ΜΕΤΕΩΡΙΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, ΠΕΡΙ ΣΥΝΟΔΙΚΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΙΟΥ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

 

ΠΕΡΙ ΣΥΝΟΔΙΚΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΙΟΥ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ανθολόγιο από εισήγηση

Tου Πανοσ. Ἀρχιμ. Ἀθανασίου Ἀναστασίου

Προηγουμένου Ἱ. Μ. Μεγάλου Μετεώρου

=====

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, κατά τόν Καθηγητή τῆς Δογματικῆς τοῦ Α.Π.Θ. κ. Δημήτριο Τσελεγγίδη, εἶναι ἱεραρχικά δομημένη καί λειτουργεῖ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι Συνοδικῶς. 

Σέ καμμία, δηλαδή, περίπτωση δέν λειτουργεῖ ἱεροκρατικῶς, ἐπειδή ἡ ἱεροκρατία ἀκυρώνει τήν Συνοδικότητα τῆς Ἐκκλησίας (τόν τρόπο διοικήσεώς της), τῆς ὁποίας ἡ φερεγγυότητα διασφαλίζεται ἀπό τήν διαχρονική συμφωνία τῶν Ἁγίων Πατέρων (consensus patrum) [ἐντελῶς ἀπαραίτητης] 

καί ἀπό τήν δογματική συνείδηση τοῦ 

πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας 

(λαϊκῶν καί κληρικῶν).

Ὁ μακαριστός πλέον Ἐπίσκοπος πρώην Ἐρζεγοβίνης Ἀθανάσιος, ἐκ τῶν σπουδαιοτέρων θεολόγων τῆς ἐποχῆς μας, σέ συνέντευξή του τονίζει: «ὅτι δέν ὑπάρχει ἐξουσία στήν Ἐκκλησία, ἀλλά ὑπάρχουν 

Συνοδικότητα καί συμφωνία· ...ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ὁδηγεῖ τήν Ἐκκλησία καί ἐμεῖς 

ἀναπνέουμε τό Ἅγιον Πνεῦμα...».

Ὅσο γιά τήν συμμετοχή τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, κληρικῶν, μοναχῶν καί λαϊκῶν στά τῆς Ἐκκλησίας, ὁ π. Γεώργιος Καψάνης σημειώνει συμπερασματικά τά κάτωθι: «Ὅσον ἀφορᾷ δέ εἰς τήν διοίκησιν καί τήν διδασκαλίαν, ἡ συμμετοχή τοῦ λαοῦ εἶναι θεμελιώδης, ἐφ’ ὅσον οὗτος, χαρισματοῦχος ὤν καί διδακτός Θεοῦ, ἀποτελεῖ μετά τοῦ κλήρου τήν ἀγρυπνοῦσαν συνείδησιν τῆς Ἐκκλησίας, ἥτις μαρτυρεῖ (κρίνει, διακρίνει, ἐγκρίνει καί ἀποδέχεται, ἤ κατακρίνει καί ἀπορρίπτει) τήν διδασκαλίαν καί τάς πράξεις τῆς ἱεραρχίας, ὡς ἀπεφάνθησαν καί οἱ Πατριάρχαι τῆς Ἀνατολῆς ἐν τῇ Ἐγκυκλίῳ αὐτῶν τῆς 

6^ης Μαΐου 1848».

Ὁ δέ π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, σχολιάζοντας τήν ἐγκύκλιο αὐτή, ἐξηγεῖ πώς: «Τὸ ὅλο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ἐπαληθεύη, ἤ, γιὰ νὰ εἴμαστε περισσότερο ἀκριβεῖς, τὸ δικαίωμα, καὶ ὄχι μόνο τό δικαίωμα, ἀλλὰ τὸ καθῆκον τῆς «ἐπιβεβαιώσεως». 

Μ' αὐτὴν τὴν ἔννοια οἱ Πατριάρχες τῆς Ἀνατολῆς ἔγραφαν στὴ γνωστὴ Ἐγκύκλιο ἐπιστολὴ τοῦ 1848 ὅτι «ὁ λαὸς ὁ ἴδιος ἀπὸ μόνος του ὑπῆρξεν ὁ ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας».