ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ, ΧΡ. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, ΣΚΙΤΣΑ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Χριστόδουλου Βασιλειάδη, Σκίτσα και εικόνες, Στα πλαίσια μαθημάτων αγιογραφίας, εκδ. Αγία Ταϊσία, Λευκωσία 2020, σσ. 156.

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

===== 

Με το που πήρα στα χέρια μου το παρόν και του έρριξα μια πρόχειρη ματιά αντιλήφθηκα το πόσο ανέτοιμος ήμουνα να εκφέρω γνώμη επί του θέματος. Ποιος είναι ο λόγος που με αναγκάζει να προβώ στην ανωτέρω ομολογία; Μα το ότι είμαι εντελώς αμύητος στην ιερή τέχνη που υπηρετούν οι αγιογράφοι, αφού δεν πήρα ποτέ πινέλο στα χέρια μου. 

Ο συγγραφέας, που σημειωτέον είναι διδάκτωρ και Θεολογίας και Μουσικολογίας, αποδεικνύεται παραλλήλως και δόκιμος χειριστής του χρωστήρος. Το συμπέρασμα βγαίνει όχι από ο,τιδήποτε άλλο, αλλά από την προσεκτική εξέταση των εικόνων που παραθέτει στο υπό κρίσιν βιβλίο του. 

Κατά πρώτον λόγον η εικόνα της Θεοτόκου Οδηγήτριας που κοσμεί το εξώφυλλο, αλλά κι οι υπόλοιπες εικόνες που κοσμούν αρκετές σελίδες του βιβλίου, όπως αυτές του Χριστού, του Αποστόλου Ανδρέου, της Αγίας Βαρβάρας και του πρωτομάρτυρος Στεφάνου, φανερώνουν ότι έχουμε να κάνουμε με δεξιόν χειριστή του χρωστήρος που μεταφέρει στο σανίδι την ειρηνόχυτον χάριν των ιερών εικόνων. Επειδή έτυχε να αντικρύσω εικόνες που δεν εμπνέουν καθόλου, πρόσωπα σκληρά, παγωμένα κι ανέκφραστα, ενίοτε δε αγριεμένα και βλοσυρά, παρά την ανεπάρκειά μου, δηλώνω πως ο αγιογράφος και συγγραφέας του παρόντος υπηρετεί επαρκώς την ιερά  τέχνη της εικόνος, στην οποία «ου πάντες χωρούσιν». 

Σε κάποιες άλλες σελίδες του βιβλίου εντόπισα μερικά τοπία αλλά και «νεκρές φύσεις» που φανερώνουν πως ο αγιογράφος μπορούσε, αν το επεδίωκε, να διακριθεί άνετα στη ζωγραφική. Προτίμησε, όμως, να υμνεί τον Κτίστη, την Θεοτόκο και τους «φίλους του Νυμφίου» παρά την άψυχη κτίση. 

Αναφορικά με τα σχέδια (σκίτσα) που καταλαμβάνουν τις περισσότερες σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν ενώπιον μας «απόστολοι, μάρτυρες και προφήται, ιεράρχαι, όσιοι και δίκαιοι», όπως και πλείστα όσα σχέδια της Θεοτόκου και του Σωτήρος. Υποπτεύομαι ότι όλα αυτά σε κάποιο στάδιο έγιναν κανονικές εικόνες και κοσμούν το γε νυν έχον κάποιες εκκλησίες. Εντόπισα επίσης σκίτσα ιερέων, πρωτοψαλτών κ.ο.κ. 

Εύχομαι να συνεχίζει ο συγγραφέας τις θεοφιλείς και κατά Θεόν επιδόσεις του άδων και ψάλλων, αλλά και ιστορών ιερές εικόνες προς δόξαν Θεού.