Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ Η “ΝΗΣΤΕΙΑ” ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ Γ΄

Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ Η “ΝΗΣΤΕΙΑ” ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ

Γ΄

Του Γραφείου επί των αιρέσεων της Ι. Μ. Πειραιώς

=====

Παρά κάτω προσπαθεί να εξηγήσει, γιατί επιτρέπεται να τρώνε ψάρια. Γράφει: «Εδώ όμως μπαίνει το ερώτημα, γιατί τα ψάρια εξαιρούνται; Η εντολή της Εκκλησίας, για το συγκεκριμένο θέμα οριοθετεί την αποχή από τα «χερσαία ζώα». Οι εντολές περί αποχής θεωρούν ότι το κρέας προέρχεται μόνο από τα ζώα όπως τα κοτόπουλα, οι αγελάδες, τα πρόβατα, ή οι χοίροι – τα οποία όλα ζουν στην ξηρά. Τα πτηνά θεωρούνται επίσης κρέας. Τα ψάρια, από την άλλη πλευρά, δεν βρίσκονται στην ίδια ταξινόμηση. Τα ψάρια είναι μια διαφορετική κατηγορία ζώων…»! Αλλά βάσει ποίων Ιερών Κανόνων κάνει τους παρά πάνω ισχυρισμούς;

Οι άγιοι Πατέρες στους λόγους των περί νηστείας μας δίνουν ανάγλυφη την περί νηστείας διδασκαλία της Εκκλησίας μας και το βαθύτερο νόημά της. Αν ανατρέξουμε στους λόγους των, αμέσως θα διαπιστώσουμε, ότι όλοι τους δίδουν σ’ αυτήν ένα καθολικό χαρακτήρα και την προβάλλουν ως έκφραση της ασκητικής τοποθετήσεως του πιστού έναντι των υλικών στοιχείων του κόσμου, προκειμένου να αποφύγει την υποταγή του σ’ αυτά και προσανατολίσει την θέλησή του προς τον Θεόν και υποταγεί στο θέλημά Του. Έτσι, με τον τρόπο αυτό, διερμηνεύουν το βαθύτερο πνεύμα του ευαγγελίου και τον ασκητικό χαρακτήρα του Ορθοδόξου ήθους. Επίσης όταν με την λέξη νηστεία αναφέρονται ειδικότερα στις τροφές, τότε ως επί το πλείστον,εννοούν την αποχή από ορισμένα είδη τροφών για ένα χρονικό διάστημα, αν και η λέξη νηστεία κατά κυριολεξία σημαίνει πλήρη ασιτία, (νη=όχι+εσθίω). Ιδιαιτέρως τονίζεται η αρχαιότητα του θεσμού, του οποίου η αρχή ανάγεται στο πρώτο ανθρώπινο ζεύγος. 

Ο Μέγας Βασίλειος για παράδειγμα, στον πρώτο περί νηστείας λόγο του αναφέρει, ότι η νηστεία είναι «συνηλικιώτης της ανθρωπότητος», διότι ενομοθετήθη στον παράδεισο. Και στη συνέχεια προσθέτει: Επειδή δεν νηστεύσαμε,εξεπέσαμε από τον παράδεισο. Ας νηστεύσωμε λοιπόν, διά να επανέλθωμε εις αυτόν. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον περί μετανοίας λόγον του συμπληρώνει: Εάν μέσα στον παράδεισο ήταν αναγκαία η νηστεία, πόσο μάλλον εκτός του παραδείσου; Στη συνέχεια τόσο ο Μέγας Βασίλειος, όσον και ο  άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος κάνουν μια ιστορική αναδρομή στην ιστορία του Ισραήλ, όπου βλέπουν καταξιωμένο τον θεσμό της νηστείας στη ζωή μεγάλων ανδρών της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Μωϋσής μετά από νηστεία 40 ημερών αξιώνεται να δεχθεί τις πλάκες του Νόμου. Αντίθετα η οινοποσία και η μέθη του λαού κάτω στους πρόποδες του όρους Χωρήβ κομμάτιασε τις πλάκες, τις οποίες παρέλαβε η νηστεία. Στη συνέχεια μνημονεύουν τον Ησαύ, τον προφήτη Ηλία, τους τρείς παίδες στη Βαβυλώνα, τον προφήτη Δανιήλ, και τον προφήτη Ησαΐα, ο οποίος επισημαίνει τον κίνδυνο της τυποποιήσεως της νηστείας και προβάλλει στο λαό όλα εκείνα τα στοιχεία, που συνιστούν την αληθινή νηστεία, η οποία  τότε μόνον είναι αποδεκτή από τον Θεόν, όταν συνδυάζεται με την αποχή από την αμαρτία, (Ησαΐας 1,13-17). Τέλος καταλήγουν στο πρόσωπο του ιδίου του Κυρίου μας, ο Οποίος τόσο με το προσωπικό του παράδειγμα, όσο και με την διδασκαλία του προσδιορίζει την θετική του στάση απέναντι στο θεσμό της νηστείας και προδιαγράφει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την ορθή και θεάρεστη άσκησή της.

(Συνεχίζεται)