ΑΝΑΜΙΞΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΣΤΟ ΣΚΟΠΙΑΝΟ Γ΄

ΑΝΑΜΙΞΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΣΤΟ ΣΚΟΠΙΑΝΟ

Γ΄

                  Εξελίξεις και ενδεχόμενα

Του κ. Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

=====

Στο πολιτικό και εκκλησιαστικό αγκάλιασμα Σκοπίων και Σόφιας προκλήθηκαν αντιδράσεις. Ο Πατριάρχης Ρωσίας Κύριλλος διακήρυξε την αλληλεγγύη του προς το Πατριαρχείο της Σερβίας και τόνισε ότι χωρίς την έγκριση του ουδέποτε θα αναγνωρίσει τη σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων. 

Ο Μητροπολίτης Μπάτσκας Ειρηναίος σε συνέντευξή του στη γαλλόφωνη ιστοσελίδα «Orthodoxie», που δημοσιεύθηκε  στις 29 Δεκεμβρίου 2017, κατηγόρησε το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας ότι η επέμβασή του στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου της Σερβίας θα μπορούσε να δυναμιτίσει την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Επίσης τόνισε ότι η τυχόν εκ μέρους του αναγνώριση της σχισματικής Σκοπιανής Εκκλησίας θα το οδηγούσε στον κίνδυνο ενός νέου σχίσματος με την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και με άλλες Εκκλησίες. Και πρόσθεσε: «Οι επίσκοποι της γειτονικής ορθόδοξης χώρας της Βουλγαρίας, βρίσκονται μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης. Σκύλλα είναι η πίεση των πολιτικών αρχών και της κοινής γνώμης για τις οποίες επικροτείται η παράλογη πρωτοβουλία των Σκοπίων, διότι δι’ αυτής γίνεται έμμεσα αποδεκτή η επίσημη πολιτικό – εκκλησιαστική βουλγαρική άποψη, σύμφωνα με την οποία οι Μακεδόνες είναι αναπόσπαστο μέρος του Βουλγαρικού έθνους (Σημ. Όπως τόνισε ο Βούλγαρος Πατριάρχης Νεόφυτος, λέγοντας τους Σκοπιανούς «ο λαός μας»)». Χάρυβδη είναι ότι το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας διακινδυνεύει να βρεθεί σε νέο εσωτερικό σχίσμα, όπως εκείνο του 1996. 

Η Εκκλησία της Ελλάδος εξέφρασε την ανησυχία της για το γεγονός της επεμβάσεως της Εκκλησίας της Βουλγαρίας στα εσωτερικά του Πατριαρχείου της Σερβίας με την ενέργειά της να αποδεχθεί στις 29 Νοεμβρίου 2017 το αίτημα της σχισματικής Εκκλησίας της «Μακεδονίας» και να αναλάβει ρόλο «Μητρός Εκκλησίας». Όπως εγράφη στο σχετικό Ανακοινωθέν η πράξη της «αντίκειται στους Ιερούς Κανόνες και την Παράδοση της Εκκλησίας, παραθεωρεί το κανονικό δικαίωμα και τον υπερέχοντα ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ενδέχεται να αποτελέσει απαρχή δυσάρεστων εξελίξεων». Με νεότερο Δελτίου Τύπου, της 10^ης Ιανουαρίου 2018, η ΔΙΣ τονίζει ότι δεν αποδέχεται την απονομή του όρου «Μακεδονία» ή παραγώγου του ως συστατικού ονόματος άλλου κράτους, το οποίο θα έχει επιπτώσεις και στην ονομασία της σχισματικής αυτοαποκαλούμενης εκκλησίας της «Μακεδονίας». 

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έως την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές, δεν έχει αντιδράσει. Ο Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος εδέχθη τον Βούλγαρο Πατριάρχη κατά την επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη για τα εγκαίνια του βουλγαρικού ναού του Αγίου Στεφάνου, τέλεσε μαζί του τον Αγιασμό και τον δέχθηκε στο Πατριαρχείο. Δεν έγινε γνωστό αν συζήτησαν το θέμα, πάντως ο κ. Βαρθολομαίος δεν προέβη σε  δήλωση για το Μακεδονικό, όπως έκαμε προ ημερών για τους πλειστηριασμούς.  

Η εν όψει των εξελίξεων στη γειτονική χώρα κινήσεις και ενέργειες της πολιτικής και εκκλησιαστικής ηγεσίας της Βουλγαρίας μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια στην περιοχή της Βαλκανικής. Δεν είναι προφανή και τα σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ για την περιοχή, μετά την επιβολή του ονόματος στη γειτονική χώρα. Γι’ αυτό θα έπρεπε στην Ελλάδα να αναλυθούν όλα τα μελλοντικά γεωπολιτικά ενδεχόμενα, πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση, που θα σφραγίσει την ύπαρξή της. 

Από αυτά που φαίνονται, η πολιτική ηγεσία και η ιντελιγκέντσια της χώρας μας συμφωνούν σε μια «σύνθετη ονομασία έναντι όλων» του γειτονικού κράτους, δηλαδή να περιέχεται ο όρος «Μακεδονία» με έναν επιθετικό προσδιορισμό, μάλλον γεωγραφικό. Αν συμφωνηθεί αυτό οι Έλληνες Μακεδόνες θα λέγονται πλέον όχι απλά «Μακεδόνες», αλλά «Νότιοι Μακεδόνες» ή «Παλαιοί Μακεδόνες», προς διάκριση από τους «Βόρειους Μακεδόνες» ή «Νέους Μακεδόνες» της γειτονικής χώρας. Αν οι Βούλγαροι ταυτισθούν εθνικά με τους «Βόρειους ή Νέους Μακεδόνες»  θα αποκτήσουν περισσότερα δικαιώματα στην περιοχή, από αυτά που έχουν σήμερα, και θα ενισχύσουν την στρατηγική τους  θέση. Θα έπρεπε στην Ελλάδα να εξετασθεί και το ενδεχόμενο μετά τη συμφωνία για το όνομα να αναζωπυρωθεί και περαιτέρω να ενταθεί η αλυτρωτική προπαγάνδα σε βάρος της Ελλάδος, είτε υπογείως, στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας, είτε φανερά, στο εξωτερικό. Επίσης να αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο οι γείτονες, παρά τη συμφωνία, μετά την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ να διατηρήσουν σκέτο το «Μακεδονία», όπως τους έχουν αναγνωρίσει δεκάδες κρατών. Τότε ποιος και πώς θα μπορούσε να τους εμποδίσει. Η Ελλάδα πλέον θα είναι μονίμως σε αμυντική θέση και θα καταγγέλλει. Δεν θα μπορεί να πιέσει...

Δεν μπορεί κανείς επίσης να προβλέψει  την αντίδραση των Αλβανών του γειτονικού κράτους στο ενδεχόμενο της ανάπτυξης άξονα Σόφιας – Σκοπίων. Ούτε και την αντίδραση του Βελιγραδίου, το οποίο δεν θα μείνει αμέτοχο στις διεργασίες. Ένα μπορεί να θεωρείται βέβαιο, ότι όλοι οι αναφερθέντες δεν θα μείνουν απαθείς στις εξελίξεις.  

Πολλά τα γραφόμενα και λεγόμενα επιχειρήματα υπέρ του «έντιμου συμβιβασμού». Φαίνονται λογικά. Ουδείς όμως από τους υποστηρικτές του δεν αναφέρεται στην επόμενη ημέρα. Πράγματι πολλές είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα Σκόπια και στη Βουλγαρία και δίνουν θέσεις εργασίας στις γειτονικές χώρες. Πράγματι πολλοί Βούλγαροι και Σκοπιανοί περνούν για τα ψώνια τους ή για τις διακοπές τους στη Μακεδονία και στη Θράκη και ενισχύουν την οικονομία της Ελλάδος. Όμως στο βάθος όλων αυτών υπάρχει η ψυχή του Έλληνα, του Βούλγαρου, του Σκοπιανού. Αν ξεχάσαμε την Ιστορία μας, αν ξεχάσαμε τους αγώνες του Πατριαρχείου και των Μακεδονομάχων, αν ξεχάσαμε τον λόγο του Ίωνα Δραγούμη, πως σώζοντας τη Μακεδονία σώζουμε την Ελλάδα, τότε έχουμε χάσει την ταυτότητά μας, μπήκαμε στη χοάνη της παγκοσμιοποίησης, γίναμε κοσμοπολίτες και μας είναι αδιάφορο το μέλλον της Μακεδονίας και της Ελλάδος. Βέβαια μια δυσάρεστη μελλοντική εξέλιξη θα καταγραφεί στην Ιστορία μας – όχι σε αυτή τύπου νεοαριστερών ή κομμουνιστών ιστορικών - ως κατάμαυρη σελίδα, όπως αυτή του 1897, ή του 1922. 

Η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδος αποδεικνύεται ότι ήρθε για να «λύσει» τα οικονομικά, ηθικά, κοινωνικά και εθνικά θέματα της χώρας, όπως ευχαριστούν τον ξένο ισχυρό παράγοντα, με την ετικέτα του αριστερισμού και του προοδευτισμού. Κάποτε είχα κάμει την ευχή να μην εγκαταλείψει την εξουσία με μιαν εθνική τραγωδία ανάλογη εκείνης της Κύπρου. Την επαναλαμβάνω θερμότερη.- 

(Συνεχίζεται)