ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ-ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ, Ο ΣΩΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

________

Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Ο σωστικός χώρος της Εκκλησίας, Καθημερινές σκέψεις και σχόλια στα ευαγγελικά και αποστολικά αναγνώσματα των 365 ημερών του χρόνου, Tόμος Α΄, Μετάφραση – Επιμέλεια Πέτρου Μπότση, Αθήνα 2019, σσ. 260.

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Ακάματος και παραγωγικότατος συνεχίζει την παρουσία αγίων μορφών της εν Ρωσσία Εκκλησίας ο κ. Πέτρος Μπότσης, μεταφραστής και επιμελητής της παρούσης εκδόσεως. 

Στην προκειμένη περίπτωση μας φέρνει σε επαφή με μια αγιασμένη μορφή της εν Ρωσσία Ορθοδοξίας τον Άγιο Θεοφάνη τον Έγκλειστο. 

Ο Άγιος έζησε στη Ρωσσία το 19^ο αιώνα και διέπρεψε ως επίσκοπος Ταμπώφ και μετέπειτα Βλαντιμήρ. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε έγκλειστος σ’ ένα κελλί της μονής Βύσσης. 

Για τον αγιασμένο αυτό επίσκοπο έγραψε ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ: «Ο Όσιος Θεοφάνης ήθελε απλά να περιγράψει τα όρια της χριστιανικής ζωής και να δείξει τον τρόπο της πνευματικής πορείας του χριστιανού. Εδώ έγκειται η ασύγκριτη ιστορική σημασία του. Συνέχισε και ολοκλήρωσε το πνευματικό κατόρθωμα του στάρετς Παϊσίου Βελιτσκόφσκυ, για να εφαρμόσει στην πράξη την Ρωσσική Φιλοκαλία και να μπολίασει την ζωντανή κοσμοθεωρία του στο πλήρες πατερικό πνεύμα». 

Στο παρόν βιβλίο ο Όσιος ασχολείται με τα ευαγγελικά και αποστολικά αναγνώσματα όλων των ημερών του έτους. Είναι γνωστό ότι με βάση το εκκλησιαστικό Τυπικό για κάθε μέρα του χρόνου υπάρχει συγκεκριμένο ευαγγελικό και αποστολικό ανάγνωσμα. Οι μόνες αλλαγές που υφίστανται από έτος σε έτος είναι λόγω των κινητών εορτών (Τριώδιο-Πεντηκοστάριο). Ο Όσιος έγραψε βάσει των ημερών του συγκεκριμένου έτους καταγραφής των σχολίων του. 

Ένα τέτοιο σχόλιο σύντομο αλλά μεστό νοημάτων παρουσιάζουμε: «Στην ομιλία του για τους Μακαρισμούς ο Κυριος απεικονίζει μια ουράνια καρδιά. Περιλαμβάνει το θρήνο και την συντριβή, την ταπείνωση και την αοργησία, την δικαιοσύνη, την ευσπλαχνία και την ελεημοσύνη, την καθαρότητα της καρδιάς, την αγάπη της ειρήνης και τους ειρηνοποιούς, την καρτερία στις δυστυχίες, τις ψευδείς κατηγορίες και τους διωγμούς για χάρη της χριστιανικής πίστης και ζωής. Αν επιζητείς τον ουρανό, πραγματοποίησε όλ’ αυτά και τότε, ακόμα κι απ’ αυτή τη ζωή θα’ χεις μια πρόγευση του ουρανού, όπου και θα πας μετά το θάνατο – προετοιμασμένος όπως ένας ποορισμένος κληρονόμος» (Τετάρτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής). 

Συνοπτικά, εύστοχα και επί της ουσίας τα σχόλια του Οσίου Θεοφάνους. Χωρίς υπερβολή, δεύτε αριστήσατε. Η τράπεζα γέμει τρυφήσατε πάντες.