Ο ΧΡΥΣΟΡΡΟΑΣ, ΤΑ ΕΜΒΡΥΑ ΚΑΙ Η ΨΥΧΗ ΤΟΥΣ

Ο ΧΡΥΣΟΡΡΟΑΣ, ΤΑ ΕΜΒΡΥΑ ΚΑΙ Η ΨΥΧΗ ΤΟΥΣ

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Χρυσορρόας ονομάζεται ο ένας από τους δύο ποταμούς της Δαμασκού. Γιατί όμως μας απασχολεί εν προκειμένω;

Διότι έτσι απεκάλεσαν τον Αγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, τον ακατάβλητο αγωνιστή της Ορθοδοξίας κατά των αιρετικών εικονομάχων, τον ηδύλαλο ποιητή και μελωδό, αλλά και ιερό συγγραφέα που συνόψισε την προ αυτού πατερική παράδοση.

Επιμένουμε και θα συνεχίσουμε να ασχολούμαστε μ’ ένα θέμα καίριο, κύριο και επίκαιρο που είναι η ανθρώπινη ζωή κι η αξία της. 
Ως γνωστόν ο μ. μοναχός Ιωσήφ Βατοπαιδινός αρνείται το γεγονός ότι το έμβρυο είναι άνθρωπος εξ άκρας συλλήψεως κι επιμένει ότι αποκτά ψυχή κατά τον 3ο μήνα! Οσοι καμώνονται πως δεν υφίσταται θέμα ή όλοι εκείνοι που σφυρίζουν αδιάφορα είναι ανάγκη ν’ ακούσουν τη φωνή των Πατέρων που ηχεί ανά τους αιώνας “ως φωνή υδάτων πολλών”.

Ο Αγιος στο έργο του “Εκθεσις ακριβής της Ορθοδοξου πίστεως” μας παρουσιάζει την πάγια χριστιανική θέση επί του θέματος. Ο Υιός του Θεού, αναφέρει “συνέπηξεν Εαυτώ εκ των αγνών και καθαροτάτων αυτής (της Θεοτόκου) αιμάτων σάρκα εψυχωμένην ψυχή λόγική τε και νοερά, απαρχήν του ημετέρου φυράματος” (PG 94,985). Ωστε ο Χριστός σαν ανθρωπος έχει σώμα ανθρώπινο και ψυχή ανθρώπινη. Για ανθρώπινο σώμα χωρίς ψυχή δεν υπάρχει ούτε νύξις.

Οσο κι αν ιδρώνουμε για να αποδείξουμε το αντίθετο αέρα δέρομεν.

Και συνεχίζει ο μελίρρυτος Μελωδός για να διαλύσει και τα τελευταία ίχνη αμφιβολίας των αντιθέτων: “Ωστε άμα σάρξ, άμα Θεού Λόγου σάρξ, άμα σάρξ έμψυχος λόγική τε και νοερά” (PG94,985-986). Δεν θα κάνω τον κόπο να ερμηνεύσω το κείμενο διότι αυτό θα ισοδυναμούσε με παραβίαση ανοικτής θύρας. Αν κάποιος μοιάζει με τον Τειρεσία, κατά τον χαρακτηρισμό του Κρέοντος στην “Αντιγόνη” του Σοφοκλέους, ή είναι λίθων λιθωδέστερος κατά τον εν Αγίοις Νεόφυτον τον Εγκλειστον, τι να του κάνω; Ευχών χρη.

Σ’ ένα άλλο σημείο του ιδίου βιβλίου ο ακατάβλητος πρόμαχος, το θεοκίνητο χέρι, σημειώνει: Ο Χριστός “ων γάρ τέλειος Θεός, γέγονε φύσει τέλειος άνθρωπος ο αυτός, ου τραπείς την φύσιν, ουδέ φαντάσας την οικονομίαν, αλλά τη εκ της Αγίας Παρθένου ληφθείση λογικώς τε και νοερώς εψυχωμένη σαρκί.” PG95,988). 

Κοντολογίς ο Χριστός, ο τέλειος Θεός, έλαβε κατά τη σάρκωση λογικώς και νοερώς εφυχωμένη σάρκα, δηλαδή σώμα και ψυχή ταυτοχρόνως κι όχι με δόσεις. Ούτε τρείς μήνες, ούτε τρείς μέρες, μήτε τρία λέπτα υπάρχουν κατά τα οποία απουσίαζε από το σώμα η ψυχή. Ο Αγιος άδει, βοά, κράζει και λέγει. Οσοι σέβονται τους Αγίους ας τείνουν ευήκοον το ους.

Λίγο πιο κάτω επανέρχεται ο ιερός κάλαμος του εκ Δαμασκού φωστήρος, χαράσσοντας τα πιο κάτω: “Ο Θεός Λόγος “πάντα ανέλαβε, σώμα και ψυχήν νοεράν τε και λογικήν” (PG 94,1009). Ακούστε χριστιανοί: “Πάντα ανέλαβε, σώμα και ψυχήν νοεράν τε και λογικήν” (PG 94 1009). Ολα τα υπόλοιπα εκ του πονηρού.

“Eσάρκωται τοίνυν εξ αυτής, προσλαβόμενος την απαρχήν του ημετέρου φυράματος, σάρκα εψυχωμένην ψυχή λογική τε και νοερά”. Ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος εξ άκρας συλλήψεως. Δεν κουράζεται να το σημειώνει ο απλανής αστέρας της Εκκλησίας. Ούτε κι εμείς να το επαναλαμβάνουμε και να το ομολογούμε.

Ο Χριστός, σημειώνει κατωτέρω ο Χρυσορρόας, “αυτός ουσιωδώς και αληθώς γενόμενος ανθρωπος, ήτοι εν τη υποστάσει αυτού εψυχωμένη σάρκα, ψυχή λογική τε και νοερά υποστήσας” (PG 94,1029 ). Ο Υιός του Θεου, λοιπόν, ουσιωδώς και αληθώς προσέλαβε και τα δύο, σώμα και ψυχή. Τα κείμενα του Οσίου συγγραφέως βοούν και λέγουν: Ο Χριστός δεν είναι Θεάνθρωπος ΜΕ ΔΟΣΕΙΣ (πράγμα που όζει ημιαπολλιναρισμό), αλλά άπαξ και διά παντός εξ άκρας συλλήψεως. Οποιος αντιμάχεται τους Πατέρες θα έχει την τύχην των σκευών του κεραμέως κατά το ψαλμικόν.

Kι ερχόμαστε τώρα στο τελευταίο σημείο της σύντομης αναφοράς στην “Εκθεσιν” του εν Αγίοις πατρός ημών: “Και πάντα έχει (ο Χριστός) όσα ο Αδάμ ο πρώτος, δίχα μόνης της αμαρτίας, άτινα εστι σώμα και ψυχή, λογική τε και νοερά” (PG 95 1029).

Εδώ μπορούμε mutatis mutandis να μιλάμε για το σεισμό που έπληξε την Ιεριχώ μετά την 7η λιτανεία των υιών Ισραήλ κύκλοθεν της πόλεως, κατά το βιβλίο του Ιησού του Ναυή. Επτά λιτανείες των Ισραηλιτών ήσαν ικανές, συν Θεώ, να κατεδαφίσουν χωρίς ελεπόλεις, κριούς και καταπέλτες τα τείχη της πόλεως των Χαναναίων. Eπτά χωρία του Δαμασκηνού Ιωάννου έκαναν την ίδια δουλειά με το παραπάνω.

Αφήνοντας για λίγο την Παλαιά Διαθήκη (που δεν το κρύβω ότι τη μελετώ το κατά δύναμιν, όπως συνεβούλευε ο Γέρων Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος διότι είναι λόγος Θεού, ας μη το ξεχνάμε) ας κάνουμε τις πράξεις: Ο Χριστός, ο νέος Αδάμ έχει όλα όσα είχε ο πρώτος Αδάμ, δηλαδή ο πρώτος άνθρωπος που πλάστηκε από το Θεό, πλην της αμαρτίας. Εχει σώμα, έχει και ψυχή, τα οποία προσέλαβε ταυτοχρόνως. “Αμα σάρξ άμα Θεού Λόγου σάρξ, άμα σάρξ έμψυχος, λογική τε και νοερά”.

Κλείνοντας (να με συγχωρεί ο φίλος μου Β. Χαραλάμπους) μου ήρθε στο μυαλό κάτι που μου είπε κάποιος που ταξίδεψε στην Κίνα: Η τελευταία αυτοκράτειρα της δυναστείας των Μαντσού, η Τσί Σί, ήταν ίδιαίτερα ευαισθητοποιημένη στα περιβαλλοντικά. Ετσι λοιπόν, όταν έκοβε βόλτες στους κήπους των ανακτόρων Γκούγκονγκ και συναντούσε μυρμήγκια άλλαζε κατεύθυνση, από συμπάθεια, μήπως πατήσει κατά λάθος κανένα από αυτά. Ομως όταν κάποια από τις βάγιες της την ώρα που την κτένιζε της έβγαζε κατά λάθος καμιά τρίχα από τα μαλλιά της, διέταζε να την αποκεφαλίσουν!!! Εγνοια για τα μυρμήγκια κι αντιπάθεια, δολοφονική μανία απέναντι στον άνθρωπο, την εικόνα του Θεού. Τι παθαίνει ο άνθρωπος όταν αγριοποιηθεί!