“ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ”*

“ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ”*

Του κ. Ανδρέα Μελά

===============

Ο μαραθώνιος της Βοστώνης είναι αγώνας ευγενούς άμιλλας. 

Ακόμα καί η Ναζιστική Γερμανία δέν κατόρθωσε να αλλοιώσει το πνεύμα του μαραθωνίου. 

Ετσι ήταν και την εποχή που ο Στυλιανός Κυριακίδης κέρδισε το 50ο Μαραθώνιο της Βοστώνης στις 20 Απριλίου του 1946. 

Δύο δεκαετίες αργότερα, συνάντησα αυτό τον αληθινό Έλληνα πατριώτη. Απορώ και εξίσταμαι πώς αυτός ο Έλληνας πατριώτης "αγωνίστηκε" και νίκησε για τα ιδανικά του και τη χώρα του. 

Ο νικητής του 50ου Μαραθωνίου της Βοστώνης, Κυριακίδης χρησιμοποίησε την νίκη του ως ευκαιρία για δράση για την ενίσχυση του πολέμου κατά της πείνας που έφερε ο πόλεμος στην πατρίδα του.

Ο Κυριακίδης, ο οποίος γλύτωσε την εκτέλεση κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα, δεν είχε τρέξει για έξι χρόνια, όταν ήρθε στη Βοστώνη το 1946, με τη βοήθεια Ελλήνων της Αμερικής. Ήταν κοκκαλιάρης από την ασιτία στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ελλάδα, και στην αρχή οι γιατροί στη Βοστώνη δεν του επέτρεπαν να τρέξει επειδή φοβήθηκαν ότι θα πέθαινε στο δρόμο. Ο Κυριακίδης όμως κατόρθωσε τελικά να νικήσει τον πρωταθλητή και κέρδισε με τον καλύτερο χρόνο στον κόσμο για το 1946. 

Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι τον υποδέχτηκαν κατά την επιστροφή του στην Αθήνα, τον Μάιο του 1946. Ήρθε πίσω με πλοία φορτωμένα με τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης δωρεά από τους Αμερικανούς που έμαθαν για την νίκη του.

Αλλά ποιος ήταν αυτός ο Έλληνας; Ενας σύγχρονος Φειδιππίδης! 

Τον γνώρισα ως νεαρός και κατά σύμπτωση έζησα στους σημαντικούς τόπους που πέρασε τη ζωή του.

Γεννήθηκε στην Πάφο, Κύπρο το 1910. Η οικογένεια του ήταν φτωχή και έτσι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο στην εργασία. Για πρώτη φορά μετακόμισε  στη Λεμεσό, για να τρέξει σε τοπικό στάδιο στο "Γυμναστικό Σύλλογο τα Ολύμπια". Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, στους Παγκύπριους Αγώνες, κέρδισε όλους τούς αγώνες αποστάσεως ακόμα και τον μαραθώνιο. Η Κύπρος δεν μπορούσε να τον χωρέσει και μετακόμισε στην Ελλάδα. Έτρεξε και κέρδισε το Πανελλήνιο και Βαλκανικά έθνη μαραθώνιους δρόμους αρκετές φορές την δεκαετία του 1930. Το 1936 έσπασε το ρεκόρ μαραθώνιου που κατείχε ο Σπυρίδων Λούης για τα προηγούμενα σαράντα χρόνια.

Ο Κυριακίδης αγωνίστηκε για την Ελλάδα το 1936 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου και τερμάτισε 11ος.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ ζούσε στο Χαϊδάρι έξω από την Αθήνα, συνελήφθη και θα είχε κρεμαστεί, αλλά τον γλύτωσαν επειδή συμμετέσχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου.

Με τον Ελληνικό εμφύλιο πόλεμο να μαίνεται, έβαλε το σπίτι του υποθήκη για να πληρώσει τα αεροπορικά εισιτήρια αποφασισμένος να κερδίσει το 1946 Μαραθώνιο της Βοστώνης.

Έτρεχε βήμα με βήμα με τον Johnny Kelley, τον νικητή του 1945, μπροστά από τους άλλους αθλητές από το δέκατο ως το εικοστό πέμπτο  μίλι. Κοντά στο τελευταίο μίλι, ένας γέρος ίσως και 65 ετών, σύμφωνα με του Κυριακίδη τα δικά του λόγια, φώναξε από το πλήθος, «Για την Ελλάδα, Στέλιο μου, για τα παιδιά της!" Αυτό τον ενέπνευσε να κερδίσει τον αγώνα στις 2:29:27. Φώναξε «Για την Ελλάδα», όταν ο ίδιος πέρασε τη γραμμή του τέρματος. 

Αρνήθηκε τα χρήματα που προσφέρονται από τους διοργανωτές του μαραθωνίου και ζήτησε να δοθούν στους συμπατριώτες του αδελφούς Έλληνες που πέθαιναν από την πείνα. Έμεινε άλλο ένα μήνα στις ΗΠΑ ως πρεσβευτής καλής θέλησης για την Ελλάδα, ζητώντας υποστήριξη για την πατρίδα του. Οι προσπάθειες του είχαν αποτέλεσμα τη συλλογή ενός τεράστιου ποσού χρημάτων. Επέστρεψε στην Αθήνα και τον υποδέχτηκαν ως ήρωα.

Το «Πνεύμα του Μαραθώνα" χάλκινο άγαλμα φιλοτεχνήθηκε προς τιμήν του και του Λούη σπύρου και τοποθετήθηκε στον Μαραθώνα, κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004. Το άλλο στο Hopkington είναι ένα αντίγραφο.

Επέστρεψε στη Λεμεσό, Κύπρο, την δεκαετία του 1960 και ζούσε μια μετρημένη ζωή και εργάζετο για την πόλη. 

Τον θυμάμαι ως ένα μετριόφρονα άνθρωπο. Η νίκη του ποτέ δεν τον έκανε υπερφίαλο και αλαζονικό. Συνέχισε να τρέχει στους εθνικούς αγώνες μαραθωνίου. Επροπονείτο στο τρέξιμο και ήταν μέντορας στους νέους αθλητές, μεταξύ των οποίων ο γράφων. 


Όταν συναντηθήκαμε μου είπε ότι ήξερε και τον πατέρα μου από της νεότερες τους μέρες στο «Ολύμπια». Όταν ο ίδιος κέρδισε στη Λεμεσό την γιορτη της 25ης Μάρτη 1965 τον μαραθώνιο, ανακοινώθηκε ότι ήταν και ο νικητής του Μαραθωνίου της Βοστώνης. Ήταν τότε 55 ετών. Ήταν κάτι αυτό σημαντικό για μένα στην ηλικία των 15, αλλά δεν καταλάβαινα και περισσότερο από αυτό.

Λίγα χρόνια αργότερα ήμουν στο Χαϊδάρι, Αθήνα, όπου έζησε και κατάφερε να γλυτώσει την κρεμάλα από τους Ναζί. Μια δεκαετία αργότερα ζούσα και σπούδαζα στη Βοστώνη, στην ίδια περιοχή όπου τελείωσε τη νίκη του Μαραθώνα και όπου τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα συνέβησαν.

Εζησα συμπτωματικά σε μερικά από τα μέρη που πέρασε αυτός ο μεγάλος Έλληνας πατριώτης. Δηλαδή στη Λεμεσό, στο Χαϊδάρι, στην Αθήνα και στη Βοστώνη. 

Δεν κατόρθωσα όμως μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004 να συνειδητοποιήσω τι είχε καταφέρει όταν το NBC TV αποκάλυψε την  μεγάλη ιστορία της ζωής του.

Ο Κυριακίδης ήταν ερασιτέχνης αθλητής που πλήρωνε εξ ιδίων τα έξοδά του χωρίς να αποσκοπεί σε οικονομικό όφελος για τον εαυτό του σε αντίθεση με τους ακριβοπληρωμένους αθλητές του σήμερα και την διαφθορά που εύκολα φέρνει το χρήμα. 

Το πνεύμα του Μαραθωνίου της Βοστώνης πρέπει να ζήσει.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ:

*Δύο YouTube links: Η πρώτη (περίπου 8 λεπτά) δείχνει τόν Κυριακίδη να μιλάει για τόν αγώνα του και είναι στα ελληνικά με την μουσική Βαγγέλη Παπαθανασσίου Chariots of Fire να παίζει. Η δεύτερη (22 λεπτά) είναι το NBC TV ιστορία που παρουσιάστηκε στο 2004.
http://www.youtube.com/watch?v=UfL6xTvHOvE
http://www.youtube.com/watch?v=XerFefZMjwI

Τώρα έχουμε την ευκαιρία να ανταποδώσουμε  και να δωρίσουμε σε ένα ταμείο για τη στήριξη των θυμάτων.
https://secure.onefundboston.org/page/-/donate2.html