Η ΚΥΡΙΑ ΕΛΕΝΗ ΛΩΡΙΤΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΡΑΔΥΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΚΑΠΗΛΕΙΑ

Η ΚΥΡΙΑ ΕΛΕΝΗ ΛΩΡΙΤΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΡΑΔΥΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΚΑΠΗΛΕΙΑ

=====

Δέν αξίζει καν να κολλήσουμε στις βραδυνές Θείες Λειτουργίες, κ. Τελεβάντο. Ας θυμίσουμε τις αγαπημενες ημιαγρυπνίες, κατ' ουσίαν βραδυνές Θείες Λειτουργίες, που τελούσε ο π. Επιφάνιος στους Τρεις Ιεράρχες. Δεν είναι κακό να προσαρμόζεται η Θεία Λατρεία στις κοινωνικές συνθήκες και συνήθειες. Δεν είμαστε δούλοι του χρόνου. Ας μην ξεχνούμε ότι ακόμα και η Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία καθιερώθηκε με βάση το πρόγραμμα μιας αγροτικής κοινωνίας συνδεδεμένης με τον ήλιο. Σπανίως, σήμερα, τηρείται αυτό το πρόγραμμα. Σπανίως οι άνθρωποι κοιμούνται στις 10 το βράδυ για να ξυπνήσουν στις 6 το πρωί. 

Με τα σημερινά δεδομένα κάποιοι δίνουν την εντύπωση ότι γρήγορα γρήγορα θέλουν να τα μαζεύουν στις εννιάμισυ το πρωί γιατί ακολουθεί πρόγραμμα, καφές στην παραλία κ.τ.λ.. Θα έπρεπε να μας προβληματίζει η απουσία του εκκλησιάσματος από τον Όρθρο. Το πρόβλημα δεν λύνεται με τις δεύτερες Θείες Λειτουργίες, που συνήθως είναι και "δεύτερης" ποιότητος και ασφαλώς χωρίς Όρθρο. Προιόντος του χρόνου, δηλαδή της ηλικίας, όλοι οι άνθρωποι κοιμούνται πιο αργά, έως και επικίνδυνα αργά για ορισμένους. Ας μην αποδίδουμε πάντα πονηρά κίνητρα σε αυτά που λέμε, ότι δηλαδή αυτός που ξενυχτά οπωσδήποτε βλέπει τηλεόραση ή γλεντά. 

Προσωπικώς θεωρώ ότι η Θεία Λατρεία είτε πρόκειται για πρωινές, είτε για βραδυνές, είτε για Κυριακάτικες, είτε για καθημερινές θείες Λειτουργίες, πρέπει να προσαρμόζεται στα κοινωνικά δεδομένα, γιατί δεν είμαστε δούλοι του χρόνου. Κυρίως η Κυριακάτικη θεία Λειτουργία της αξίζει περισσότερο "γλέντισμα" και ας πάρει και μέχρι αργότερα. Τι άλλο σπουδαιότερο έχουμε να κάνουμε μέχρι το μεσημέρι της Κυριακής, είτε πρόκειται για μονήρεις, είτε για οικογένειες, είτε για νέους που χρειάζονται περισσότερο ύπνο, είτε για ηλικιωμένους που έχουν αυπνία. Όταν η Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία τελειώνει στις 9.30 ή στις 10 ή στις 10.30 δημιουργείται ένα κενό μέχρι να πάει κανείς το μεσημέρι στο σπίτι του που συνήθως -εάν δεν ακολουθεί αρχονταρίκι ενταγμένο στη θεία Λατρεία τύπου π. Θεοδώρου Ζήση- σπαταλάται σε καφέδες και κοινωνικές υποχρεώσεις. Ακόμα και οι νοικοκυρές έχουν την δυνατότητα να προετοιμάσουν το φαγητό πριν να πάνε στην εκκλησία αν σηκωθούνε λίγο πιο νωρίς και όχι να τρέχουν βιαστικές μετά την Θεία Λειτουργία. Οπωσδήποτε είναι πολύ δύσκολο να μπορέσουν να συμπέσουν οι συνήθειες όλων των ανθρώπων γι' αυτό μιλάμε για τις γενικές τάσεις. 

Για να επιστρέψουμε στο θέμα των βραδυνών ακολουθιών, θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερα κατανυκτικές, δημοφιλείς και εξυπηρετικές από πλευράς προγράμματος. Ας μην ξεχνούμε ότι και οι Πατέρες είχαν αυτή την ευελιξία, τουλάχιστον να δημιουργούν αντιπερισπασμό στις κοσμικές και εφάμαρτες συνήθειες. Πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα νέοι έχουν την ανάγκη της βραδυνής εξόδου, τι το καλύτερο να πάνε στην εκκλησία; Άλλωστε είναι κάτι που κανείς το συνδέει με το γλέντισμα και όχι απαραίτητα με το ξυπνητήρι.

Φυσικά, κ. Τελεβάντο, δεν εννοώ ότι πρέπει να εξυπηρετείται η προχειρότητα με Θείες Λειτουργίες part time, αλλά πρέπει να εξυπηρετούνται οι πραγματικές ανάγκες. Έχουμε υιοθετήσει τις ημιαγρυπνίες που στις ο.οο μπαίνει το "ευλογητός". Όταν, όμως, τα μέσα συγκοινωνίας δεν εξυπηρετούν εκείνη την ώρα; 

Σε κάθε περίπτωση το κριτήριο πρέπει να είναι το συμφέρον και να μην υπηρετούμε με μία δουλικότητα τον χρόνο. 

Ως προς τα υπόλοιπα του άρθρου συμφωνώ απόλυτα, ότι, δηλαδή, γίνεται μία κατάχρηση των ιερών εικόνων και κειμηλίων σε βαθμό "εικονολατρείας" εις βάρος μιας ποιοτικής σχέσεως με την πίστη. Μερικοί, μάλιστα, θέλουν να αποσπούν το ενδιαφέρον από τα πραγματικά θέματα της πίστεως επιδεικνύοντας μία εικονοκαπηλεία.