ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ Γ΄

ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

Γ΄

Του Σεβ. Ναυπάκτου Ἱεροθέου

=====

3. Ἐλλιπής προετοιμασία

Ἄν ἔλθουμε στά καθ’ ἡμᾶς, διαπιστώνουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας δέν προετοιμάσθηκε κατάλληλα γιά τήν Σύνοδο αὐτή. Καί εἶναι μιά Ἐκκλησία πού ἔχει ὑψηλό θεολογικό δυναμικό, ζωντανό μοναχισμό καί καλά ὀργανωμένη ἐκκλησιαστική ζωή. Μέ ὅλα αὐτά ἡ Ἐκκλησία μας ἐκπαιδεύει, μέ τίς Θεολογικές Σχολές, Θεολόγους καί Κληρικούς ἄλλων Τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, ἔχει παγκόσμια ἀκτινοβολία, μέ θεολογικά καί ποιμαντικά κείμενα καί πολλά ἄλλα. Ὅμως, γιά τήν ἐπεξεργασία τῶν κειμένων πού θά ὑπογραφοῦν στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο δέν ὑπῆρξε ἐπαρκής προετοιμασία καί Συνοδικές Ἀποφάσεις.

Τόν Μάρτιο τοῦ 2014 στήν Σύναξη τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στήν Κωνσταντινούπολη ἀποφασίσθηκε ἡ Σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τόν Ἰούνιο τοῦ 2016, καθώς ἐπίσης ἀποφασίσθηκε ἀπό Ἐπιτροπή νά ἐπικαιροποιηθοῦν τά ἤδη ἑτοιμασθέντα κείμενα. Ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἔπρεπε νά συζητηθοῦν σέ Συνεδριάσεις τῆς Ἱεραρχίας, νά δοθοῦν κατευθύνσεις στούς ἐκπροσώπους μας πού θά κατέληγαν σέ ὁριστικά κείμενα, νά γίνουν συζητήσεις στίς Θεολογικές Σχολές, σέ συνάξεις Κληρικῶν καί λαϊκῶν, ὥστε νά ἐκτεθοῦν οἱ προτάσεις τῆς Ἐκκλησίας μας, γιά νά περάσουν στά τελικά κείμενα.

Ἀντίθετα, ὅμως, ὅλοι ἐμεῖς οἱ Ἱεράρχες διατελούσαμε ἐν ἀγνοίᾳ καί λάβαμε τά ὁριστικά κείμενα, ἀφοῦ ὑπεγράφησαν ἀπό τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, τόν Ἰανουάριο στό Σαμπεζύ τῆς Γενεύης καί παρεπέμφθησαν στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο. Ἐρχόμαστε τώρα νά συζητήσουμε γιά τά κείμενα αὐτά, ὅταν ὑπάρχουν λίγες δυνατότητες νά διορθωθοῦν.

Ἔχω στά χέρια μου τίς ἐκθέσεις τῶν ἐκπροσώπων τῆς Ἐκκλησίας μας στήν Εἰδική ∆ιορθόδοξη Ἐπιτροπή Ἀναθεωρήσεως τῶν κειμένων, οἱ ὁποῖες ὑποβλήθησαν στήν ∆ιαρκῆ Ἱερά Σύνοδο τοῦ ἔτους 2014-2015, καθώς ἐπίσης ἔχω καί τά ἀποσπάσματα τῶν Πρακτικῶν τῶν Συνεδριάσεων τῆς ∆ιαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου.

Οἱ ἐκπρόσωποί μας διαβεβαίωναν μέ τίς Ἐκθέσεις τους ὅτι τά κείμενα δέν ἔχουν προβλήματα. Ἐπίσης, ἡ ∆ιαρκής Ἱερά Σύνοδος διένειμε τίς ἐκθέσεις καί τά κείμενα στούς Ἀρχιερεῖς πρός ἐνημέρωσή τους, χωρίς νά φαίνεται ἀπό τά πρακτικά ὅτι ἔγιναν συζητήσεις ἤ δίδονταν κατευθυντήριες γραμμές γιά ἐνδεχόμενες τροποποιήσεις ἤ προσθῆκες, ἐκτός ἀπό μία φορά πού ἐλήφθη ἀπόφαση γιά μερικές λεκτικές διορθώσεις.

Κατά τήν Συνεδρίαση τῆς Ἱεραρχίας τοῦ ἔτους 2009 γιά τόν διάλογο μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς ἀποφασίσθηκε: «1. ∆ιεπιστώθη ἡ ἀνάγκη περαιτέρω πληρεστέρας ἐνημερώσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, στά σημαντικά αὐτά ζητήματα. ∆ηλώθηκε δέ ὅτι ἐφεξῆς ἡ Ἱεραρχία θά λαμβάνῃ γνώση ὅλων τῶν φάσεων τῶν ∆ιαλόγων, διαφορετικά κανένα κείμενο δέν δεσμεύει τήν Ἐκκλησία. Ἄλλωστε αὐτό συνιστᾶ τό Συνοδικό Πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας. ... 4. Τό κείμενο τῆς Ραβέννας καί τό κείμενο πού πρόκειται νά συζητηθεῖ στήν Κύπρο τελοῦν ὑπό τόν ὅρον τῆς ἀναφορᾶς καί ἐγκρίσεώς τους ἀπό τίς κατά τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες, ἑπομένως καί ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, Συνοδικῶς διασκεπτομένης. Αὐτό πρακτικῶς σημαίνει ὅτι δέν θά ὑπάρξουν τετελεσμένα γεγονότα, χωρίς Συνοδική Ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας. Οἱ Ἱεράρχες εἶναι φύλακες τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, ὅπως ὁμολόγησαν κατά τήν εἰς Ἐπίσκοπον χειροτονία τους» (Ἀνακοινωθέν Ἱεραρχίας, 16-10-2009).

Ἐάν αὐτό ἐλέχθη γιά τό κείμενο τῆς Ραβέννας, τό ἴδιο καί περισσότερο ἔπρεπε νά γίνη στήν περίπτωση αὐτή, ἀφοῦ ἐπρόκειτο νά ὑπογραφοῦν κείμενα δεσμευτικά γιά ὅλη τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Ἔπρεπε, λοιπόν, πέρυσι νά συγκληθῆ πάραυτα ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας μας, νά μελετηθοῦν τά κείμενα ἀπό ὅλους τούς Ἀρχιερεῖς, νά γίνουν συγκεκριμένες εἰσηγήσεις καί νά ληφθοῦν ἀποφάσεις. Αὐτό ἔγινε ἀπό ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀπό ὅ,τι γνωρίζω. Ἑπομένως, αὐτό πού γίνεται σήμερα ἔπρεπε νά γίνη πρό τῆς ὑπογραφῆς τῶν κειμένων αὐτῶν ἀπό τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό Σαμπεζύ τῆς Γενεύης, τόν Ἰανουάριο τοῦ ἔτους 2016.

Ἔπρεπε δέ νά ἀκούσουμε καί τίς ἀπόψεις τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν καί τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἀκαδημιῶν, ὅπως καί τῶν Ἱερέων, Μοναχῶν καί τῶν λαϊκῶν. Ἡ σοβαρότητα κάθε Συνόδου ἔχει σχέση μέ τήν σοβαρότητα μέ τήν ὁποία ἀντιμετωπίζονται τά θέματα. ∆υστυχῶς, ἐμεῖς οἱ Ἐπίσκοποι ἀρκούμαστε μόνον σέ μιά ποιμαντική διακονία μέ κοινωνιολογική ἀναφορά καί ἔχουμε ἀφήσει τά θεολογικά θέματα σέ μερικούς πού παριστάνουν τούς «εἰδικούς».

Τοὐλάχιστον, σέ αὐτήν τήν «ἔσχατη ὥρα», τήν «δωδεκάτη», ἄς ἐπιδείξουμε ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης ἀπό πλευρᾶς ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος καί θεολογικῆς ὁρολογίας, νά ἀποστασιοποιηθοῦμε ἀπό συναισθηματικές «εὐαισθησίες» καί διάφορες ἐκκλησιαστικές σκοπιμότητες. ∆έν ἔχει σημασία ποιοί θά ἐκπροσωπήσουν τῆς Ἐκκλησία μας στήν Σύνοδο αὐτή, ἀλλά τί θά ὑποστηρίξη ἡ Ἐκκλησία μας μέ τίς θέσεις πού θά παρουσιάση.

Ὁπότε, ἡ σημερινή σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας εἶναι πολύ σημαντική, γιατί πρέπει νά ἀποδεχθοῦμε τήν ἀπόφαση τῆς ∆ιαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου καί στήν πραγματικότητα νά ἀποφασίσουμε γιά θέσεις πού προσδιορίζονται ἀπό τήν παράδοσή μας ἤ ἐάν θά ἐπηρεασθοῦμε ἀπό σύγχρονες ἀντιλήψεις πού ἀποστασιοποιοῦνται ἀπό τήν γλώσσα καί τό πνεῦμα ὅλων τῶν Οἰκουμενικῶν καί Πανορθοδόξων Συνόδων τῆς δεύτερης χιλιετίας. Αὐτό εἶναι τό ζητούμενο.

Θά πρέπει νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι δέν εἶναι μόνον τά κείμενα τῶν ἕξι θεμάτων, ἀλλά καίρια σημασία ἔχει τό μήνυμα πού θά ἐκπονηθῆ καί θά ἀναγνωσθῆ στήν ἔναρξη τῆς Συνεδριάσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Ἔχει λεχθῆ ὅτι κι ἄν στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο δέν συζητηθοῦν καί δέν ἀποφασισθοῦν διάφορα θέματα, τό βασικότερο εἶναι τό μήνυμα πού θά ἀποσταλῆ σέ ὅλο τόν κόσμο.

Ἔτσι, ἔχουμε ἐπιλέξει ἕναν Μητροπολίτη νά μᾶς ἐκπροσωπήση στήν σύνταξη τοῦ μηνύματος. Θά ἔπρεπε σήμερα νά γνωρίζουμε τό περιεχόμενό του ἤ τά βασικά καί κεντρικά σημεῖα πού θά περιλαμβάνη καί νά ἀποφασίσουμε σχετικά. Ἀπό ὅ,τι γνωρίζω ἤδη ἑτοιμάζεται τό κείμενο αὐτό, θά ὁλοκληρωθῆ ἀπό τήν Εἰδική Ἐπιτροπή πού θά συνεδριάση στήν Κρήτη μιά ἑβδομάδα πρίν τήν σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, θά ὑπογραφῆ ἀπό τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καί θά εἶναι τό βασικό μήνυμα τῆς Συνόδου αὐτῆς.

Τό ἐρώτημα πού τίθεται εἶναι: Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος θά ἀγνοῆ τό κείμενο αὐτό, δέν θά λάβη γνώση τοῦ περιεχομένου του, ἀφοῦ θά εἶναι τόσο σημαντικό;

Ἐγώ τοὐλάχιστον, ὅπως ἐλπίζω καί πολλοί ἄλλοι ἀδελφοί, δέν ἐξουσιοδοτῶ κανέναν νά συντάξη καί νά ὑπογράψη ἕνα τέτοιο κείμενο, ἄν δέν τό διαβάσω προηγουμένως. Προτείνω νά προστεθῆ στό Μήνυμα ἡ παράγραφος:

«Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος εἶναι συνέχεια τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων τῶν ὀκτώ πρώτων αἰώνων καί τῶν Μεγάλων Συνόδων ἐπί Μεγάλου Φωτίου, ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τῶν μετέπειτα Συνόδων τῶν Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς».

Αὐτά εἶναι τά καίρια καί σημαντικά θέματα καί ὄχι ποιός θά παρευρεθῆ στήν Σύνοδο αὐτή καί ποιός θά ἀρνηθῆ νά παρευρεθῆ γιά δῆθεν «συνειδησιακούς λόγους».

(Συνεχίζεται)