ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ

Του π. Ἄγγελου Ἀγγελακόπουλου

=====

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Ὁ ἐν ἁγίοις πατήρ ἡμῶν Βασίλειος, Ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας, ὁ Μέγας καί Οὐρανοφάντωρ, μόνος καί ἐγκαταλελειμμένος ἀπό ὅσους γέρνουν ἐδῶ κι ἐκεῖ σάν τά καλάμια, ἀπό τούς ἔχοντες «καλαμώδη φύσιν», ὅπως τούς χαρακτηρίζει ὁ ἐν ἁγίοις πατήρ ἡμῶν Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Νύσσης^[1], στάθηκε ὄρθιος καί κράτησε ὄρθια καί ὀρθή τήν Ὀρθοδοξία. Μέ ὅλα τά μέσα ὁ αὐτοκράτορας Οὐάλης εἶχε κάμψει τούς πάντες, γιατί σ’ ὅλους εὕρισκε κάποιο ἀδύνατο σημεῖο, γιά νά πιέσει καί νά πονέσει. Ὁ Μέγας Βασίλειος, ὅμως, δέν εἶχε εὐπαθῆ σημεῖα. Δέν μποροῦσε νά βρεῖ λαβές ὁ ἀντίπαλος. Δέν δέχθηκε οὔτε τήν παραμικρή παρέκκλιση ἀπό τήν Ὀρθοδοξία. Ἔμεινε ἀσυμβίβαστος μέ τίς αἱρέσεις καί τίς πλάνες. Εἶναι γνωστός ὁ διάλογος, ἀληθινό μνημεῖο παρρησίας, ἀνάμεσα στόν ἀντιπρόσωπο τοῦ ἀσεβοῦς αὐτοκράτορος Οὐάλεντος, στόν ἔπαρχο Μόδεστο, πού τόν πίεζε νά προσχωρήσει στήν αἵρεση τοῦ Ἀρεανισμοῦ καί νά ὑπογράψει δήλωση, καί τόν ἐπίσκοπο Καισαρείας. 

Μόδεστος: «Γιά ποιό λόγο δέν ἀκολουθεῖς τήν ἴδια μέ τόν βασιλιά πίστη, ἐνῶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ὑποκλίθηκαν καί νικήθηκαν»; 

Μ. Βασίλειος: «Γιατί δέν τό θέλει αὐτός ὁ δικός μου ὁ βασιλιάς, νά προσκυνῶ δηλαδή ἕνα κτίσμα, ὅπως ἐσεῖς δέχεσθε τόν Χριστό».

Μόδεστος: «Καί δέν μᾶς ὑπολογίζεις καθόλου ἐμᾶς; Δέν θεωρεῖς σπουδαῖο πράγμα νά εἶσαι μέ τό μέρος μας»;

Μ. Βασίλειος: «Δέν ἀρνοῦμαι τήν σπουδαιότητα τῆς θέσεώς σας. Δέν εἶσθε, ὅμως, καί ἀπό τόν Θεό ἀνώτεροι. Ὁ Χριστιανισμός δέν λαμβάνει ὑπ'ὄψιν τά πρόσωπα, ἀλλά τήν πίστη».

Οἱ ἀπειλές, πού ξεστόμισε ὁ ἔπαρχος στή συνέχεια γιά δήμευση, ἐξορία, βασανισμούς καί θάνατο, δέν ἔκαμψαν τόν ἀσκητή ἐπίσκοπο:

Μ. Βασίλειος: «Τί θά δημεύσεις, ἀφοῦ ὅλη μου ἡ περιουσία εἶναι μερικά βιβλία καί αὐτά ἐδῶ τά εὐτελῆ τρίχινα ράσα; Ὅπου κι ἄν μέ στείλεις ἐξορία, μοῦ εἶναι τί ἴδιο. Ὅλη ἡ γῆ ἀνήκει στόν Θεό. Πατρίδα μας ἄλλωστε εἶναι ὁ Οὐρανός. Ἐπάνω στή γῆ εἴμαστε περαστικοί διαβάτες. Ὅσο γιά τά βασανιστήρια, μή τά προβάλλεις, γιατί τό σῶμα μου εἶναι τόσο ἀσθενικό, ὥστε στό πρῶτο κτύπημα θά πεθάνω. Αὐτό, ὅμως δέν τό φοβᾶμαι. Διότι, ἐκτός τοῦ ὅτι θά ἀπαλλαγῶ ἀπό τίς ταλαιπωρίες του, θά πάω καί πιό σύντομα κοντά στό Θεό».

Καί καταλήγει ὁ Μέγας Βασίλειος μέ τά ἐξῆς λόγια, πού δείχνουν ὅτι ζοῦσε γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη, ἕτοιμος νά ὑποστεῖ γι'αὐτήν κάθε θυσία: «Φωτιά καί σπαθί καί θηρία καί νύχια σιδερένια, πού ξεσχίζουν σάρκες, ἐμᾶς δέν μᾶς φοβίζουν. Ὅταν ὑποφέρουμε αὐτά γιά τήν πίστη μας, χαιρόμαστε καί εὐφραινόμαστε. Βρίζε, λοιπόν, ἀπείλει, κάνε ὅ,τι ἐξαρτᾶται ἀπό 'σένα. Τήν πίστη μου δέν πρόκειται νά τήν ἀπαρνηθῶ. Αὐτά νά τ’ ἀκούσει αὐτά κι ὁ βασιλιᾶς»^[2].

Καί ὅταν μετέφερε πράγματι ὁ Μόδεστος στόν Οὐάλεντα ὅσα τοῦ εἶχε πεῖ ὁ Μ. Βασίλειος, ἐπεσφράγισε μόνος του συμπερασματικῶς καί ἐπεκύρωσε τή νίκη τοῦ Μ. Βασιλείου, τή νίκη ἑνός ἁπλοῦ, γεμάτου, ὅμως, πίστη καί αὐταπάρνηση Ἐπισκόπου, ἐναντίον ἑνός πανισχύρου αὐτοκράτορος πολλῶν ἐθνῶν, πού τίποτε δέν ἀντιστεκόταν στό θέλημά του. «Νικηθήκαμε, βασιλεῦ, ἀπό τόν προϊστάμενο αὐτῆς τῆς Ἐκκλησίας»^[3].

Ὁ ἥρωας αὐτός, ὁ Μ. Βασίλειος, ἀπό τά βάθη τῆς Καισαρείας μᾶς φωνάζει σήμερα: «Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί Ἕλληνες! Ἄτομα καί ἔθνη δέν μποροῦν νά ζήσουν δίχως πίστη. Ἡ πίστη εἶναι ἡ τροφή τοῦ πνεύματος, ὁ ἐπιούσιος ἄρτος τῆς ψυχῆς. Ἀπ’ ὅλες τίς πίστεις ἡ ἀρίστη εἶναι ἡ Ὀρθοδοξία. Αὐτή διετήρησε τόν γνήσιο Χριστιανισμό. Ἀγωνισθεῖτε γιά τήν Ὀρθοδοξία»!

Ὅπως καί τότε, ἔτσι καί σήμερα, τή χώρα μας καί ὁλόκληρο τόν κόσμο διατρέχουν ἀντιπρόσωποι αἱρέσεων καί ἀντιχριστιανικῶν θεωριῶν καί συστημάτων, ὅπως τῆς παναιρέσεως τοῦ διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ συγκρητιστικοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης. Αὐτοί, μέ ὕπουλα σατανικά μέσα, μέ ψέμματα καί ἀπατηλά συνθήματα, προσπαθοῦν ν’ ἀποσπάσουν τούς Ὀρθοδόξους ἀπό τήν πίστη τους. Ξέρουν καλά οἱ πράκτορες αὐτοί τόν σκοπό τους. Ξέρουν πώς, ὅταν ὁ Ἕλληνας κλονιστεῖ καί πάψει νά πιστεύει στήν ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας, θ'ἀπομακρυνθεῖ καί ἀπό τήν ἰδέα τῆς πατρίδος, πού σ’ ἐμᾶς εἶναι ἀναπόσπαστα συνδεδεμένες. Ἑλλάς καί Ὀρθοδοξία εἶναι ἀχώριστες^[4]!

Ἐπί τῇ ἀνατολῇ, λοιπόν, τοῦ νέου πολιτικοῦ ἔτους 2019, ἄς ἰκετεύσουμε τόν ἐν τῇ ὀγδόῃ ἡμέρᾳ περιτμηθέντα Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό νά ἀναδείξει καί στίς ἡμέρες μας τοιοῦτους ἡγέτες τῆς Ὀρθοδοξίας ὡς ὁ Μέγας Βασίλειος, τοῦ ὁποίου ἄς προσπαθήσουμε νά μιμηθοῦμε τό ἀκέραιον τοῦ βίου τό σταθερόν τῆς πίστεως.

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΝ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΤΟ ΝΕΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΝ ΕΤΟΣ 2019!

[1] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ, Ἐπιτάφιος εἰς τόν ἴδιον ἀδελφόν, PG 46, 801.

[2] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Λόγος (= Ἐπιτάφιος εἰς τόν Μ. Βασίλειον) 43, 47-51, PG 36, 557-561 καί ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ, ἔνθ’ ἀνωτ., PG 46, 797Α. 

[3] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Αὐτόθι 51, PG 36, 561Β. Σχ. βλ. ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ, Ὁ Μέγας Βασίλειος ὡς ἡγέτης τῶν Ὀρθοδόξων.

[4] ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ, Κυριακή. Σύντομο κήρυγμα μέ θέμα «Τό νέο ἔτος» (1-1 -2018).