ΠΟΥ ΕΙΔΕ ή ΜΑΛΛΟΝ ΠΩΣ ΕΙΔΕ ΑΝΑΞΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΓΕΛΟΥΣ Ο π. ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ;

ΠΟΥ ΕΙΔΕ ή ΜΑΛΛΟΝ ΠΩΣ ΕΙΔΕ ΑΝΑΞΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΓΕΛΟΥΣ Ο π. ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ;

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

=====

Και στο πιο πρόσφατο προβαλλόμενο βίντεο που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα Ιερά Μ. Μονή Βατοπαιδίου, Vatopedi.gr της, που τιτλοφορείται «Περί μετανοίας και φιλοπονίας», με ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, αναφέρονται άτοπα. Μεταξύ άλλων αναφέρονται  τα εξής: «Όταν παρήγαγεν ο Θεός Λόγος τον αισθητόν και τον νοητόν κοσμον απεφάσισεν να κάμει έναν σύνδεσμον, συνδέοντας τους δύο κόσμους αδιαρρήκτως και αυτός ήταν ο άνθρωπος.  Παίρνει πρακτικά, όχι προστακτικά ο Θεός Λόγος, κατασκευάζει τον ανδριάντα και δια του ιδίου εμφυσήματος του Θείου δημιουργεί την αθάνατον ψυχήν και μετά ακούομεν μίαν τεραστίαν έκπληξιν της ευαρεσκείας του Θείου Είναι. Μέχρι τότε ακούαμεν ο Θεός, ο Θεός ως μονάδα. Τότε ακούομεν σε πληθυντικόν αριθμόν ‘’εποιήσαμεν άνθρωπον κατ’ εικόναν ημετέραν και ομοίωσιν’’. Θεία ευαρέσκεια που δεν επεδείχθη ποτέ εις την δημιουργίαν ουδενός κτίσματος, ούτε των αγγέλων, ούτε των αιώνων, ούτε του Παραδείσου, ούτε κανενός. Αυτός λοιπόν είναι ο άνθρωπος αδελφοί μου. Την θέσιν που έχουν οι άνθρωποι τη ζηλεύουν, δεν μπορούν να την πλησιάσουν, από κάπου την παρακολουθούν γιατί είναι εις διακονίαν αποστελλόμενοι υπηρέτες. Εμείς εισερχόμεθα εις την υιοθεσίαν, γινόμεθα αδελφοί του Χριστού».

Θα σταθώ (αν και σε άλλα έπρεπε να σταθώ) στο ρηθέν ότι δήθεν κατ’ αυτόν τον μοναχό «Θεία ευαρέσκεια που δεν επεδείχθη ποτέ εις την δημιουργίαν ουδενός κτίσματος, ούτε των αγγέλων, ούτε των αιώνων, ούτε του Παραδείσου, ούτε κανενός». Πώς είπε τέτοια λόγια; Σε ποια Πατερική βάση το στήριξε; Σε καμιά φυσικά, όπως τούτο συνέβη και με την κακοδοξία των αμβλώσεων. Ποιος μπορεί να ισχυρισθεί ότι δεν επεδείχθη Θεία ευαρέσκεια στη δημιουργία των αγγελικών ταγμάτων; 

Ανάλογη υποτιμητική αναφορά έγινε και σε άλλη ομιλία του, όπου  ανέφερε για τους Αγγέλους ότι  «ζηλεύουν διότι δεν είναι άξιοι να πάρουν αυτό που πήραμε εμείς. Διότι εμείς εγίναμε αδερφοί Του Κυρίου, Του Πατρός ενώ αυτοί υπηρέτες». Τι έχουν να ζηλέψουν οι Άγιοι Άγγελοί από τον άνθρωπο, τον «ηλαττωμένον βραχύ τι παρ’ αυτών;» Ψαλμ. 8,6.

«Θεάσαι την αγγελικήν ακατάστασιν, ει άλλη αυτοίς πρέπει κατάστασις πλην  του χαίρειν και διαθυμείσθαι· ότι ηξίωται παρεστάναι Θεώ και απολαύειν του απορρήτου κάλλους της δόξης του κτίσαντος ημάς» λέγει ο Άγιος Βασίλειος  (Περί Ευχαριστίας  4,PG31,228A. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, εις την Προς Κληδόνιον Πρώτην Επιστολήν ερωτά «ει δε βούλει άγγελος προς Θεόν και προς άγγελον άνθρωπος.»

Πού είδε ή μάλλον πώς είδε αναξιότητα στους αγγέλους ο μοναχός αυτός; Η ‘’απορία’’ τούτη πιθανότατα να οδηγήσει δικαιολογημένα στην ερωτηματική απάντηση «Την Θεία Χάρη κατώτερη θεώρησε του ανθρώπινου νου, τί απορείς για τα λεχθέντα τούτα;»

Ο υποτιμητικός λόγος «ενώ αυτοί οι υπηρέτες», καταδεικνύει το μέγεθος της παρερμηνείας του λόγου του Αποστόλου Παύλου «λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα» Εβρ. 1,14. Την διακονία τούτη, ως επίγειο υπηρεσία θεώρησε; Γιατί καλεί τους Αγγέλους υπηρέτες; Την σωτηρία του ανθρώπου διακονούν. Δεν είναι υπηρέτες, αλλά διάκονοι εις σωτηρίαν. Αυτό εξάλλου καταμαρτυρεί και ο λόγος του Αποστόλου Παύλου «λειτουργικά πνεύματα εις διακονία αποστελλόμενα δια τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν» Εβρ. 1,14. Το γεγονός ότι τα λειτουργικά αυτά πνεύματα αποστέλλονται εις διακονία, δεν σημαίνει ότι είναι υπηρέτες του ανθρώπου και ουδόλως εξυπονοεί ανωτερότητα του ανθρώπου. 

Ο καθηγητής κ. Δημήτριος Τσάμης στο σύγγραμμα του «Εισαγωγή στη σκέψη των Πατέρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας», εύστοχα σχολιάζει, «τη διακονίαν (των αγγέλων) τούτην ο Άγιος Βασίλειος, τη χαρακτηρίζει ως ‘’περιστατική τις ενέργεια’’» και ότι «κύριο έργο τους είναι η ενατένιση του κάλλους του Θεού και η διηνεκής δοξολογία του». Γιατί ανάξιοι χαρακτηρίζονται οι Άγιοι Άγγελοι σε σχέση με το τι αξιώνεται από το Θεό ο άνθρωπος;

Αναπαύονται με τέτοιες αναφορές; Τους αναπαύουν τέτοια άτοπα περί των Αγγέλων; Φυσικά όχι. Συμφωνούν με τα άτοπα τούτα και τα προβάλλουν χωρίς καμιά ανασκευή; Φυσικά όχι. Όμως δεν πρέπει ουδέ επ’ ελάχιστον να θιγεί η αίγλη του υπερπροβαλλόμενου π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού  κι ας δίδαξε μέχρι και αίρεση.