ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΤΙΚΟ ΤΟ ΤΣΟΥΝΑΜΙ Β΄

ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΤΙΚΟ ΤΟ ΤΣΟΥΝΑΜΙ

Β΄

 Του π. Θεόδωρου Ζήση

=====

2. Oἱ τουριστικοί παράδεισοι καί ἡ ἀποκτήνωση τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ παντοδύναμος λοιπόν καί μόνος ὑπάρχων Θεός, πού ἐδημιούργησε μέ σοφία τόν νοητό καί αἰσθητό κόσμο, τούς ἀγγέλους καί τά ὑλικά ὄντα, ἐδημιούργησε καί τόν ἄνθρωπο ὡς μία συμπύκνωση καί συμπερίληψη τοῦ σύμπαντος, ὡς μικρόκοσμο ἀπό ψυχή καί ἀπό σῶμα, ἀπό πνεῦμα καί ἀπό ὕλη, κορυφαῖο δημιούργημα πάνω στή  γῆ, κέντρο καίσκοπό τοῦ ὑλικοῦ σύμπαντος, ὅπως ἀναγνωρίζει σήμερα καί ἡ περίφημη «ἀνθρωπική ἀρχή» τῶν ἀστρονόμων, φυσικῶν καί συμπαντολόγων5. 

Πρόκειται περί μεγαλειώδους ἀνθρωπολογίας, ὑψηλῆς καί ἀσυγκρίτου, σέ σχέση μέ τήν φτώχεια τῆς ὑλιστικῆς ἀνθρωπολογίας, πού θέλει τόν ἄνθρωπο ὑλική μόνον ὕπαρξη, πού ἐξαντλεῖ τά ὅριά της στή διάρκεια τῆς σωματικῆς της ζωῆς, ὅπως τά φυτά καί τά ζῶα, καί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά σέ σχέση μέ τήν ἰδεαλιστική ἀνθρωπολογία τοῦ Πλάτωνος καί τῶν Γνωστικῶν πού θεωροῦν μόνον τήν ψυχή ὡς ἄνθρωπο καί ὑποτιμοῦν καί ἀπαξιώνουν τό σῶμα. Ὄχι! Ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι οὔτε μόνον σῶμα, οὔτε μόνον  ψυχή. Εἶναι μικτή φύση, σύνθετη,διπλῆ, συγκείμενος ἀπό ψυχή καί ἀπό σῶμα6. Ἀπέναντι στήν μονομέρεια καί φτώχεια τῶν ἀνθρωπίνων διδασκαλιῶν, ἡ πολυμέρεια καί ἡ εὐρύτητα τῆς θείας διδασκαλίας. 

Κατά τόν Ἅγιο Γρηγόριο Θεολόγο, ἐπιφανῆ θεολόγο τῆς ἐμπειρίας καί τοῦ φωτός, μολονότι καί ὁ νοητός καί ὁ αἰσθητός κόσμος, ὁ νοῦς καί ἡ αἴσθηση, κουβαλοῦσαν τό μεγαλεῖο τοῦ δημιουργοῦ Λόγου, σιωπηλοί ἐπαινέτες καί διαπρύσιοι κήρυκες τοῦ μεγαλείου τῆς δημιουργίας, ἐν τούτοις ἔλειπε ἕνα κρᾶμα ἀμφοτέρων, μία μίξη τῶν ἀντιθέτων, πού θά ἔδειχνε τήν μείζονα σοφία τοῦ Θεοῦ καί θά ἐπλούτιζε τήν ποικιλία τῶν ὄντων. Tό κενό αὐτό, τήν ἔλλειψη αὐτή, θέλοντας νά συμπληρώσει ὁ Δημιουργός «καί ζῶον ἕν ἐξ ἀμφοτέρων (ἀοράτου τε λέγω καί ὁρατῆς φύσεως) δημιουργεῖ τόν ἄνθρωπον· καί παρά μέν τῆς ὕλης λαβών τό σῶμα, ἤδη προ¸ποστάσης, παρ᾽ ἑαυτοῦ δέ πνοήν ἐνθείς (ὅ δή νοεράν ψυχήν καί εἰκόνα Θεοῦ οἶδεν ὁ λόγος), οἷόν τινα κόσμον ἕτερον, ἐν μικρῷ μέγαν, ἐπί τῆς γῆς ἵστησιν, ἄγγελον ἄλλον, προσκυνητήν μικτόν, ἐπόπτην τῆς ὁρατῆς κτίσεως, μύστην τῆς νοουμένης, βασιλέα τῶν ἐπί γῆς, βασιλευόμενον ἄνωθεν, ἐπίγειον καί οὐράνιον, πρόσκαιρον καί ἀθάνατον, ὁρατόν καί νοούμενον, μέσον μεγέθους καί ταπεινότητος· τόν αὐτόν πνεῦμα καί σάρκα·... ζῶον ἐνταῦθα οἰκονομούμενον καί ἀλλαχοῦ μεθιστάμενον καί πέρας τοῦ μυστηρίου, τῇ πρός Θεόν νεύσει θεούμενον»7.

Δυστυχῶς τό μεγαλειῶδες αὐτό καί ἄριστα ἐφοδιασμένο γιά νά φθάσει στόν τελικό στόχο τῆς θεώσεως ὄν, χρησιμοποιώντας κακῶς τό θεῖο δῶρο τῆς ἐλευθερίας, ἀντί νά νεύσει, νά στραφεῖ πρός τόν Θεό, ἔνευσε πρός τήν ὕλη, πρός τήν σάρκα. Ἄν ὁ Θεός, γιά νά προφυλάξει τόν ἄνθρωπο, τοῦ στεροῦσε ἀπ᾽ ἀρχῆς τήν ἐλευθερία, ἔπρεπε νά τοῦ ἀλλάξει ἐπίπεδο ζωῆς, νά μή τόν δημιουργήσει κατ᾽ εἰκόνα Tου, λογικό καί αὐτεξούσιο, ἀλλά νά τόν κάνη ἁπλή ὑλική φύση, ἄλογη καί ἀνελεύθερη, ὅπως τά ζῶα8. Δέν ἦταν ὅμως αὐτό τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, πού ἤθελε τόν ἄνθρωπο σέ ὑψηλή σφαῖρα ὑπάρξεως, ἐγγύς τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός ἔκανε ὅ,τι καλύτερο καί σοφό· τόν τοποθέτησε μάλιστα μέσα στό ἰδανικώτερο φυσικό περιβάλλον, στόν Παράδεισο, ὅπου ὅλα ἦσαν τέλεια, χωρίς φυσικές ταλαιπωρίες, δυσλειτουργίες καί οἰκολογικές ἀνωμαλίες, πλημμύρες, σεισμούς καί τσουνάμι, ὅπως κατά προσέγγισιν ἐθεωροῦντο ἀπό πλευρᾶς φυσικοῦ κάλλους, ὡς ἐπίγειοι παράδεισοι, οἱ πληγεῖσες περιοχές τοῦ Ἰνδικοῦ Ὠκεανοῦ. 

Ἀποδείχθηκε τότε καί ἀποδεικνύεται πάντοτε, πώς οἱ παράδεισοι δέν εἶναι κατάλληλο περιβάλλον γιά τήν πνευματική προκοπή τοῦ ἀνθρώπου. Mέσα στήν ἄνεση καί στήν ἀφθονία τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν ὁ ἄνθρωπος ξεχνιέται καί ἐγωϊστικά αὐτονομεῖται, λησμονεῖ τόν Θεό, τόν χορηγό αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν, καί τό χειρότερο προσβάλλει τήν ἴδια του τήν φύση, ἑλκυόμενος καί κυριαρχούμενος ἀπό σαρκικές ἡδονές καί ἀπολαύσεις, μεταβαλλόμενος σέ ἁπλή ὑλική ὕπαρξη, σέ σάρκα καί σέ σῶμα. Εἶναι σκληρή ἀλλά ἀληθινή ἡ διαπίστωση τῆς Γραφῆς «ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὤν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καί ὡμοιώθη αὐτοῖς»9.

(Συνεχίζεται)