ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Του Θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Είναι σίγουρο ότι η μνήμη των γονέων, τέκνων συγγενών και φίλων είναι αναπόσπαστο τμήμα της ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας. Παρά ταύτα οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί και να μην ξεφεύγουμε από τη διδασκαλία της Εκκλησίας. 

Εν πρώτοις τα μνημόσυνα είναι θέμα αγάπης. Αγάπης προς τους δικούς μας που έχουν αναχωρήσει από τον παρόντα κόσμο. Ετσι ζητούμε από τον πανοικτοίρμονα Θεό να τους δώσει χάριν. Αυτό κάνει η μάνα του κάθε πιστού, η Εκκλησία κι οι συγγενείς του. Αυτή είναι η πράξη της Εκκλησίας στη δισχιλιετή πορεία της. Ασφαλώς τα μνημόσυνα χορηγούν “όνησιν και άνεσιν” στους κεκοιμημένους μας.

Επιβάλλεται λοιπόν να τα κάνουμε. Το ερώτημα είναι πώς; 

Εν πρώτοις δεν είναι μέσα στην πράξιν της Εκκλησίας να κουβαλούμε στο ναό φωτογραφίες των προσφιλών μας. Αυτό ΔΕΝ κάνει. Δεν είναι μέσα στην παράδοση της Ορθοδοξίας. Φανερώνει κοσμικό φρόνημα και ουδέν έτερον. 

Αλλο γεγονός το οποίο πρέπει να εξοβελισθεί είναι η τάση μερικών να παραθέτουν καφέ στα σπίτια τους, ο εστιν μεθερμηνευόμενον, κουβαλούν του κόσμου τα εδέσματα, γλυκά αλμυρά, αρτύσιμα, νηστίσιμα κ.ο.κ.. Αυτό μεταβάλλει τη μνήμη σε φαγοπότι, φορτώνει το αναλαβόντα το μνημόσυνο στην εκκλησία με περιττά έξοδα και το κυριότερο ΔΕΝ ωφελεί καθόλου τον κεκοιμημένο για τον οποίο υποτίθεται γίνονται όλα αυτά τα έξοδα, οι ετοιμασίες κ.τ.ο.. Το μόνο που ωφελεί τον κοιμηθέντα είναι ελεημοσύνη εις μνήμην του. Αυτό μάλιστα. Το να χορτάσουμε τους συγγενείς, που έτσι κι αλλιώς χορτάτοι είναι δεν κάνει απολύτως τίποτε στον προσφιλή μας κεκοιμημένο. 

Το άλλο πάλι που απαιτεί να είναι παρόντες απαξ απάντες όλοι συγγενείς καί φίλοι και το άτυπο παρουσιολόγιο που μόνο το κουτσομπολιό τροφοδοτεί πάλι ΔΕΝ προσθέτει τίποτε στα υπέρ του κοιμηθέντος. Μνημόσυνο σημαίνει το πρωί κατά την Προσκομιδή να τον μνημονεύσει ο ιερέας μεταξύ των κοιμηθέντων κι ύστερα κατά την επιμνημόσυνη δέηση να διαβάσει το όνομα του. Το αν είναι παρόντες δεκα, είκοσι, πενήντα ή εκατό συγγενείς δεν μετρά. Μετρά μόνο η δέησις του ιερέως. 

Με τα ονόματα. Κάποιος παπούλης είχε τη φαεινή ιδέα  να μνημονεύει όνομα κι επίθετο παρακαλώ του κοιμηθέντος για ν’ αρέσει στους συγγενείς του διότι κατά την ακολουθία της κηδείας οι εισφορές ήταν υπέρ του ναού! Οχι τόση ανθρωπαρέσκεια. Αν μνημονεύσει ο ιερέας λ.χ. Παναγιώτης δεν είναι αρκετό και πρέπει να μνημονεύσει Παναγιώτης Γεωργίου δηλαδή; Ας μην ανησυχεί ο προρρηθείς παπούλης. Ο Θεός δεν χανει τό λογαριασμο! Αλλοτε πάλι μερικοί συγγενείς επιμένουν φορτικά να διαβάζει ο ιερέας το όνομα του προσφιλούς τους όπως τον φώναζαν αυτοί. Αντί λ.χ. να μνημονεύσει Κωνσταντίνον να λέει Κωσταρά, αντί Μαρία Μαριγούλα, αντί Γεωργία Γιωργούλα, αντί Χριστόδουλο Λάκη κ.ο.κ.. Μάλλον θόρυβος γίνεται. Επαναλαμβάνω. Δεν χάνει ο Θεός τον λογαριασμό. Ο Θεός της αγάπης είναι και παντοδύναμος καί παντογνώστης συνάμα. 

Για να δώσω τέλος στο λόγο τι χρειάζεται για να είναι ένα μνημόσυνο κατά Θεόν για να ωφελεί τον κεκοιμημένο αδελφό μας; Πρωτίστως να δοθεί το όνομά του στον ιερέα για μνημόνευση. Να ετοιμαστούν το κόλυβα, που είναι σύμβολο της αναστάσεως των νεκρών και οι παρευρισκόμενοι συγγενείς και φίλοι να παρακαλέσουν τον Θεό κατά την διάρκεια της ακολουθίας της Θ. Λειτουργίας υπέρ του τεθνεώτος. Την ώρα που ο ιερέας λέει: “Εξαιρέτως της Παναγίας αχράντου ...” ας επικεντρωθούμε στην προσευχή υπέρ των προσφιλών μας που έχουν αναχωρήσει από τον κόσμο αυτό. Κι όπως αναφέρθηκε προηγουμένως οι ελεημοσύνες υπέρ των τεθνεώτων τους ωφελούν.