ΣΕ ΛΑΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ

ΣΕ ΛΑΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΡΩΤΟΥΝ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ

===== 

Τό ὅλον θέμα δέν εἶναι τοῦ κάθε πιστοῦ νά τό χειρισθῇ, ὅταν μάλιστα αὐτός ἀγνοῇ τά Δόγματα, τούς Ἱερούς Κανόνες καί τήν ἐν γένει συμπεριφορά τῶν Ἁγίων σέ θέματα Ἐκκλησιολογίας. Εἶναι θέμα καί γνώσεων θεολογικῶν καί πρωτίστως ὀρθῆς πνευματικῆς ζωῆς καί καθοδηγήσεως ὑπό ἐμπείρου πνευματικοῦ πατρός.

Ὁ λόγος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου «οὐ παντός τό περί Θεοῦ φιλοσοφεῖν», μετά βεβαιότητος θά μποροῦσε νά γραφῇ ἐπί τοῦ προκειμένου θέματος ὡς «οὐ παντός τό περί Ἐκκλησιολογίας κανοναρχεῖν».

Ἐάν δέν προσεχθοῦν κάποιες βασικές ἀρχές, τότε εἰσάγεται μία μορφή «προτεσταντισμοῦ» στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας μας, ὄχι τώρα μέσῳ τῆς παρερμηνείας τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά μέσῳ τῆς παρερμηνείας τῶν Ἱερῶν Κανόνων.

Τήν σωστή ἀντιμετώπισι τοῦ ὅλου θέματος μᾶς τήν ὑποδεικνύει ὁ ΙΕ´ Κανών τῆς ΑΒ´ Συνόδου, ὁ ὁποῖος εἶναι καθαρῶς δυνητικοῦ χαρακτῆρος. Δυνητικοῦ χαρακτῆρος σημαίνει ὅτι δέν εἶναι ὑποχρεωτικοῦ, ἀλλά ὅτι παρέχει ἁπλῶς τήν δυνατότητα, ὅταν ἀποδεδειγμένως ὁ ἐπίσκοπος κηρύσσῃ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ αἵρεσι, νά τεθῇ σέ ἰσχύ, δηλαδή δίδει τήν δυνατότητα γιά διακοπή τοῦ μνημοσύνου, ἀλλά δέν τήν ἐπιβάλλει. Ὁ Κανών αὐτός ἐκφράζει τήν στάσι τῶν κληρικῶν.

Ἐννοεῖται, ὅτι ἡ διακοπή τοῦ μνημοσύνου τίθεται σέ ἐφαρμογή ὅταν ὑφίστανται οἱ ἐκκλησιολογικές προϋποθέσεις. Μεταξύ δέ τῶν ἄλλων προϋποθέσεων πρωταρχικῆς σημασίας εἶναι τό νά ὑφίσταται ἡ ἱερωσύνη ἐκ μέρους ἐκείνου ὁ ὁποῖος θά ἐπιλέξῃ νά θέσῃ σέ ἐφαρμογή τόν Κανόνα. Ἐπίσης, εἶναι ἀνάγκη νά τονισθῇ, ὅτι ἐκεῖνος ὁ κληρικός ὁ ὁποῖος θά ἐπιλέξῃ νά ἐφαρμόσῃ τόν Κανόνα, θά πρέπῃ νά συνεχίσῃ νά ἔχῃ ἐκκλησιαστική κοινωνία μέ ὅσους δέν ἔχουν ἐφαρμόσει τόν Κανόνα.

Ὁ Κανών αὐτός ἐφαρμόζεται μόνον ἐντός Ἐκκλησίας καί παύει νά ἔχῃ ἰσχύ, ὅταν κάποιος θέτῃ τόν ἑαυτό του ἐκτός τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας. Ὅπως ἀκριβῶς καί ἡ Ἁγία Γραφή δέν μπορεῖ νά σταθῇ ἐκτός Ἐκκλησίας, ἔτσι ἀκριβῶς καί οἱ Ἱεροί Κανόνες παύουν νά ἰσχύουν ὅταν οἱ ἐφαρμόζοντες αὐτούς θέτουν τόν ἑαυτόν τους ἐκτός τοῦ Λειτουργικοῦ Σώματος.

Ἀκόμη καί ἄδικα κάποιος ἱερέας νά εἶναι καθηρημένος καί νά τηρήσῃ κατά γράμμα τόν Kανόνα, ἀκόμη καί νά ἔχῃ ἐκκλησιαστική κοινωνία μέ ὅσους δέν ἐφήρμοσαν τόν Κανόνα, ὁ Κανών παύει νά ἰσχύῃ διότι τήν στιγμή πού ὑπάρχει καθαίρεσις δέν μπορεῖ ὡς καθηρημένος ἱερέας νά τελῇ Θεία Λειτουργία. Πρέπει νά ἀναιρεθῇ ἡ καθαίρεσις του διά νά τελέσῃ Θεία Λειτουργία καί διά νά ἔχῃ ἰσχύ ὁ κανών. Διότι ὅπως προαναφέραμε μεταξύ τῶν ἄλλων ἐκκλησιολογικῶν προϋποθέσεων πρωταρχικῆς σημασίας εἶναι τό νά ὑφίσταται ἡ ἱερωσύνη ἐκ μέρους ἐκείνου ὁ ὁποῖος θά ἐπιλέξῃ νά θέσῃ σέ ἐφαρμογή τόν Κανόνα.

Ἐπίσης ἄν κάποιος ἱερέας εἶναι καθηρημένος καί συνεχίζει νά λειτουργῇ ἐφαρμόζοντας αὐτόν τόν Κανόνα τότε δέν ὁμιλοῦμε διά ἐφαρμογή τοῦ Κανόνος - Ἀποτείχιση ἀλλά διά Σχίσμα. Τότε ὁ συγκεκριμένος ἱερέας εἶναι Σχισματικός καί ὅλοι ὅσοι τόν ἀκολουθήσουν εἴτε εἶναι κληρικοί εἴτε μοναχοί εἴτε λαϊκοί καί αὐτοί εἶναι Σχισματικοί καί ὄχι Ἀποτειχισμένοι.

Ἡ σωστή ἐφαρμογή τοῦ Κανόνος ἐπραγματοποιήθη ἀπό τούς τρεῖς μακαριστούς Μητροπολίτας Φλωρίνης Αὐγουστῖνον, Ἐλευθερουπόλεως Ἀμβρόσιον καί Παραμυθίας Παῦλον. Ἐπίσης, τό ἴδιο ἐφηρμόσθη καί ἀπό τούς Ἁγιορεῖτες πατέρες ἐπί Πατριαρχείας Ἀθηναγόρου. Τότε, τόσον οἱ ἐπίσκοποι, ὅσον καί οἱ Ἁγιορεῖτες ἐφήρμοσαν μέν τόν δυνητικοῦ χαρακτῆρος Κανόνα, πλήν ὅμως οὐδέποτε διέκοψαν τήν ἐκκλησιαστική κοινωνία μέ ὅσους δέν ἐφήρμοζαν τόν Κανόνα.

Οἱ δέ λαϊκοί ἠκολούθησαν, εἴτε τήν γραμμήν ἐκείνων πού ἐμνημόνευαν, εἴτε τήν γραμμήν ἐκείνων πού δέν ἐμνημόνευαν, ἀναλόγως τῆς συνειδήσεώς των, παραμένοντες ὅμως μέσα στήν ἐκκλησιαστική κοινωνία.

Ἐπίσης, ἄν καί στήν σωστή του ἐφαρμογή ὁ Κανών αὐτός δέν προκαλῇ σχίσμα διότι συνεχίζεται ἡ ἐκκλησιαστική κοινωνία, ὅμως παρ᾽ ὅλα αὐτά ἔχομε καί κάποιες σύγχρονες ἐκκλησιαστικές μορφές πού ἐβίωναν καί ἔζησαν τό πρόβλημα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, οἱ ὁποῖοι ὅμως δέν ἐφήρμοσαν τόν δυνητικόν αὐτόν Κανόνα, ὅπως ὁ Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος, ὁ ὅσιος Πορφύριος, κλπ.

Εἰδικῶς ὅμως θά πρέπῃ νά ἀναφερθοῦμε εἰς τήν μαρτυρίαν τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους τοῦ Ἄθω. Εἰς τήν μαρτυρίαν καί ὁμολογίαν τῶν Ἁγιορειτῶν πατέρων, τήν καθολικήν ὁμολογίαν καί μαρτυρίαν εἰς ὅλην των τήν ἔκτασιν, ἀπό τούς κοινοβιάτας καί ἰδιορρυθμίτας ἕως τούς Κελλιώτας καί αὐτούς τούς μεμονωμένους ἡσυχαστάς, ὅπως τούς Γέροντες Παΐσιον, Γαβριήλ Διονυσιάτην, Θεόκλητον Διονυσιάτην, κ.λ.π.

Τότε δέν ἦταν μόνον οἱ συλλογικές εὐπρεπεῖς καί σοβαρές ὁμολογιακές ἀντιδράσεις ὡς πρός τήν λαίλαπα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, τό σημαντικώτερον καί σπουδαιότερον ἦταν τό ὅτι οἱ ἀντιδράσεις καί τά μέτρα πού ἔλαβαν τότε οἱ πατέρες ἦσαν καθολικοῦ χαρακτῆρος καί ἐντός Ἐκκλησίας. Τό Ἅγιον Ὄρος τότε ἐπί Πατριαρχίας Ἀθηναγόρου σύσσωμον ἀντέδρασε καί ὡμολόγησε ἀπ᾽ ἄκρου εἰς ἄκρον τήν Ὀρθοδοξίαν! (Ἡ Ἱ. Μονή Βατοπαιδίου ἀπεῖχε διότι εἶχε λειψανδρία).