Ο ΣΕΒ. ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟ FILIOQUE

Ο ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ κ. ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ FILIOQUE

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

==========

Ετσι τόσο απλά: Μακάρι να είχαμε πολλούς ιεράρχες όπως τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Γόρτυνος κ. Ιερεμία.

Ορίστε τι κατήχηση κάνει - που παραθέτουμε στη συνέχεια - στους πιστούς της Μητροπόλεως του για την αίρεση του Filioque, την πρωταρχική αίρεση που οδήγησε στην απομάκρυνση των Παπικών από την Εκκλησία!

Πόσοι επίσκοποι της Εκκλησίας (πανορθοδόξως όχι μόνον στην Ελλάδα) κατηχούν τα μέλη της τοπικής Εκκλησίας τους ορθόδοξα για θέματα δόγματος και με τόση θεολογική επάρκεια όπως κάνει ανελλιπώς και συστηματικά ο Σεβασμιότατος κ. Ιερεμίας με τα περισπούδαστα άρθρα του;

Το άρθρο του Σεβασμιότατου συμπυκνώνει σε λίγες παραγράφους τη θεολογία της Εκκλησίας για το Filioque με τρόπο που κάνει τον αιρετικό χαρακτήρα του δόγματος αντιληπτό από όλους τους πιστούς.

Εκφράζουμε τη μεγάλη χαρά μας για το σπουδαίο κατηχητικό έργο του Σεβασμιότατου το οποίο - με τη δημοσίευση των κηρυγμάτων του - γίνεται κτήμα της Εκκλησίας και αποβαίνει πολλαπλώς πρόξενος μεγάλης πνευματικής ωφελείας όχι μόνον για τους πιστούς της Μητροπόλεως Γόρτυνος αλλά για την καθόλου Εκκλησία.

Εκφράζουμε την ελπίδα ότι ιεράρχες της θεολογικής παιδείας και του ομολογιακού φρονήματος του Σεβασμιότατου Γόρτυνος δεν θα παραμείνουν αναξιοποίητοι στους διαλόγους της Εκκλησίας με τους αιρετικούς και τους αλλόθρησκους.

Παραθέτουμε στη συνέχεια το κείμενο που μας έδωσε την αφορμή για τη σύνταξη του πιο πάνω σχολίου.

*****

ΤΟ «ΦΙΛΙΟΚΒΕ»

Του Σεβ. Μητροπολίτη Γόρτυνος Ἰερεμία

========================

1.) Μιλώντας γιά τήν Ἁγία Τριάδα, τόν Θεό μας, θά πῶ γιά μιά μεγάλη διαφορά μεταξύ ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων καί τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν. Θά σᾶς μιλήσω γιά τό Φιλιόκβε. Εἶναι μεγάλη καί σημαντική ἡ διαφορά αὐτή, ἄν καί μερικοί τήν λέγουν μικρή καί ἀσήμαντη. Ξέρουμε ὅτι τά τρία Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι ὁμοούσια.

Ἀλλά ξέρουμε πάλι ὅτι τό καθένα Πρόσωπο ἔχει καί ἕνα ἰδικό του, ἕνα προσωπικό ἰδίωμα, πού τό διακρίνει ἀπό τό ἄλλα Πρόσωπα. Δηλαδή, ἡ Ἁγία Τριάδα εἶναι καί ἀμέριστη, ἀλλά εἶναι καί μερισμένη. Ὅπως τό λέγει ἀκριβῶς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, «ἀμέριστος ἐν μεμερισμένοις ἡ θεότης»!

Τά προσωπικά ἰδιώματα τῶν Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος εἶναι τά ἑξῆς:

Ὁ Πατέρας εἶναι ἀγέννητος εἶναι «αὐτογενής», καί εἶναι καί ἡ πηγή γιά τήν ὕπαρξη τῶν δύο ἄλλων Προσώπων.

Ὁ Υἱός γεννᾶται ἀπό τόν Πατέρα καί τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἀπό τόν Πατέρα. Δηλαδή, ὁ Υἱός ἔχει διαφορετική σχέση μέ τόν Πατέρα ἀπό αὐτή τήν σχέση πού ἔχει τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ τόν Πατέρα. Ὁ μέν Υἱός γεννᾶται ἀπό τόν Πατέρα, τό δέ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἀπό τόν Πατέρα. Ἄλλο τό «γεννᾶται» καί ἄλλο τό «ἐκπορεύεται».

2.) Σ᾽ αὐτό τό σημεῖο συγκρουόμαστε ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς· γιατί αὐτοί πιστεύουν καί ὁμολογοῦν ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ὄχι μόνο ἀπό τόν Πατέρα, ἀλλά «καί ἀπό τόν Υἱόν». «Φιλιόκβε» (Filioque) λέγεται στήν λατινική γλώσσα ἡ ἔκφραση αὐτή.

Τήν πίστη αὐτή, ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἀπό τόν Υἱό, τήν ἐξέφρασε στά γραπτά του ὁ ἅγιος Αὐγουστῖνος καί τήν χρησιμοποίησε ἡ Σύνοδος πού ἔγινε στήν Φλωρεντία τό 1438 γιά τήν ἕνωσή μας μέ τούς Δυτικούς.

Δηλαδή, ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος, καί μαζί του οἱ Δυτικοί, πιστεύουν δύο προαιώνιες ἐκπορεύσεις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: Μία ἀπό τόν Πατέρα καί μία ἀπό τόν Υἱό.

3.) Θά μιλήσω ἀμέσως γιά τήν πλάνη καί τήν αἵρεση αὐτή τῶν Δυτικῶν. Γιά νά τήν νοήσουμε ὅμως καλύτερα τήν πλάνη αὐτή, θέλω νά ξεκαθαρίσω πρῶτα τήν δική μας πίστη γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα καί νά πῶ ὅτι: Καί ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι πιστεύουμε γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα ὅτι, ὅπως ἐκπορεύεται προαιώνια μόνο ἀπό τόν Πατέρα (βλ. Ἰωάν. 15,26), ἔτσι ἀποστέλλεται καί φανερώνεται ἐν χρόνῳ στόν κόσμο ἀπό τόν Υἱό (βλ. πάλι Ἰωάν. 15,26).

Γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό πιστεύουμε δύο γεννήσεις. Ἡ μία εἶναι ἀπό τόν Θεό Πατέρα προαιώνια, «πρό πάντων τῶν αἰώνων». Ἡ δεύτερη ὅμως γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔγινε ἐν χρόνῳ ἀπό τήν Παναγία Μητέρα Του, στίς ἡμέρες τοῦ βασιλιᾶ Ἡρώδη.

Ἔτσι, λοιπόν, καί γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα: Πιστεύουμε ὅτι ἐκπορεύεται προαιώνια ἀπό τόν Θεό Πατέρα, ἀλλά στόν κόσμο στέλνεται ἐν χρόνῳ ἀπό τόν Υἱό.

Τό λάθος τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν εἶναι ὅτι αὐτή τήν ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο ἀπό τόν Υἱό πού γίνεται ἐν χρόνῳ, αὐτοί τήν νομίζουν ὡς αἰώνια ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀπό τόν Υἱό καί μιλᾶνε ἔτσι γιά Φιλιόκβε.

(Συνεχίζεται)