ΡΩΣΙΑ ΚΑΙ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΡΩΣΙΑ ΚΑΙ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Αντιπροσωπεία της Ι. Κοινότητος του Αγίου Όρους βρίσκεται στη Μόσχα, όπου στις 18 τρέχοντος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο του Τμήματος Εξωτερικών Υποθέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτη Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίωνα και τους συνεργάτες του. 

Εξάλλου στις 20 τρέχοντος η ανωτέρω αντιπροσωπεία του Αγιωνύμου Όρους έγινε δεκτή από τον Πατριάρχη Μόσχας κ.κ. Κύριλλο. Ο λόγος για τον οποίο πραγματοποιήται η εν λόγω επίσκεψη των Αγιορειτών πατέρων στην έδρα του Ρωσικού Πατριαρχείου είναι, προφανώς, η πρόθεση των Ρώσων να εορτάσουν τα 1000 χρόνια της ρωσικής παρουσίας στην Αθωνική πολιτεία. 

Σχολιάζοντας τα ανωτέρω αναρωτιόμαστε αν χρειάζεται να προβάλλεται τόσο πολύ η εθνικότητα μιάς μερίδος μοναχών της μοναστικής αυτής πολιτείας, η οποία έχει οπωσδήποτε υπερεθνικό χαρακτήρα. Είναι φανερό ότι δεν ωφελεί να τονίζονται οι εθνικές καταβολές των Αγιορειτών μοναχών, οι οποίοι απαρνήθηκαν τον κόσμο και τα του κόσμου. Η μοναχική οδός είναι για όλους η ίδια και η αυτή,  ανεξαρτήτως εθνικής προελεύσεως. Ο εθνοφυλετισμός ουδέποτε ωφέλησε την Εκκλησία. Οι Αγιορείτες μοναχοί βιώνουν καθημερινά αυτή την ενότητα πάνω από χίλια χρόνια, υπαγόμενοι κανονικώς στον κυρίαρχο επίσκοπο του Αγίου Όρους, δηλαδή τον Οικουμενικό Πατριάρχη. 

Από την άλλη έχουμε έξοχα παραδείγματα Αγιορειτών πατέρων, που κλέϊσαν την Εκκλησία, χωρίς ποτέ η εθνική καταγωγή να τους δυσκολέψει το παραμικρόν. Να θυμίσω μόνο τον Άγιο Μάξιμο τον Γραικό, το νέο φωτιστή των Ρώσων και τον Άγιο Παΐσιο Βελιτσκόφσκυ. Ο τελευταίος, αφού πήρε στέρεες πνευματικές βάσεις στο Αγιώνυμο Όρος, οικοδόμησε την ευκλεή πολυεθνική Μονή της Αναστάσεως του Νεάμτς στη Ρουμανία κι έγινε αίτιος της φιλοκαλικής αναγεννήσεως στη Ρωσία, που ανέδειξε την ονομαστή Μονή της Όπτινα κι έβγαλε ευκλεείς καρπούς, σαν τον Άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ. 

Αυτή την οικουμενικότητα του Αγίου Όρους ας λάβουν σαν παράδείγμα οι Ρώσοι αδελφοί μας. Αυτή η οικουμενικοτητα δεν κάνει παραχωρήσεις, ούτε εκπτώσεις, σε θέματα πίστεως, ούτε παραχωρεί τα άχραντα μυστήρια σε αιρετικούς, πράγμα που συνιστά την «προδοσία του Ιούδα» κατά τον Άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς. 

Να θυμίσω απλώς την περίπτωση των βουλγαρικής καταγωγής Αγιορειτών που αγωνίστηκαν υπέρ της Ορθοδοξίας εναντίον του λατινόφρονος Βέκκου και την πρόσφατη καταδίκη του οικουμενισμού από τους ρουμανικής καταγωγής Αγιορείτες πατέρες. 

Αν θέλει να αντλήσει διδάγματα η Ρωσική Εκκλησία από το πνευματικό οπλοστάσιο του Αγίου Όρους προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να στραφεί. Χωρίς αυτή οι επικείμενοι πανηγυρισμοί για την πολύχρονη παρουσία των Ρώσων μοναχών στην Αθωνική χερσόνησο δεν θα ξεφύγουν από τα κοσμικά πλαίσια.