ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ π. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΕΒ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΘΙΜΟ Δ΄

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ π. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΕΒ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΘΙΜΟ

Δ΄

=====

8. Κανονικότητα καὶ νομιμότητα

Μέχρι σήμερα σᾶς μνημονεύω κανονικὰ ὡς μητροπολίτη Θεσσαλονίκης σὲ ὅλες τὶς ἱερὲς ἀκολουθίες. Σᾶς ἀναγνωρίζω ὡς νόμιμο ἐπίσκοπο τῆς μητροπόλεως καὶ ὡς κανονικό, παρότι πολλοὶ ἄλλοι ἔχουν ἀντιρρήσεις μὲ τὴν κανονικότητά σας καὶ τὶς ἐκφράζουν δημόσια[57]. Οὐδέποτε ἔθεσα κάποιο τέτοιο ζήτημα. Συνεπῶς δὲν ἀντιλαμβάνομαι τὴ σύστασή σας νὰ σέβομαι τὴν κανονικότητα καὶ τὴν ἁγιότητα τῆς κατὰ Ἀνατολᾶς Ὀρθοδόξου, Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν νομιμότητα τῆς τοπικῆς Διοικούσης Ἐκκλησίας. Μὲ ὅλα τὰ ἀνωτέρω νομίζω φαίνεται ξεκάθαρα ποιὸς πρέπει νὰ φροντίζει νὰ σέβεται τὴν κανονικότητα καὶ ἁγιότητα τῆς Ἐκκλησίας.

Θὰ ἔπρεπε ἐπίσης νὰ εἶστε πολὺ προσεκτικὸς, ὅταν μοῦ ἀποδίδετε ἐνέργειες ποὺ σκανδαλίζουν τὸ ποίμνιο τοῦ Χριστοῦ. Ποιὸς σκανδαλίζει τὸν πιστὸ λαό; Μήπως μπερδέψαμε τὰ πράγματα; Μήπως σκανδαλίζει τὸν πιστὸ λαὸ αὐτὸς ποὺ συμπροσεύχεται, αὐτὸς ποὺ κάνει αἱρετικὲς πράξεις, αὐτὸς ποὺ καταλύει τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες; Περίπου δύο ἑκατοντάδες Ἱεροὺς Κανόνες καταλύει ὁ οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ οἱ σὺν αὐτῶ! Δύο ἑκατοντάδες Ἱεροὺς Κανόνες ἀλλάζει καὶ καταλύει! Τοὺς ἱεροὺς κανόνες ποὺ τοὺς ἀποκαλεῖ "τὰ τείχη τοῦ αἴσχους", γιατί θέτουν ἐμπόδια στὰ ἑωσφορικὰ σχέδια γιὰ τὴν ἕνωση μὲ τὸν ἀμετανόητο Πάπα, στὴν ὑποδούλωση τῆς Ὀρθοδοξίας στὸν ἀντίχριστο παπισμό. Ἕνα πολὺ ὑψηλὸ ποσοστὸ τῶν Ἐπισκόπων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πιστεύουν ὅτι ὁ Πάπας ἔχει ἱερωσύνη καὶ ὅτι ἡ παπικὴ λεγόμενη ἐκκλησία, ἔχει Χάρη Θεοῦ! Τραγικό! Αὐτὴν εἶναι καὶ ἡ δική σας θέση ἀλλὰ καὶ τῶν συνεργατῶν σας ἐφόσον ἀποδέχεστε τὶς ἀποφάσεις τῆς συνόδου τοῦ Κολυμπαρίου. Εἶναι φοβερὸ αὐτό. Ποιὸς σκανδαλίζει; Ὁ παπα-Νικόλας, ποὺ πολεμᾶ τοὺς αἱρετικοὺς βασισμένος στοὺς ἱεροὺς κανόνες ἢ ἐσεῖς μὲ τὶς αἱρετίζουσες καὶ οἰκουμενιστικὲς θέσεις σας; Εἶπα κάτι ἀντιπατερικό; Εἶπα κάτι ποὺ δὲν εἶναι μέσα στοὺς Ἱεροὺς Κανόνες; Ἔχετε νὰ μοῦ καταλογίσετε κάτι γιὰ ἀντικανονικότητα; Μήπως εἶπα ἢ δίδαξα κάποια αἵρεση; Ἀντὶ νὰ καταδικάσετε τοὺς αἱρετικούς, προσπαθεῖτε νὰ καταδικάσετε ἐμένα;

9. Διακοπὴ μνημοσύνου τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου καὶ Σχίσμα

Φαίνεται ὅμως ἀπὸ τὴν τελευταία φράση τῆς ἐπιστολῆς σας «τὴν δημιουργίαν "ἀποτειχίσεων", "σχισμάτων" καί "ἀνταρσιῶν"», πρᾶγμα πού «τυγχάνει ἀντικανονικὸν καὶ ἐκκλησιολογικῶς ἀπαράδεκτον», πὼς δὲν γνωρίζετε δυστυχῶς τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἔννοια τῶν ὅρων ποὺ χρησιμοποιεῖτε. Θὰ ἤθελα στὸ σημεῖο αὐτὸ, γιὰ νὰ μὴ μακρηγορήσω ἔτι, νὰ σᾶς μεταφέρω τὰ ὅσα σχετικὰ ἔγραψα σὲ πρόσφατο ἄρθρο μου μὲ τὸ ὁποῖο ἀνατρέπω τὸ ψευδέστατο κείμενο τῆς Ἱεραρχίας "Πρὸς τὸ λαὸ" σὲ σχέση μὲ τὴν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης, γιὰ τὴ διακοπὴ τοῦ μνημοσύνου τοῦ αἱρετικοῦ ἐπισκόπου καὶ τὴν ἀποτείχιση: "Κανένας ἐχέφρων Ὀρθόδοξος Ἱεράρχης, Ἱερέας, Μοναχὸς ἢ λαϊκός, Θεολόγος ἢ ἁπλὸς πιστός, δὲν προτρέπει σὲ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὴν Μία, Ἁγία, Ἀποστολικὴ καὶ Καθολικὴ Ἐκκλησία μας. Οἱ κανόνες ποὺ δίνουν τὴν δυνατότητα τῆς διακοπῆς μνημοσύνου τοῦ Ἐπισκόπου ποὺ κηρύττει φανερὰ αἵρεση εἶναι σαφεῖς, ὅτι μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο προστατεύεται ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὰ σχίσματα[58]. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν ὁ ἱερὸς κανόνας ἀπαγορεύει τὴν τιμωρία ἐκείνου ποὺ προέβη σὲ διακοπὴ μνημοσύνου καὶ ἐπιβάλλει τὸν ἔπαινο αὐτοῦ. Μόνο θεομπαῖχτες ἐπίσκοποι ἀθετοῦν αὐτὴν τὴν ἀποστολικὴ ἐντολὴ καὶ ἐφευρίσκουν τιμωρίες γιὰ τοὺς ἀγωνιστὲς ποὺ διακόπτουν τὸ μνημόσυνο τῶν αἱρετιζόντων καὶ αἱρετικῶν ταγῶν τῆς Ἐκκλησίας.

"Ἀποτείχιση", στὸ Μέγα Λεξικὸ τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γλώσσας τῶν Liddell - Scott, σημαίνει τὸν ἀποκλεισμὸ μὲ τεῖχος, ὄχι τὸ νὰ βγεῖ κάποιος ἐκτός τοῦ τείχους, ἐν προκειμένω τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἐσφαλμένα πιστεύουν οἱ περισσότεροι Ἱεράρχες… Ὁ ἀποτειχισθείς, ἕνεκα φανερῆς αἱρέσεως τοῦ ἐπισκόπου, ἱερέας, μοναχὸς ἢ λαϊκός, φτιάχνει ἕνα τεῖχος ἐντός τῆς Ἐκκλησίας ποὺ τὸν χωρίζει ἀπὸ τὸν αἱρετικὸ ἐπίσκοπο, μέχρι νὰ ἔρθει Ὀρθόδοξη Σύνοδος νὰ καθαιρέσει τὸν αἱρετικὸ ἐπίσκοπο ἐὰν δὲν μετανοήσει. Εἶναι ξεκάθαρος ὁ 15ος κανόνας τῆς Πρωτοδευτέρας συνόδου[59], ὅπως αὐτὸς ἑρμηνεύτηκε ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς κανονολόγους καὶ ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας ἀλλὰ καὶ νεωτέρους".[60]

Ἐπίλογος

Ἐλπίζω νὰ ἔγιναν σαφεῖς οἱ ἀπαντήσεις καὶ οἱ θέσεις μου στὸ μεγαλύτερο μέρος τῶν προβλημάτων ποὺ ἀνέκυψαν διαχρονικὰ στὴν μεταξὺ μας σχέση. Πραγματικά, ἐπιθυμοῦσα καὶ ἐπιθυμῶ νὰ ἦταν διαφορετικὲς οἱ συνθῆκες τῆς συνεργασίας μας. Βαθιὰ μέσα μου εἶμαι πληγωμένος ἀπὸ τὴν δεσποτική σας συμπεριφορά, τὴν τυραννικὴ ἀντιμετώπιση καὶ τὴν παντελῆ ἔλλειψη πατρικῆς ἀγάπης πρὸς τὸ πρόσωπό μου, ποὺ δὲν ἀντιστοιχοῦσε σὲ καμία περίπτωση στὴν δική μου ανυπόκριτη διάθεση ἀγάπης καὶ κατάθεση ἀπεριορίστου σεβασμοῦ στὸ πρόσωπό σας. Ἴσως αὐτὴ ἡ ψυχική μου διάθεση ποὺ ἐπικράτησε στὴν μέχρι σήμερα συνεργασία μας, νὰ μὴν ἔγινε πλήρως ἀντιληπτὴ ἀπὸ τὰ ὅσα προανέφερα στὴν παρούσα ἐπιστολή μου. Ἴσως ἀκόμη καὶ οἱ πληγές μου ἀπὸ τὴν ἀσύδοτη δεσποτοκρατία ποὺ βίωσα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια στὸ πετσί μου, νὰ μὴν ἔγιναν ἐπίσης ἀντιληπτὲς. Πρόκειται ἀργότερα νὰ κυκλοφορήσει βιβλίο μου, μὲ τὴν περιπέτειά μου κατὰ τὸν χρόνο ποὺ εἴσαστε ἐσεῖς προϊστάμενός μου, ὅπου θὰ ἐκτεθοῦν λεπτομερῶς τὰ γεγονότα. Αὐτὰ ποὺ ἀνέφερα ἐδῶ εἶναι μία ἐνδεικτικὴ καταγραφὴ τῆς ἀλήθειας, ἀποτέλεσμα μίας μακρόχρονης ταλαιπωρίας προσωπικῆς καὶ οἰκογενειακῆς, ποὺ ὑπέστημεν ἀπὸ σᾶς προσωπικὰ καὶ τοὺς στενούς σας συνεργάτες.

Γνώριζα βεβαίως τὸν τρόπο νὰ ἀλλάξουν τὰ πράγματα. Θὰ μπορούσα μὲ δύο ἁπλὲς κινήσεις νὰ σᾶς κάνω νὰ ἀλλάξετε συμπεριφορὰ ἀπέναντί μου, καὶ νομίζω καταλαβαίνετε ἀκριβῶς τί θέλω νὰ πῶ. Ὅμως ἐκ φύσεως δὲν ὑπῆρξα ποτὲ αὐλοκόλακας, γιατί πιστεύω ἀκράδαντα πὼς δὲ χωρεῖ διπλωματία σὲ ζητήματα Ὀρθοδοξίας, ὥστε νὰ παζαρεύω ἀρχὲς καὶ ἀξίες. Εἶμαι ἰδεολόγος ὡς Χριστιανὸς καὶ ἱερεὺς τοῦ Ὑψίστου. Δὲν κάνω πίσω σὲ θέματα Πίστεως. Σᾶς σέβομαι ἀλλὰ δὲ σᾶς φοβᾶμαι. Ξεπέρασα τὸν φόβο μὲ τὴν ἀγάπη στὸν Χριστό. Δὲ σᾶς φοβᾶμαι καὶ αὐτό μοῦ δίνει φτερὰ, νὰ σᾶς κοιτάζω κατάματα καὶ νὰ ὁμολογῶ τὰ πιστεύω μου. Δὲ σᾶς φοβᾶμαι, γιατί ὅλα μπορεῖτε νὰ μοῦ τὰ πάρετε, αὐτὸ ποὺ ἔχω στὴν καρδιά μου ὅμως δὲν μπορεῖτε. Καὶ εἶναι πολὺ μεγάλο πράγμα γιὰ νὰ τὸ διαπραγματευτῶ. Τὸ μόνο ποὺ ἐλπίζω εἶναι νὰ σᾶς φωτίσει ὁ Θεὸς καὶ στὴν ἡλικία καὶ στὴν κατάσταση ποὺ βρίσκεστε, πρὶν μᾶς πάρει, νὰ δεῖτε τὸ κακὸ ποὺ μοῦ προκαλέσατε καὶ νὰ βρεῖτε ἕναν τρόπο νὰ διορθώσετε τὴν ἀδικία. Ὄχι γιὰ δικό μου καλό, ἀλλὰ γιὰ δικό σας.

Μὲ ὅλα τὰ αἱρετικὰ ποὺ συμβαίνουν στὴν μητρόπολή σας, σκέφτομαι πολὺ σοβαρὰ νὰ ἀσκήσω τὸ δικαίωμά μου, ποὺ πηγάζει ἀπὸ τοὺς ἱεροὺς κανόνες, νὰ διακόψω τὴν μνημόνευση τοῦ ὀνόματός σας ἀπὸ τὶς ἱερὲς ἀκολουθίες. Ἄραγε αὐτή μου ἡ πράξη θὰ σᾶς ταρακουνήσει καθόλου, ὥστε νὰ ἐπαναφέρετε τὴν μητρόπολή σας σὲ Ὀρθόδοξη πορεία; Ἐπίσης, αὐτὴν τὴν φορὰ θὰ μπορέσετε νὰ ἐφαρμόσετε τὸν ἱερὸ κανόνα καὶ νὰ μὲ ἐπαινέσετε γι’ αὐτὸ ἢ θὰ ἀκολουθήσετε γιὰ ἄλλη μία φορὰ ἀντιπατερικὴ διαδρομὴ καὶ θὰ ἀνακαλύψετε προφάσεις γιὰ νὰ μὲ τιμωρήσετε παραβαίνοντας τὸν 15ο κανόνα τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου;[61] Ὅπως καὶ νὰ ἔχει, ὅταν θὰ ἀποφασίσω τὴν διακοπὴ τῆς μνημόνευσής σας, θὰ σᾶς ἐνημερώσω ἐγκαίρως μὲ ἐπιστολή μου.

Σεβόμενος τὴν ἀρχιερωσύνη σας

Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Μανώλης

ἐφημέριος του Ἱ.Ν. Ἁγ. Σπυρίδωνος Τριανδρίας

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] “Ὁρᾶτε μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων· λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς” (Ματθ. 18,10)

[2] "… Διερωτῶμαι λοιπόν, Παναγιώτατε, διατὶ εὐλογήσατε διὰ τῆς παρουσίας καὶ διὰ τῶν λόγων ὑμῶν τό συγκεκριμμένο φιλοπαπικὸν συμπόσιον; Ἀπὸ πότε ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις τῆς ἁγιοτόκου Θεσσαλονίκης, συμμετέχει ἐνεργώς εἰς οἰκουμενιστικάς συναντήσεις, παρουσίᾳ μάλιστα τοῦ Μητροπολίτου αὐτῆς;… Διὰ τοῦτο Παναγιώτατε ἡ καρδία ἠμῶν δὲν ὑποφέρει καταστάσεις ὡς ἡ ἀνωτέρα. Δὲν ἀντέχει νὰ ἒρχεται ἀντιμέτωπη μέ τὴν εἰκόναν ὑμῶν εἰς πλεῖστα παπικὰ καὶ φιλοπαπικὰ δημοσιεύματα ἀφορῶντα τὸ συγκεκριμένον συμπόσιον. Παναγιώτατε πάτερ καὶ Δέσποτα, πολλάκις ἐξεφράσθην εἰς ὑμᾶς καὶ προφορικῶς καὶ γραπτῶς. Καὶ διὰ ζώσης καὶ τηλεφωνικῶς. Αἰσθάνομαι δι’ Ὑμᾶς τιμήν, ἀγάπην καί εὐλάβειαν. Διὰ τὸν λόγον τοῦτον δεχθῆτε τὴν καλόπιστην κριτικὴν ἡμῶν διὰ ἕνα τόσον εὐαίσθητον θέμα…." [ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ κ. ΑΝΘΙΜΟ ΓΙΑ ΤΟ 12ο ΔΙΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ Ἐν Θεσσαλονίκῃ 5ῃ Σεπτεμβρίου 2011]

[3] "Μὲ κάθε εὐκαιρία, μοῦ ἀπευθύνετε τὴν κατηγορία τῆς ἐξυβρίσεως καὶ συκοφαντίας ἐναντίον τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, τριῶν Ἀρχιερέων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καθὼς καὶ ἐναντίον τοῦ προσώπου Σας. Κάθε φορᾶ ὅμως σᾶς ἀπαντοῦσα καὶ προφορικῶς ἀλλὰ καὶ γραπτῶς ὅτι ὅλα αὐτὰ εἶναι συκοφαντίες, πὼς ποτὲ δὲν ἐξύβρισα ἢ συκοφάντησα τοὺς προαναφερόμενους, ἀλλὰ οὔτε βεβαίως ἐσᾶς προσωπικὰ ποὺ πάντα σέβομαι καὶ τιμῶ. Ὅμως παρὰ τὶς ἐπίμονες προκλήσεις καὶ παρακλήσεις μου περὶ σαφῶν ἀποδείξεων, μένατε πάντοτε σὲ γενικόλογες ἀναφορές, προϊόντα κακῆς καὶ ἐνδεχομένως ὑποβολιμαίας κακοήθους ἐνημέρωσής σας. Δὲν ὑπάρχουν πουθενὰ δικά μου, λόγος, κείμενο, ἄρθρο, κήρυγμα, ποὺ νὰ εἶναι ἐξυβριστικό, συκοφαντικό, δυσφημιστικὸ ἐναντίον τῶν προσώπων γιὰ τὰ ὁποία μὲ ἐγκαλεῖται. Δῶστε ἐντολὴ στοὺς ἀνθρώπους τῆς Μητροπόλεως ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὸ διαδίκτυο νὰ ἀνακαλύψουν ἕνα δικό μου τέτοιον κατάπτυστο λόγο.

Σᾶς ἔγραψα ἀπολογούμενος καὶ διαμαρτυρόμενος ζητώντας νὰ μοῦ καταθέσετε ἀποδείξεις. Ποτὲ δὲν ἀπαντήσατε, ποτὲ δὲν ἀποδείξατε συκοφαντία, ἐξύβριση, δυσφήμιση ποὺ νὰ ἔχει τὴν ὑπογραφή μου. Δόξα τῷ Θεῶ, εἶμαι πολυγραφότατος θεολόγος, ἀρθρογράφος ἐφημερίδων, περιοδικῶν, γενικότερα ἀρθρογραφῶ στὸν ἔντυπο καὶ ἠλεκτρονικὸ τύπο. Εἶμαι συγγραφέας βιβλίων, ποιητής, θεατρικὸς συγγραφέας, ὑμνογράφος, ἁγιογράφος, ζωγράφος, ὁμιλητῆς, ἱεροκήρυκας, κατηχητής. Ἐκφράζομαι δημόσια, ὁμιλῶ μὲ θάρρος καὶ παρρησία, πάντα «σφραγίζω» τὰ ἔργα μου μὲ τὴν ὑπογραφή μου. Κυκλοφοροῦν 3.500 ὁμιλίες μου στὸ διαδίκτυο, ὑπάρχουν ἄρθρα μου σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ ἐκκλησιαστικὰ περιοδικά. Βρεῖτε λοιπὸν κάτι μεμπτὸ νὰ σᾶς ἀπαντήσω ἐπὶ συγκεκριμένου. Γιατί μένετε στὰ γενικὰ καὶ ἀόριστα; Πῶς θὰ μὲ κρίνετε μὲ αὐτά;" [Ἔγγραφη καὶ ἐνυπόγραφη ἀπάντηση τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Μανώλη στὴν ἀπὸ 6ης Νοεμβρίου 2014 προσωπικὴ ἐπιστολὴ τοῦ παναγιωτάτου μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κκ. Ἀνθίμου 2-2-2015]

[4] [Ἐπιτίμιον ποινῆς μετ’ ἐπιεικίας, μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 585/12-09-2012]

[5] [Μητροπολικὰ ἔγγραφα γιὰ τὴν ἀπαγόρευση Ὁμιλιῶν καὶ περιορισμοῦ τοῦ κηρυγκτικοῦ ἔργου 67/03-02-2015 καὶ 110/20-02-2015]

[6] "Έχετε παρουσιάσει προσωπικῶς καὶ ἄλλα δείγματα περιέργου τακτικῆς, ὅπως ἡ ἀρνηση τελέσεως κηδειῶν στήν ἐνορία σας, ἐνῷ εἶναι ὲμφανής ἐκ τῶν βιβλίων τῆς ὲνορίας ἡ ἀποφυγὴ τελέσεως βαπτίσεων, ἀλλὰ καὶ γάμων". [Προσωπικὴ μητροπολιτικὴ ἐπιστολὴ 6-11-2014]

[7] Αὐτόθι

[8] Ὁ π.Χαράλαμπος Μανώλης πρὸς τὸν Θεσσαλονίκης κ. Ἄνθιμο γιὰ τὸν γιὸ τοῦ π.Νικόλαο [ΒΙΝΤΕΟ 2015  https://katanixis.blogspot.gr/2015/02/2015.html, ἀνακτήθηκε τὴν 3/2/2016]

[9] "Κινεῑσθε ἐπισφαλῶς εἰς τα ὅρια τῆς ἐκκλησιαστικῆς κανονικότητος" [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο  923/31-12-2015]

[10] ["Δαιμονισμένο" ἀποκαλεῖ τὸν π. Νικόλαο Μανώλη, Μητροπολιτικὸς Ἀρχιμανδρίτης  https://katanixis.blogspot.gr/2015/02/blog-post_12.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[11] "Σε κουβέντα που κάναμε με λαϊκό μέλος κοντινό στη μητρόπολη Θεσσαλονίκης μας είπε, ο δεσπότης λέει τάχει χαμένα, με τον π.Νικόλαο, με τον χαρακτήρα του, και πως ποτέ του στα τόσα χρόνια ούτε στη Αλεξανδρούπολη ούτε στη Θεσσαλονίκη δεν συνάντησε τέτοιο «δύστροπο» παπά! Του απαντήσαμε προφανώς δεν είχε συναντήσει ποτέ αληθινό ρωμαιγικο παπά… αν οι ιερείς μας είχαν αυτό το ήθος, δεν θα μπορούσε κανείς Βαρθολομαίος να ασελγεί στο σώμα της εκκλησίας! Μπράβο και πάλι στον π. Νικόλαο." [Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης : Ξεκάθαρη απάντηση στον μητρ. Θεσσαλονίκης Άνθιμο http://trelogiannis.blogspot.gr/2016/12/blog-post_186.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[12] "Διὰ τοῦτο Εὐσεβάστως ὑποδεικνύω εἰς Ὕμᾱς, ὡς τοῦ κατὰ θεσμόν καί νόμον ὑπευθύνου ἔναντι τῶν Κληρικῶν-Έφημερίων τῆς καθ’ Ὑμᾰς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὅπως συστήσητε εἰς τόν Κληρικόν-Έφημὲριόν Σας (πρωτοπρ. Νικόλαον Μανώλην), τήν ἀμεσον ἀπόσυρσιν τοῦ προειρημένου συκοφαντικού ρυπαρογραφήματος κατὰ τοῦ προσώπου καί τῆς ἰδιότητος μου, καί τήν ἀνάρτησιν ἐγγράφου συγγνώμης εἰς τόν ἴδιον ἰστότοπον, ἄλλως ἐπιφυλάσσομαι διὰ τήν ἄσκησιν οἰουδήποτε ἔνδικου μέσου, συμφώνως καί πρός ὅσα διαλαμβάνονται εἰς τόν ν. 538311932 σχετικὼς". [Ἔγγραφο μητροπ. μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου πρὸς τὸν μητροπολ. Θεσσαλονίκης κ. Ἄνθιμο γιὰ τὸν π. Νικόλαο Μανώλη, 25/15-01-2014]

[13] [http://www.ipaideia.gr, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[14] "Πραγματικά, μένω ἔκπληκτος μὲ αὐτὴ Σας τὴν ἐπιμονὴ νὰ μοῦ ἀποδίδετε ἕνα γεγονὸς στὸ ὁποῖο πολλάκις τοποθετήθηκα ἐνημερώνοντάς Σας ὄχι μόνο προφορικὰ ἀλλὰ καὶ γραπτά. Ὁ συγκεκριμένος μητροπολίτης, ἔπεσε θύμα παραπληροφόρησης ἀπὸ ἄνθρωπο τῆς μητροπόλεώς Σας. Σὲ ἐπικοινωνία τους, ἐνημερώθηκε ψευδῶς πὼς τὸ Ἰστολόγιο Κατάνυξις εἶναι προσωπικό μου ἰστολόγιο (ἴσως ὁ ἴδιος ἄνθρωπος νὰ ἔχει πείσει καὶ Σᾶς γιὰ τὸ ἴδιο θέμα). Τότε ὁ σεβασμιώτατος, ἀπευθύνθηκε σὲ Σᾶς μέσω γράμματος καὶ διαμαρτυρήθηκε γιὰ τὴν δημοσίευση στὴν «Κατάνυξη» ἑνὸς ἄρθρου κάποιου ἱερέως. Προσέξτε, γιὰ τὸ ὅσον ἀφορᾶ ἐμένα, διαμαρτύρεται μόνον γιὰ τὴν δημοσίευση στὸ ὑποτιθέμενο προσωπικό μου ἰστολόγιο, μόνο γὶ αὐτὸ. Σὲ καμιὰ περίπτωση ὅμως δὲν ἰσχυρίζεται πὼς συγγραφέας τοῦ ἄρθρου εἶναι ὁ π. Νικόλαος Μανώλης, ὅπως αὐθαιρέτως, ἀπαράδεκτα καὶ ἀν-αληθέστατα ἰσχυρίζεστε ἐσεῖς. Ἀντιθέτως διευκρινίζει πὼς τὸ ἄρθρο εἶναι ἑνὸς ἄλλου ἱερέως… μίας ἄλλης μητρόπολης… Τὸ πραγματικὰ παράδοξο καὶ τραγελαφικὸ συνάμα εἶναι πὼς καὶ ἐσεῖς στὸ ἀρχικό σας ἔγγραφο δέχεστε πὼς τὸ κείμενο δὲν εἶναι δικό μου! Τώρα, πῶς ἀπὸ τὴν μία, τότε δηλώσατε πὼς δὲν διέλαθε τῆς προσοχή Σας ὅτι τὸ κείμενο συνετάγη ὑπὸ κληρικοῦ ἄλλης Μητροπόλεως, ἐνῶ ἀπὸ τὴν ἄλλη, στὸ πιὸ πρόσφατο ἔγγραφό Σας, μὲ κατηγορεῖτε ὅτι τὸ ἴδιο κείμενο εἶναι δικό μου, αὐτὸ εἶναι ἄξιον ἀπορίας!" [Ἔγγραφη καὶ ἐνυπόγραφη ἀπάντηση τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Μανώλη στὴν ἀπὸ 6ης Νοεμβρίου 2014 προσωπικὴ ἐπιστολὴ τοῦ παναγιωτάτου μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κκ. Ἀνθίμου, 02-02-2015]

[15] [Κλήση εἰς ἀπολογία γιὰ τὸ θέμα τοῦ μητροπ. Μεσσηνίας, μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 33/22-01-2014]

[16] "…Ὑπομιμνήσκω ἐπίσης τὴν προσπάθειά μου νὰ πείσω τὸν Σεβ. Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο, τὸν ὁποῖο «ἐσυκοφαντήσατε» μὲ κείμενό σας γιὰ νὰ μὴ σᾶς μηνύσῃ γιὰ συκοφαντικὴ δυσφήμηση. Τὸ γράμμα ποὺ κατεθέσατε ὲδῶ δὲν ἡταν ἰκανὸ νὰ σᾶς καλύψῃ. Μοῡ ὀφείλετε, δὲν σᾶς ὀφείλω". [Ἐπιστολὴ τοῦ μητροπολίτου θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου πρὸς τὸν π. Νικόλαο Μανώλη, 06-11-2014]

[17] [Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Μανώλης, Μητροπολιτικὴ ἄδεια ἁλώσεως " στοὺς Δαναοὺς μὲ τὰ δῶρα" https://katanixis.blogspot.gr/2012/07/blog-post_25.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[18] [Ἐπιτίμιον ποινῆς μετ’ ἐπιεικίας, μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 585/12-09-2012]

[19] [Ὑπὲρ τοῦ τζαμιοῦ καὶ τοῦ τμήματος Ἰσλαμικῶν σπουδῶν στὸ ΑΠΘ ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος https://katanixis.blogspot.gr/2014/06/blog-post_29.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[20] [Κλήση εἰς ἀπολογία περὶ ἐκφωνήσεως ἀναθεμάτων, μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 348/08-04-2013]

[21] [Προσωπικὴ μητροπολιτικὴ ἐπιστολὴ 6-11-2014]

[22] [Ἀπολογία π. Νικολάου Μανώλη διὰ ἀναθέματα, 15/15-04-2013]

[23] [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο πρὸς τὴ ΔΙΣ 196/02-04-2015]

[24] [Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, “Θὰ μείνετε ὡς ὁ Ἀλέξης Τσίπρας ὁ Κιναιδοκοπρόφιλος” https://katihisis.blogspot.gr/2015/12/blog-post_28.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[25] [Ἀνοιχτὴ ἐπιστολὴ πρὸς τὸν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμο γιὰ τὸ ψευδὲς Δελτίο Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου https://katihisis.blogspot.gr/2016/12/blog-post.html, ἀνακτήθηκε τὴν 4/2/2017]

[26] [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 923/31-12-2015]

[27] [Ὁ Μητροπολίτης Ἄνθιμος ἀπειλεῖ μὲ ἐπιστολὲς τοὺς ἱερεῖς π.Θεόδωρο Ζήση καὶ π. Νικόλαο Μανώλη (ἐκ τοῦ Ἰστολογίου ''Κατάνυξις'') https://katihisis.blogspot.gr/2016/12/blog-post_16.html, ἀνακτήθηκε τὴν 5/2/2017]

[28] "… οὐδεὶς σᾶς παρεχώρησε τὸ δικαίωμα νὰ τὸν χαρακτηρίζετε μὲ τρόπον ἐπονείδιστον, ὑβριστικὸν καὶ ἀπαράδεκτον. Σᾶς γνωρίζομεν ἐπίσης, ὅτι εἰς περίπτωσιν κατὰ τὴν ὁποία δὲν ἐπανέλθητε ὑπείκων εἰς τὴν κανονικὴν τάξιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἠμῶν, καὶ μὴ πειθόμενος εἰς τὴν προϊσταμένην σᾶς Ἐκκλησιαστικὴν Ἀρχήν, δυστυχῶς θὰ προβῶμεν εἰς τὰς νομίμους ἐκκλησιαστικᾶς διαδικασίας τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Διακαιοσύνης". [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 923/31-12-2015]

[29] [Τὴν ἄποψη πὼς τὰ κείμενα καὶ οἱ ἀποφάσεις τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης δὲν μποροῦν νὰ τεθοῦν ὑπὸ ἀμφισβήτηση, οὔτε καν σὲ συζήτηση, ἐξέφρασαν οἱ μητροπολίτεςΘεσσαλονίκης Άνθιμος καὶ Περιστερίου Χρυσόστομος. http://aktines.blogspot.gr/2016/11/blog-post_936.html, ἀνακτήθηκε τὴν 5/2/2017]

[30] Ἄρθρο 14 παράγραφος 1 τοῦ Συντάγματος: "Καθένας μπορεῖ νὰ ἐκφράζει καὶ νὰ διαδίδει προφορικά, γραπτὰ καὶ διὰ τοῦ τύπου τοὺς στοχασμοὺς του τηρώντας τοὺς νόμους τοῦ Κράτους".

[31] "… ὅσον ἀφορᾶ εἰς τὴν δημοσίαν ἐπιστολὴ σας εἰς τὸν Πρωθυπουργὸν τῆς χώρας, ἔχετε τὸ δικαίωμα νὰ ἐκφράζεται τὰς οἱασδήποτε ἀντιθέσεις ἢ διαφωνίας σας…" [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο 923/31-12-2015]

[32] ["Γίνεται λόγος για έναν οικουμενισμό που «θα έπρεπε να εγκαταλείψει τις λεκτικές διαμάχες για να θεμελιωθεί πάνω σε έναν πειραματικό ρεαλισμό της σωτηρίας: ξαναβυθίζοντας συστήματα και έννοιες, που τελικά δεν είναι παρά ίχνη, μέσα στο σφαιρικό βίωμα της Εκκλησίας, μέσα σε ό,τι καλύτερο έχει η εμπειρία της". Μητροπ. Ναυπαύκτου Ιεροθέου, ΝΕΟΠΑΤΕΡΙΚΗ, ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΑΚΗ «ΘΕΟΛΟΓΙΑ» http://www.imglyfadas.gr/portal/gr/details.asp?cdPro=%7B6FC7DAB8-662D-4D87-BCD8-7A5D995160BF%7D,  ἀνακτήθηκε τὴν 5/2/2017]

[33] [Ἀπολογία π. Νικολάου Μανώλη διὰ τὴν ὑπόθεση μὲ τὸν μητροπολίτη Ἀλεξανδρουπόλεως, 50/23-08-2012]

[34] "… συνετάξατε μίαν ἀπολογίαν δίκην φροντιστηριακῆς ἐργασίας εἰς τὸ Πανεπιστήμιον… Ἡ ἔγγραφος ἀπολογία σας ἐπιστρέφεται εἰς σᾶς ὡς "ἀπαράδεκτος". [Μητροπολιτικό ἔγγραφο 585/12-09-2012]

[35]. PG 77, 9A – 40B.

[36]. PG 77, 64B – 69A.

[37]. A΄ Ἐπιστολὴ ἁγίου Κυρίλλου πρὸς Νεστόριον, PG 77, 41B.

[38].ACO 1.1.1,113-114 καὶ PG 77, 124-125.

[39]. B΄ Ἐπιστολὴ ἁγίου Κυρίλλου πρὸς Νεστόριον, ACO 1.1.1, 26

[40]. Βίος τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἠμῶν Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, ιδ΄ ,PG 94, 453Α καὶ ἑξῆς.

[41].Πεντάβιβλος Ἀντίρρησις κατὰ τῶν Νεστορίου δυσφημιῶν 1, 5, PG 76, 41ἑ.

[42].ACO 1.1.1,101

[43].Βλ. Φειδα,Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία, τόμ. Α΄, Ἀθῆναι 1994, σελ.740-748.

[44].Ἐπιστολὴ (81) Παντολέοντι Λογοθέτῃ, PG 99, 1321Α.Β

[45].Ἐπιστολὴ (2) Μονάζουσι,PG 99, 1120Β

[46]. Aγiου Νικοδhμου τοyAγιορεiτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν, τόμ. Β (Νοέμβριος-Δεκέμβριος), ἔκδ. «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1989, σελ.66,67 (ὑποσημ. 40).

[47] [Ἀπολογία τοῦ π. Νικολάου Μανώλη διὰ τὸ θέμα τοῦ μητροπολίτου Ἀλεξανδρουπόλεως, ἀριθμ. πρώτ. 50/23-08-2012] 

[48] [Ἡ Τελικὴ Ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Βουλγαρικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας γιὰ τὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης https://katanixis.blogspot.gr/2016/12/blog-post_75.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[49] [Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Προπαγάνδα καὶ Λογοκρισία στὴν ΕΡΤ  [ΒΙΝΤΕΟ 2016] https://katihisis.blogspot.gr/2016/08/2016.html, ανακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[50] [“Ὅπως καλῶς γνωρίζετε, ὁ Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ἄνθιμος ἔχει συμπληρώσει 41 χρόνια ἀρχιερατείας στὶς Ἱερὲς Μητροπόλεις Ἀλεξανδρουπόλεως καὶ Θεσσαλονίκης καὶ…οὐδέποτε ἠσχολήθη μὲ τὸ θέμα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, οὔτε τοῦ Ἀντιοικουμενισμοῦ…” https://katanixis.blogspot.gr/2015/03/blog-post_12.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[51] [Ξεκίνησε στὸ Βόλο ἡ ΚΕ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη κατὰ τῶν αἱρέσεων https://imd.gr/news/3/1551, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[52] [Οἰκουμενισμὸς στὴν Ι. Μ. Θεσσαλονίκης! Ὁ αἱρετικὸς Πατριάρχης τῶν Ἀρμενίων ἀσπάζεται τὴν Ἄγ. Τράπεζα καθοδηγούμενος ὑπὸ τοῦ Θεσ/νίκης κ. Ἀνθίμου! https://katanixis.blogspot.gr/2014/09/blog-post_667.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[53] [Ἀποκλειστικό! Ἀποχώρησαν ἀπὸ τὸν Ι. Ναὸ τοῦ Ἄγ. Δημητρίου Θεσσαλονίκης, στὴ θέα τοῦ Μονοφυσίτη ἀρχιεπισκόπου κατὰ τὴν ὥρα τῆς ἀκολουθίας https://katanixis.blogspot.gr/2014/10/blog-post_39.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[54] [Μητροπολιτικὸ ἔγγραφο  06-11-2014]

[55] [Ἀποκλειστικό: Ἡ Ἱ.Μ. Θεσσαλονίκης στὸν (ἀστερὸ)κοσμό της, προβάλλει νεοεποχίτικη ἐκδήλωση! https://katanixis.blogspot.gr/2014/12/blog-post_82.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[56] [Ἐσεῖς, ὁ μητροπολίτης κ. Ἄνθιμος, εἶστε ἐπίτιμος πρόεδρος (πρόεδρος ὁ καθηγητὴς Γεώργιος Μαρτζέλος) τοῦ Οἰκουμενιστικοῦ Ἱδρύματος "Κέντρο Οἰκουμενικῶν, Ἱεραποστολικῶν καὶ Περιβαλλοντικῶν Μελετῶν «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» (CEMES), ποὺ προέβη στὴν ἀκόλουθη ἀνακοίνωση:

"θεωρώντας ύψιστη υποχρέωσή του να συμβάλει με όλες του τις δυνάμεις στην ευρύτερη ενημέρωση του ελληνικού αναγνωστικού κοινού για το κορυφαίο γεγονός της νεότερης Ορθοδοξίας, την Πανορθοδόξη Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, προβαίνει στην παρούσα ελληνική έκδοση των ομοφώνως εγκριθέντων κειμένων-αποφάσεών της με τίτλο:

ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Η έκδοση αυτή κατ΄ αρχήν απευθύνεται στο εν Ελλάδι χριστεπώνυμο πλήρωμα, τις ιερές μητροπόλεις, τις ιερές μονές και τα λοιπά Ορθόδοξα καθιδρύματα, κυρίως τα εκπαιδευτικά, αλλά και προς πάντα άνθρωπον καλής θελήσεως.

Το βιβλίο αυτό εκδίδεται με επιμέλεια του Ιωάννη Λότσιου, Δρ. Θ. και στοιχειοθεσία του εκδοτικού οίκου ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ" Copyright © 2016 CEMES Publications." http://lotsiosioannis.blogspot.com/2017/02/cemes-11.html, ἀνακτήθηκε τὴν 31/1/2017]

[57] [http://panayiotistelevantos.blogspot.gr/2011/09/blog-post_6284.html,  ἀνακτήθηκε τὴν 31/1/2017]

[58] Πρέπει ἐδῶ, παρά ταῦτα, νὰ γίνει ἡ ὑπενθύμιση, σὲ συσχετισμὸ μὲ τὴν δογματικὴ συνείδηση ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, καὶ τῶν λαϊκῶν, ὅτι ἡ μνημόνευση τῶν Ἐπισκόπων «ἐπ’ ἐκκλησίαις» δὲν εἶναι ἀπροϋπόθετη, ἀλλὰ συναρτᾶται πρὸς τὴν δογματική τους πίστη, καθὼς μνημονεύονται στὴν Θεία Λειτουργία – εἰλικρινῶς καὶ ὄχι ψευδῶς - ὡς «ὀρθοτομοῦντες [=διατυπώνοντας σωστὰ] τὸν λόγον τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀληθείας» ἤ, μὲ ἄλλα λόγια, καὶ ὅπως προϋποθέτει ἡ Ἁγία Γραφή, «ἐπειδὴ αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ χάρη τῶν ψυχῶν μας». [Πηγή: Στρογγυλὴ Τράπεζα στὴν Μολδαβία: https://katanixis.blogspot.gr/2016/07/1.html, ἀνακτήθηκε τὴν 2/2/2016]

[59] Πρωτοδευτέρα Σύνοδος Κωνσταντινουπόλεως:

Κανὼν ιε’: “Οἱ γὰρ δι' αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ' ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οἱ γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι”.

[60] [Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Τὰ 11 ψέματα στὸ κείμενο τῆς Ἱ. Συνόδου πρὸς τὸν Λαὸ  https://katihisis.blogspot.gr/2017/02/11.html, ἀνακτήθηκε τὴν 6/2/2017]

[61] [Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης, Ἀποτείχιση ἀπὸ τὴν αἵρεση - ὄχι ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία https://katanixis.blogspot.gr/2017/02/blog-post_28.html, ἀνακτήθηκε τὴν 12/2/2017]