ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Του Παναγιώτη Τελεβάντου
=====
Την περασμένη Κυριακή εκκλησιάστηκα στον Ιερό ναό του Αγίου Αντωνίου στην Λευκωσία.
Πρόκειται για αρχαίο πετρόκτιστο ναό με θαυμάσιες αρχαίες εικόνες.
Πολύ κατανυκτική εκκλησία.
Οι άνδρες κάθονται στα μπροστινά στασίδια και οι γυναίκες στα πίσω.
Σε αντίθεση με τις πλείστες εκκλησίες, όσοι εισέρχονται στον ναό προσκυνούν τις εικόνες του τέμπλου όπως συνήθιζε ο κόσμος να κάνει πάντοτε μέχρι πριν ορισμένες δεκαετίες.
Το μυστήριο τέλεσαν 4 ιερείς.
Ο π. Σταύρος -ο προιστάμενος του ναού- είναι ένας από τους καλούς πνευματικούς της Λευκωσίας στο πετραχήλι του οποίου αναπαύονται πολλές ψυχές.
Οι ψάλτες ψάλλουν σεμνά και ταπεινά και όχι για να επιδείξουν τις φωνητικές τους ικανότητες. Γι’ αυτό και συντελούν τα μέγιστα στην κατανυκτική τέλεση της Θείας Λειτουργίας.
Ούτε νανινά, ούτε τεριρέμ άκουσα, ούτε παρόμοιες ασέβειες.
Έψαλλαν ενδεδυμένοι το ράσο του ιεροψάλτη και η κατανυκτική ψαλμωδία τους απέπνεε ορθόδοξο ήθος.
Ο π. Σταύρος και δύο από τους κληρικούς που τέλεσαν την Θεία Λειτουργία -αγνοώ τα ονόματά τους- έχουν πολύ παραδοσιακή εμφάνιση.
Οι δύο άλλοι, όμως, κληρικοί (ο ένας πρεσβύτερος και ο άλλος διάκονος τα ονόματα των οποίων επίσης αγνοώ) ήταν κουρεμένοι και ξυρισμένοι.
Δεν κάνει. Όχι μόνον επειδή οι κληρικοί πρέπει να είναι παραδοσιακοί σε όλα -ασφαλώς και στην εμφάνιση-, αλλά και επειδή ο ναός λειτουργεί σαν μοναστήρι.
Ο άγνωστός μου ακόμη και στην όψιν Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Μονής, που δεν λειτούργησε χθες στον Άγιον Αντώνιο, θα πρέπει να μεριμνήσει να σταματήσει αυτή η απρέπεια.
Εικάζω ότι ο Πανοσιολογιώτατος είναι παραδοσιακός κληρικός, ασκητική μορφή, με παραδοσιακή κόμη και γενειάδα.
Γιατί, λοιπόν, ανέχεται στην Μονή του να λειτουργούν κληρικοί με νεωτεριστική εμφάνιση;
Ένα άλλο σημείο που πρέπει να προσεχθεί είναι ο τρόπος της ανάγνωσης των ευχών.
Δυστυχώς, στον Άγιο Αντώνιο, -όπως ακριβώς σε όλους τους ναούς της Λευκωσίας που εκκλησιάστηκα-, οι ευχές λέγονται εκφώνως, μια αντιπαραδοσιακή πρακτική που προσκρούει στο ορθόδοξο λειτουργικό ήθος.
Ο ναός ήταν σχεδόν κατάμεστος. Λίγα τα παιδάκια και οι νέοι, αλλά τα περισσότερα στασίδια του ναού ήταν κατειλημμένα.
Αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό γεγονός επειδή η δημογραφική σύνθεση της εντειχισμένης Λευκωσίας έχει μεταβληθεί άρδην τα τελευταία χρόνια. Στην εντειχισμένη πόλη διαμένουν -κατά το πλείστον- ηλικιωμένοι, ενώ οι περισσότεροι της κάτοικοι είναι αλλόθρησκοι μετανάστες.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό ότι ο ναός ήταν σχεδόν κατάμεστος.
Τον τελευταίο μήνα, που ζω στην Κύπρο ύστερα από 24 χρόνια συνεχούς απουσίας, μου προξενούν βαθύτατη αγαθή εντύπωση τα εξής γεγονότα:
1.) Ότι χτίστηκαν δεκάδες μεγάλοι ναοί βυζαντινής τεχνοτροπίας,
2.) Ότι όλοι σχεδόν οι ναοί που λειτουργήθηκα ήταν κατάμεστοι πιστών πολλοί από τους οποίους κοινώνησαν, και
3.) Ότι συνάντησα πολλούς ευλαβείς κληρικούς. Ορισμένους γνώριζα από παλιά. Τους περισσότερους πρώτη φορά συναντώ.
Στη φώτο είναι ο π. Μιχαήλ Καραμπατάκης από την Πάτρα. Δεν γνωρίζω αν έχει συγγενή στην Κύπρο ...
ReplyDeleteΘαυμάζουμε το υπέροχο τέμπλο αυτού του ναού . Ο κυρ Φώτης Κόντογλου έδινε πολύ μεγάλη σημασία και στά αισθητά πράγματα που δημιουργούν κατάνυξη . Δεν είναι κακό νά βλέπουμε τά λειτουργικά πράγματα απο την αισθητική τους πλευρά .
ReplyDeleteΔεν ξέρω τίς θεολογικές παραμέρτους της μυστικής απαγγελίας των ευχών που σίγουρα υπάρχουν . Εκτός απο την αποκάλυψη έχουμε και την συγκάλυψη ! Εξαρτάται και το πόσο εκφώνως λέγονται . Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει νά διακόπτεται το μέλος. Ας έρθουν οι Κύπριοι ιερείς στο Βόλο, νά τους τα διδάξει ο Δαμασκηνός . Δεν μπορεί ο 50ός ψαλμός νά καλύπτει το χερουβικό . Δεν μπορείς νά καταργείς τους ύμνους της Παναγίας και νά κοτσάρεις όποιον σου γουστάρει , τά Χριστούγεννα νά ψάλλεις το " αι γενεαί αι πάσαι "...... και πολλές άλλες γελοιότητες . Δεν είναι τυχαίες οι ισορροπίες που έχει επιφέρει ο χρόνος , όπως η θάλασσα λειαίνει τά βότσαλα .
Ως πρός την διάταξη ανδρών γυναικών μέσα στον ναό υπάρχουν διάφορα θέματα καθώς και μέ την προσκύνηση των εικόνων του τέμπλου . Ελπίζουμε αυτοί που προσκυνούν τις εικόνες του τέμπλου και ιδιαίτερα οι γυναίκες , οι πολλά ωραίες .....! νά μήν κάνουν και μετάνοιες ! Έχουν δεί πολλά τά μάτια μας .
Τελεβάντε εδώ γέλασα: "Εικάζω ότι ο Πανοσιολογιώτατος είναι παραδοσιακός κληρικός, ασκητική μορφή, με παραδοσιακή κόμη και γενειάδα." Περιμένω το άρθρο σου όταν τον δεις και κυρίως όταν τον γνωρίσεις.
ReplyDelete