ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ, ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΥ, Η "ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ" ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Πρωτοπρεσβύτερος

π. Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος

Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν

τηλ. 6945-377621 - agotsopo@gmail.com

 Πάτρα  1 . 7 . 2018

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγ. Βλασίου  Ἰεροθέου, 

Ἡ «Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος» στὴν Κρήτη, Θεολογικὲς καὶ ἐκκλησιολογικὲς θέσεις, 

ἔκδ. Ἱ. Μ. Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας), 2018.

ΣΤ΄

7. Ὁ συγγραφέας δὲν δυσκολεύεται νὰ ἐπισημάνει καὶ τὰ θετικὰ σημεῖα τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης καὶ τῶν κειμένων της, ἰδιαίτερα τῆς Ἐγκυκλίου καὶ τοῦ Μηνύματος τῆς Συνόδου τὰ ὁποῖα «ἔχουν πολλὰ θεολογικὰ νοήματα… καὶ ἀπὸ πλευρᾶς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ μαρτυρίας» (724). Ἐπίσης, τονίζεται ἡ ἀναγνώριση τῶν Μεγάλων Συνόδων τοῦ Ἃγ. Φωτίου (779-880), τοῦ Ἃγ. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ (1341-1368), τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1484 καὶ τῶν Συνόδων τῶν Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς ὡς «καθολικοῦ κύρους». Ἂς μοῦ ἐπιτρέψει ὅμως νὰ προσθέσω καὶ δύο ἐπὶ πλέον θετικὰ σημεῖα τῆς Συνόδου τὰ ὁποῖα, πιστεύω, ἔχουν ἰδιαίτερη σημασία:

i. Μὲ ἀφορμὴ τὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης, ξυπνήσαμε οἱ Ὀρθόδοξοι! Ἁπλοὶ πιστοί, μοναχοί, κληρικοὶ ἀκόμα καὶ Σύνοδοι Ἐκκλησιῶν ἀσχολήθηκαν, ἐνδιαφέρθηκαν, ἀνησύχησαν, ἔλαβαν οὐσιαστικὲς ἀποφάσεις. Πρώτη φορὰ στὴ νεώτερη ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία ὁ λαὸς ἀσχολήθηκε μὲ θεολογικὰ ζητήματα. Κατάλαβε τὶς μεθοδεύσεις κατὰ τῆς πίστεως, ἀντιστάθηκε καὶ κατόρθωσε ἐν πολλοῖς νὰ ματαιώσει τὰ ἄνομα σχέδια. Ἰδιαίτερα ἐνδεικτικό: τὴν Ἡμερίδα τῶν τεσσάρων Μητροπόλεων καὶ τῆς «Συνάξεως Κληρικῶν καὶ Μοναχῶν»  στὸν Πειραιὰ (23.3.16) ‒ στὴν ὁποία συμμετεῖχε ὡς εἰσηγητὴς  ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ ἡ εἰσήγησή του περιλαμβάνεται στὴν παροῦσα ἔκδοση ‒ τὴν παρακολούθησαν ἄνθρωποι σὲ ὁλόκληρη τὴν ὑφήλιο (πάνω ἀπὸ 100.000 ἄτομα μέσω τοῦ intv.gr, ἐνῶ εἶναι ἀπροσδιόριστος ὁ ἀριθμὸς μέσω youtube καὶ ἄλλων ἱστοσελίδων καὶ ἱστολογίων, χιλιάδες τὰ views στὰ ἀναρτηθέντα κείμενα σὲ ἑκατοντάδες ἱστοσελίδες καὶ ἱστολόγια καὶ ἡ μετάφρασή τους σὲ πολλὲς γλῶσσες). Αὐτὸ καὶ μόνο καταδεικνύει τὴν ἀνησυχία καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ σὲ  πανορθόδοξο ἐπίπεδο.

ii. Ἡ Σύνοδος τῆς Κρήτης ἔγινε ἀφορμὴ γιὰ μία διορθόδοξη οὐσιαστικὴ ἐπικοινωνία ὄχι σὲ ὑπηρεσιακὸ-θεσμικὸ ἐπίπεδο ἡγεσιῶν. Στὸ ἐπίπεδο αὐτὸ πολλὲς φορὲς δὲν ὑπάρχει ἡ χριστιανικὴ ἁπλότητα καὶ εἰλικρίνεια, ἀλλὰ ἐπικρατοῦν ἦθος καὶ πρακτικὲς πολιτικῆς καὶ διπλωματίας. Ἡ Σύνοδος, λοιπόν, βοήθησε στὴν ἐπικοινωνία, τὴ συνεργασία  καὶ τὴν ἀνταλλαγὴ ἀπόψεων μεταξύ τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο.  Ἦταν μοναδικὸ στὰ ἐκκλησιαστικὰ χρονικά τῶν τελευταίων πολλῶν δεκαετιῶν τὸ ἐνδιαφέρον καὶ ἡ ἀνησυχία ‒ «ἐν πολλοῖς δικαιολογημένη», ὅπως τὴν χαρακτήρισε ἡ Ἱεραρχία μας ‒ τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο γιὰ ἕνα ἐκκλησιαστικὸ-θεολογικό γεγονός! 

Δὲν ὑπάρχει τέτοιο προηγούμενο: μὲ ἁπλότητα καὶ εἰλικρίνεια, χωρὶς μεθοδεύσεις, μηχανισμοὺς στήριξης καὶ managers κάποια πρόσωπα ξεπέρασαν τὰ ὅρια τῶν Τοπικῶν τους Ἐκκλησιῶν καὶ ἀναδείχθηκαν σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο οἱ φορεῖς μέσῳ τῶν ὁποίων ἡ πανορθόδοξη ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση ἐκφράστηκε. Ἀναφέρομαι σὲ τρία πρόσωπα: τὸν συγγραφέα Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ἰερόθεο, τὸν πρωτοπρεσβύτερο Θεόδωρο Ζήση, Ὁμότιμο Καθηγητή Πατρολογίας, καὶ τὸν Καθηγητὴ τῆς Δογματικῆς κ. Δημ. Τσελλεγγίδη. Ὁ καθένας ἀπὸ τὴν ἰδιαίτερη θέση ποὺ ἔχει ταχθεῖ, μὲ τὸ δικό του τρόπο, μὲ τὸ δικό του ὕφος  ἀλλ’ ὅμως μὲ ἑνιαῖο ἐκκλησιαστικὸ ἦθος καὶ ἀγάπη γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας, μὲ τεκμηριωμένο στὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση λόγο. Εἶναι συγκινητικὸ καὶ συνάμα συγκλονιστικό, γιατί θυμίζει παλαιότερες κρίσιμες στιγμὲς τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ Θεὸς αὐτοὺς κυρίως ἐπέλεξε αὐτὴ τὴν πολὺ κρίσιμη στιγμὴ νὰ σηκώσουν τὸ βάρος τῆς ὑπεράσπισης τοῦ συνοδικοῦ θεσμοῦ καὶ τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο, μὲ σημαντικὸ προσωπικὸ κόστος. Ἔτσι, τὰ κείμενά τους θεμελιωμένα στὴν πατερικὴ καὶ συνοδικὴ ὀρθόδοξη παράδοση καὶ στὴν ἁγιοπνευματικὴ ἐμπειρία τῶν συγχρόνων ἁγίων, ξεπέρασαν τὰ ὅρια τῆς ἑλληνόφωνης Ὀρθοδοξίας, μεταφράστηκαν καὶ ἀξιοποιήθηκαν σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο καὶ ἀποτέλεσαν τὴ βάση τοῦ προβληματισμοῦ ἀκόμα καὶ γιὰ Συνόδους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καὶ Πατριαρχείων.

(Συνεχίζεται)