ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ-ΜΟΣΧΑΣ

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ-ΜΟΣΧΑΣ 

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

===============

Διαβάσαμε, στο Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων "Δόγμα", το ακόλουθο λίαν αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του κ. Ανδρέα Λουδάρου αναφορικά με τη στάση που θα τηρήσει η Εκκλησία της Ελλάδος για την κρίση που ξέσπασε μεταξύ του Οικουμενικού Θρόνου και του Πατριαρχείου Μόσχας:

“Την οδό της ουδετερότητας στην κόντρα που έχει ξεσπάσει τελευταία, μεταξύ των Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως και Μόσχας, επέλεξε να κρατήσει η Εκκλησία της Ελλάδος.

Οι σχέσεις των δυο κορυφαίων Πατριαρχείων, με τα οποία η Εκκλησία της Ελλάδος διατηρεί παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας, βρίσκονται σε οριακό σημείο το τελευταίο διάστημα, εξαιτίας σημαντικών διαφωνιών σε θέματα δικαιοδοσιών, με κορυφή του «παγόβουνου» την μονομερή επέκταση της Ρωσίας στην Άπω Ανατολή.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο απάντησε στις ενέργειες αυτές με μια σειρά αυστηρών επιστολών τις οποίες κοινοποίησε σε όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία και Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, ζητώντας τους να λάβουν θέση απέναντι στο ζήτημα.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του dogma.gr τόσο ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος όσο και τα μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, θεωρούν πως η Εκκλησία της Ελλάδος δεν θα πρέπει να εμπλακεί ενεργά σε αυτήν την κρίση.

Κατά τις ίδιες πηγές, στις επιστολές που συνέταξε η Δ.Ι.Σ. η Εκκλησία της Ελλάδος θα αναφέρεται στην ανάγκη τήρησης των Ιερών Κανόνων και των αποφάσεων των Ιερών Συνόδων, χωρίς όμως να λαμβάνει θέση.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση σε εκκλησιαστικό και διπλωματικό επίπεδο η οποία θέτει την Εκκλησία της Ελλάδος μεταξύ «σφύρας και άκμωνος» θέση την οποία, όπως όλα δείχνουν, η Αθήνα δεν θέλει επ’ ουδενί να διατηρήσει."

Αν είναι ακριβείς οι πληροφορίες του Εκκλησιαστικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Δόγμα” αναφορικά με την απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος να τηρήσει ουδετερότητα έναντι της διαμάχης των Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως και Μόσχας, που μαίνεται αυτή την περίοδο σε όλα τα επίπεδα, τότε είναι φανερόν ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο διεξάγει τη μάχη χωρίς συμμάχους.

Θα ήταν ευχής έργο ο κ. Λουδάρος ή κάποιος άλλος ενημερωμένος για τα παρασκήνια εκκλησιαστικός συντάκτης να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για το θέμα.

Συγκεκριμένα θέλουμε να πληροφορηθούμε καταρχήν ποιοι λόγοι οδήγησαν τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και την Ιερά Σύνοδο να τηρήσουν ουδέτερη στάση και δεύτερον πόσο ουδέτερη θα είναι η στάση που θα τηρήσει η Εκκλησία της Ελλάδος; 

Ομολογώ ότι δεν ανέμενα τέτοια εξέλιξη επειδή θεωρούσα ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είχε άριστες προσωπικές σχέσεις με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και πίστευα ότι η Εκκλησία της Ελλάδος είναι ίσως η μόνη Ορθόδοξη Εκκλησία η οποία θα στεκόταν ανοιχτά αλληλέγγυος στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Το πιο κρίσιμο ερώτημα, κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντος, είναι πώς ερμηνεύει τον όρο “βαρβαρική” η Εκκλησία της Ελλάδος. 

Από την ερμηνεία που δίνει εξαρτάται αποκλειστικά η ουδετερότητά της.

Αν τον ερμηνεύει όπως τον ερμηνεύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τότε κάθε άλλο παρά ουδέτερη στάση μπορεί να τηρήσει. 

Αν από την άλλη δέχεται την ερμηνεία που δίνει το Πατριαρχείο Μόσχας τότε και πάλιν η ουδετερότητα είναι αδύνατη.

Εκ πρώτης όψεως θεωρώ ότι η στάση της Εκκλησίας της Ελλαδος δεν θα είναι ουδέτερη, επειδή στην πράξη η ουδετερότητα είναι αδύνατη. 

Το πιο πιθανό είναι ότι αυτή τη στιγμή αποφεύγει -για τις όποιες σκοπιμότητες- να ταχθεί ανοιχτά για την κόντρα που ανέκυψε.