ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Η Μεγάλη Δευτέρα, όπως κι η Μεγάλη Τρίτη μας προετοιμάζουν ψυχικά για τα γεγονότα του Παθους του Κυρίου, που θα ακολουθήσουν. Τη Μεγάλη Δευτέρα εορτάζονται δύο γεγονότα. Το ένα μας μεταφέρει στην Παλαιά Διαθήκη ενώ το δεύτερο αποτελεί γεγονός της Καινής Διαθήκης και μάλιστα της ζωής του Χριστού. 

«Τη Αγία και Μεγάλη Δευτέρα μνείαν ποιούμεθα του μακαρίου Ιωσήφ του παγκάλου και της υπό του Κυρίου καταρασθείσης και ξηρανθείσης συκής». 

Η ιστορία του Ιωσήφ δεν τέθηκε τυχαία διότι, λένε οι Άγιοι πατέρες, ο Ιωσήφ είναι τύπος του Κυρίου. Πιο συγκεκριμένα: Τον Ιωσήφ τον πούλησε ο αδελφός του ο Ιούδας για 20 χρυσά νομίσματα ενώ τον Χριστό τον πούλησε ο μαθητής του Ιούδας για 30 ασημένια νομίσματα. Τον Ιωσήφ τον πέταξαν τα αδέρφια του σ’ ένα ξερόλακκο για να πεθάνει ενώ το Χριστό μετά την σταύρωση τον έθαψαν σ’ ένα καινό μνημείο. Ο Ιωσήφ μετά τη διάσωσή του από τη φυλακή έσωσε το λαό του από την πείνα, ενώ ο Χριστός έσωσε με το σταυρό και ανάστασή του όλο τον κόσμο από το διάβολο, το θάνατο και την αμαρτία. 

Ένα άλλο γεγονός που τονίζεται στην ιστορία του Ιωσήφ είναι η αντίστασή του στη σαρκική αμαρτία, όπως το διατυπώνει θαυμάσια το Κοντάκιο: «Ο Ιακώβ οδύρετο του Ιωσήφ την στέρησιν και ο γενναίος εκάθητο άρματι, ως βασιλεύς τιμώμενος. Της Αιγυπτίας γαρ τότε ταις ηδοναίς μη δουλεύσας, αντεδοξάζετο παρά του βλέποντος τας των ανθρώπων καρδίας και νέμοντος στέφος άφθαρτον». Γενναίον χαρακτηρίζει ο υμνογράφος τον Ιωσήφ, διότι νίκησε με τη φυγή του σε  μια μάχη. Όλες οι μάχες κερδίζονται όταν ο μαχητής σταθεί και πολεμήσει. Η μόνη μάχη, όπου ο μαχητής νικά κατά κράτος με τη φυγή του, είναι αυτή κατά της σαρκικής αμαρτίας. Αυτό έπραξε κι ο Ιωσήφ. Στις επανειλημμένες ανηθικές προτάσεις της γυναίκας του αφεντικού του, του αρχιμαγείρου Πετεφρή, αντιστάθηκε με εκπληκτική σταθερότητα, παρά το νεαρόν της ηλικίας του και στο τέλος «καταλιπών τον χιτώνα έφυγε την αμαρτίαν και γυμνός ουκ ησχύνετο, ως ο πρωτόπλαστος προ της παρακοής». Πλήρωσε την προσήλωσή του στο νόμο του Θεού με φυλάκιση, αλλά στο τέλος ο Θεός τον αντάμειψε με το να τον απελευθερώσει από την άδικη ποινή και να τον ανεβάσει σε θρόνο υψηλό, αμέσως μετά το Φαραώ, το βασιλιά της Χώρας. 

Αναφορικά με το δεύτερο περιστατικό, αυτό με τη συκιά, έγινε λίγο πριν από το Πάθος του Χριστού. Ο Χριστός δεν βρήκε σύκα στη συκιά και μ’ ένα του λόγο την ξήρανε. Το ξεραμένο δέντρο είναι η εβραϊκή συναγωγή. Είχε μόνο καύχηση, δηλαδή φύλλα, αλλ’ όχι καρπούς πνευματικούς. Γι’ αυτό ο Χριστός με αυτή τη συμβολική κίνηση απορρίπτει τους παράνομους Εβραίους. Το ίδιο όμως μπορεί να συμβεί και σε μας, αν έχουμε μόνο καύχηση για την πίστη μας, την Ορθοδοξία δηλαδή, αλλά δεν έχουμε έργα που να φανερώνουν την πίστη αυτή. Γι’ αυτό ο υμνογράφος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καλώντας μας ν’ αποκτήσουμε καρπούς πνευματικούς.