ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ, ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΥ, Η "ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ" ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Πρωτοπρεσβύτερος

π. Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος

Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν

τηλ. 6945-377621 - agotsopo@gmail.com

 Πάτρα  1 . 7 . 2018

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγ. Βλασίου  Ἰεροθέου, 

Ἡ «Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος» στὴν Κρήτη, Θεολογικὲς καὶ ἐκκλησιολογικὲς θέσεις, 

ἔκδ. Ἱ. Μ. Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας), 2018.

Γ΄

Ἀξιολόγηση τῆς ἐκδόσεως

Α. Ἡ σπουδαιότητα τῆς ἐκδόσεως αὐτῆς καθίσταται προφανὴς λόγῳ τοῦ συγγραφέως:

1. Ὁ συγγραφέας εἶναι ἐγνωσμένου κύρους καὶ θεολογικῆς παιδείας ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ διορθόδοξη ἀκτινοβολία καὶ παρουσία. Εἶχε ἰδιαίτερα ἔντονη ἀλλὰ πάντοτε νηφάλια καὶ τεκμηριωμένη στὴν πατερικὴ παράδοση παρουσία κατὰ τὸ τελευταῖο προσυνοδικὸ στάδιο τῆς ΑΜΣΟΕ. Κυρίως ὅμως ἦταν μέλος τῆς ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ κατὰ συνέπεια καὶ τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης. Ἔτσι, εἶδε, ἄκουσε, ἔζησε ἀπὸ μέσα τὴ Σύνοδο καὶ ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὴν παροῦσα ἔκδοση κράτησε ἐκτενῆ καὶ λεπτομερῆ πρακτικά τῶν συνεδριάσεών της. Πρόκειται, λοιπόν, γιὰ  κατάθεση ἐπισκοπικῆς προσωπικῆς μαρτυρίας ποὺ εἶναι ἀξιοπρόσεκτη, ἄκρως τεκμηριωμένη ἀλλὰ καὶ μοναδική. 

2. Ὁ συγγραφέας μὲ τὴν ἐργασία αὐτὴ καλύπτει τὴν ὑποχρέωση ποὺ εἶχε ἔναντι ὁλοκλήρου του πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Οἱ ἐπίσκοποι δὲν συμμετέχουν στὴ Σύνοδο ὡς ἐγκρατεῖς θεολόγοι καὶ ἐπιστήμονες, ἀλλὰ κυρίως ὡς ἐκπρόσωποι τῆς τοπικῆς τους Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας τὸ ἐκκλησιολογικὸ φρόνημα κομίζουν καὶ ἐκφράζουν ἐν Συνόδῳ. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὀφείλουν μετὰ τὴ Σύνοδο νὰ δώσουν ἐπίσημη, ὑπεύθυνη καὶ ὁλοκληρωμένη ἀναφορὰ στὸν “ἐντολέα” τους γιὰ τὴν ἐκπροσώπηση αὐτή. Καὶ στὴ συγκεκριμένη περίπτωση “ἐντολέας” εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Λαὸς τοῦ Θεοῦ, ἤτοι κληρικοί, μοναχοὶ καὶ λαϊκοὶ πιστοί. Ἀπὸ σύντομη ἔρευνα προκύπτει ὅτι οἱ πλεῖστοι τῶν ἐπισκόπων ἐσιώπησαν, ἐνῶ λίγοι ἐνημέρωσαν μόνο τὶς ἱερατικὲς συνάξεις τῶν Ἐπαρχιῶν τους – κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἦττον δημοσιογραφικὰ – χωρὶς ὅμως τὴν ἀπαραίτητη θεολογικὴ ἀποτίμηση τῆς Συνόδου καὶ τῶν ἀποφάσεών της. Ἐκ τῶν μελῶν τῆς Ἀντιπροσωπείας ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου ἀνταποκρίθηκε στὴν ὑποχρέωση αὐτὴ ἔναντι τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ ἐπὶ μέρους δημοσιεύματα ἀμέσως μετὰ τὴ Σύνοδο καὶ κυρίως μὲ τὴν παροῦσα ἔκδοση. Περιμένουμε καὶ ἐλπίζουμε ὅτι καὶ οἱ λοιποὶ Ἐκπρόσωποί μας θὰ δώσουν τὶς δικές τους προσωπικὲς μαρτυρίες.

Μέσα ἀπὸ τὴν ἔκδοση αὐτὴ καθίσταται ἔτι πλέον σαφὴς ὁ μεγάλος σεβασμὸς τοῦ συγγραφέως στό συνοδικό θεσμό, στή συνοδικὴ πράξη καὶ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Σεβασμὸς στὸ συνοδικὸ θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας μας δὲν σημαίνει ἡ ἄκριτη ἀποδοχὴ μιᾶς Συνόδου παρὰ τὰ ὅσα θεολογικὰ καὶ ποιμαντικὰ προβλήματα δημιούργησε. Σὲ αὐτὴ τὴν περίπτωση ὁ Ἃγ. Μάρκος ὁ Εὐγενικὸς ἀρνούμενος τὴ Σύνοδο τῆς Φλωρεντίας θὰ ἔπρεπε νὰ καταδικαστεῖ, ὅπως μὲ ἐπιμονὴ ζητοῦσε ὁ Βησσαρίων, καὶ στὴ θέση του νὰ τιμοῦμε τοὺς ἐξωμότες Βησσαρίωνα καὶ Ἰσίδωρο! Οὔτε τοὺς Ἁγιορεῖτες Ὁσιομάρτυρες ἔπρεπε νὰ τιμοῦμε ποὺ ἀρνήθηκαν τὴ Σύνοδο τῆς Λυὼν (1274), ἀλλὰ τὸ δήμιό τους Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ἰωάννη Βέκκο!  Οὔτε τὸν Ἃγ. Γρηγόριο Παλαμᾶ, πού ἀντιτάχθηκε σφόδρα στὴ ψευδοΣύνοδο (1344) τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ἰωάννη Καλέκα! Σεβασμὸς στὴ συνοδικὴ πράξη δὲν σημαίνει νὰ ἀναγνωρίζω τὰ προβλήματα, νὰ ἀπορρίπτω τὴ Σύνοδο σὲ κατ’ ἰδίαν συζητήσεις ἀλλὰ στὸ δημόσιο λόγο μου, γιὰ λόγους σκοπιμότητας, νὰ σιωπῶ καὶ νὰ εἰρωνεύομαι ὅσους ὁμολογοῦν τὴν ἀλήθεια. Σεβασμὸς στὸ συνοδικὸ θεσμὸ σημαίνει σοβαρή, ὑπεύθυνη, συστηματική, ἐργώδης καὶ πολλάκις ἔμπονη προσπάθεια θεραπείας προβλημάτων, ἐνημερώσεως τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐνεργοποιήσεως τῆς Ὀρθόδοξης αὐτοσυνειδησίας τῶν πιστῶν ὥστε ἡ ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση νὰ ἀποφανθεῖ γιὰ τὴν ἀξία ἢ ἀπαξία τῆς Συνόδου. Ἐδῶ ἔγκειται καὶ ἡ σπουδαιότητα καὶ προσφορὰ τοῦ συγγραφέως στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία: στὴν ὑπεύθυνη καὶ τεκμηριωμένη ἐνημέρωση τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας.

(Συνεχίζεται)