ΚΑΙΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΤΩΝ

ΚΑΙΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΤΩΝ

=========

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΙΚΕΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ κ. ΙΓΝΑΤΙΟ

ΑΦΟΡΑ ΟΜΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΤΟΥΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟ, ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ (ΣΑΒΒΑΤΟ), ΔΑΝΙΗΛ ΠΟΥΡΤΣΟΥΚΛΗ, ΤΟΝ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗ ΔΑΝΙΗΛ ΑΕΡΑΚΗ, ΤΟΝ π. ΘΕΟΔΟΣΙΟ ΜΑΡΤΖΟΥΧΟ, ΤΟΝ ΠΑΠΑ- ΚΩΣΤΑ ΜΠΕΗ, ΤΟΝ π. ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΘΕΡΜΟ, ΤΟΝ π. ΓΕΩΡΓΙΟ ΜΠΑΣΟΥΔΗ, ΤΟΝ κ. ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ, ΩΣ ΜΗ ΟΦΕΙΛΑΝ, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Είναι γνωστό, Σεβασμιώτατε, πως είσθε ένας εκ των θερμότερων υποστηρικτών της λεγομένης «λειτουργικής ανανέωσης», δηλαδή υπέρ της μεταφράσεως λειτουργικών κειμένων και ευχών από το πρωτότυπο στην δημοτική. Και το αποδεικνύετε μάλιστα στην πράξη, καθότι έχετε καθιερώσει σε ορισμένες περιπτώσεις να διαβάζονται, ακόμη και από εσάς τον ίδιο ευχές του γάμου π.χ. στην δημοτική, παραβιάζοντας σχετική οδηγία της Ιεράς Συνόδου, η οποία απαγορεύει την μετάφραση οποιασδήποτε λειτουργικής ή άλλης πράξεως.

Σας το λέμε λοιπόν ρητά και κατηγορηματικά, προτού ακόμη προχωρήσουμε σε περαιτέρω ανάλυση για το θέμα, πως αν συνεχίσετε να αναγινώσκετε εσείς ή άλλος ιερεύς της Μητροπόλεως, ευχές ή λειτουργικά κείμενα στην δημοτική, θα αποχωρούμε ευθύς αμέσως από τους Ναούς, εις ένδειξιν διαμαρτυρίας. Το θέμα δεν είναι τόσο η παραβίαση μιας αποφάσεως (την από 14/4/2010 ) της Συνόδου (που ασφαλώς και είναι θέμα), αλλά βαθύτερο, καθότι με την κίνησή σας αυτή αμφισβητείτε το σύνολο της λειτουργικής παραδόσεως, με το ευτελές επιχείρημα, πως οι νέοι δεν κατανοούν τη Θ.Λ. κτλ. Στο σημείο αυτό Σεβασμιώτατε όμως θα πρέπει να μας εξηγήσετε, πως αντιλαμβάνεστε τη συμμετοχή των πιστών στη Θ.Λ.: είναι μέθεξη (=επικοινωνία καρδιακή με το Θεό) ή λογική κατανόηση; Διότι αν ισχύει το πρώτο τότε οι μεταφράσεις είναι παντελώς περιττές. Αν ισχύει το δεύτερο, τότε οδηγούμαστε σε έναν φιλοσοφικό χριστιανισμό, στηριγμένο στον ορθό λόγο και τη νοησαρχία, ο οποίος ικανοποιεί μερικώς την ανθρώπινη περιέργεια, δίνοντας -το πολύ- απαντήσεις σε διάφορα θέματα καθημερινότητας ή διατυπώνοντας κανόνες «καλής» συμπεριφοράς (ηθικισμός, καθηκοντολογία), και άρα ανατρέπεται εκ βάθρων όλη η Ορθόδοξη Θεολογία, όπως αυτή εκφράστηκε από τον κορυφαίο Θεολόγο της δευτέρας χιλιετίας, Άγιο Γρηγόριο Παλαμά, και η οποία σε αδρές γραμμές έχει τη βάση της στην νοερά προσευχή και την άσκηση, που οδηγούν στην κάθαρση απ’ τα πάθη, και εν τέλει στο κατά Χάριν φωτισμό που αναβιβάζει στην ανώτερη βαθμίδα τελειώσεως, τη Θεοπτία.

Μια λογική προσέγγιση συνιστά έλλειμα αληθινής Ορθόδοξης Θεολογίας, καθότι όπως αναφέρει και ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, αυτού του είδους η θεολογία είναι καθαρά επιφανειακή, και στηρίζεται στην πρακτική ωφελιμότητα. Φυσικά λοιπόν, και δεν ισχύει αυτή η θεωρία της λογικής κατανόησης, καθότι οι Ορθόδοξοι θεολογούν «αλιευτικώς» και όχι «αριστοτελικώς», όπως σημειώνει με έμφαση ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Ο Θεός, Σεβασμιώτατε, δεν ανακαλύπτεται με την λογική, αν κατανοούμε ή όχι διανοητικά τα κείμενα, αλλά ο Θεός αποκαλύπτεται σε κάθε ταπεινή και καλοπροαίρετη ψυχή και εν συνεχεία η λογική διατυπώνει, κατά το δυνατόν, αυτή την Αποκάλυψη.

Είμαστε λοιπόν πέρα για πέρα αρνητικοί σε όλες αυτές τις επιπόλαιες ενέργειές σας, επιπρόσθετα διότι και όλοι οι σύγχρονοι Άγιοι του καιρού μας, ήσαν και εκείνοι σφόδρα αντίθετοι με τις λειτουργικές μεταφράσεις. Ο γέροντας Παϊσιος, ο γέροντας Πορφύριος, ο γέροντας Σωφρόνιος, ο π. Ιάκωβος Τσαλίκης, ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος κ.α., ουδέποτε συναίνεσαν σε τούτο το εγχείρημα, και αυτό διότι εγνώριζαν καλύτερα από όλους μας ως Θεόπτες που ήσαν, ότι η γλώσσα που χρησιμοποιεί επί τόσους αιώνες η Εκκλησία μας στη Λατρεία είναι η καλύτερη για να αποδώσει τα λειτουργικά κείμενα λόγω της ιεροπρέπειας, της ακρίβειας και της λογικότητός της.

Όπως εξηγεί πολύ ωραία ο καθηγητής-φιλόλογος Φώτης Σχοινάς, «η όποια μετάφραση θα προδώσει δραματικά τη νοηματική εμβέλεια του πρωτοτύπου και θα δυσχεράνει σε μεγάλο βαθμό τη διανοητική κατανόησή της, αντί να τη διευκολύνει. Οι λόγοι είναι πολλοί: η δημοτική υστερεί σε εκφραστικές δυνατότητες σε σχέση με τον αρχαίο ελληνικό λόγο. Αδυνατεί επίσης να αποδώσει με την ίδια νοηματική πυκνότητα τις μετοχές και τα απαρέμφατα, όπως και τις λεπτές εννοιολογικές αποχρώσεις των εμπρόθετων προσδιορισμών». Αυτό έχει ως άμεσο κίνδυνο την πιθανή κακοποίηση και παρερμηνεία των δογματικών εκφράσεων και άρα την εμφάνιση νέων αιρέσεων.

Παρόμοια είναι και η θέσις του πασίγνωστου καθηγητού γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γεωργίου Μπαμπινιώτη, πως δηλαδή η Θ.Λ. πρέπει να τελείται στην γλώσσα του πρωτοτύπου, «...γιατί οι λέξεις στο πέρασμα από τη μια γλώσσα στην άλλη γλώσσα χάνουν σε σημαντικό βαθμό το σημασιολογικό τους περιεχόμενο και το βιωματικό τους φορτίο, στοιχεία απαραίτητα στον μυστηριακό χαρακτήρα της Θ.Λ.».

Ποιός ο λόγος λοιπόν Σεβασμιώτατε που επιμένετε τόσο; Γιατί συντάσεστε σε τέτοια κρίσιμα ζητήματα με τις δυνάμεις του αφελληνισμού, οι οποίες κάθε μορφή υγιούς αντίστασης την χαρακτηρίζουν ως εθνικισμό και ρατσισμό; Ισχυρίζεστε με αρκετή δόση λαϊκισμού, κατά την ταπεινή μας γνώμη, ότι «αν ερχόταν σήμερα ο Χριστός θα μιλούσε την γλώσσα των νέων» Δηλαδή; Μήπως θα μιλούσε στην «αργκό», ή τα περίφημα «γκρικλις» (greeklish); Αστεία πράγματα! Πρώτα απ’ όλα ο Χριστός είναι διαρκώς παρών, Σεβασμιώτατε, και είναι Εκείνος που μέσα απ’ την ανθρώπινη ιστορία επέλεξε σε ποιά γλώσσα θα γραφεί το Ευαγγέλιο, και αυτή δεν ήσαν άλλη από την Ελληνική γλώσσα. Έτσι κατ’ αυτόν τον τρόπο, το πιο τέλειο βιβλίο γράφτηκε, κατά παραχώρηση Θεού στην πιο τέλεια γλώσσα που εμπνεύστηκε η ανθρωπίνη διάνοια. Ετούτη τη γλώσσα, εμείς οι Νεοέλληνες δεν έχουμε δικαίωμα να την ξεριζώσουμε και να την πετάξουμε, απλούστατα διότι είναι η πολύτιμη κληρονομιά μας, είναι η δική μας γλώσσα! Εμείς δεν είμαστε ούτε Σλάβοι, ούτε κάποιο άλλο γένος. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν να μεταφράσουμε την ίδια μας τη γλώσσα

Σεβασμιώτατε; Εδώ οι περισσότεροι εκ των νέων ανθρώπων, και μάλιστα από την παιδική τους ηλικία, μυσταγωγούνται σε ξενόγλωσσα ακούσματα, χωρίς να κατανοούν ούτε τους στίχους, όπως επισημαίνει λίαν ευστόχως σε ποιμαντορική ανακοίνωσή του, επί του θέματος, ο Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ. Μήπως αυτό σας λέει κάτι Σεβασμιώτατε, «για την γλώσσα που (δήθεν) δεν κατανοούν οι νέοι μας;». Διότι αποδεικνύεται περίτρανα, πως οι νέοι αυτό που «γουστάρουν» να ακούσουν, θα το ακούσουν με τις ώρες κι ας μην καταλαβαίνουν «γρί». Αν πάντως πάλι ενδιαφέρεστε τόσο πολύ να κατανοούμε (και με τη λογική) τα ιερά κείμενα, η λύση δεν είναι να καταργήσετε την πρωτότυπη λειτουργική γλώσσα (πονάει χέρι-κόψει χέρι), αλλά θα μπορούσατε κάλλιστα ως Μητρόπολη να οργανώσετε τμήματα φροντιστηριακού τύπου σε διάφορες ενορίες, στις οποίες θα διδάσκετε στη νεολαία η γλώσσα του Ευαγγελίου, θα μπορούσαν να επανασυσταθούν με λίγα λόγια σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που διάγουμε κάτι σαν «κρυφά σχολειά», όπως έκαναν κατά την Τουρκοκρατία και οι Άγιοι Κολλυβάδες Πατέρες, όταν και τότε κινδύνευε να ξεριζωθεί η γλώσσα.

Επιπλέον μία ακόμη λύση στο πρόβλημα όπως επισημαίνει σε πρόσφατη συνεντευξή του γύρω από το θέμα, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, είναι και το κήρυγμα. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχει το κήρυγμα. Για να εξηγεί ο ποιμήν τα υψηλά θεολογικά νοήματα που τυχόν δεν γίνονται κατανοητά και να κατηχεί γενικότερα το χριστιανικό ποίμνιο.

Ο Χριστός λοιπόν δεν χρειάζεται ανανέωση Σεβασμιώτατε, αλλά μάλλον οι Χριστιανοί (κλήρος και λαός) χρειάζεται να αναγεννηθούν και να αφήσουν κατά μέρος την (ψευτο)προοδευτικότητα που οδηγεί στην κατεδαφιστικότητα. Η Παράδοση δεν πάλιωσε, οι Χριστιανοί μαράζωσαν.

Όπως άλλωστε διερωτούνταν και ο σπουδαίος γέροντας του καιρού μας, ο μακαριστός π. Αθανάσιος Μυτηληναίος, «είναι δυνατόν να αμφισβητηθεί ένας θησαυρός; Είναι δυνατόν ένας θησαυρός να θεωρηθεί πολύς και βαρύς; Είναι δυνατόν να ισχυριστεί κανείς πως ένας θησαυρός πάλιωσε;».

ΠΗΓΗ:

Επόμενοι τοις Αγίοις Πατράσιν