ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΗΘΟΣ

ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΗΘΟΣ

Του κ. Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

===============

Οι "υποψήφιοι" (Σημ. σε εισαγωγικά διότι κατά την Ορθόδοξη Παράδοση υποψήφιοι δεν υπάρχουν, αλλά ο κλήρος και ο λαός εκλέγουν τον αξιότερο και καταλληλότερο για την κάθε Επισκοπή) για τις δύο κενές Μητροπόλεις - Νικοπόλεως και Ιερισσού - τηλεφώνησαν όλοι σε όλους τους Μητροπολίτες εκλέκτορες. Τους ανακοίνωσαν την απόφαση τους να εκτεθούν στον στίβο της εκλογής και εμμέσως πλην σαφώς ζήτησαν την ψήφο τους. Επαναλήφθηκε έτσι για μιαν ακόμη φορά το έθος. 

Ο κάθε "υποψήφιος" τηλεφωνεί πρώτον για να ανακοινώσει το ενδιαφέρον του να εκλεγεί  στη συγκεκριμένη Μητρόπολη, δεύτερον διότι με τον τρόπο αυτό θεωρείται ότι ταπεινώνεται με το να τηλεφωνεί και να ζητεί, έστω έμμεσα, την ψήφο του κάθε Μητροπολίτη και τρίτον διότι αν δεν έπαιρνε τηλέφωνο στην τελική ευθεία της εκλογής θα ήταν σε δυσμενέστερη, θέση σε σχέση με τους άλλους υποψηφίους, που τηλεφώνησαν. 

Το έθος είναι τόσο ισχυρό, που ελάχιστοι είναι οι Μητροπολίτες που εκλέγονται χωρίς να τηλεφωνήσουν στους εκλέκτορες και σ' αυτούς τα τηλεφωνήματα τις περισσότερες αναπληρώνονται από αυτά του Αρχιεπισκόπου ή/και Μητροπολιτών που τους υποστηρίζουν.

Για την επισκοπική ευθύνη, αλλά και για το ότι ο ιερεύς πρέπει να μην πάσχει και να υποφέρει ψυχικά από το ότι δεν είναι αρχιερέας, αλλά να αισθάνεται πλήρης με την ιεροσύνη του, αναφέρω λίγες σκέψεις του μακαριστού Γέροντος Επιφανίου Θεοδωρόπουλου:

"Παρά τας ταλαιπωρίας της υγείας μου και το εν γένει εύθραυστον αυτής, παρά την συνεχή απασχόλησιν μου εις το πνευματικόν έργον, εις ποίον αγώνα της Εκκλησίας μου δεν έδωκα το "παρών"; 

Αν δεν "εκόσμησα" θρόνους, αν δεν "ελάμπρυνα" τελετάς (άμουσος δε και παράφωνος  ων, ήμην λίαν ακατάλληλος προς τούτο…) αν δεν εισήλθον εν πομπή εις τους Ναούς, φέρων μανδύαν μετά μακράς "ουράς", προπορευομένων Ιερέων και Διακόνων και κρουομένων χαρμοσύνως των κωδώνων, αν δεν ήκουσα ψαλλομένας "φήμας" υπό καλλιφώνων χορωδιών, αν δεν ηυλόγησα δια δικηροτρικήρων τα πλήθη, αν δεν παρήλασα χρυσοστόλιστος ανά τας οδούς εν μέσω διπλών στίχων παρατεταγμένων στρατιωτών και υπό τους ήχους της "Μπάντας" του Δήμου αν…, αν…, αν…, δεν υπήρξα όμως και ρίψασπις ή λιποτάκτης. 

Ελεύθερος μεν σκοπευτής, αλλ' ουδέποτε απών εκ του αγωνιστικού στίβου. 

Ποίους εχθρούς της Εκκλησίας δεν επολέμησα δι' επιστολών, δι' άρθρων, δια βιβλίων, δι' ατερμόνων διαλογικών συζητήσεων κατ' ιδίων ή ενώπιον ακροατηρίων; 

Ποία ζωτικά δια την Εκκλησίαν θέματα αντιπαρήλθον εν σιγή και αδιαφορία; 

Ποία εκ των συμφερόντων της Εκκλησίας δεν υπερήσπισα, εκ της ασήμου και ταπεινής σκοπιάς μου, δι' όλων μου των δυνάμεων; 

Αλλ' ας θέσω "φυλακήν τω στόματι μου" διότι παρεσύρθην ανεπαισθήτως και "γέγονα άφρων καυχώμενος"…

Ο Θεός ιλάσθητι μοι τω αμαρτωλώ!

Ούτω λοιπόν εργαζόμενος και μηδέ λογισμόν Επισκοπής έχων, αντιθέτως δε συναισθανόμενος δέος και συγκλονισμόν ενώπιον του βάρους της διαποιμάνσεως δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων και βαθείαν έχων συναίσθησιν της ανεπαρκείας και αδυναμίας μου, άμα δε και ρέπων εκ χαρακτήρος προς την μόνωσιν και την αφάνειαν, δεν εφρόντισα ποτέ να αποκτήσω ουδέ ίχνος "τυπικού προσόντος" αναγκαίου δια την εγγραφήν εις τον Κατάλογον των προς αρχιερατείων εκλογίμων". (Γέρ. Επιφανίου Θεοδωροπούλου "Εξομολόγησις και απολογία - Περί αποφυγής της Αρχιερωσύνης", Εκδ. "Τροχαλία", Αθήναι, 1999, σ. 39).

Ο ίδιος Γέροντας Επιφάνιος είχε σημειώσει στη νεκρολογία του για τον αείμνηστο Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα Σγουρόπουλο, έναν αφανή στον κόσμο αλλά επιφανή στον Θεό κληρικό:

" …Συ επίστευες εις τον Ιησούν! Σπανίως καρδία, και μάλιστα "σε τούτα τ' άπιστα καταραμένα χρόνια, που δεν πιστεύουν τίποτε, ούτ' αγαπούν κανένα" επίστευσε και ηγάπησε τον Ιησούν τόσον βαθέως, τόσον φλογερώς και τόσον στερρώς, όσον η Ση ιερωτάτη καρδία. 

Αυτόν εκήρυττες, Αυτόν εμελέτας, Αυτόν εστοχάζεσο, Αυτόν ανέπνεες, Αυτόν έζης. Ακριβώς δε δια τούτο, ήσο πλήρης και αυτάρκης και δεν εθήρευες υλικόν πλούτον ή γηίνας τιμάς και μεγαλεία φθαρτά και επίκηρα ( σ.σ. που υπόκεινται στον θάνατο). 

Και αυτά τα του οφφικίου Σου διακριτικά ουδέποτε σχεδόν περιεβλήθης. 

Της φιλοδοξίας και αρχομανίας ο σάραξ δεν κατώρθωσε να προσβάλη την μεγάλην ψυχήν Σου. 

Ο λιτός τίτλος "Πρεσβύτερος", όστις εις άλλους θα έφερεν ασφυξίαν, Σε εχώρει ανετώτατα, όπως ανετώτατα Σε εχώρει και το "ασπαλακείον Σου", ως απεκάλεις το στενόν μικρόν και υπόγειον δωμάτιον Σου…Τοις ίχνεσι των αθανάτων Πατέρων στοιχών, ηγάπησας την πτωχείαν και την αφάνειαν. 

Εφήρμοσας, όσον ελάχιστοι, το "μη ζήτει παρά Κυρίου ηγεμονίαν, μηδέ παρά βασιλέως καθέδραν δόξης (Σοφ.Σειρ. ζ' 4). 

Δεν ανήλθες εις υψηλά εκκλησιαστικά ή πανεπιστημιακά αξιώματα, καίτοι το ολόφωτον άστρον της αξίας Σου θα ηδύνατο, εάν απλώς ήθελες, να επιβληθή οπουδήποτε. 

Εάν όμως επεδίωκες τιμάς και αξιώματα θα ήσο μεν τύποις Ποιμήν ή Διδάσκαλος, αλλά ουχί Εμπνευστής! 

Ωραίον όντως το διδάσκειν, ωραιότερον όμως και μεγαλειωδέστερον το εμπνέειν. 

Δια το πρώτον αρκούσιν ολίγαι ξηραί γνώσεις, δια το δεύτερον απαιτείται παράδειγμα ακτινοβόλου αυταπαρνήσεως και γενικώς βίος ολόλαμπρος και πλήρης θυσιών. 

Και Συ είχες αυτήν την ειδικήν εύνοιαν και ευλογίαν του Κυρίου: δεν εδίδασκες απλώς, αλλά ενέπνεες! 

Ανήκες ουχί εις τον μέγαν αριθμόν των διδασκόντων, αλλ' εις τον απελπιστικώς μικρόν αριθμόν των εμπνεόντων…". ( Επιφανίου Θεοδωροπούλου, Αρχιμανδρίτου "Άρθρα-Μελέται-Επιστολαί" Τόμος Α', Εν Αθήναις, 1986, σ.σ.512-513). 

Μακάρι η Εκκλησία της Ελλάδος να αποκτήσει κληρικούς του ήθους του Γέροντα Επιφανίου και του πατρός Σπυρίδωνος Σγουροπούλου. 

Πολλοί οι Μητροπολίτες και οι άλλοι  οι κληρικοί, αλλά ζητούμενοι  οι κληρικοί - εμπνευστές, εκείνοι δηλαδή που διδάσκουν όχι μόνο με το λόγο, αλλά και με το παράδειγμά τους.