”.

Από τα συγγράμματά του μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για το θέμα μας, που δεν είναι άλλο από τη σχέση ψυχής και σώματος και ειδικότερα την ένωση ψυχης και σώματος. Με τα όπλα που μας προσφέρουν οι Αγιοι Πατέρες μπορούμε να συντρίψουμε “ως σκεύη κεραμέως” τις έωλες και συνάμα αντιχριστιανικές μα κι απάνθρωπες θέσεις του μ. μοναχού Ιωσήφ Βατοπαιδινού.

Οι διαψεύσεις των επιγόνων του γκρεμμίζονται σαν χάρτινοι πύργοι από τη μαρτυρία του Χρ. Βρουλλίδη και των άλλων δύο αυτοπτων κι αυτηκόων μαρτύρων, την υπάρχουσα μαγνητοταινία και τη φωτογραφία των τριών με τον μ. μοναχό Ιωσηφ Βατοπαιδινό. Καλά, δεν γνωρίζουν ότι “Επί στόματος δύο μαρτύρων ή τριών σταθή παν ρήμα” (Ματθ.ιη΄ 16);

Ας ακούσουμε όμως τη φωνή του φωστήρος της Εκκλησίας επί του θέματος. Αναφερόμενος στό Χριστό στην “Προς Θεοδώρητον αντίρρησιν” λέει τα πιο κάτω: “αλλ’ αυτόν ως έφην τον Υιόν του Θεού τον μονογενή, γεγονότα κατ’ αλήθειαν εν προσλήψει της ενωθεισης αυτώ σαρκός,ψυχχήν εχούσης την λογικήν, ανθρωπον γενέσθαι μετά του μείναι και Θεόν” (PG 76,401 AB).

Τι μας λέει ο Αγιος; Στην περίπτωση του Χριστού έχουμε ένωση σαρκός (σώματος) και ψυχής λογικής κατά την ενανθρώπηση (άνθρωπον γενέσθαι). Οσο κι αν ψάξουμε δεν θα εντοπίσουμε στο πιο πάνω απόσπασμα μεσοδιάστημα 3 μηνών κατά το οποίο το σώμα του Χριστού ως εμβρύου  ήταν χωρίς ψυχήν.

Συνεχίζουμε με την παράθεση άλλου χωρίου, αυτή τη φορά από την Επιστολή του προς Ευλόγιον: “ει τοίνυν λέγωμεν ένωσιν ομολογούμεν ότι σαρκός εμψυχωμένης νοερώς και Λόγου” (PG 77,225 C). Με απλά λόγια η ένωση των δύο φύσεων έγινε μεταξύ της ανθρώπινης που αποτελείται από σώμα και ψυχή (σαρκός εμψυχωμένης) και του Λόγου του Θεού. Δεν χρειάζεται να προσκομίσουμε επιχειρήματα για να πείσουμε τον αναγνώστη. Το κείμενο του θεοφώτιστου Πατρός είναι αρκούντως  κατατοπιστικό. Αν ψάχνουμε για σώμα ΧΩΡΙΣ ψυχή εις μάτην κοπιώμεν.

Αλλο κείμενο που μας φωτίζει το υπό εξέτασιν θέμα είναι ένα απόσπασμα των “Διαλλαγών”. Το παραθέτουμε: “Κατά ταύτην την της ασυγχύτου ενώσεως έννοιαν ομολογουμεν την αγίαν Παρθένον Θεοτόκον διά το τον Θεόν Λόγον σαρκωθήναι και ενανθρωπήσαι και εξ αυτης της συλλήψεως ενώσαι εαυτώ τον εξ αυτής ληφθέντα ναόν” (PG 77,172 και 176-177). Αυτό κι αν είναι ράπισμα. Αυτό κι αν είναι κτύπημα οστεοκλαστικό. Θυμίζει το ράπισμα που κατάφερε ο Αγιος Νικόλαος Μύρων ο θαυματουργός στον υβριστή του Κυρίου Αρειο. Ποιο είναι το κλειδί της ερμηνείας του πατερικού αυτου χωρίου; Μα το “εξ αυτής της συλλήψεως”.

Είναι πασιφανές ότι ο έχων ώτα ακούειν αντιλαμβάνεται ότι ο Θεός Λόγος ενώθηκε κατά τη Συλληψη, τουτέστιν κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, με την ανθρώπινη φύση “τον εξ αυτής ληφθέντα ναόν”. Πρέπει να είναι κανείς τυφλός τε τ’ ώτα, τον τε νουν, τοις όμμασι για να μη διακρίνει τον κρυστάλλινης διαύγειας λόγο του ιερού Πατρός.

Στην ερμηνεία του στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ο Αγιος, εξηγώντας τον ιωάννειο όρο “σάρξ” αναφέρει επί λέξει: “Διά δε της σαρκός ολοκλήρως τον άνθρωπον ονομάζομεν τον εκ ψυχής και σώματος” (PG 73,1012 Α). Επιμένοντας ο αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας στην πλήρη διασάφηση των όρων πάλιν επανέρχεται, σε άλλο του έργο, στον ιωάννειο όρο “σάρξ” λέγοντας: “Σαρξ γαρ ο Λόγος εγένετο, κατά τον Αγιον ευαγγελιστήν, ουκ εις σάρκα μεταβεβλημένος, ου γαρ τούτο φησίν, αντί του άνθρωπος ολοκλήρως ειπείν την σάρκα ονόμασεν” (PG 77,659 Β).

Αρα ο υπερασπιστής της αληθείας Κύριλλος, ο βαθύς γνώστης της Γραφής κι ερμηνευτής Παλαιάς τε  και Καινής (αναφέρουμε ενδεικτικά τα Γλαφυρά εις την Γένεσιν και την ερμηνείαν του κατά Ιωάννην ευαγγελίου) το πνευματοκίνητο στόμα της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου μας βοηθά τα μέγιστα. Γι’ αυτό πήραμε από το έργο του μόνο πέντε αποσπάσματα. Ο Δαβίδ κατόρθωσε να εξοντώσει το φλύαρο Γολιάθ αφού “εξελέξατο εαυτώ πέντε λίθους λείους εκ του χειμάρρου” (Α΄Βασ. ιζ΄40). Τηρουμένων των αναλογιών πέντε επιχειρήματα από τον πνευματικό χείμαρρο που φέρει το όνομα Κύριλλος Αλεξανδρείας αρκούν για να πληγεί ανεπανόρθωτα  ο ανθρωποκτόνος δαίμονας που διψά για αίμα αθώων, μικρών, ανυπεράσπιστων  εμβρύων, από τριών μηνών “και κατωτέρω”.