ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ, Β. ΧΑΡΩΝΗ, ΟΙ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΒΒΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΝ ΣΥΡΟ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

______

Βασίλειου Δ. Χαρώνη, Οι διαπροσωπικές σχέσεις κατά τον Αββά Ισαάκ τον Σύρο, Αθήναι 2013, σσ. 31. 

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Οι μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις αποτελούν θέμα ακανθώδες και περίπλοκο. Με αυτό καταπιάνεται ο συγγραφέας του παρόντος πονήματος, όχι για να μας μεταφέρει τις προσωπικές του θέσεις, αλλά για να μας καταστήσει κοινωνούς των θέσεων του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. Του αγιασμένου ασκητή της Ανατολής, που ζώντας μεταξύ των αιρετικών Νεστοριανών και Μονοφυσιτών, όχι μόνο κράτησε την Ορθοδοξία αλλά και έγινε δάσκαλος των Ορθοδόξων. 

Ο Άγιος αυτός, «ο εμός φιλόσοφος» κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, αποτέλεσε, με τα βιβλία του, αχώριστο σύντροφο του Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτη. Συνήθως βλέπουμε τον άλλο σαν αντικείμενο εκμεταλλεύσεως. Όμως μ’ αυτό δεν συμφωνούν οι Άγιοι, διότι ο Θεός άλλα μας έχει αποκαλύψει. Ο συγγραφέας, που έχει ασχοληθεί επί πολύ με τα πατερικά συγγράμματα, παίρνει το χέρι του Αγίου Ισαάκ  και μας καλεί να τον ακολουθήσουμε. Ο Άγιος, με την καρδία του κεκαθαρμένη από τα πάθη, μπόρεσε, συν Θεώ, να δει με κάθε λεπτομέρεια το ποιόν του ανθρώπου και να γίνει απλανής μας καθοδηγητής. 

Για  ν’ αντιληφθεί ο αναγνώστης το βάθος της σκέψεως του Αγίου Ισαάκ παραθέτουμε το πιο κάτω κομμάτι: «Με γαλήνη να ανοίγης και να κλείνης την πόρτα σου, καθώς και την πόρτα του φίλου σου. Να μην μπης ποτέ απότομα στο σπίτι (που επισκέπτεσαι) αλλά, αφού προηγουμένως κτυπήσης την πόρτα και σε προτρέψουν να μπης, αλλά και τότε «είσελθε ευλαβώς». Οποία λεπτότητα χαρακτηρίζει τον Άγιο! Με πόση διάκριση βλέπει τον άλλο άνθρωπο και προσπαθεί να μην τον στεναχωρέσει! Πόσο βάθος κρύβουν αυτές οι απλές συμβουλές και παρατηρήσεις του μεγάλου ασκητή της Ανατολής! 

Και κάτι άλλο ακόμη για να γνωρίσουμε εξ όνυχος τον λέοντα: «Μη ελέγξης τινα εν τινι παραπτώματι,αλλά σεαυτόν ηγού εν πάσιν υπεύθυνον και του πταίσματος αίτιον». Όχι απλώς απαγορεύει την καταλαλιά, αλλά μας ζητά και από πάνω να θεωρήσουμε τον εαυτό μας συνυπεύθνο για το αμάρτημα του άλλου. Πώς γίνεται αυτό; Είμαστε όλοι συμμέτοχοι (κατά την πρόθεση) στο πταίσμα του Αδάμ, απαντά ο συγγραφέας, και συνυπεύθυνοι για το κακό που κατακλύζει τον κόσμο. Η πατερική σοφία μας παρουσιάζει τον Αββά Βησσαρίωνα, να φεύγει από την εκκλησία, όταν ο πρεσβύτερος επετίμησε κάποιον αμαρτωλό. Κι όταν του είπαν: Πού πας εσύ Αββά, αυτός απάντησε: κι εγώ είμαι αμαρτωλός. 

Μικρό σε έκταση το έργο του κ. Β. Χαρώνη δεν καλύπτει πλήρως αλλά παρουσιάζει ακροθιγώς τις θέσεις του Αγίου Ισαάκ του Σύρου επί του θέματος. Όμως αποτελεί μια ψυχρολουσία στον καθωσπρεπισμό μας και στην έλλειψη αγάπης που μας διακρίνει σαν άτομα, αλλά και σαν κοινωνία.