ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΟ ΜΑΤΘ. 5,19 ΣΤ΄

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

ΕΙΣ ΤΟ ΜΑΤΘ. 5,19

"Ὅς οὖν ἐάν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων"

ΣΤ'

Του π. Θεόδωρου Ζήση

=====

β) Συμφωνοῦν μέ τήν Πατερική Παράδοση

Ι. Μετάφραση Ν. Σωτηροπούλου:

«Ἐκεῖνος δέ ὁ ὁποῖος θά καταργήσῃ μία ἀπό τίς ἐντολές αὐτές τίς πολύ μικρές καί θά διδάξῃ ἔτσι τούς ἀνθρώπους, θά εἶναι πολύ μικρός γιά τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν (δηλαδή θ᾽ ἀποκλεισθῇ ἀπό τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν)"[22].

Ὁ μεταφραστής οὔτε θέλει νά ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τήν γραμματική ἐξήγηση οὔτε νά ἀγνοήσει τό νόημα τοῦ στίχου πού δίνουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Τά ἐπιτυγχάνει καί τά δύο. Τό «ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» τό μεταφράζει «θά εἶναι πολύ μικρός γιά τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν» μέ ἀρκετή φιλολογική τόλμη, ἀφοῦ οὔτε τό «κληθήσεται» σημαίνει «εἶναι» οὔτε τό «ἐν τῇ βασιλείᾳ» σημαίνει «γιά τή βασιλεία». Ἡ πατερική ἑρμηνεία διασώζεται εὐτυχῶς μέ τήν ἐντός παρενθέσεως ἐπεξήγηση (δηλαδή θ᾽ ἀποκλεισθῇ ἀπό τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν).

ΙΙ. Ἡ ἰδική μας ἑρμηνευτική ἀπόδοση μέ βάση τήν Πατερική (=Χρυσοστομική) Παράδοση:

«Ὅποιος, λοιπόν, καταργήσει μία ἀπό αὐτές τίς ἐντολές, τίς πολύ μικρές, καί διδάξει ἔτσι τούς ἀνθρώπους, θά ἀπορριφθεῖ στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καί θά κολασθεῖ».

[1]. Ρωμ. 2, 21.

[2]. Ματθ. 5, 17-18.

[3]. Ματθ. 28, 19-20.

[4]. Ὅροι κατά πλάτος, Προοίμιο, PG 31, 893AB.

[5]. Εἰς Γαλάτας Ὁμιλία Α´, PG 61, 622.

[6]. Περί τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος Α´, Προοίμιο, εἰς Γρηγοριου Του Παλαμα, Συγγράμματα, τόμ. 1, σελ. 24, ἐκδ. Π. Χρηστου, Θεσσαλονίκη 1962.

[7]. Ματθ. 5, 17.

[8]. Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ματθαῖον Ἅγιον Εὐαγγέλιον, Ὁμιλία 16, 4, PG 57, 242-243.

[9]. Ματθ. 5, 22: «Ὅς δ᾽ ἄν εἴπῃ μωρέ, ἔνοχος ἔσται εἰς τήν γέενναν τοῦ πυρός».

[10]. Αὐτόθι, Ὁμιλία 16, 4, PG 57, 243. Τά ἴδια λέγει ἑρμηνεύοντας τήν Πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολή. Βλ. PG 62, 34: «Καί πάλιν, “Ἄν λύσῃ τις μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν”, τουτέστιν ἐν τῇ ἀναστάσει. Οὐ γάρ δή εἰς βασιλείαν εἰσελεύσεται· οἶδε γάρ καί αὐτόν τόν καιρόν τῆς ἀναστάσεως βασιλείαν καλεῖν. “Μίαν ἐάν λύσῃ, φησίν, ἐλάχιστος κληθήσεται”. Ὥστε πασῶν ἡμῖν δεῖ».

[11]. Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ματθαῖον, PG 72, 376B.

[12]. Ἐπιστολή 36, Εὐπρεπιανῷ καί τοῖς σύν αὐτῶ, εἰς G. Fatouros, Theodori Studitae Epistulae, W. De Gruyter, Βερολίνο 1992, τόμ. 1, σελ. 102.

[13]. Ἐπιστολή 34, Λέοντι πάπα Ρώμης, Αὐτόθι, τόμ. 1, σελ. 97. Ἰακ. 2, 10.

[14]. Ἑρμηνεία εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, PG 123, 193.

[15]. Ἑρμηνεία εἰς τoῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου, PG 129, 205.

[16]. Βλ. J. A. Cramer, Catenae Graecorum Patrum, in Novum Testamentum, ἔκδοση G. Olms, Hildesheim 1967, τόμ. 1, σελ. 35.

[17]. Johannis Zonarae, Lexicon ex tribus codicibus manuscriptis, ἔκδ. Johannes Tittman, Lipsiae 1808, ἀνατ. 1967.

[18]. Ἡ Καινή Διαθήκη. Τό πρωτότυπον κείμενον μέ νεοελληνικήν μετάφρασιν, ἔκδ. Βιβλικῆς Ἑταιρείας, Ἀθῆναι 1967.

[19]. Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, ἔκδ. Ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 1989, σελ. 91-92.

[20]. Ἡ Καινή Διαθήκη. Κείμενον - Ἑρμηνευτική ἀπόδοσις, Ἀδελφότης Θεολόγων ἡ «Ζωή», Ἀθῆναι 1991¹⁶, σελ. 28.

[21]. Ἡ Καινή Διαθήκη. Σέ μετάφραση στή δημοτική, Ἑλληνική Βιβλική Ἑταιρεία, Ἀθήνα 2003, σελ. 13.

[22]. Ἡ Καινή Διαθήκη. Σέ μετάφραση στή δημοτική, Ἀθήνα 2001, ἔκδ. Ἀδελφότητος «Ὁ Σταυρός», σελ. 23.