ΠΡΟΣ ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

ΠΡΟΣ ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

===========

Μια άλλη ευχάριστη έκπληξη μας επεφύλαξε και σήμερα ο “Πυλώνας Εκκλησιαστικών Ειδήσεων ΑΜΗΝ”.

Δημοσιεύει ανακοίνωση για αγρυπνία προς τιμή του σύγχρονου Πατέρα και Διδασκάλου της Εκκλησίας μας Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς, καθώς επίσης το βίο του νεοφανούς αυτού Αγίου της Εκκλησίας μας.

Δεν γνωρίζω αν δόθηκε ποτέ η ευκαιρία στον ιδιοκτήτη του Πρακτορείου, κ. Ν. Παπαχρήστου, να μελετήσει τα έργα του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς.

Δεν τολμώ να ρωτήσω αν τον γνώρισε προσωπικά λόγω του πολύ νεαρού της ηλικίας του.

Η ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΟΥΣΤΙΝΟ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

__________

Στον γράφοντα δόθηκε η ευλογία να πάρει την ευχή του μεγάλου αυτού Αγίου του 20ού αιώνα τα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν η χάρη του Θεού οδήγησε τα βήματά μου στο Τσέλιε, που μόναζε ο Αγιος Ιουστίνος, με τον τότε συμφοιτητή μου και σήμερα εκδότη του περιοδικού “Ορθόδοξη Μαρτυρία” των “Φίλων του Αγίου Ορους” στην Κύπρο κ. Ανδρέα Κυριακού.

Ενας αληθινός αριστοκράτης του πνεύματος. Ανθρωπος έκτακτων διανοητικών χαρισμάτων. Με σπάνια φιλοσοφική και θεολογική παιδεία. Πάνω από όλα μορφή που ενέπνεε. Σε ωφελούσε και μόνον η θέα του προσώπου Του. Οσοι γνώρισαν τον π. Φιλόθεο Ζερβάκο κατανοούν τι εννοώ.

Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ Κ. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ

_______

Προσεύχομαι ο Αγιος Θεός να καθοδηγεί τον κ. Παπαχρήστου, με τις πρεσβείες του εν Αγίοις πατρός ημών Ιουστίνου Πόποβιτς, στην ορθή πορεία για την ενημέρωση του πολυπληθούς του κοινού για τα εκκλησιαστικά θέματα, όπως ακριβώς κάνει τις τελευταίες μέρες.

Παρακολουθώ από καιρό την ορθή στάση που τηρεί έναντι της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.

Τον συγχαίρω θερμά για τις θέσεις του έναντι της φοβερής αίρεσης του “εθνοφυλετισμού”.

Πληροφορήθηκα, από έγκυρη πηγή, ότι οι εκπρόσωποι του “Πανρωσισμού” προσπάθησαν να τον ταπεινώσουν κατά την επίσκεψη του Παναγιότατου στη Ρωσία παρόλον ότι ήταν μέλος της Πατριαρχικής συνοδείας. Ας θεωρήσει καύχημα το γεγονός ότι η αρθρογραφία του ενόχλησε τους κακόδοξους εθνοφυλετιστές.

Παρακαλώ θερμά τον κ. Παπαχρήστου να επιδείξει και την ιδία συνέπεια για την αίρεση του Οικουμενισμού, την οποία με τόση θεολογική εμβρίθεια ανέταμε ο Αγιος Ιουστίνος Πόποβιτς.

Εχει ευθύνη γι’ αυτό έναντι του Αγίου Θεού, επειδή πολλοί παρακολουθούν τις ειδήσεις και τα άρθρα του Πρακτορείου του, αλλά πάνω από όλα έχει ευθύνη, επειδή και υπέρ αυτού - όπως για όλους μας - Χριστός ο μόνος αληθινός Θεός απέθανεν”

Παραθέτουμε στη συνέχεια την είδηση που μας έδωσε την αφορμή για τη σύνταξη του πιο πάνω σχολίου.

*****

ΑΓΡΥΠΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΣΙΟ ΙΟΥΣΤΙΝΟ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

Εκ του Ιερού Ναου Αγίας Μαρίνας Ηλιουπόλεως

===================

Ανακοινώνεται στους ευσεβείς χριστιανούς ότι την Δευτέρα 13 Ιουνίου και από ώρα 21:00 έως 00:30 μετά τα μεσάνυχτα θα τελεστεί στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνης Ηλιουπόλεως ΙΕΡΑ ΑΓΡΥΠΝΙΑ επί τη εορτή του Σέρβου Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς.

Οι Ακολουθίες και η Θεία Λειτουργία θα τελεσθούν Ελληνικά και Σερβικά (Σλαβονικά) με την συμμετοχή Σέρβων Κληρικών και χορωδίας υπό τον Καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Αγγελίδη.

Η Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησία στις 29 Απριλίου 2010 κατέταξε στα Δίπτυχα των Αγίων, τον Όσιο Αρχιμανδρίτη Ιουστίνο Πόποβιτς (1894 – 1979) και αποφάσισε η μνήμη του να τιμάται στις 14 Ιουνίου (νέο ημερολόγιο).

Ιουστίνος Πόποβιτς

__________

Ό όσιος και θεοφόρος πατήρ Ιουστίνος γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου του 1894, ξημερώματα του Ευαγγελισμού στην πόλη Βράνιε της νοτίου Σερβίας. Ό πατέρας του ονομαζόταν Σπυρίδων και ή μητέρα του Αναστασία. Κατά την βάπτιση έλαβε το όνομα Ευάγγελος. Ή οικογένεια του πατέρα του ήταν εκ παραδόσεως ιερατική και είχε δώσει στην ορθόδοξη Εκκλησία τουλάχιστον επτά ιερωμένους. Αυτό εξάλλου φανερώνει και το επώνυμο Πόποβιτς = Παπαδόπουλος.

Από μικρό παιδάκι ακόμα, συχνά επισκεπτόταν με τούς γονείς του τον άγιο Πρόχορο τον Θαυματουργό στην κοντινή Μονή Πτσίνσκι όπου και είδε με τα μάτια του την θεραπεία της μητέρας του από βαριά ασθένεια.

Μια δεύτερη πηγή ευλάβειας για τον μικρό Ευάγγελο ήταν ή τακτική ανάγνωση του Ευαγγελίου από τα δεκατέσσερα του χρόνια μα και η ασκητική βίωση του μέχρι το τέλος της ζωής του.

Τρίτη πηγή θείας έμπνευσης έγινε για τον μικρό Πόποβιτς η ανάγνωση των Συναξαριών και αργότερα των έργων των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας. Έλεγε ό ίδιος χαρακτηριστικά: «η Ορθοδοξία δεν είναι βιβλιοθήκη, την οποία μπορείς να μελετήσεις, αλλά βίωμα το όποιο καλείσαι να ζήσεις.

Η Ορθοδοξία είναι πρώτιστα βιοτή και μάλιστα Οσια Βιοτή και ύστερα διδαχή και μάλιστα διδαχή ζωής, χάριτος, η οποία δεν έχει τίποτε από την νέκρα του σχολαστικισμού και τον ορθολογισμό του προτεσταντισμού. Η Ορθοδοξία έχει την δική της μεθοδολογία και παιδαγωγική, τους Βίους των Αγίων».

ΜΑΘΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ

____________

Από την φύση του φιλόσοφος και διψασμένος για την θεία μα και την ανθρώπινη γνώση, ο μικρός Ευάγγελος εγγράφεται στα 1905 στην Εκκλησιαστική Σχολή του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι όπου αξιώθηκε να έχει ως δάσκαλο του τον φωτισμένο άγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς.

ΚΕΙΡΕΤΑΙ ΜΟΝΑΧΟΣ

__________

Τελείωσε την Σχολή στα 1914 μα τον πρόλαβε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και στρατεύτηκε ως νοσοκόμος. Ακολουθώντας την τύχη του σέρβικου στρατού, πήρε το δρόμο της εξορίας μέσα από τα βουνά της Αλβανίας προς την Κέρκυρα. Καθ’ όδόν ένοιωσε πλέον έτοιμος να αφιερώσει την ζωή του στο Χριστό και με την ευλογία του Μητροπολίτου Βελιγραδίου Δημητρίου έλαβε στην Σκόδρα το μοναχικό σχήμα την 1η Ιανουαρίου του 1916 και πήρε το όνομα του αγίου μάρτυρος και φιλοσόφου Ιουστίνου.

ΛΑΜΠΡΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

_______

Από την Κέρκυρα, μετά από ενέργειες του Μητροπολίτου Δημητρίου, φεύγει με μια ομάδα φωτισμένων θεολόγων για θεολογικές σπουδές στην Αγία Πετρούπολη.

Σύντομα όμως, λόγω των πολιτικών εξελίξεων στην Ρωσία, αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει και να μεταβεί στην Οξφόρδη. Εκεί έμεινε δύο χρόνια ετοιμάζοντας την διδακτορική του εργασία με θέμα «Η θρησκεία και ή φιλοσοφία του Ντοστογιέβσκι».

Η εμμονή του στην κριτική του δυτικού Χριστιανισμού και στην υπεράσπιση του Ντοστογιέβσκι του κόστισε την απόρριψη της διατριβής. Έτσι στα 1919, όταν, μετά το τέλος του πολέμου, γύρισε στην πατρίδα του τοποθετήθηκε ως καθηγητής θεολογίας στο Σρέμσκι Κάρλοβτσι.

Σύντομα μεταβαίνει στην Αθήνα για να λάβει τελικά εκεί το διδακτορικό του δίπλωμα στην Πατρολογία στα 1926 με θέμα «Το πρόβλημα του προσώπου και της γνώσεως στον Άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο». Γνώριζε πολύ καλά την παλαιοσλαβική, την αρχαιοελληνική, την λατινική, την ρωσική, την νεοελληνική, την αγγλική, την γερμανική και την γαλλική.

ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ

_______

Στα επόμενα έτη εργάστηκε στις Εκκλησιαστικές Σχολές του Καρλοβικίου, της Πριζρένης και του Μοναστηρίου (Βίτολα). Στα 1930-31 η Σερβική Εκκλησία τον έστειλε μαζί με τον Μητροπολίτη Ιωσήφ σε ιεραποστολική αποστολή στην Τσεχοσλοβακία.

Εκεί εργάστηκαν επί ένα χρόνο στην διαφώτιση και οργάνωση των ενοριών και του μοναχικού βίου των ορθοδόξων Σλοβάκων στα Καρπάθια οι όποιοι επέστρεφαν και πάλι στην Ορθοδοξία από την Ουνία. Ενώ ακόμη βρισκόταν εκεί, εξελέγη το 1931 επίσκοπος της νεοσυσταθείσης Επισκοπής Καρπαθίας αλλά από ταπείνωση δεν δέχτηκε την θέση εκείνη.

Στην διάρκεια της γερμανικής κατοχής βρέθηκε σε διάφορες μονές και σταδιακά στο Βελιγράδι, μοιραζόμενος την τύχη του λαού του.

ΔΙΩΧΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

___________

Με την εγκαθίδρυση της νέας κομμουνιστικής εξουσίας στην Γιουγκοσλαβία το 1945, ο πατήρ Ιουστίνος εξεδιώχθη από το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου μαζί με άλλους 200 καθηγητές. Σύντομα συνελήφθη στην μονή Σούκοβο του Πίροτ στη νότια Σερβία (1946) και φυλακίστηκε.

Λίγο έλειψε να εκτελεστεί από το καθεστώς ως «εχθρός του λαού», αλλά σώθηκε την τελευταία στιγμή όταν ο Πατριάρχης Γαβριήλ κατά την επιστροφή του από το Άουσβιτς απήτησε την αποφυλάκισή του.

Ο ΜΕΓΑΣ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ ΤΟΥ ΤΣΕΛΙΕ

_________

Διωγμένος από το Πανεπιστήμιο και δίχως κάποια σύνταξη, στερημένος από τα ανθρώπινα, θρησκευτικά και πολιτικά του δικαιώματα, ο π. Ιουστίνος έζησε ουσιαστικά έγκλειστος στην μικρή γυναικεία μονή των Αρχαγγέλων στο Τσέλιε του Βάλιεβο.

Ακόμη και εκεί όμως οι πολιτικές αρχές δεν τον άφηναν ήσυχο. Πέρα από την συνεχή και ασφυκτική παρακολούθηση, συχνές ήταν και οι ανακρίσεις στην πολιτική διοίκηση του Βάλιεβο.

Σε περιόδους δε κρισίμων συνεδριάσεων της Ιεράς Συνόδου στο Βελιγράδι, του απαγορευόταν οποιαδήποτε έξοδος από την μονή επί μήνες από τον φόβο τυχόν επιρροής του στους επισκόπους.

ΖΩΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

____________

Παρά τις δύσκολες αυτές και οδυνηρές συνθήκες ο π. Ιουστίνος προσευχόταν αδιάλειπτα, επικοινωνούσε με όσους είχαν το θάρρος να τον επισκέπτονται, συνέχιζε το ιεραποστολικό του έργο και έγραφε συνεχώς δίχως να σταματήσει την παράλληλη μελέτη των προσφιλών του Αγίων Πατέρων και των Συναξαριών.

Λειτουργούσε καθημερινά, νήστευε από κάθε είδους τροφή όλες τις Παρασκευές του έτους καθώς και την Α΄ Εβδομάδα των Νηστειών και την εβδομάδα των Παθών ενώ έκανε και άλλες νηστείες εκτός από τις διατεταγμένες της Εκκλησίας.

Ακολουθώντας πιστά το μακραίωνο μοναστικό τυπικό, τελούσε όλες τις ακολουθίες του νυχθημέρου. Εκατοντάδες ήταν τα ονόματα πού μνημόνευε στην Θεία Λειτουργία, ονόματα πού του έδιναν είτε προφορικά είτε μέσω επιστολών.

Παρά τον αυστηρό περιορισμό του από τις πολιτικές αρχές, ή φήμη του ξαπλώθηκε γρήγορα και πέρασε τα σύνορα της Σερβίας. Έτσι, τον επισκέπτονταν όχι μονάχα Σέρβοι από διάφορες περιοχές της χώρας αλλά και πολλοί Έλληνες.

Εκοιμήθη εν Κυρίω στις 25 Μαρτίου 1979, ανήμερα του Ευαγγελισμού μα και ήμερα της γεννήσεως του.

Ο πατήρ Ιουστίνος, αφού εντρύφησε εμπειρικά στα έργα των Πατέρων της Εκκλησίας, καρποφόρησε αυτή του την μελέτη και στα δικά του συγγράμματα όπου εύκολα διαφαίνεται το θεολογικό βάθος μα και το συγγραφικό του τάλαντο.

Δύο είναι τα κεντρικά χαρακτηριστικά τού όλου συγγραφικού του μόχθου, τα οποία συναντώνται σε όλα του τα έργα, από το πιο σύντομο μέχρι και το πιο εκτενές, και από το πιο βαθύ μέχρι και το πιο εκλαϊκευμένο.

Ο ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ

______________

Το πρώτο είναι η αγάπη του για το πρόσωπο του «Θεανθρώπου Χριστού». Ισως αυτή να είναι η πιο συχνή έκφραση μέσα στο έργο του. Γύρω από τον Θεάνθρωπο στρέφονται τα πάντα, από Αυτόν πηγάζουν όλα και σε Αυτόν απολήγουν, ενδοχρονικά μα και εσχατολογικά.

ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΑΣΙΝ ΕΠΟΜΕΝΟΣ

___________

Το δεύτερο εξίσου σπουδαίο είναι η μέριμνα του στο να μην αποκλίνει από την αλάνθαστη γραμμή των θεοφόρων Πατέρων της Ορθοδόξου Ανατολής. Ο υπερπλήρης αγάπης π. Ιουστίνος είναι συνάμα και διαχρονικά ο ανυποχώρητος εις τα της πίστεως και ζηλωτής της εκκλησιαστικής τάξεως θεολόγος.

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

_________

Ήδη την περίοδο 1932-35 συνέγραψε το δίτομο έργο «Ορθόδοξος φιλοσοφία της Αληθείας», την γνωστή Δογματική του, το οποίο του χάρισε την έδρα της Δογματικής στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου τού Βελιγραδίου.

Τον τρίτο τόμο εξέδωσε λίγο πριν από την κοίμηση του, το 1978. Από πολλούς συγχρόνους ερευνητές θεωρείται ως η πληρέστερη ορθόδοξη Δογματική και έχει ήδη μεταφραστεί στην γαλλική ενώ μεταφράζεται στην αγγλική και στην ελληνική.

Άλλο μνημειώδες έργο του είναι οι Βίοι των Αγίων σε 12 τόμους και η Ερμηνεία της Καινής Διαθήκης σε 7 τόμους.

ΠΗΓΗ:

Πυλώνας Εκκλησιαστικών Ειδήσεων ΑΜΗΝ