ΤΟ ΣΥΝΟΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β΄ (ΛΙΑΠΗ)

ΤΟ ΣΥΝΟΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β΄ (ΛΙΑΠΗ) 

Του κ. Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

=====

Ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, ως Μητροπολίτης Θηβών, είχε αναλάβει τον ρόλο του διαπρυσίου κήρυκα του Συνοδικού Συστήματος διοικήσεως της Εκκλησίας. Ως μανιφέστο του μπορεί να θεωρηθεί η ομιλία του την 1^η Δεκεμβρίου 2001 στο πνευματικό κέντρο του Ι. Ναού Αναλήψεως Βόλου. Την ομιλία του, λόγω απουσίας του, ανέγνωσε ο εκ των στενών συνεργατών του και σήμερα Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Αρχιεπισκοπής π. Αδαμάντιος Αυγουστίδης και δημοσίευσε το περιοδικό «Σύναξη» (Τεύχος 82, Απριλίου – Ιουνίου 2002, σελ. 12-18).

Το πρώτο σημείο, που τονίζει ο κ. Ιερώνυμος είναι πως «όταν λέμε συνοδικό σύστημα δεν εννοούμε ασφαλώς εκείνο το επίπλαστο, που ασκείται στις μέρες μας στο επίπεδο της Ιεραρχίας ή της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, αλλά αυτό που ξεκινά από εκεί, προχωρεί στην Επισκοπή, κατεβαίνει στην ενορία και στην κοινότητα και εμπνέει το Μοναστήρι». Το σύστημα που οραματίσθηκε τότε ο κ. Ιερώνυμος δεν έχει  σχέση με τα δέκα χρόνια Αρχιεπισκοπίας του. Καμία εφαρμογή του εις ιερείς,  ενορίες και πιστούς. 

Το δεύτερο σημείο του μανιφέστου του κ. Ιερωνύμου είναι ο τρόπος σύγκλησης της Ιεραρχίας και εκλογής Αρχιερέων. Με απόλυτο ύφος επισημαίνει: «Σήμερα δεν πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τον τρόπο εκλογής των Αρχιερέων. Είναι διαβλητός και αναξιόπιστος. Είναι αναγκαίο να γίνει κάτι το ταχύτερο δυνατό προς το καλύτερο». (Σημ. Ο τονισμός του υπογράφοντος). Και εξηγεί ότι ο τρόπος της εκλογής είναι τέτοιος που «νικάει ο φόβος και πνίγεται η ελευθερία των ψηφοφόρων Αρχιερέων». Γράφει: 

«Και εδώ δυστυχώς νικάει ο φόβος και πνίγεται η ελευθερία. Πού; Στην κρισιμότερη δομή της Εκκλησίας, δηλαδή στη σύναξη όλου του σώματος της Ιεραρχίας. Οι υπερήλικες δεν θα ψηφίσουν ελεύθερα, γιατί φοβούνται όριο ηλικίας. Οι επιθυμούντες μετάθεση δεν θα ψηφίσουν ελεύθερα, γιατί φοβούνται ότι θα παραμείνουν μακριά από το κέντρο στην επαρχία, που ήδη κουράστηκαν να ποιμαίνουν. Οι “πάτρωνες” δεν θα ψηφίσουν ελεύθερα, γιατί πρέπει να κάνουν τις συναλλαγές τους για την εξασφάλιση ψήφων για τους ημετέρους.

Αλλά και η κεντρική διοίκηση έχει και αυτή τον τρόπο εξασφαλισμένο, ώστε να πνιγεί η ελευθερία και να επιβληθεί ο φόβος. Έτσι γίνονται κατ’ ιδίαν συναντήσεις, συζητήσεις, συναλλαγές. Έπειτα οι εκλέκτορες Αρχιερείς δεν ψηφίζουν με σταυρό, αλλά γράφοντας στο δελτίο τα στοιχεία του υποψηφίου με το χέρι τους. Έτσι ο γραφικός χαρακτήρας είναι αψευδής μάρτυρας στα χέρια της γραμματείας.

Αγαπητοί μου, καθώς ακούγονται αυτές οι παρατηρήσεις και περιγραφές αλλοιώσεως του εκκλησιαστικού γεγονότος όλοι μας είχαμε την αίσθηση ότι συμφωνούμε πως αυτά δεν ταιριάζουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά σε μια “Εκκλησία” που έχει καταστεί ιδεολογία». (Σημ. Οι υπογραμμίσεις του υπογρ.).

Στα δέκα χρόνια της Αρχιεπισκοπίας του κ. Ιερωνύμου έχουν γίνει εκλογές είκοσι εννέα (29) επαρχιούχων Μητροπολιτών. Όλες έγιναν με το σύστημα εκλογής για το οποίο «δεν πρέπει να είμαστε υπερήφανοι», και το οποίο, από το 2001, «ήταν αναγκαίο να γίνει το ταχύτερο κάτι προς το καλύτερο». Στις εκλογές και οι συζητήσεις γίνονται, και ζυμώσεις διεξάγονται και η θέληση του Αρχιεπισκόπου προωθείται και επιχειρείται να επιβληθεί στους Αρχιερείς και τα ψηφοδέλτια πάντοτε γράφονται. Ο κ. Ιερώνυμος έφτασε στο σημείο δημόσια να εξαγγείλει τους «εκλεκτούς» του σε δύο Μητροπόλεις, παραβιάζοντας ακόμη και το ισχύον Συνοδικό σύστημα εκλογής Αρχιερέων.

Για το Συνοδικό σύστημα, όπως το εξήγγειλε το 2001 ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος, ως Μητροπολίτης Θηβών, απαιτείται «ελευθερία πνεύματος και ήθους», που δεν υπάρχει όταν «ο κόσμος, που άλλα φρονεί, και άλλα επιβάλλει, γιατί είναι μέσα στα όρια και στα τείχη μας». Μεταξύ αυτών των αρχών του κόσμου ο, τότε, Μητροπολίτης Θηβών γράφει ότι είναι «η επικοινωνία και ο σύνδεσμός μας με οικονομικά ισχυρούς, ληστές του ιδρώτα των πτωχών, που γίνονται ομοτράπεζοι και σύμβουλοί μας στα πράγματα και τις υποθέσεις της Εκκλησίας». (Σημ. Η υπογράμμιση του υπογρ.). Στις 6 Μαρτίου 2018 ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος ανακοίνωσε τη δημιουργία «Συμβουλευτικής Επιτροπής», η οποία, όπως ανέφερε, «θα συνεδριάζει υπό την Προεδρία του και θα έχει ως σκοπό την οραματική, προγραμματική, τεχνοκρατική και στρατηγική υποστήριξη και υποβοήθηση του έργου της “Αποστολής”. Μιλώντας προς τα μέλη της Επιτροπής ο κ. Ιερώνυμος τα ευχαρίστησε γιατί παρά τις πολλές επαγγελματικές τους υποχρεώσεις θα συμβάλουν στο έργο της “Αποστολής” και της Εκκλησίας γενικότερα». (Σημ. Η υπογράμμιση του υπογρ.). 

Τα μέλη της υπό τον Αρχιεπίσκοπο «Συμβουλευτικής Επιτροπής» είναι, οι: Σπυρίδων Θεοδωρόπουλος - Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών και Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Chipita Α.Ε., Νικόλαος Καραμούζης - Πρόεδρος του Δ.Σ. της Eurobank, Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος - Πρόεδρος της ΤΕ.ΝΕΣ. Α.Ε. (Κόστα Ναβαρίνο) και με πολλές άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, Χρήστος Μεγάλου – Διευθύνων Σύμβουλος της Τραπέζης Πειραιώς, Αλεξάνδρα Παπαλεξοπούλου – της ΤΙΤΑΝ Α.Ε., και Μιχαήλ Τσαμάζ – Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ο.Τ.Ε. Α.Ε. Καθόλου κακό η συνεργασία του Αρχιεπισκόπου με εγνωσμένης αξίας επιχειρηματίες, αλλά μια χαώδης απόσταση υπάρχει από το 2001 και τον χαρακτηρισμό των οικονομικά ισχυρών ως «ληστών του ιδρώτα των πτωχών». 

Σημειώνεται ότι με Δελτίο Τύπου, ενημερώθηκε ο πιστός λαός ότι ο Αρχιεπίσκοπος τίμησε με το παράσημο της Αρχιεπισκοπής τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας Ηλεκτρονικών Στοιχηματισμού και Παιγνίων (B2B Gaming Services) κ. Γαβριήλ Χαλεπλή. Ο λόγος της παρασημοφορίας του εν λόγω επιχειρηματία είναι ότι η εταιρεία του «προσφέρει σημαντική στήριξη στο Ίδρυμα της Αρχιεπισκοπής “Μαρία Κόκκορη”, το οποίο φιλοξενεί κορίτσια με νοητική υστέρηση και σύνδρομο ντάουν». Η δραστηριότητα της εταιρείας του κ. Χαλεπλή είναι στον ηλεκτρονικό στοιχηματισμό ποδοσφαιρικών και άλλων αγώνων, καθώς και σε παιχνίδια καζίνο και χαρτοπαιγνίου. Όταν εταιρείες στοιχημάτων διαφημίζονται στα ΜΜΕ υπάρχει η κατά νόμον προσθήκη ότι για όποιον στοιχηματίζει υπάρχει ο κίνδυνος εθισμού και απώλειας της περιουσίας του...  Κατά τους Ιερούς Κανόνες, που απαγορεύουν τα τυχερά παιχνίδια, και τη λογική του τότε Μητροπολίτη Θηβών κ. Ιερωνύμου είναι απορριπτέα η προσφορά και η βράβευση του εν λόγω επιχειρηματία, αφού τα κέρδη του είναι προϊόν τζόγου και «του ιδρώτα των φτωχών»...      

Το 2000 και σε επιστολή του προς τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο ο τότε Μητροπολίτης Θηβών (Σημ. Η επιστολή φέρει ημερομηνία 7/1/2000) τονίζει σε γενικές γραμμές αυτά που αναφέρονται και στο μανιφέστο του, περί του τρόπου εκλογής των Μητροπολιτών. Επικεντρώνεται κυρίως στον τρόπο της ψηφοφορίας και την κατάργηση της αναγραφής των ονομάτων των υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο, διότι, όπως γράφει, «Τοιουτοτρόπως θα αποφευχθούν φοβίαι, πιέσεις, συναλλαγαί. Η βούλησις του εκλέκτορος δεν θα χειραγωγείται και προ πάντων ένα ιερό καθήκον θα πάψη να γίνεται αφορμή διασυρμού της Εκκλησίας». (Σημ. Η υπογράμμιση του υπογρ.). Σύμφωνα με τα όσα διακήρυξε ο τότε Μητροπολίτη Θηβών κ. Ιερώνυμος ο διασυρμός της Εκκλησίας συνεχίζεται, δέκα χρόνια από τότε που εξελέγη Αρχιεπίσκοπος.

Σε άλλο σημείο της επιστολής του Ιανουαρίου 2000 ο τότε Μητροπολίτης Θηβών κατέκρινε τη σύγκληση της Ιεραρχίας, με μοναδικό σκοπό την πλήρωση κενών Μητροπολιτικών εδρών. Στα δέκα χρόνια της Αρχιεπισκοπίας του οι έκτακτες συγκλήσεις της Ιεραρχίας συνεχίζονται, συνήθως με ακαδημαϊκά και άνευ σημασίας θέματα, που συμπληρώνουν την πραγματοποίηση αρχιερατικών εκλογών.      

Ζητήματα λειτουργίας του Συνοδικού Συστήματος προέκυψαν και προκύπτουν στη διαδικασία διεξαγωγής των συνεδριάσεων της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και της Ιεραρχίας. Ένα παράδειγμα. Τον Δεκέμβριο του 2009 ήρθε το ζήτημα των σχέσεων της Εκκλησίας με την Πολιτεία και ο Μητροπολίτης Περιστερίου κ. Χρυσόστομος παραπονέθηκε στον Αρχιεπίσκοπο. Του είπε: «Μας καλέσατε αργά Μακαριώτατε, έχετε ήδη αποφασίσει και για την ΕΤΑΚ και για τον ΑΣΕΠ. Εμείς τώρα τι να πούμε; Ότι κακώς έτσι αποφασίσατε; Μας φέρνετε σε δύσκολη θέση». Σημειώνεται ότι μετά από λίγες ημέρες, από τότε που έφερε τα τετελεσμένα στην Ιεραρχία, ο Αρχιεπίσκοπος και συγκεκριμένα στις 3 Ιανουαρίου του 2010, παρέστη στο Υπουργικό Συμβούλιο, προσκεκλημένος του πρωθυπουργού Γ.Α. Παπανδρέου. Επί του σημερινού πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα και λόγω των πολλών θεμάτων που ανεφύησαν και υπάρχουν, υπήρξαν αρκετές  συναντήσεις των δύο ανδρών. Σε ορισμένες από αυτές ο κ. Ιερώνυμος συνοδευόταν από Μητροπολίτες.   

Οι συνεδριάσεις της Ιεραρχίας είναι όπως πάντα, ενός ζωντανού οργανισμού. Πάντα υπάρχουν οι «ζωηροί» Μητροπολίτες, που συγκροτούν «κλάκα» και αναλόγως με την ομιλία που ακούνε, επιδοκιμάζουν, αποδοκιμάζουν, ή φωναχτά ειρωνεύονται. Επίσης υπάρχουν πάντα οι καλοθελητές, που δρουν   προς τους υπόλοιπους Ιεράρχες ως εκπρόσωποί του Αρχιεπισκόπου και επιχειρούν να δημιουργούν κλίμα υπέρ των επιλογών και αποφάσεών του. Γενικά, παρά τα μανιφέστα και τις εξαγγελίες του κ. Ιερωνύμου, ως Μητροπολίτου Θηβών, στα δέκα χρόνια που είναι Αρχιεπίσκοπος ουδεμία αλλαγή έχει πραγματοποιηθεί στο Συνοδικό σύστημα.-