ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ; ΠΟΙΟΙ ΜΕΤΕΧΟΥΝ;

Συνέντευξη του Καθηγητή κ. Δημητρίου Τσελεγγίδη, «ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ»

Μία Σύνοδος μέ ἔλλειμμα συνοδικότητος

καί ὀρθοδόξου αὐτοσυνειδησίας

ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ; ΠΟΙΟΙ ΜΕΤΕΧΟΥΝ;

________

Δημοσιογράφος: Ἄρα, βλέπουμε μία, ἴσως ἐκ τοῦ πονηροῦ, διάθεση νά μή θέλουμε νά τήν ὀνομάσουμε Οἰκουμενική, γιατί θά ἀντιδράσουνε οἱ «ἀδελφές ἐκκλησίες». Εἶναι τελικῶς αὐτή ἡ Σύνοδος Πανορθόδοξη; Θά παρευρεθοῦν δηλαδή ὅλοι οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας;

Καθηγητής: Ἄλλο ἕνα πρόβλημα, πού καθιστᾶ αὐτή τήν Σύνοδο κυριολεκτικά προβληματική. Στήν Σύνοδο αὐτή θά ἀντιπροσωπευθοῦν ὅλες οἱ Τοπικές Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, τυπικά. Καί λέμε ὅτι θά ἀντιπροσωπευθοῦν, γιατί περιέργως δέν θά προσκληθοῦν ὅλοι οἱ Ἐπίσκοποι τῆς κάθε, Τοπικῆς δηλαδή, Ἐκκλησίας. Κάθε Τοπική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θά ἀποστείλει 23 Ἐπισκόπους, μέ 24^ο τόν ἡγέτη καί Προκαθήμενό της. Δέν εἶναι γνωστό ἀκόμη μέ ποιά κριτήρια θά ἐκλεγοῦν αὐτοί οἱ Ἐπίσκοποι, πού θά συμμετάσχουν. Ἔτσι, ὅμως, ἡ Σύνοδος αὐτή δέν εἶναι κυριολεκτικά Πανορθόδοξη, ἀφοῦ κάποιοι Ἐπίσκοποι ἀποκλείονται. Μέ ἄλλα λόγια, δέν μπορεῖ νά εἶναι Ἁγία καί Μεγάλη. Γι’ αὐτό εἶπα εἶναι προβληματική αὐτή ἡ ὀνομασία, ἐν σχέσει μέ τήν μεθοδολογία τῆς συγκλήσεώς της.

Στήν πραγματικότητα, γιά νά ποῦμε τά πράγματα μέ τό ὄνομά τους, εἶναι μία διηυρυμένη Σύνοδος Προκαθημένων. Δηλαδή εἶναι οἱ Προκαθήμενοι καί κάποιοι Ἐπίσκοποι. Βέβαια, ὑπάρχουν μικρές Ἐκκλησίες ἀριθμητικά, ὅπως εἶναι ἡ Κύπρος, ὅπου θά πᾶνε ὅλοι. Ὑπάρχουν ὅμως καί μεγάλες Ἐκκλησίες, ὅπως εἶναι π.χ. ἡ Ρωσική, μέ πάνω ἀπό 350 Ἐπισκόπους καί θά πᾶνε 24. Δηλαδή οἱ ἄλλοι Ἐπίσκοποι τί γίνονται; Εἶναι δευτέρας κατανομῆς; Ἐκφράζονται ἀπό αὐτούς τούς 24; Εἶναι καίρια αὐτά τά ἐρωτήματα. Ὁ θεσμός αὐτός, τῶν Συνόδων, δηλαδή, τῶν Προκαθημένων, θά πρέπει νά ποῦμε ὅτι εἶναι νεωτεριστικός καί τελείως ἄγνωστος στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἔγινε γνωστός, καθιερώθηκε, ἀπό τόν σημερινό Οἰκουμενικό Πατριάρχη καί μέ τήν ὀνομασία «Σύνοδος Προκαθημένων», ὅπως εἶπα, εἶναι ἀμάρτυρος καί ἄγνωστος τελείως στήν Ἐκκλησιαστική μας Ἱστορία.

Δημοσιογράφος: Θά μποροῦσαν ἐνδεχομένως κάποιοι νά μᾶς ποῦν ἐδῶ, κ. Καθηγητά, ὅτι καί κατά τό παρελθόν, στούς προηγουμένους αἰῶνες, εἶχαν γίνει κάποιες Σύνοδοι τῶν Πατριαρχῶν, τῶν Ἀνατολικῶν Πατριαρχείων τουλάχιστον. Ὡστόσο, ὅμως, καταλαβαίνουμε αὐτό πού μᾶς εἴπατε, ὅτι ὑπάρχει μιά μικρή Ἐκκλησία π.χ. ἡ Κύπρος ἤ ἡ Ἐκκλησία Τσεχίας καί Σλοβακίας, οἱ ὁποῖες δέν ἔχουν τόσους Ἐπισκόπους, ἐνῶ μιά ἀντίστοιχη Ἐκκλησία μεγάλη, ὅπως ἡ Ρωσική, ἔχει πάρα πολλούς καί δέν μποροῦν νά συμμετέχουν ὅλοι. Καί προφανῶς ὁ κάθε Ἐπίσκοπος, ἔχοντας καί τό ποίμνιό του, δέν παύει νά εἶναι καί φορέας τοῦ φρονήματος τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας.

Καθηγητής: Αὐτό εἶναι πάρα πολύ σημαντικό πού λέτε, γιατί τό πρᾶγμα δέν εἶναι καθαρά ἀριθμητικό. Κάθε Ἐπίσκοπος καλεῖται νά φέρει τό φρόνημα τῆς Τοπικῆς του Ἐκκλησίας. Ποιός μπορεῖ αὐτό τό φρόνημα νά τό ὑποτιμήσει, νά τό παραβλέψει ἤ νά τό ἀκυρώσει καί ταυτόχρονα νά μιλᾶ γιά Μεγάλη Σύνοδο; Ὅπως σωστά εἴπατε, προηγουμένως, ὑπῆρξαν καί Σύνοδοι, καί στήν Τουρκοκρατία ἔχουμε τέτοιες Συνόδους, κάποιων Πατριαρχῶν, οἱ ὁποῖοι συνῆλθαν καί ἀποφάσισαν κάτι, ἀλλά ἔχουμε στή συνέχεια ἀποδοχή αὐτῶν τῶν ἀποφάσεων, πρίν νά γνωστοποιηθοῦν εὐρύτερα γιά τό κοινό, καί ἀπό Πατριαρχεῖα, πού δέν συμμετεῖχαν, ἐνδεχομένως, σ’ αὐτήν τήν συνάντηση, γιά λόγους τεχνικούς τῆς ἐποχῆς καί ἀπεδέχθησαν ἤ ἀπέρριψαν αὐτήν τήν ἀπόφαση. Δηλαδή, συνθῆκες ἱστορικές μπορεῖ νά περιορίζουν κάπως τά πράγματα, ἀλλά πάντοτε πρέπει νά ὑπάρχουν τά κριτήρια. Μποροῦμε σήμερα νά ἐπικαλεστοῦμε τέτοιες συνθῆκες, ὅταν τήν ἐποχή τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων ἡ δυνατότητα τῆς μετακίνησης εἶχε πάρα πολλές δυσκολίες, ἐνῶ σήμερα ὑπάρχει ἡ δυνατότητα στό διάστημα μιᾶς ἡμέρας ἤ ὀλίγων ὡρῶν νά συγκεντρωθοῦν οἱ Ἐπίσκοποι ἀπ’ ὅλο τόν κόσμο;

Αὐτό προφανῶς δέν γίνεται ἐξαιτίας κάποιων σκοπιμοτήτων, οἱ ὁποῖες σκοπιμότητες ὅμως δέν ὁμολογοῦνται, εἶναι ἀνομολόγητες. Ὁ καθένας ὅμως πιστός, ὡς σκεπτόμενος καί εὐαισθητοποιημένος ἐκκλησιολογικά, μπορεῖ νά κάνει τίς σκέψεις του, νά βγάζει τά συμπεράσματά του. Μπορεῖ κάποια ἀπ’αὐτά νά εἶναι ἐσφαλμένα ἀλλά κάτι πλανᾶται, τό ὁποῖο δέν εἶναι διαφανές. Ἕνα πρᾶγμα, πού θέλω νά πῶ ἐπ’ αὐτοῦ καί θεωρῶ ὅτι εἶναι σημαντικό, εἶναι ἡ ὑπογράμμιση αὐτή πού εἶπα, ὅτι πρώτη φορά στήν ἱστορία, ἀπ’ ὅσο εἶμαι σέ θέση νά γνωρίζω, θά ἀγνοηθεῖ ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν Ἐπισκόπων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας γιά μιά τέτοια Μεγάλη Σύνοδο. Ἔμμεσα πλήν σαφῶς, μέ τόν τρόπο αὐτό ἀμφισβητεῖται στήν πράξη ἡ θεμελιώδης ἐκκλησιολογική ἀρχή, ὅτι ὁ κάθε Ἐπίσκοπος ἔχει μία ἰσόκυρη ψῆφο, ὄχι μόνο μέ τούς συνεπισκόπους του ἀνά τόν κόσμο, ἀλλά καί μέ τόν Προκαθήμενό του, τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί μέ τόν πρῶτο στά «πρεσβεῖα τιμῆς», δηλαδή τόν Πρόεδρο αὐτῆς τῆς Συνόδου.

Αὐτό εἶναι τό Ἁγιοπνευματικό Συνοδικό Σύστημα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Κάθε ἄλλο παραπέμπει στό παπικό, συγκεντρωτικό καί ἀπνευμάτιστο σύστημα, θά μπορoῦσα νά τό πῶ μετά λόγου γνώσεως, τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ.