ΤΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ - ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ

ΤΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ

(Ανάλυση της ερμηνείας του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς)

Του Αρχιμανδρίτη Σαράντη Σαράντου

===========

Ξέρουμε φυσικά ὅτι καί σήμερα πολλοί Πατέρες, διανοητές, λόγιοι, κοινωνιολόγοι, προσπαθοῦν μέ τά φῶτα τους καθένας νά ἑρμηνεύσουν τήν παροῦσα οἰκονομική κρίση, ἡ ὁποία ἀσφαλῶς ἔχει διάφορες ἀφετηρίες καί κάποια βασικά αἴτια.

Τά πρόδηλα κοσμικά αἴτια εἶναι ὁ εὐδαιμονιστικός καί εὔκολος καταναλωτικός τρόπος ζωῆς, τόν ὁποῖο ἐπηύξησαν τά τραπεζικά συστήματα μέ τούς εὔκολους δανεισμούς. Ἔτσι ἐθίστηκαν καί τά ἄτομα ξεχωριστά ἀλλά καί οἱ οἰκογένειες νά μή ζοῦν ἁπλᾶ καί λιτά κατά τά Εὐαγγελικά πρότυπα.

Ὁ ζαλισμένος ἀπό τήν ὑπερκατανάλωση ἄνθρωπος ἀπώλεσε τήν ἱκανότητα διακριτικῆς διαχειρήσεως τῶν ὑλικῶν του, ἀφοῦ προηγουμένως εἶχε ἀποπροσανατολισθεῖ καί πνευματικά.

Ἐμεῖς θά ἐπικεντρωθοῦμε στά πνευματικά καί θεολογικά αἴτια τῆς κρίσεως δίνοντας τήν πρωτοπορεία στήν πνευματική ἀνάλυση-ἑρμηνεία τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς.

Κατ’ ἀρχάς θά παραθέσουμε ἀναλυτικά ἑρμηνευτικά σχόλια τῶν ἁγιογραφικῶν χωρίων, πού ἐνδεικτικά παραθέτει ὁ Μητροπολίτης Ἀχρίδος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, γιά νά τεκμηριώσει τό λόγο του περί τῆς πραγματικῆς σημασίας τῆς Ἑλληνικῆς λέξεως «κρίση».

1. Κατά τήν μέλλουσα κρίση, ὅταν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι θά περνοῦν διαδοχικά ἀπό τό φοβερό δικαστήριο τοῦ δικαιοκρίτου, ἐσταυρωμένου γιά τήν ἀγάπη ὅλων τῶν ἀνθρώπων, τοῦ Ἀναστάντος καί δοξασθέντος Χριστοῦ, δέν θά μποροῦν νά σταθοῦν στά πόδια τους οἱ ἀσεβεῖς καί ἁμαρτωλοί. Σάν ἄχυρο κούφιο καί σάν χνούδι θά μοιάζουν, ἀνήμποροι νά σταθοῦν μπροστά στό ἀσύλληπτο μεγαλεῖο καί στήν ἄκτιστη θεανθρώπινη λαμπρότητα τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ (ψαλμ. 1,5).

2. Ἡ εὐσπλαχνία καί ἡ δικαιοσύνη τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι τέλειες θεανθρώπινες ἰδιότητές Του, πού τίς ἀντιλαμβάνεται ὁ ἄνθρωπος πού ζεῖ ἐν Χριστῷ. Αἰσθανεται τήν ἀσίγαστη ψυχική ἀνάγκη νά εὐχαριστεῖ, νά ὑμνεῖ καί νά δοξάζει τόν Κύριο γι’ αὐτή τήν ἀνεξάντλητη ἀγαπητική συμπεριφορά Του πρός τόν κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Του πλασθέντα ἄνθρωπο (Ψαλμ. 100,1).

3. Διδακτικό κείμενο εἶναι οἱ Παροιμίες Σολομῶντος τῆς Π. Δ. Ὁ 33^ος στίχος τοῦ 16^ου Κεφαλαίου διατυπώνει τήν ἐμπειρία τοῦ συγγραφέως τοῦ κειμένου. Κάθε ἄδικο ἀπόκτημα θά χαθεῖ καί θά καταστραφεῖ. Μόνον ὅσα μέ δίκαιο τρόπο ἔχουν ἀποκτηθεῖ μέ τήν εὐλογία τοῦ Κυρίου θά μείνουν, θά μποροῦν νά χρησιμοποιηθοῦν καί νά εὐχαριστήσουν τόν κάτοχό τους.

4. Στό κατά Ἰωάννη Εὐαγγέλιο ὁ Κύριος λέγει, ὅτι ὁ Θεός Πατέρας δέ δικάζει κανένα. Ἀπό ἄρρητη θεία πατρική ἀγάπη καί συμφωνία, ὅλη τήν ἐξουσία νά κρίνει τούς ἀνθρώπους τήν ἔχει ἀναθέσει στόν Υἱό, ἔτσι ὥστε ὅλοι νά τιμοῦν τόν Υἱό καθώς τιμοῦν τόν Πατέρα (Ἰωάν. 5,22).

5. Ὁμοίως στό 12^ο κεφάλαιο, στίχο 31^ο δηλώνει τήν ὑπερβατικότητα τῆς παγκοσμίου κρίσεως. Ἡ δίκη, τό δικαστήριο ἀρχίζει ἀπό ἐδῶ καί τώρα. Μέσα στή συνείδηση ὅλων τῶν ἀνθρώπων πιό ἔντονα ἤ πιό ἥπια δημιουργοῦνται ἐνοχές γιά παράνομες πράξεις ἤ ψυχικές ἁμαρτωλές ἤ ἀντιπαθητικές κινήσεις. Ἐπιβράβευση, χαρά ἤ βαθειά ἱκανοποίηση ἀναπαύουν καί τρέψουν τήν ψυχή ἤ καί ὁλόκληρη τήν προσωπικότητα.

6. Στήν Α΄ Ἐπιστολή τοῦ Πέτρου καί στούς στίχους 17^ο καί 18^ο ὑπολογίζει ὁ Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ ὅτι εἶναι πιά καιρός νά ἀρχίσει ἡ Κρίση τοῦ Θεοῦ. Ἡ πρώτη Ἐκκλησία ζοῦσε τήν ἐσχατολογική προσδοκία τοῦ Χριστοῦ καί μαζί βέβαια καί τήν Κρίση Του, τή Δίκη Του. Καί αὐτή ἡ Δίκη θά ἀρχίσει ἀπό τό λαό τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ἐξυπακούεται ὅτι εἶναι πιό ἕτοιμος γιά νά σταθεῖ σ’ αὐτή τή θεία Δίκη. Φαντασθεῖτε, λέγει λίγο πιό κάτω στό κείμενό του ὁ ἀπόστολος Πέτρος, τί θά γίνει μέ ὅσους δέν δέχονται τό Εὐαγγέλιο τοῦ Θεοῦ. Θά εἶναι ὄντως κρίσιμες καί ὁριακές ὅλες οἱ αἰώνιες προοπτικές τῶν ἀνθρώπων. Ἀφοῦ ὁ δίκαιος μόλις σῴζεται, τί θά γίνει μέ ὅσους δέν ἀποδέχονται τό σωτήριο Εὐαγγέλιο τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ;

(Συνεχίζεται)