Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΛΑΝΗΘΗΚΕ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Δ΄ΑΙΩΝΑ ΙΣΧΥΡΙΖΕΤΑΙ Ο π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΕΜΑΝ!!!

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΖΟΥΣΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ ΜΕΝΤΟΡΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΔΟΞΟΥ ΚΛΗΡΙΚΟΥ π. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΘΕΡΜΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΤΩΝ

_________

«Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ΤΟΥ π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ»

Η ΕΠΙΚΛΗΣΙΣ ΚΑΙ ΕΞΥΜΝΗΣΙΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΠΛΑΝΗΘΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Δ' ΑΙΩΝΑ

ΙΣΧΥΡΙΖΕΤΑΙ Ο π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΕΜΑΝ!!!

Του πρωτοπρ. ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΜΑΖΑΝΚΣΥ († 1987)

========

Ἂς ἰδοῦμε πῶς δέχεται αὐτὴν τὴν πλευρὰ τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας ὁ π. Ἀλ. Σμέμαν:

Βεβαιώνει ὅτι ἔλαβε χώρα μία ἀπότομη ἀλλαγὴ στὴν Κωνσταντίνειο ἐποχή, στὸ ὅτι ἐμφανίσθηκε ἕνα νέο «στρῶμα» στὴν λατρεία μὲ «τὴν ἐξαιρετικὴ καὶ ταχεία ἀνάπτυξη τῆς τιµῆς τῶν ἁγίων» (σ. 211).

Συνεπείᾳ τούτου, «τὰ Μηναῖα θὰ µποροῦσαν νὰ χαρακτηριστοῦν ὡς τὰ πιὸ συχνὰ χρησιµοποιούµενα ἀπ’ ὅλα τὰ λειτουργικὰ βιβλία. Οἱ ἱστορικοὶ τῆς λατρείας, γιὰ ἕνα διάστηµα, ἔστρεψαν τὴν προσοχή τους πρὸς αὐτὲς τὶς ἡµέρες τῶν ἁγίων, ποὺ κατέκλυσαν κυριολεκτικὰ τὸ µηνολόγιο τῆς Ἐκκλησίας» (σ. 212).

Ὅσον ἀφορᾷ στὸν ὑποτιθέμενο «κατακλυσμὸ» τῆς λατρείας, θὰ σημειώναμε τὰ ἀκόλουθα: Ἡ τέλεσις τῶν καθημερινῶν Ἑσπερινῶν καὶ Ὄρθρων ἀπαιτεῖ τὸ ὀλιγώτερον τρεῖς ὧρες, ἐνῷ μία ἁπλῆ ἀκολουθία ἑνὸς ἁγίου καλύπτει περίπου τέσσερεις σελίδες στὸ Μηναῖον, καταλαμβάνοντας ἕνα μικρὸ μόνον τμῆμα τῆς ἀκολουθίας. Στὶς ὑπόλοιπες ἀκολουθίες τοῦ καθημερινοῦ κύκλου (Ὧρες, Ἀπόδειπνον, Μεσονυκτικόν) ἡ ἀνάμνησις τῶν ἁγίων περιορίζεται σὲ ἕνα κοντάκιον, ἐνίοτε καὶ σὲ ἕνα τροπάριον, ἢ καταλιμπάνεται τελείως· καταλαμβάνει δὲ ἕνα μικρὸ τμῆμα στὶς ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἐὰν ἡ λατρευτικὴ ἡμέρα παρατείνεται μὲ τὴν πανηγυρικὴ ἀκολουθία ἑνός ἁγίου, ἐκ τούτου ἀκριβῶς ἀποκτᾷ αὐτὸν τὸν «μείζονα τόνον», γιὰ τὴν μείωσι τοῦ ὁποίου ὁ συγγραφεὺς ἐπαναπροσεγγίζει τὸ σύγχρονο Τυπικόν.

Ἂς συνεχίσουμε τὴν περιγραφὴ τοῦ βιβλίου περὶ τῆς ἐξυμνήσεως τῶν ἁγίων. Γράφει ὁ συγγραφεύς: «Σὲ γενικὲς γραµµὲς ἡ ἀλλαγὴ αὐτὴ θὰ µποροῦσε νὰ ὁριστεῖ ὡς ἑξῆς: Ἡ “ἔµφαση” στὴ λατρεία τῶν ἁγίων µετατοπίστηκε ἀπὸ τὴ µυστηριακὴ ἐσχατολογικὴ πρὸς τὴν ἁγιαστικὴ καὶ µεσιτικὴ ἔννοια αὐτῆς τῆς τιµῆς. Τὰ λείψανα τῶν ἁγίων καί, ἀργότερα, ἀκόµη καὶ ἀντικείµενα ποὺ ἀνῆκαν σ’ αὐτοὺς ἢ ἦλθαν κάποια στιγµὴ σ’ ἐπαφὴ µὲ τὸ σῶµα τους, ἄρχισαν νὰ θεωροῦνται ὡς ἱερὰ ἀντικείµενα, ποὺ εἶχαν τὴν ἰδιότητα νὰ µεταδίδουν τὴ δύναµή τους σ’ αὐτοὺς ποὺ τὰ ἄγγιζαν...Ἡ ἀρχαία Ἐκκλησία µεταχειρίστηκε τὰ λείψανα τῶν µαρτύρων µὲ µεγάλη τιµή – “ἀλλὰ δὲν ὑπάρχουν ἐνδείξεις”, γράφει ὁ π. Delehaye, “ὅτι κάποια εἰδικὴ δύναµη ἀποδιδόταν στὰ λείψανα τὴν ἐποχὴ αὐτὴ ἢ ὅτι ἐπετύγχαναν κάποιο ξεχωριστὸ ὑπερφυσικὸ ἀποτέλεσµα ὅταν τὰ ἄγγιζαν. Πρὸς τὸ τέλος ὅµως τοῦ τέταρτου αἰῶνα, γίνεται ὁλοφάνερο ὅτι οἱ πιστοὶ ἔβλεπαν κάποια εἰδικὴ δύναµη νὰ ἀπορρέει ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ ἱερὰ λείψανα”. Ἡ νέα αὐτὴ πίστη µᾶς βοηθᾷ στὴν ἐξήγηση τέτοιων γεγονότων, ὅπως ἡ εὕρεση τῶν λειψάνων, ὁ διαµελισµὸς καὶ ἡ µετακίνησή τους, καὶ γενικὰ ἡ καθόλου ἀνάπτυξη τῆς τιµῆς δευτερευόντων ἱερῶν ἀντικειµένων, ἀντικειµένων ποὺ ἦλθαν σὲ ἐπαφὴ µὲ τὰ ἱερὰ λείψανα κι ἔγιναν τὰ ἴδια πηγὴ ἁγιαστικῆς δύναµης».

Ἂς μᾶς ἐπιτραπῇ νὰ παρατηρήσουμε: ἀπὸ τὴν γραφίδα ἑνὸς Ὀρθοδόξου συγγραφέως, ἡ περιγραφὴ αὐτὴ προδίδει ἰδιαίτερη ἀνωριμότητα καὶ ἀσέβεια!

«Τὴν ἴδια ἐποχή», συνεχίζει ὁ συγγραφεύς, «ἀναπτύχθηκε καὶ ὁ µεσιτικὸς χαρακτήρας τῆς λατρείας τῶν ἁγίων. Καὶ τὸ στοιχεῖο αὐτὸ στηρίζεται στὴν παράδοση τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας, στὴν ὁποία τὸ γεγονὸς ν’ ἀπευθύνονται προσευχὲς σὲ κεκοιµηµένα µέλη τῆς Ἐκκλησίας ἦταν πολὺ διαδεδοµένο, ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὶς ἐπιγραφὲς τῶν κατακοµβῶν. Ἀλλ’ ἀνάµεσα στὴν ἀρχαία αὐτὴ πρακτικὴ καὶ σ’ αὐτὴ ποὺ ἀναπτύχθηκε σταδιακὰ ἀπὸ τὸν τέταρτο αἰῶνα καὶ µετά, ὑπάρχει οὐσιαστικὴ διαφορά. Ἀρχικὰ ἡ ἐπίκληση τῶν κεκοιµηµένων στηριζόταν στὴν πίστη τῆς “κοινωνίας τῶν ἀγίων” – προσευχὲς ἀπευθύνονταν σὲ κάθε κεκοιµηµένο καὶ ὄχι εἰδικὰ σὲ µάρτυρες...Ὅµως µιὰ οὐσιαστικὴ ἀλλαγὴ ἄρχισε νὰ λαµβάνει χώρα, ἀπὸ τὴ στιγµὴ ποὺ ἡ ἐπίκληση αὐτὴ τῶν κεκοιµηµένων περιορίστηκε καὶ ἄρχισε ν’ ἀπευθύνεται µόνο σὲ µιὰ κατηγορία ἀπ’ αὐτούς».

Ἑπομένως, αὐτὸ καταλήγει, συμφώνως πρὸς τὸν συγγραφέα, στὸ ὅτι ἐὰν ἀπευθυνώμεθα μὲ τὰ λόγια «προσεύχου ὑπὲρ ἡμῶν» στὰ κεκοιμημένα μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἀνεξαρτήτως ἀπὸ τὸ ἐὰν ἦσαν εὐσεβῆ στὴν πίστι καὶ τὴν ζωή τους ἢ ὑπῆρξαν μόνον Χριστιανοὶ κατ’ ὄνομα, τότε αὐτὸ ἀνταποκρίνεται πλήρως στὸ πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας· ἐὰν ὅμως ἀπευθυνώμεθα σὲ αὐτοὺς οἱ ὁποῖοι διὰ συνόλου τῆς ἀσκητικῆς τους ζωῆς ἢ τοῦ μαρτυρικοῦ τους θανάτου ἐβεβαίωσαν τὴν πίστι τους, τότε αὐτὸ συνιστᾷ ἤδη ἐξασθένησι τοῦ πνεύματος τῆς Ἐκκλησίας!