ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Συνέντευξη του Καθηγητή κ. Δημητρίου Τσελεγγίδη, «ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ»

Μία Σύνοδος μέ ἔλλειμμα συνοδικότητος

καί ὀρθοδόξου αὐτοσυνειδησίας

Μεθοδολογία

______

Προκειμένου νά μιλήσουμε γιά τήν «νομιμότητα» τοῦ κύρους αὐτῶν τῶν ἀποφάσεων, θά ποῦμε λίγα πράγματα γιά τήν μεθοδολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὥστε νά δοῦμε πῶς λειτούργησαν οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι. Ὅσα βλέπουμε στή μεθοδολογία αὐτῆς τῆς Συνόδου, μᾶς παραπέμπουν σίγουρα στόν παπισμό. Τό ζητούμενο εἶναι, ἄν ὅσα ἀποφασίζονται, ἔχουν τήν ἀναφορά τους σέ ὅσα διαχρονικά ὑπεστηρίχθησαν ἀπό τήν Ἐκκλησία. Οἱ Ἐπίσκοποι ὀφείλουν ἀπό πλευρᾶς μεθοδολογίας, γιά νά τό πῶ τώρα, πρῶτα νά ἀναφερθοῦν σ’ αὐτή τήν Ἀλήθεια διαχρονικά, καί μετά νά ποῦν αὐτό, πού θά ποῦν. Καί ὄχι νά θέτουν αὐθαίρετα ἕνα θέμα, ὡς νά προέκυψε διά παρθενογεννήσεως γιά πρώτη φορά στήν ἱστορία, τό ὁποῖο δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τό παρελθόν, γιά τό ὁποῖο μάλιστα νά εἶναι κεκλημμένοι οἱ Ἐπίσκοποι, ὡς νῦν Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, νά ἀποφανθοῦν ἐπ’ αὐτοῦ. Τέτοια περίπτωση δέν ὑπῆρξε ποτέ στήν Ἐκκλησία τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Θά γίνω ὅμως πιό σαφής στή συνέχεια τοῦ  λόγου.

Δημοσιογράφος: Νομίζω πώς τώρα εἶναι ἡ κατάλληλη στιγμή, κ. Καθηγητά, νά ἀναφερθοῦμε λίγο στά θέματα πού πρόκειται νά συζητηθοῦν, ἤ μᾶλλον –γιά νά τό ποῦμε πιό σωστά- στά θέματα πού πρόκειται νά ψηφιστοῦν, γιατί μᾶς λένε, ὅτι τά θέματα αὐτά τά ἔχουν προσυζητήσει τίς προηγούμενες δεκαετίες, ἔχουν κατασταλάξει σέ κείμενα, πού εἶναι κοινῶς ἀποδεκτά. Ἄρα, ἀπομένει νά τά ψηφίσουν.

Καθηγητής: Ναί. Καταρχήν νά ποῦμε, ὅτι δέν εἶναι ἀκριβῶς ἔτσι. Διότι αὐτοί πού τά προαπεφάσισαν, εἶναι οἱ «διορισμένοι» ἀντιπρόσωποι τῶν Τοπικῶν Ἐκκλησιῶν. Καί λέω «διορισμένοι», μέ τήν ἑξῆς νοηματοδότηση: ὅτι δέν λειτούργησαν κατά συνοδικό τρόπο, ὅπως ἁρμόζει στήν Ὀρθοδοξία. Δηλαδή νά συνέλθουν οἱ κατά Τόπους Ἱεραρχίες, νά ἀποφασίσουν καί νά ἐγχειρίσουν στόν ἀντιπρόσωπό τους τήν ἀπόφαση τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας ἐπ’ αὐτοῦ, γιά νά τήν διακομίσει στήν Προσυνοδική Διάσκεψη, πού γίνεται ἡ συζήτηση καί μετά νά φέρει πίσω τήν ὅποια συνολική ἀπόφαση, γιά νά τήν ἀποτιμήσει καί πάλι ἡ Τοπική Ἱεραρχία, προκειμένου νά διακομιστεῖ στή συνέχεια στό συντονιστικό κέντρο, πού εἶναι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.

Μίλησα γιά «διορισμένους» Ἐπισκόπους. Θά μοῦ πεῖτε, ἐκλεγμένοι δέν εἶναι ἀπό τήν Σύνοδο; Ναί, ἐκλεγμένοι, ἀλλά δέν λειτουργοῦν μέσα στό συνοδικό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Πῆγαν δηλαδή στήν Ε’ Προσυνοδική Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη ἀπό 10-17 Ὀκτωβρίου τοῦ ΄15 στό Σαμπεζύ τῆς Γενεύης, μαζί μέ τούς Προκαθημένους, καί ὅλοι μαζί, τρόπον τινά, νομιμοποίησαν αὐτό, πού εἶπαν οἱ ἀντιπρόσωποί τους, χωρίς ὅμως νά ἔχουν ἐξουσιοδότηση οἱ ἴδιοι ἀπό τίς Ἱεραρχίες τους. Αὐτή ἡ μέθοδος θυμίζει Ρωμαιοκαθολικισμό καί θά ἔλεγα καί γενικώτερα, τώρα, ἀφοριστικά, ὅτι ἡ ὅλη διοργάνωση ἀκολούθησε τήν πρακτική μεθοδολογία τῆς Β΄ Βατικανῆς Συνόδου. Ἄλλωστε, δέν εἶναι τυχαῖο τό γεγονός, ὅτι καί ὁ σημερινός πάπας ἐκφράστηκε μέ τά καλύτερα λόγια καί ἔχει τίς καλύτερες προσδοκίες ἀπό τήν μέλλουσα αὐτή Σύνοδο τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί ὅταν ἀκούει καλά λόγια ἀπό τόν πάπα ἡ Ὀρθοδοξία, πρέπει τό λιγότερο νά προβληματίζεται γιά τήν σκοπιμότητα αὐτῶν τῶν λόγων του. Νά ὑπάρχει τουλάχιστον ἀπό τούς Ὀρθοδόξους μιά ἐπιφύλαξη, ὅτι μᾶλλον δέν πάει καλά ἡ ὑπόθεση αὐτή. Γιατί ἄν πάει καλά καί ὅποτε πάει καλά κάτι ὀρθόδοξο, κάθε ἄλλο παρά ἐπαίνους εἶχε στό παρελθόν, καί τό εἴδαμε αὐτό στήν Ἐκκλησιαστική μας Ἱστορία, ἰδιαίτερα στήν Φλωρεντία. Μέ ρωτήσατε ὅμως, ποιά εἶναι τά θέματα, πού ἐπισήμως ὁρίστηκαν ἀπό τήν Ε’ Προσυνοδική Πανορθόδοξη Διάσκεψη.

Δημοσιογράφος: Καί νά μᾶς πεῖτε κιόλας, κ. Καθηγητά, ἄν θά εἶναι μόνο αὐτά τά θέματα ἤ ὥσπου νά γίνει ἡ Σύνοδος, θά μποῦν καί ἄλλα.

Καθηγητής: Ἐπισήμως, ὑπῆρξε αὐτή ἡ μεθοδολογία τῆς ἡμερησίας διατάξεως. Ἀλλά, σ’ ἕνα ζωντανό σῶμα ὑποτίθεται, ὅτι μπορεῖ νά προκύψει κάτι, τό ὁποῖο νά εἶναι σοβαρότατο ὡς θέμα. Π.χ. νά τεθεῖ κατ’ ἀρχήν κάτι πολύ λογικό καί, ἐφ’ ὅσον γίνει ἀποδεκτό ἀπό τήν πλειοψηφία, μπορεῖ νά συζητηθεῖ. Τό νά ἀποκλείονται ἐκ τῶν προτέρων ὅμως σ’ ἕνα ζωντανό σῶμα αὐτές οἱ δυνατότητες, νομίζω, ὅτι δέν θυμίζει ὀρθόδοξη ἁγιοπνευματική ζωή. Τό παρακάμπτουμε ὅμως αὐτό τό θέμα καί ἐρχόμαστε στήν θεματολογία. Αὐτά πού δημοσιοποιήθηκαν ὡς θέματα, συζητοῦνταν συστηματικῶς ἐδῶ καί πενήντα πέντε χρόνια, ἀπό τό ’61 καί ἑξῆς. Ὑπῆρχαν αὐτές οἱ προσυνοδικές κ.λπ., καί ὁριοθετοῦνταν αὐτά τά θέματα καί ὄχι μόνο. Ὑπῆρχαν καί ἄλλα θέματα, τά ὁποῖα δέν ἦρθαν σ’ αὐτόν τόν κατάλογο, ἐπειδή ἀπορρίφθηκαν ἀπό τίς Τοπικές Ἐκκλησίες. Ὅμως κάτω ἀπό ποιούς ὅρους; Πῶς τέθηκαν; Πῶς ἔφθασαν νά γίνουν ἀποδεκτά τελικῶς τά θέματα, πού γνωρίζουμε; Δέν μᾶς εἶναι γνωστά τά Πρακτικά τῶν συζητήσεων αὐτῶν. Χαρακτηρίστηκαν ἀπόρρητα. Μοῦ θυμίζει καί αὐτό κάτι, τό ὁποῖο μόνον ὀρθόδοξο δέν εἶναι. Δέν θέλω νά τό σχολιάσω αὐτό. Δείχνουνε πάντως, ὅτι δέν ἀκολουθοῦνε τήν διαφάνεια καί τήν καθαρότητα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτό, ἁπλῶς, γιά νά μᾶς προβληματίσει. Τή στιγμή αὐτήν, δέν θέλω νά γίνω ἐγώ ἕνας ἀξιολογητής καί νά μεμφθῶ πρόσωπα καί πράγματα, ἀλλά ἡ αὐτογνωσία δέν θά μᾶς κάνει κακό. Ἀπεναντίας, ὅταν δέν ἀκολουθεῖται αὐτή ἡ διαφάνεια, γεννῶνται ἐρωτήματα. Γιατί ἀκολουθεῖται αὐτή ἡ μεθοδολογία, ὅταν μάλιστα εἶναι γνωστό, ὅτι ἐφαρμόζεται στήν πράξη ἀπό κοσμικούς φορεῖς ἤ ἀπό θρησκευτικούς παράγοντες, ὅπως εἶναι ὁ Ρωμαιοκαθολικισμός, ἀλλά μέ κοσμικό προσανατολισμό;