ΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟ Ἀπόκρυψη καὶ παρερμηνεία ἐγγράφων ΙΔ΄

ΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟ

Ἀπόκρυψη καὶ παρερμηνεία ἐγγράφων

ΙΔ΄

Του π. Θεόδωρου Ζήση

=====

4. Ἡ διαίρεση τῆς ἑνιαίας μητροπόλεως Κιέβου καὶ πάσης Ρωσίας ἔργο Οὐνιτῶν καὶ λατινοφρόνων.

Ἐπὶ πέντε λοιπὸν αἰῶνες, ἀπὸ τὸν ἐκχριστιανισμὸ τῶν Ρώσων (988) μέχρι καὶ τὰ μέσα τοῦ 15ου αἰῶνος τὸ ἔθνος τῶν Ρώσων συνολικά, περιλαμβανομένης καὶ τῆς σημερινῆς Οὐκρανίας, εἶχε ἑνιαία ἐκκλησιαστικὴ ἀρχή, τὴν μητρόπολη Κιέβου καὶ πάσης Ρωσίας. Παρὰ τὴν μεταφορὰ τῆς πρωτεύουσας ἀπὸ τὸ Κίεβο στὸ Βλαδιμὴρ καὶ κατόπιν στὴν Μόσχα, λόγῳ τῆς μογγολικῆς κατάκτησης, ἡ ἑνότητα αὐτὴ διατηρήθηκε. Προσπάθειες δημιουργίας δεύτερης καὶ τρίτης μητρόπολης, ὥστε νὰ ἀπεξαρτηθοῦν οἱ νοτιοδυτικὲς περιοχὲς καὶ νὰ προσεγγίσουν τοὺς Λατίνους, μέσῳ κυρίως τῆς Πολωνίας ποὺ εἶχε κατακτήσει κάποιες περιοχὲς καὶ ἐπεδίωκε τὸν ἐκλατινισμό τους, μετὰ ἀπὸ σύντομο διάστημα ἐπιτυχίας, τελικῶς ἀποτύγχαναν μὲ τὴν ἐπέμβαση τῆς Κωνσταντινούπολης, ἡ ὁποία ἦταν σταθερὰ προσηλωμένη στὴν ἐπικρατήσασα ἐπὶ αἰῶνες ἀρχὴ νὰ ὑπάρχει μία μητρόπολη γιὰ τὸ πολυάνθρωπο ἔθνος τῶν Ρώσων.

Ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὰ ἔγγραφα ἡ Κωνσταντινούπολη ἐλάμβανε σοβαρὰ ὑπ᾽ ὄψιν τὸν κίνδυνο τοῦ ἐκλατινισμοῦ, τῆς πλήρους δηλαδὴ ὑποταγῆς τῶν Ὀρθοδό­ξων σὲ λατίνους ἐπισκόπους, γι᾽ αὐτὸ καὶ κάποιες φορές, γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ αὐτὸς ὁ κίνδυνος, παρέβη αὐτὴν τὴν ἀρχὴ καὶ ἐχειροτόνησε δεύτερο μητροπολίτη σὲ λατινοκρατούμενες περιοχές. Σὲ πιττάκιο τοῦ ἡγεμόνος τῆς Πολωνίας Καζιμὶρ πρὸς τὸν οἰκουμενικὸ πατριάρχη ἅγιο Φιλόθεο Κόκκινο (1370) διατυπώνεται τὸ αἴτημα νὰ χειροτονηθεῖ μητροπολίτης Γαλλικίας ὁ Ἀντώνιος, γιὰ νὰ ὑπάρχει νόμος καὶ τάξη μεταξὺ τῶν Ρώσων, πολλὲς περιοχὲς τῶν ὁποίων εἶχε κατακτήσει ὁ Καζιμίρ, ὅπως ὁ ἴδιος ὁμολογεῖ· «καὶ ἡ γῆ χήρα ἦν, καὶ μετὰ ταῦτα ἐκέρδησα ἐγὼ ὁ κράλης τῆς Λαχίας (=Πολωνίας) τὴν γῆν τῆς Ρωσίας». Στὸ τέλος διατυπώνει τὴν ἀπειλὴ ὅτι, ἂν δὲν χειροτονήσουν δεύτερο μητροπολίτη, θὰ βαπτίσουν τοὺς Ρώσους στὴν πίστη τῶν Λατίνων. «Εἰ δ᾽ οὐ γενήσεται τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ εὐλογία σας τούτῳ τῷ ἀνθρώπῳ, μετὰ ταῦτα μηδὲν λυπεῖσθε καθ᾽ ἡμῶν· ἡ ἡμῶν ἀνάγκη ἔσεται εἰς τὴν τῶν Λατίνων πίστιν βαπτίζειν τοὺς Ρώσους, εἰ οὐκ ἔστι μητροπολίτης εἰς τὴν Ρωσίαν, διότι ἡ γῆ οὐ δύναται εἶναι ἄνευ νόμου»[18].

(Συνεχίζεται)