ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ κ. ΣΑΡΑΝΤΙΔΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝ π. ΦΑΡΟ

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ κ. ΣΑΡΑΝΤΙΔΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝ π. ΦΑΡΟ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=====

Αναδημοσιεύουμε το πιο κάτω αξιόλογο κείμενο, από το ιστολόγιο “Κατάνυξις”, χωρίς να σημαίνει ότι συμμεριζόμαστε όλες τις θέσεις που καταγράφει ο κ. Σαραντίδης.

Η άποψη του κ. Σαραντίδη λ.χ. ότι στο θέμα του έρωτα ο κ. Γιανναράς δεν έφτασε στο επίπεδο της αθλιότητας του π. Φιλόθεου Φάρου είναι εντελώς αβάσιμη.

Η αλήθεια είναι ότι οι περί έρωτος θεωρίες του κ. Γιανναρά είναι ασύγκριτα χειρότερες από τις αντίστοιχες του π. Φιλόθεου Φάρου.

Ο π. Φιλόθεος μιλά σαν ψυχοθεραπευτής και όχι σαν θεολόγος. Αρθρώνει λόγο εξωεκκλησιαστικό που υιοθετούν οι σύγχρονοι φιλελεύθεροι (liberal) ψυχολόγοι.

Γι’ αυτό δύσκολα μπορεί να παγιδεύσει κάποιο. Είναι και φαίνεται κακόδοξος και ούτε που κάνει την παραμικρή προσπάθεια να κρύψει τις κακοδοξίες του. He is very proud of them!

Ο κ. Γιανναράς, όμως, δίνει στις κακοδοξίες του για τον έρωτα “θεολογικές” -γράφε φιλοσοφικές- διαστάσεις και προσπαθεί να τις στηρίξει στους Πατέρες.

Γι’ αυτό είναι πολύ πιο επικίνδυνος από τον π. Φιλόθεο Φάρο.

Το άλλο σημείο με το οποίο δαφωνούμε με τον κ. Σαραντίδη είναι η προσπάθειά του να παρουσιάσει τον κ. Γιανναρά θύμα των κακοδοξιών του Σεβ. Περγάμου. Δεν είναι έτσι, όμως, τα πράγματα. Ο κ. Γιανναράς μπορεί να επηρεάστηκε αρνητικά από τον  Σεβ. Περγάμου, αλλά κάθε άλλο παρά είναι αθώα περιστερά. Η θητεία του στον υπαρξισμό και στη θεολογία του Καρλ Μπαρθ είναι αυταπόδεικτη και η προσχώρησή του στη φιλελεύθερη (liberal) θεολογία της Δύσης κάτι περισσότερο από εμφανής.

Εκφράζω την ισχυρή πεποίθηση ότι η ζημιά που προκάλεσε και προκαλεί στα θεολογικά μας πράγματα είναι ασύγκριτα πιο μεγάλη από τη ζημιά που προκάλεσε ο Σεβ. Περγάμου και ο μ. Αγουρίδης, επειδή ο κ. Γιανναράς κατόρθωσε -για μισό περίπου αιώνα- να είναι ο πιο πολυδιαβασμένος Νεοέλληνας θεολόγος.

Κατά τα άλλα το κείμενο του κ. Σαραντίδη είναι πολύ αξιόλογο.

Κατανοούμε πάντως την επιείκεια που δείχνει ο αρθρογράφος έναντι του κ. Γιανναρά, αφού -όπως ο ίδιος ομολογεί- ο γνωστός διανοούμενος είναι ένας από τους δασκάλους του στη θεολογία.

Ιδού το άρθρο του κ. Σαραντίδη που μας έδωσε την αφορμή για τη σύνταξη του πιο πάνω σχολίου.

*****

ΠΕΝΤΕ ΣΗΜΕΙΑ ΠΛΑΝΗΣ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Του κ. Απόστολου Σαραντίδη

=====

Δυστυχώς ή ευτυχώς μου είναι αδύνατο να δω εντελώς αρνητικά τον Χρήστο Γιανναρά, τον έναν εκ των πέντε δασκάλων μου, που σημάδεψαν τον επιστημονικό μου βίο. Τον εκτιμώ βαθύτατα για την προσφορά του στον ακαδημαϊκό χώρο και στενοχωριέμαι πολύ για τον τρόπο της πλάνης του σε πολλά - σε άλλα είναι εξαιρετικός - και προσεύχομαι για να δει εκεί που τώρα παρά τη διανοητική του ευκολία κοιτάζει.

Η συγκεκριμένη του αναφορά στην οντολογία θα ήταν υπέροχη αν απουσίαζαν ή δίδονταν διαφορετικά πέντε (5) σημεία, τα οποία ο ίδιος μέσα στον λόγο του αφελώς τα περνά:

1.) Η γνώμη - πίστη του ότι οι πρώτοι (Καππαδόκες Πατέρες) είναι φιλόσοφοι - θεολόγοι - άντε και Πατέρες, που έδωσαν νέα διάσταση στον σπερματικό ελληνικό λόγο. ΛΑΘΟΣ. Ήσαν θεοφόροι μέτοχοι των ακτίστων Θείων ενεργειών.

2.) Συγχέει την Θεία ουσία με τη Θεία ενέργεια, πέφτει δηλαδή και πάλι χωρίς να καταλαβαίνει στη λακούβα των σχολαστικών της Δύσης, τους οποίους ο ίδιος κατακρίνει στον χαρακτηριστικό αντιδυτικό πολύ εμπεριστατωμένο λόγο του. Μεταξύ κτιστού και ακτίστου ουδεμία αναλογία και ομοιότης υπάρχει. Η μπανανόφλουδα εδώ, είναι κυρίως, το "ο Θεός αγάπη εστί", άρα βρήκαμε την ουσία, καταλάβαμε τον Θεό. ΛΑΘΟΣ. Είναι μετοχή στην άκτιστη Θεία  ενέργεια, στη Θεία Χάρη.

3.) Η δυτική εμμονή στη σωτηριολογία του Σταυρού. ΛΑΘΟΣ. Ο Σταυρός είναι το μέσον. Χωρίς Χριστό επάνω, είναι σκέτο ξύλο.

4.) Η εμμονή στη σχέση των προσώπων, ακόμη και στην Αγία Τριάδα. ΛΑΘΟΣ. Κατ’ εικόνα άνθρωποι, στο καθ’ ομοίωση πρόσωπα αλλά με αναφορά στην προσωπική υπόσταση του Υιού και Λόγου, ως ακοινώνητη ουσία με τις άλλες δύο υποστάσεις του ενός και αυτού, όντος άκτιστου υπαρκτού, για το οποίο ουδεμία διανοητική αντίληψη έχουμε. Ο Περγάμου έχει κάνει μεγάλη ζημιά. Στο τέλος προσπαθεί βέβαια να το σώσει ή καλύτερα να ερμηνεύσει, πάλι όμως διανοητικά, στο επίπεδο των σχέσεων και της εμπιστοσύνης.

5.) Η Εκκλησία είναι άθλημα σχέσεων εμπιστοσύνης. ΛΑΘΟΣ. Η Εκκλησία είναι το θεραπευτήριο από την κατάρα της πτώσης.

Όσο για τις σε άλλες διαλέξεις του - αναφορές του στον έρωτα, αν και είναι εκτός ορθοδόξου πνεύματος δεν φθάνει ευτυχώς στις αθλιότητες του Φάρου.

ΠΗΓΗ:

Κατάνυξις