Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΨΑΝΗ, ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΨΑΝΗ, ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=======

Διαβάσαμε, σε μια εξαιρετική ομιλία του Οσιολ. ιερομόναχου Λουκά Γρηγοριάτη που έκανε στην Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων, για τη θεολογική προσφορά του μ. Αρχιμ Γεώργιου Καψάνη: 

“Δέν αὐτοσχεδίαζε. Δέν ἤθελε νά προβάλλῃ κάτι καινούργιο, ὥστε νά δημιουργήσῃ ἐντυπώσεις, ὀπαδούς, γραμμή, σχολή. Μνημόνευε συχνά ἕνα χαρακτηριστικό περιστατικό, στό ὁποῖο ἀντανακλᾶται καί ἡ δική του ταπείνωσις.

Ἦταν ὁ Γέροντας νεαρός θεολόγος στήν Ἀθήνα, ὅταν ἔλαβε γνῶσιν τοῦ περιεχομένου μιᾶς ἐπιστολῆς, τήν ὁποία ὁ π. Ἰουστῖνος Πόποβιτς εἶχε στείλει στά πνευματικά του παιδιά πού ἐσπούδαζαν τότε στήν Ἀθήνα. Ἡ ἐπιστολή περιεῖχε πνευματικές ὁδηγίες καί συμβουλές, ἀλλά στό τέλος εἶχε τήν ἑξῆς ἐπισήμανσι: «Ἐάν αὐτά πού σᾶς γράφω συμφωνοῦν μέ ὅ,τι λέγουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, νά τά ἀκολουθήσετε. Ἄν δέν συμφωνοῦν, νά τά ἀπορρίψετε». Αὐτά ἔγραφε ὁ π. Ἰουστῖνος. Ἀλλά αὐτά τά λόγια τά ἐπανελάμβανε ὁ Γέροντας καί ὡς ἰδικά του.

Ἐνδεικτική τῆς ταπεινοφροσύνης τοῦ π. Γεωργίου εἶναι καί ἡ τακτική πού ἀκολουθοῦσε στήν συγγραφή θεολογικῶν ἄρθρων. Πάντοτε τά ἔδινε νά τά ἐλέγξῃ κάποιος ἐμβριθής καί Ὀρθοδόξου πνεύματος θεολόγος. Μᾶς ἔλεγε ὁ Γέροντας: «Ὅταν γράφετε θεολογικά ἔργα, νά μήν ἐπαναπαύεσθε στόν λογισμό σας. Νά ἐρωτᾶτε κάποιον πού γνωρίζετε ὅτι ἔχει Ὀρθόδοξο φρόνημα. Ἐγώ στήν ἀρχή τῆς θεολογικῆς μου πορείας ἔδειχνα τά κείμενά μου στόν μακαριστό π. Ἐπιφάνιο Θεοδωρόπουλο. 

Μετά τήν κοίμησί του, συμβουλευόμουν τόν π. Παΐσιο. Καί τώρα τά δείχνω σέ θεολόγους πού ἐμπιστεύομαι τό φρόνημά τους.

Βλέπετε ὅτι, προτοῦ δημοσιεύσω τά κείμενά μου, τά δείχνω καί σέ σᾶς. Τό ἴδιο νά κάνετε καί ἐσεῖς μετά τήν κοίμησί μου».

Την ίδια πρακτική να θέτει απαρεγκλίτως πάντοτε τα κείμενά του υπόψη άλλων πριν τα δημοσιεύσει την είχε και ο μ. Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος. Ζητούσε τη γνώμη όχι μόνον των επαιόντων αλλά και των αδαών πνευματικών του παιδιών.

Εκπληκτος πριν δεκαετίες έγινα αποδέκτης τηλεφωνήματός του όταν τέλειωσα τις σπουδές μου στην Αθήνα και επέστρεψα στην Κύπρο κατά το οποίο μου διάβασε την εργασία του "Προ του γάμου ή μετά τον γάμον ή περί αστείων πραγμάτων" και επέμενε να του πω τη γνώμη μου για το κείμενο. 

Και όταν τόλμησα να κάνω μια εισήγηση την υιοθέτησε ασμένως χωρίς δισταγμό.

Δυστυχώς όμως το εξαιρετικό έργο του Γέροντα Επιφάνιου Θεοδωρόπουλου 25 ολόκληρα χρόνια μετά την κοίμησή του παραμένει κατά το ήμισυ ανέκδοτο.

Πολλές χιλιάδες σελίδες -ομιλίες, επιστολές και άρθρα του- μαζεύουν σκόνη στο αρχείο αντί να δουν το φως της δημοσιότητας. 

Ελπίζουμε ότι ο Πανοσ. Αρχιμανδρίτης Σπυρίδωνας, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Κεχαριτωμένης Τροιζήνας, με την ευκαιρία των 25 χρόνων από την κοίμησή του, θα δώσει επιτέλους στη δημοσιότητα το τεράστιο ανέκδοτο έργο του μακαριστού Επιφάνιου.