ΟΤΑΝ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΑΠΟΣΙΩΠΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΚΑΙΩΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΛΕΜΕΣΟΥ

ΟΤΑΝ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΑΠΟΣΙΩΠΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΚΑΙΩΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΛΕΜΕΣΟΥ

Του κ. Ανδρέα Ζαχαρουδιού

==============

(Συνέχεια από το προηγούμενο)

1. Περί του Αγίου Αμβροσίου Μεδιολάνων.

  

Από ότι έμαθα από κηρύγματα Ορθοδόξων θεολόγων, οι Άγιοι της Εκκλησίας μας δεν είχαν το αλάθητον σε όλην τους την ζωήν και συνεπώς αυτό που αναφέρει ο κ. Γιάγκου ότι ο Άγιος Αμβρόσιος ερμηνεύοντάς τον Απ. Παύλον (Α΄ Κορινθίους ΙΔ΄ 34)  λέγει ότι δεν ισχύει για την ψαλμωδίαν από τις γυναίκες, είναι μάλλον λανθασμένον, αφού  η Στ΄Οικουμενική Σύνοδος που έχει το αλάθητον κάνοντας μνείαν των λόγων του Απ. Παύλου, ξεκαθαρίζει και λέγει «Μη εξέστω ταις γυναιξίν εν τω καιρώ της Θείας λειτουργίας λαλείν, αλλά κατά την φωνήν Παύλου του Αποστόλου σιγάτωσαν.....». Το «σιγάτωσαν» και το «λαλείν» είναι διαχρονικές λέξεις, και δεν χρειάζονται ερμηνευτές για να τα εξηγήσουν νομίζω, για όσους είναι καλοπροαίρετοι.

Όπως γνωρίζομεν, κατά την ώραν της θείας λειτουργίας, γίνονται τα εξής πράγματα από απόψεως λόγου: Εκφωνήσεις και ευχές από το ιερατείον, ψάλσιμον από τους χορούς των ψαλτών, απαγγελίες του Αποστόλου και του Ευαγγελίου και κήρυγμα. Οι γυναίκες σύμφωνα με τον Απ. Παύλον δεν μπορούν να περιλαμβάνονται μέσα στο ιερατείον, ούτε να απαγγέλλουν τον Απόστολον, ούτε να κηρύττουν. Μένει το ψάλσιμον, για το οποίον εχρειάζετο μάλλον κάποια διασαφήνισις, την οποίαν και έκαναν οι πατέρες.  Φαίνεται ότι αυτή η συζήτησις που γίνεται και σήμερα για το ψάλσιμον από τις γυναίκες, γινόταν και εκείνον τον καιρόν και μάλιστα με πιο έντονον τρόπον. Ο κ. Γιάγκου όπως ανέφερα και πιο πάνω, μέσα από τα παραδείγματα του, αποδεικνύει  ότι όντως υπήρχε πρόβλημα σκανδαλισμού των ανδρών από την παρουσίαν των γυναικών στα αναλόγια των ενοριών.  Ως εκ τούτου, νομίζω, η ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδος θα έπρεπε να δώσει τέλος σ’ αυτό το θέμα. Αλλιώς κατά την άποψιν μου, ήτο αχρείαστος αυτός ο Κανόνας. Τα λόγια του Αποστόλου Παύλου έχουν ήδη το αλάθητον και δεν χρειαζόταν καμιά Οικουμενική Σύνοδος να τα επιβεβαιώσει. Οι Οικουμενικές Σύνοδοι ερμηνεύουν και διευκρινίζουν περαιτέρω, αυτό που ήδη είναι Αλήθεια μέσα στην Εκκλησίαν!

4. Περί του αυτοκράτορα Αλεξίου Α΄ Κομνηνού. Στην σελίδα 10, 2^η παράγραφος αναφέρει το παράδειγμα του αυτοκράτορα Αλεξίου Α΄ Κομνηνού. Έχω την άποψιν ότι αν ένας αυτοκράτορας παρανομούσε, αυτό δεν σημαίνει ότι καταργούνται οι Κανόνες της Εκκλησίας.

1. Αντιφάσεις. Στην σελίδα 11 (3^η παράγραφος) ενώ προηγουμένως ο κ. Γιάγκου ανεφέρθη στον σκανδαλισμόν που προέρχεται από τις ψαλμωδίες των γυναικών, όλως παραδόξως συνάγει το συμπέρασμα ότι αυτή η ψαλμωδία από τις γυναίκες «ήτο εξίσου αποδεκτή τόσον στην μοναστηριακήν λατρείαν όσον και στην ενοριακήν».

Ο κ. Γιάγκου φαίνεται ότι παίρνει κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις που εγίνοντο κατά παράβασιν των ιερών κανόνων (και που γίνονται και σήμερα) και προσπαθεί να τους δώσει καθολικήν και δη νομικήν υπόστασιν.  

6. Δικόν του συμπέρασμα. Το συμπέρασμα που αναφέρει στην σελ. 11 (τελευταία παράγραφος) ότι «η ψαλμωδία από γυναίκες δεν φαίνεται να προσέκρουε στον προσδοκώμενον σεβασμόν προς την λειτουργικήν τάξιν» είναι μάλλον προσωπικά δικόν του και πιστεύω ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αντικειμενικόν.

7. «Εκ του στόματος σου κρινώ σε». Σελ. 13, 3^η παράγραφος. Εδώ ο κ. Γιάγκου αναφέρει κάτι που ανατρέπει τα συμπεράσματα του: «Εφόσον η κανονική τάξις επιτάσσει την χειροθεσίαν των ψαλτών, τότε ποία μπορεί να είναι η σχέσις της γυναίκας με ένα βαθμόν ιερωσύνης, έστω και κατώτερον; Θα μπορούσε η Εκκλησία να χειροθετήσει ή να χειροτονήσει γυναίκα, με το δεδομένον μάλιστα ότι υπάρχει κανονική απαγόρευσις εισόδου των γυναικών εντός του θυσιαστηρίου (βλ. Κανόνα 44 Λαοδικείας, πρβλ. Και 69 της Πενθέκτης, ο οποίος επεκτείνει την απαγόρευσιν σε όλους τους λαϊκούς);»

Μήπως για τον κ. Γιάγκου εδώ ισχύει ο λόγος του Κυρίου «εκ του στόματος σου κρινώ σε πονηρέ δούλε»; (Λουκά ΙΘ΄ 22). 

8. Επιρροές παραδόσεων. Στην σελίδα 13 (τελευταία παράγραφος – που συνεχίζεται και στην σελ. 14), ο κ. Γιάγκου λέγει ότι «Η λειτουργική τάξη υπαγόταν στους νόμους της ρευστότητος δεχομένη τις επιρροές των ποικίλων τοπικών παραδόσεων». Δηλαδή (ο κ. Γιάγκου) τι θέλει να μας πει εδώ; Επειδή σε κάποια μέρη εγίνετο οικονομία για την εξυπηρέτησιν των πιστών (όπως εξ άλλου γίνεται και σήμερα), π.χ. σε τόπους που δεν υπήρχαν κανονικοί ψάλτες, τον ρόλον τους να τον επιτελούσαν μη χειροθετημένοι ψάλτες, ή και ελλείψει αυτών, ακόμα και γυναίκες, αυτό μπορεί να θεωρείται ότι οι σχετικοί κανόνες της Εκκλησίας έπαυσαν να ισχύουν; 

9. Χειροτονία διακονισσών. Στην σελίδα 14, 2^α παράγραφος, ο κ. Γιάγκου αναφέρεται σε χειρο-τονίες διακονισσών αλλά δεν μας αναφέρει το εκκλησιολογικόν και θεολογικόν νόημα αυτής της εννοίας καθώς και το πότε γίνονταν. Δηλαδή αν αυτό γινόταν πριν ή μετά την θέσπισιν του ΚΜ΄ (44) Κανόνος της Λαοδικείας που απαγορεύει την είσοδον της γυναίκας στο Άγιον Βήμα.

10. Καταστρατήγησις κανόνων. Στην σελ.15, πρώτη παράγραφος, μιλά για κάποιον μέρος που οι διακόνισσες εισήρχοντο εντός του ιερού βήματος το 1025 μ.Χ. Αυτό πιστεύω ότι δεν σημαίνει ότι επειδή κάποιοι καταστρατηγούσαν τους Ιερούς Κανόνες που έχουν το αλάθητον της Οικουμενικής Συνόδου (και που δεν κατηργήθησαν από άλλην Οικουμενικήν Σύνοδον), ότι αυτό νομιμοποιείται.

11. Περί της αυγούστας Αγίας Πουλχερίας. Στην σελ. 15, 2^α παράγραφος, μιλά για την  είσοδον των διακονισσών και της αυγούστας Αγίας Πουλχερίας (399-453) στο ιερόν βήμα όπου κοινωνούσαν, αλλά αυτό συνέβαινε πριν την επικύρωσιν του ΚΜ΄ (44) κανόνος της Λαοδικείας από την Οικουμενικήν Σύνοδον.  

12. Χειροτονία ηγουμένης. Στην σελίδα 16, (3^η και 4^η παράγραφος) και στις σελίδες 17 και 18, νομίζω δεν χρειάζεται σχολιασμόν η χειροτονία και η δραστηριότητα της ηγουμένης όσον και της διακονίσσης σε ένα γυναικείον μοναστήρι, διότι πιστεύω ότι είναι εκτός του αντικειμένου που ασχολούμαστε και που είναι η παρουσία της γυναίκας στα αναλόγια των ενοριακών ναών.

13. Η εκκλησία δεν δέχεται τις γυναίκες στο ιερόν βήμα. Στην σελίδα 19 (2^α και 3^η παράγραφος) ο κ. Γιάγκου επισημαίνει ότι η Εκκλησία δεν δέχεται τις γυναίκες στο Άγιον Βήμα. (Προφανώς μετά τον ΚΜ΄ Κανόνα της Λαοδικείας).

14. Μεταφορά Θ. Ευχαριστίας από γυναίκες. - Μ. Φώτιος. Στην σελ. 20 (2^α και 3^η παράγραφος) αναφέρεται η μεταφορά της Θ. Ευχαριστίας από γυναίκες τον καιρόν του Μ. Φωτίου. Άλλο πράγμα πιστεύω το τι γίνεται σε εξαιρετικά έκτακτες περιπτώσεις και άλλο το κανονικόν. Διότι όπως διαβάζομεν και στο Ευαγγέλιον, «ο εποίησε Δαυϊδ οπότε επείνασεν αυτός και οι μετ’ αυτού όντες. Ως εισήλθεν εις τον οίκον του Θεού και τους άρτους της προθέσεως έλαβε και έφαγε και έδωκε και τοις μετ’ αυτού, ους ουκ έξεστι φαγείν ει μη μόνους τους ιερείς» - Λουκ. ΣΤ΄3-4. (Και σήμερα ακόμη, υπό κανονικές συνθήκες, κανείς λαϊκός ή γυναίκα, δεν δίδει την Θ. Κοινωνίαν στούς πιστούς).   

15. Υπέρβασις του νόμου. Στην σελίδα 21, (1^η παράγραφος) σημειώνει την δυνατότητα που είχαν οι πατέρες να υπερβαίνουν τον νόμον. Καμιά διαφωνία, αλλά όπως ανεφέρθη και πιο πάνω, άλλο πράγμα η οικονομία σε έκτακτες περιπτώσεις και άλλο η κανονική πράξις της Εκκλησίας.

16. Δεν υπάρχει απαγόρευσις της ψαλμωδίας από γυναίκες; Στην σελ.21, 2^α παράγραφος, λέγει ο κ. Γιάγκου ότι δεν υπάρχει άμεση ή έμμεση απαγόρευση για την ψαλμωδία των γυναικών. Θα του απαντήσωμεν ότι απλώς δεν τις εντόπισε.  Μέσα στην Αγίαν Γραφήν δεν συναντάται αυτολεξεί η φράσις «Αγία Τριάς»  (όπως λέγουν οι Αιρετικοί) αλλά η Αγία Τριάς υπάρχει και αποδεικνύεται ότι υπάρχει από την ιδίαν την Αγίαν Γραφήν. 

1. Η ψαλμωδία, πρόσκομμα στην προσευχήν. Στην σελ. 22 αναφέρει πολύ σωστά ότι η ψαλμωδία δεν πρέπει να γίνεται πρόσκομμα στην προσευχήν.  Πιστεύω όμως ότι εδώ θα μπορούσε να υπενθυμήσει τον σκανδαλισμόν που μπορεί να προκληθεί στους άνδρες από το γυναικείον ψάλσιμον στους ενοριακούς ναούς, που οπωσδήποτε αποτελεί πρόσκομμα στην προσευχήν προς τον Θεόν.

(Συνεχίζεται)