Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ

Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ

Του Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιεροθέου

========

Στην Ιεραρχία του Οκτωβρίου 2004 σε σχετική εισήγηση για τους διαλόγους της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τις διάφορες Ομολογίες υποστηρίχθηκε η άποψη ότι στον διάλογο της Εκκλησίας με τους χαρακτηριζόμενους ως Αντιχαλκηδονίους (Μονοφυσίτες) επιτεύχθηκε συμφωνία στο Χριστολογικό δόγμα, αλλά υπάρχει διαφωνία, διότι οι Μονοφυσίτες αρνήθηκαν να δεχθούν τις μετά την Γ΄ Οικουμενικές Συνόδους, ιδιαιτέρως την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνος.

Το απλό όμως ερώτημα είναι: Πώς είναι δυνατόν να θεωρηθή ότι επήλθε συμφωνία στο Χριστολογικό δόγμα, όταν οι λεγόμενοι Αντιχαλκηδόνιοι δεν παραδέχονται τις Οικουμενικές εκείνες Συνόδους (Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄) που οριοθέτησαν την ορθόδοξη διδασκαλία στο Χριστολογικό δόγμα, δηλαδή στο δόγμα που αφορά τον τρόπο ενώσεως των δύο φύσεων στον Χριστό;

Θα ήθελα στην συνέχεια να παρουσιάσω με απλό – όσον είναι δυνατόν – και σύντομο τρόπο μερικά ενδιαφέροντα σημεία.

1. Η θεωρία του Νεοχαλκηδονισμού

Η άποψη ότι υπάρχει ταύτιση στο Χριστολογικό δόγμα, καίτοι δεν γίνονται αποδεκτές οι μετά την Γ΄ Οικουμενικές Σύνοδοι από τους Μονοφυσίτες, δείχνει ότι: ή οι Πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων δεν αντελήφθησαν τα θέματα αυτά ή ότι ισχύει η παράδοξη θεωρία των ξένων, αλλά και μερικών δικών μας θεολόγων, περί του νεοχαλκηδονισμού, ότι δηλαδή υπάρχει μια εξέλιξη στις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή η Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος που στηρίχθηκε στον άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας είναι μια μονοφυσιτίζουσα Σύνοδος, η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος που στηρίχθηκε στο Τόμο του Πάπα Λέοντος διόρθωσε την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο και η Ε΄ Οικουμενική Σύνοδος επανήλθε στις αποφάσεις της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου.

Η παραδοχή όμως μιας τέτοιας θεώρησης των πραγμάτων ανατρέπει τα θεμέλια της Εκκλησίας και υπονομεύει το “πνεύμα” και την υποδομή των Οικουμενικών Συνόδων. Παρουσιάζει δε τους Πατέρας της Εκκλησίας ως στοχαζομένους και όχι ως ενεργουμένους από το Άγιον Πνεύμα και την δική τους εν πνεύματι εμπειρία της αποκαλυπτικής αληθείας. Οι Πατέρες όμως των Οικουμενικών Συνόδων, κατά τον λόγο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου εργάσθηκαν αλιευτικώς (όπως οι άγιοι Απόστολοι) και όχι αριστοτελικώς (δηλαδή οι φιλόσοφοι) ήταν, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, “πάσχοντες τα θεία και ου διανοούμενοι”.

Επομένως, η μη παραδοχή από τους λεγομένους Αντιχαλκηδονίους των αποφάσεων των Δ΄, Ε΄, και ΣΤ΄ Οικουμενικών Συνόδων, αλλά και η θεωρία μερικών ορθοδόξων θεολόγων περί νεοχαλκηδονισμού, στην ουσία έχουν κοινό παρονομαστή και δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ακριβώς για τον λόγο αυτό δεν μπορούμε, από ορθοδόξου πλευράς, να κάνουμε λόγο για Αντιχαλκηδονίους ή Προχαλκηδονίους, αλλά για Μονοφυσίτας, αφού οι ονομαζόμενοι Αντιχαλκηδόνιοι πιστεύουν ότι ναι μεν η ένωση στον Χριστό έγινε από δύο φύσεις, αλλά μετά την ένωση υπάρχει μία φύση στον Χριστό. Μερικοί λεγόμενοι Αντιχαλκηδόνιοι υποστηρίζουν ότι καίτοι υπάρχει μία φύση στον Χριστό μετά την ένωση, εν τούτοις όμως δεν αναιρέθηκε η ανθρώπινη φύση. Και αυτή η άποψη είναι παράδοξη. Πώς είναι δυνατόν να υπάρχη μία φύση στον Χριστό μετά την ένωση, “μή αναιρουμένης της ανθρωπίνης φύσεως” και πώς υφίσταται αυτή η ανθρώπινη φύση μόνη της, χωρίς να μη θεωρήται αυτό νεστοριανισμός, τον οποίο οι Αντιχαλκηδόνιοι θέλουν να πολεμούν;

Αυτός είναι ο λόγος που με κάνει να τους ονομάζω Μονοφυσίτες και όχι Αντιχαλκηδονίους ή Προχαλκηδονίους.

ΠΗΓΗ:

Εκκλησιαστική παρέμβαση,

Ακτίνες