ΑΣΑΦΗΣ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΔΙΑΜΕΙΦΘΕΝΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΡΩΣΣΙΑΣ
Του Παναγιώτη Τελεβάντου
=====
Μέχρι στιγμής τουλάχιστον είναι ασαφής η εικόνα των διαμειφθέντων κατά την συνάντηση του Πατριάρχη Ρωσσίας Κύριλλου με τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Το Ανακοινωθέν του Οικουμενικού Πατριαρχείου ένα μόνον λέγει:
“Ἐπηκολούθησε μακρά κατ’ ἰδίαν συζήτησις ἐν τῷ Πατριαρχικῷ Γραφείῳ μεταξύ τῶν δύο Προκαθημένων, τῇ συμμετοχῇ τῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν Γαλλίας κ. Ἐμμανουήλ καί Βολοκολάμσκ κ. Ἱλαρίωνος, Προέδρου τοῦ Τμήματος Ἐξωτερικῶν Ἐκκλησιαστικῶν Σχέσεων τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας.
Ἡ Α. Μακαριότης, μετά τήν ὁλοκλήρωσιν τῶν ἐπί δύο καί ἡμίσειαν ὥρας διαρκεσασῶν συνομιλιῶν, ἀνεχώρησεν αὐθημερόν, ἐπιστρέψας εἰς τά ἴδια.”
Το Ανακοινωθέν του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι με τέτοιο τρόπο διατυπωμένο ώστε να επιτείνει στο έπακρον την ασάφεια.
Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΚΥΡΙΛΛΟΥ
_________
Η δήλωση του Ρώσσου Πατριάρχη είναι πιο αποκαλυπτική, αλλά όχι αρκούντως αποκαλυπτική, για να ξέρουμε τι ακριβώς ειπώθηκε ή τι συμφώνησαν ή πού διαφώνησαν στην κατ’ ιδίαν συνάντησή των οι δύο Πατριάρχες.
Ανέφερε συγκεκριμένα:
«Το διάστημα των δύο ετών από την τελευταία μας συνάντηση έχουν συμβεί πολλά. Είχαμε μια αδελφική συζήτηση και συζητήσαμε όλα τα προβλήματα που ήταν στην ατζέντα. Ελπίζω να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε για να κάνουμε έναν καλύτερο κόσμο. Χωρίς την έγκριση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου δεν μπορώ να σας πω όσα είπαμε. Ωστόσο δεν υπάρχει κάποιο μυστικό, ούτε κάτι που δε γνωρίζουμε. Η συζήτηση ήταν ορθή, αντιλαμβανόμενοι τις ευθύνες μας στον κόσμο. Συνεχώς προκύπτουν προβλήματα στο σύγχρονο κόσμο και προκλήσεις για τις Εκκλησίες. Ο κόσμος αλλάζει γρήγορα και καμιά Εκκλησία δεν πρέπει να παίρνει αποφάσεις που θα έρχονται σε αντίθεση με κάποια άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία».
Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΕΠΙΔΕΧΕΤΑΙ ΤΡΕΙΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ
__________
Η δήλωση μπορεί να ερμηνευτεί με τρεις τρόπους:
1.) Ο δύο Πατριάρχες τα βρήκαν μεταξύ τους. Αυτό δεν μπορεί να σημαίνει τίποτα λιγότερο από το ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο συμφώνησε να αναβάλει επ’ αόριστον την παραχώρηση Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία με το πρόσχημα του περαιτέρω διαλόγου και της ανάγκης συναίνεσης των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Ίσως, μάλιστα, η δήλωση του Σεβ. Γαλλίας Εμμανουήλ ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η διαδικασία για την χορήγηση Αυτοκεφαλίας να σημαίνει ότι υπήρξε κάποιος συμβιβασμός μεταξύ των δύο Πατριαρχών.
Ίσως, μάλιστα, η δήλωση του Σεβ. Γαλλίας Εμμανουήλ ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η διαδικασία για την χορήγηση Αυτοκεφαλίας να σημαίνει ότι υπήρξε κάποιος συμβιβασμός μεταξύ των δύο Πατριαρχών.
Αν όντως έγινε τέτοια συμφωνία παραμένει άγνωστο τι παραχώρησε ο Πατριάρχης Κύριλλος στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για να πετύχει την επ’ αόριστον αναβολή της παραχώρησης Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία.
2.) Η δήλωση του Ρώσσου Πατριάρχη μπορεί, επίσης, να σημαίνει ότι ο Πατριάρχης Κύριλλος συμφώνησε με την παραχώρηση Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία, αλλά με την παράλληλη λειτουργία Ρωσσικής Εξαρχίας στην Ουκρανία κατά το πρότυπο της Εκκλησίας της Εσθονίας.
3.) Μπορεί, όμως, να σημαίνει ότι ο Πατριάρχης Κύριλλος με πολύ διπλωματικό τρόπο απειλεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη να μην παραχωρήσει Αυτοκεφαλία στην Εκκλησία της Ουκρανίας επειδή θα δημιουργηθεί Πανορθόδοξο Σχίσμα.
ΤΙ ΛΕΓΟΥΝ ΤΑ ΚΟΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
________
Σημαντικές πληροφορίες για την συνάντηση των δύο Πατριαρχών δίνουν τα Εκκλησιαστικά Πρακτορεία “Ρομφαία”, “orthodoxia.info” και “Βήμα Ορθοδοξίας”, καθώς επίσης η εφημερίδα “Καθημερινή” και άλλες ημερήσιες εφημερίδες.
Πλην, όμως, δεν γνωρίζουμε αν οι πληροφορίες τους απηχούν την πραγματικότητα ή αν προέρχονται από διαρροές που εξυπηρετούν ύποπτες σκοπιμότητες.
Αναφέρουν συγκεκριμένα ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ξεκαθάρισε στον Πατριάρχη Κύριλλο ότι υπάρχει ειλημμένη απόφαση για παραχώρηση Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία.
Αυτό, όμως, δεν λέγει και πολλά, επειδή το ζητούμενο είναι πότε και πώς θα υλοποιηθεί η ειλημμένη απόφαση.
Θα γίνει στο άμεσο χρονικό διάστημα χωρίς την συγκατάθεση του Πατριαχείου Ρωσσίας ή συμφωνήθηκε ότι θα γίνει στο απώτερο μέλλον και εφόσον εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη του Πατριαρχείου Ρωσσίας;
Η ΕΚΔΟΧΗ ΤΟΥ ΚΥΠΕ
________
Μια άλλη εκδοχή δίνει το ΚΥΠΕ:
“Το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν υποχωρεί στο θέμα της αυτοκεφαλίας της εκκλησίας της Ουκρανίας, φέρεται να τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος προς τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο, ο οποίος αναχώρησε από το Φανάρι δυσαρεστημένος μεν, αλλά ικανοποιημένος για το ειλικρινές κλίμα, αναφέρουν εκκλησιαστικές πηγές στο ΚΥΠΕ.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι τη συνάντηση, που κράτησε 2,5 ώρες, μονοπώλησε το αίτημα της εκκλησίας της Ουκρανίας για απόσχιση από την εκκλησία της Ρωσίας, το οποίο βρίσκεται ενώπιον του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Αναφέρουν, ακόμα, ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε στον Κύριλλο ότι ήδη το Φανάρι από τον Απρίλιο αποφάσισε παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας. Παρόλο που ο Πατριάρχης Μόσχας ζήτησε να συνεχιστεί ο διάλογος επί του θέματος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης φέρεται να του είπε πως «η φάση του διαλόγου έχει πλέον τελειώσει, είμαστε στη φάση της υλοποίησης των αποφάσεων».
Αν το ρεπορτάζ του ΚΥΠΕ μεταδίδει με ακρίβεια τα διαμειφθέντα σημαίνει ότι το Πατριαρχείο Ρωσσίας πήγε με άδειο καλάθι στο Φανάρι, επειδή είναι πεπεισμένο ότι δεν μπορεί να δώσει αντάλλαγμα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, για να το αποτρέψει από την παραχώρηση Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία.
Γι’ αυτό περιορίστηκε να θέσει προ των ευθυνών του τον Πατριάρχη Βαρθολoμαίο και να τον απειλήσει με Σχίσμα σε περίπτωση που χορηγήσει μονομερώς Αυτοκεφαλία στην Ουκρανία.
Αν ισχύει αυτή η εκδοχή είναι τουλάχιστον ακατανόητη η απροθυμία του Πατριάρχη Κύριλλου να αποκαλύψει τα διαμειφθέντα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Επομένως οι υπάρχουσες -μέχρι στιγμής- πληροφορίες είναι ανεπαρκείς για να μορφώσουμε ολοκληρωμένη εικόνα των διαμειφθέντων μεταξύ των δύο Οικουμενιστών Πατριαρχών, τους οποίους δεν εμπιστεύονται οι πιστοί και φοβούνται ότι θα οδηγήσουν την Ορθοδοξία σε Σχίσμα.
Εκτενώς δεόμαστε στον Κύριο να μην επιτρέψει την δημιουργία Πανορθόδοξου Σχίσματος στην Εκκλησία Του.
