ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΟΝΤΙΟΙ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ή ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ;

ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΟΝΤΙΟΙ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ή ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ;

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

===============

Εξαιρετική γλωσσολογική ανακάλυψη που δείχνει “δόξες βυθισμένες στα βάθη της Ασίας”, κατά τον Σεφέρη, είναι η ανεύρεση μουσουλμάνων Ποντίων της Μαύρης Θάλασσας που μιλούν μια γλώσσα που είναι πολύ κοντά στα αρχαία Ελληνικά.

Το ιστολόγιο από το οποίο αναδημοσιεύουμε το κείμενο τελειώνει την αναφορά του με ένα αστείο: Οτι οι γλωσσολόγοι καλό θα ήταν να ψάξουν όχι μόνον για τις ρίζες της γλώσσας των κατοίκων αλλά και για το... χρυσόμαλλο δέρας του Ιάσονα μιας και βρίσκονται στην ίδια περιοχή, που ο μυθικός ήρωας έψαχνε το χρυσόμαλλο δέρας!!!

Εμείς προτιμούμε να πραγματοποιηθεί μια άλλη έρευνα - όχι ως ανέκδοτο για να γελάσουμε - αλλά ως μια σοβαρή προσπάθεια ερμηνείας του φαινομένου.

Μήπως οι Μουσουλμάνοι Πόντιοι που μιλούν Ρωμαίικα στη Μαύρη Θάλασσα δεν είναι τελικά Μουσουλμάνοι; Μήπως είναι κρυπτοχριστιανοί; Αν τυχόν διαπιστωθεί ότι είναι τότε θα βοηθήσει να καταλάβουμε επακριβώς γιατί εξακολουθούν να μιλούν Ρωμαίικα στην περιοχή.

Φίλος θεολόγος που επισκέφθηκε τον Πόντο με διαβεβαίωσε ότι σε εστιατόρια της περιοχής οι άνθρωποι τον ρωτούσαν αν χρειάζεται “κοχλιάριον” για να φάει!!!

Ο ίδιος θεολόγος μου είπε ότι, ενώ περπατούσε με τον Παναγιότατο σε περιοχές της Κωνσταντινούπολης, έτρεχαν από τα δρομάκια δεκάδες άνθρωποι, που έσπαζαν τον κλοιό των αστυνομικών που περιέβαλλαν τον Πατριάρχη, έπαιρναν αστραπιαία την ευχή του Παναγιότατου και χάνονταν αμέσως σε παρακείμενες οδούς.

Ο ίδιος θεολόγος μου είπε ότι ο Πατριάρχης Βαρθολολαμαίος υπολογίζει ότι πρέπει να υπάρχουν σήμερα τουλάχιστον 350,000 κρυπτοχριστιανοί. Αν η εκτίμηση του Παναγιότατου είναι ακριβής σημαίνει ότι, αν η Τουρκία αποκτήσει ένα ανεκτικό καθεστώς προς τις θρησκευτικές μειονότητες, το Πατριαρχείο θα έχει εκατοντάδες χιλιάδες χριστιανούς ως ποίμνιο.

Ως μικρό παιδί μεγάλωσα στη σημερινή Τουρκοκρατούμενη Αμμόχωστο και ενθυμούμαι την αείμνηστη μητέρα μου να μου λέγει ότι οι Τουρκάλλες πήγαιναν στον Αγιο Γεώργιο της εντειχισμένης Αμμοχώστου και έκαναν μετάνοιες στον Αγιο Γεώργιο και στην Παναγία. Προσπαθούσα παιδί 6-7 ετών τότε να αντιληφθώ πώς ήταν δυνατόν οι Μουσουλμάνες να κάνουν μετάνοιες στον Αγιο Γεώργιο και την Παναγία. Και η μητέρα μου μου απάντησε ότι αυτό δείχνει την αλήθεια της πίστης μας. Τόσο αληθινή είναι, μου είπε η αείμνηστη, ώστε ακόμη και οι Μουσουλμάνοι κάνουν μετάνοιες στην Παναγία και στους Αγίους για να θεραπευθούν από τος αρρώστιες τους ή για να αποθέσουν τα προβλήματά τους.

Νομίζω ότι αυτό δεν μπορεί να αποκλεισθεί, όπως μαθαίνουμε άλλωστε από το βίο του Αγίου Αρσενίου Καππαδόκη που έγραψε ο π. Παίσιος! Θα ήταν όμως εξίσου πιθανόν να πιστεύαμε ότι πολλοί από αυτούς ήταν κρυπτοχριστιανοί.

Ενα είναι το σίγουρο. Στις μέρες μας άρχισαν να εκδίδονται στα Τουρκικά πολλοί βίοι των αγίων που γίνονται ανάρπαστοι, ενώ έχω απολύτως έγκυρες πληροφορίες από Αγιορείτες ιερομόναχους, ότι τους επισκέπτονται Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι οι οποίοι βαφτίζονται χριστιανοί και επιστρέφουν ως κρυπτοχριστιανοί στην Τουρκία και στην Τουρκοκρατούμενη Κύπρο.

Μήπως ο Αγιος Θεός μας επιφυλάσσει σύντομα ένα πολύ μεγαλύτερο θαύμα από τη γλωσσική ανακάλυψη ανθρώπων της Μαύρης θάλασσας που μιλούν μια γλώσσα που είναι πολύ κοντά στα αρχαία Ελληνικά;

Παραθέτουμε στη συνέχεια το κέιμενο που μας έδωσε την αφορμή για τη σύνταξη του πιο πάνω σχολίου.

*****

ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΟΝΤΙΟΙ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ “ΡΩΜΑΙΙΚΑ”

===================

Την πιο... στενή... ζωντανή συγγενή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας πιστεύουν ότι ανακάλυψαν γλωσσολόγοι εντοπίζοντας απομονωμένη κοινότητα μουσουλμάνων στη Μαύρη Θάλασσα, οι οποίοι μιλούν ελληνική διάλεκτο με εντυπωσιακές ομοιότητες με τα αρχαία.

Για «γλωσσολογικό χρυσωρυχείο» κάνει λόγο η καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, Ιωάννα Σιταρίδου, η οποία πριν από λίγους μήνες εντόπισε σε χωριά της περιοχής της Τραπεζούντας περίπου 5.000 κατοίκους που μιλούν «ρωμαίικα».

«Ουσιαστικά μιλούν διάλεκτο με λεξιλόγιο και συντακτικό πιο κοντά στην αρχαία παρά στη νέα ελληνική» δηλώνει η κ. Σιταρίδου, μέλος του Συλλόγου για τις Απειλούμενες Γλώσσες και Πολιτισμούς του Κέμπριτζ (CELC), στη βρετανική εφημερίδα «Ιντιπέντεντ».

Οπως σχολιάζει και το βρετανικό δημοσίευμα, πρόκειται για συναρπαστική ανακάλυψη «στην περιοχή όπου ο Ιάσων και οι Αργοναύτες αναζητούσαν το Χρυσόμαλλο Δέρας» καθώς, πέρα από τη γλωσσολογική ιδιαιτερότητα, η κοινότητα αυτή είναι και πολιτισμικά μοναδική. Πρόκειται για μουσουλμάνους που μιλούν ελληνικά, χωρίς όμως να γράφουν, και παίζουν την ποντιακή λύρα. Σημάδι της πολιτιστικής και γεωγραφικής τους απομόνωσης είναι επίσης το γεγονός ότι, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, τα μέλη της κοινότητας παντρεύονται μόνο με άντρες ή γυναίκες από τα χωριά τους.

Αξιοσημείωτο είναι, σύμφωνα με την κ. Σιταρίδου, ότι, παρά τις χιλιετίες αλλαγών στην κοινωνικοπολιτική ιστορία της ευρύτερης περιοχής, σε αυτή την απομονωμένη βόρειο-ανατολική γωνιά της Μικράς Ασίας οι άνθρωποι εξακολουθούν να μιλούν ελληνικά. Η μοναδικότητα της διαλέκτου ανοίγει ένα συναρπαστικό παράθυρο στην εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. «Φανταστείτε να μπορούσαμε να μιλήσουμε με άτομα, των οποίων η γραμματική είναι πιο κοντά στη γλώσσα του παρελθόντος. Αυτή είναι η ευκαιρία που μας δίνουν τα "ρωμαίικα"» εξηγεί η κ. Σιταρίδου.

Στο βρετανικό δημοσίευμα υπογραμμίζεται ότι περαιτέρω έρευνα απαιτείται για να αποδειχτεί εάν οι κάτοικοι είναι γνήσιοι απογόνοι των αρχαίων Ελλήνων που δεν δέχτηκαν άλλες επιρροές στο πέρασμα των αιώνων ή αν πρόκειται για απογόνους τοπικών πληθυσμών που υποχρεώθηκαν να μιλούν την ελληνική γλώσσα από τους αρχαίους Ελληνες αποίκους.

Το βασικό πείραγμα που απευθύνεται σε όσους κάνουν κλασσικές σπουδές - «Ποιο είναι το νόημα;» «Πού θα μιλήσετε λατινικά ή αρχαία ελληνικά;» Το επιχείρημα ότι είναι «νεκρές γλώσσες», χάνει την ισχύ του, καθώς διαπιστώνεται ότι μια μικρή κοινότητα στη βόρεια Τουρκία μιλά ελληνική διάλεκτο, που περιέργως είναι πολύ κοντά στη γλώσσα του Περικλή, του Πλάτωνα και του Σωκράτη.

Οι κάτοικοι της κοινότητας στη Μαύρη Θάλασσα μιλούν ρωμαίικα και μάλιστα παίζουν και τη λύρα. Αν φορούσαν χιτώνες και σπούδαζαν τους κλασικούς, θα μπορούσαν να ανοίξουν ένα θεματικό πάρκο αρχαίας Ελλάδος και να κάνουν ευτυχισμένους τους καθηγητές κλασικών σπουδών σε όλο τον κόσμο. Η κοινότητα βρίσκεται στην περιοχή, όπου υποτίθεται ότι ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες αναζητούσαν το Χρυσόμαλλο Δέρας. Και, όπως ο Ιάσων, οι γλωσσολόγοι έχουν να διεκπεραιώσουν σημαντικό έργο. Πρέπει να μελετήσουν τη διάλεκτο, την οποία μιλούν περίπου 5.000 άνθρωποι, προτού εξαφανιστεί. Τους ευχόμαστε καλή τύχη. Θέλουμε όμως να τους προτείνουμε κάτι: όσο βρίσκονται στην κοινότητα, μελετώντας τα ρωμαίικα, να ελέγξουν μήπως οι κάτοικοι έχουν στην κατοχή τους τίποτε πολυτελείς χρυσές προβιές...

ΠΗΓΗ:

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2011/01/blog-post_8102.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29