ΟΣΟ Ο ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΖΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΛΠΙΖΕΙ

ΟΣΟ Ο ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΖΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΛΠΙΖΕΙ

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

=====

Όσο ο νεαρός μαθητής, ήρωας, ιδιοφυής ποιητής και εθνομάρτυρας Ευαγόρας Παλληκαρίδης ζει στις καρδιές των Ελλήνων, ιδιαίτερα των νέων, μπορούμε να ελπίζουμε για το μέλλον μας. Η ζωντανή μνήμη του σημαίνει ότι τα ιδανικά της ελευθερίας, της πίστης  και της φιλοπατρίας δεν έχουν υποταγεί στο μηδενισμό και δεν έχουν διαγραφεί από τις ψυχές μας.

Την προσεχή Παρασκευή, 15 Απριλίου, o Δήμος Χαλκιδέων και το Γενικό Λύκειο Δροσιάς Χαλκίδας διοργανώνουν εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη στην αίθουσα τελετών του Λυκείου, που θα πάρει το όνομά του. 

Είναι προς τιμήν του Συλλόγου καθηγητών του Γενικού Λυκείου Δροσιάς Χαλκίδας, των μαθητών του Λυκείου και του Δήμου Χαλκιδέων να πάρουν την πρωτοβουλία και να προβάλουν την προσωπικότητα και την υπέρ της Πατρίδας θυσία του Ευαγόρα. Να σημειώσουμε ότι δεν είναι η πρώτη εκδήλωση μνήμης σε εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας. Ο Δημήτριος Στεργιούλης είχε πρώτος την πρωτοβουλία να ονομασθεί το Β΄ Δημοτικό Σχολείο Κιάτου, στο οποίο ήταν διευθυντής, «Ευαγόρας Παλληκαρίδης» και να στηθεί στο προαύλιο του σχολείου η προτομή του, με δαπάνη της Βουλής των Ελλήνων. Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε ο εκπαιδευτικός σύμβουλος αδελφός του, Μανώλης Στεργιούλης. Χάρη στον ζήλο του και με τη συνεργασία συλλόγων καθηγητών  εκπαιδευτήρια έχουν δώσει στις αίθουσες τελετών τους το όνομα του Ευαγόρα. Μεταξύ αυτών το Γ΄ Γυμνάσιο Σπάρτης, το Γυμνάσιο Νεάπολης, το Δ΄ Γενικό Λύκειο Τρίπολης, το Α΄ Γυμνάσιο Κω, καθώς και το ΤΕΙ Σερρών. Πέραν αυτών, με δική του πρωτοβουλία ο σύλλογος καθηγητών του Πειραματικού Σχολείου ΕΚΠΑ ονόμασε την αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου «Εθνομάρτυρα Ευαγόρα Παλληκαρίδη». Το ίδιο έπραξε ο αντίστοιχος  του Β΄ Πειραματικού Γενικού Λυκείου Αθηνών, στο οποίο με έρανο των μαθητών στήθηκε και η προτομή του Ευαγόρα.

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης οδηγήθηκε στην αγχόνη σε ηλικία 19 ετών, στις 13 Μαρτίου του 1957, γιατί ήθελε την ελευθερία της Κύπρου. Πριν φύγει για να θυσιαστεί έγραψε στους συμμαθητές του ένα ποίημα, που αρχίζει: «Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια, να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά». Λευτεριά, Πατρίδα, Θυσία. Ιδανικά με τα οποία έζησε ο Έλληνας και θα ζει όσο θα υπάρχει. 

ΕΝΑΣ ΑΓΓΛΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΕΥΑΓΟΡΑ

ΕΝΑΣ ΑΓΓΛΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΕΥΑΓΟΡΑ

Του κ. Στέλιου Παπαντωνίου

===========

Συγκροτημένος, ψυχικά προετοιμασμένος, χωρίς μεγάλες ή μικρές διαταραχές, έτοιμος για το αναπόφευκτο, τον τιμημένο θάνατο στην κρεμάλα, στάθηκε στις τελευταίες του στιγμές ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, σύμφωνα με έκθεση του διευθυντή των υπηρεσιών υγείας της βρετανικής διοίκησης τον καιρό της αγγλοκρατίας στην Κύπρο.

Ποιος φούρνος έψησε τα ψωμιά που’ φαγε ο Ευαγόρας, ποια νεροπηγή τον πότισε  και περπατούσε μέτρα πάνω από τα κεφάλια των συμμαθητών και των δασκάλων του, κι ατένιζε εκεί ψηλά σαν αετός τις βουνοκορφές της λευτεριάς, ήδη ελεύθερος από το φόβο του θανάτου;  Σε ποια κομματικά σεμινάρια ποιας νεολαίας τα έμαθε αυτά, πώς ο άνθρωπος θέτει στη ζωή του στόχους υψηλούς, πώς αγωνίζεται γι’ αυτούς, πώς ανεβαίνει τα σκαλοπάτια να βρει τη λευτεριά; Τον γαλούχησε η Οικογένεια που λειτουργούσε, τον γαλβάνισε το Σκολειό που δίδασκε Ελληνικά Γράμματα και Ιστορία και ανέβαζε το ήθος των ανθρώπων, τον βάφτισε  στα νάματά της η Εκκλησία που ήταν όχι μόνο η Ορθόδοξη αλλά κι  Ελληνική, που δεν έβρισκε τίποτε πιο φυσικό για την κόρη Κύπρο από του να είναι ενωμένη με τη μάνα της Ελλάδα. Τα άλλα ήταν λόγια και σκέψεις του διαβόλου και της πολιτικής, άσχετης με τη συνείδηση των ανθρώπων.

Ο διευθυντής των υπηρεσιών υγείας δεν ήξερε, όταν έγραφε την αναφορά του για την ψυχική κατάσταση του Παλληκαρίδη μετά την καταδίκη του σε θάνατο, πως θα ’γραφε μια δοξολογία για τον ήρωα και για τον ελληνικό κυπριακό λαό που ανέβαινε με τις θυσίες του στο δίχτυ του ήλιου. Νόμιζε πως θα ’βρισκε έναν τρομοκρατημένο νέο, φοβισμένο και καταρρακωμένο, βυθισμένο στη μαύρη κόλαση, να κλαίει και να θρηνάται. Κι όμως οι προβλέψεις κι οι γνώσεις του μάταιες και ψευδείς.

Όλα αυτά τα θαυμαστά ζήσαμε τότε, αυτά μας διέπλασαν, γι’ αυτό και δεν ξεχνούμε τους καιρούς και τα ήθη, τους αγώνες και τις θυσίες. Μόνο και μόνο γιατί ανέβασε τον άνθρωπο σ’ αυτά τα ύψη, να ατενίζει άφοβος το θάνατο και να θεωρεί την ώρα του θανάτου την πιο καλή του ώρα, αξίζει το σεβασμό και τη διδασκαλία της η ιστορική περίοδος του αγώνα της ΕΟΚΑ. Αξίζει τη μελέτη του και την εξαγωγή συμπερασμάτων και διδαγμάτων ο ιερός εκείνος αγώνας του ελληνικού κυπριακού λαού. Είναι όμως απαράδεχτο να διαγράφεται ή να χλευάζεται ο αγώνας ή να θεωρούνται εθνικιστές οι αγωνιστές, οι θαυμαστές του και οι προσκολλημένοι στα ιδανικά της μοναδικά ηρωικής εκείνης εποχής.

«Θ’ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί.»

Τέτοια λόγια δεν γράφονται από τον καθένα που βρίσκεται στο δεκαοχτώ του χρόνια και μπροστά στο θάνατο. Η θυσία του πολυτιμότερου αγαθού, της ζωής, δεν ήταν για τον Ευαγόρα θεωρία αλλά πράξη ευθύνης και ανάληψη  της ευθύνης για την εκλογή, επίγνωση της θυσίας, ελεύθερη αποδοχή της, εξ ου και η ευδαιμονία του εύψυχου νέου, όπως πιο πάνω αναγράφεται από τον ίδιο. Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δε ελεύθερον το εύψυχον.    

Το «Δεν Ξεχνώ» λοιπόν, κύριε υπουργέ της Παιδείας, αρχίζει από τον αγώνα του 1955, περνά μέσα από το ΄63 κι έρχεται στο ΄74 και στο 2013, γιατί η Κύπρος δεν είναι μόνο τόπος αλλά και ιστορικός χρόνος, γεμάτος ιδέες που πραγματοποιούνται με θυσίες, ιδανικά που αγκάλιασε ο λαός μας και του έδωσαν το σθένος να συνεχίσει να υπάρχει ως σήμερα, άσχετα αν πραγματοποιήθηκαν ή όχι. Τα συμπεράσματα μπορεί να είναι ιστορικά, μπορεί να είναι όμως και ηθικά. Και το μεγαλείο ενός νέου μπροστά στο θάνατο είναι και ιστορικό γεγονός, όπως αποδεικνύουν και σήμερα τα έγγραφα των Άγγλων, είναι όμως προπάντων ηθικό.

Κι αυτό το ηθικό έχουμε περισσότερη ανάγκη σήμερα, για να ορθοποδήσουμε και να επιβιώσουμε στον τόπο μας απ’ άκρου εις άκρον.

ΠΗΓΗ:

wwwsteliospapantoniou.blogspot.com