ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΔΟΧΕΙΑΡΙΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΔΟΧΕΙΑΡΙΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=====

Δημοσιεύουμε πιο κάτω απόσπασμα άρθρου του Πανοσιολογιώτατου Αρχιμανδρίτη Γρηγόριου, Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου του Αγίου Όρους, επειδή συνιστά μια θαρραλέα κριτική των θεολογικών μας πραγμάτων. 

Ο Αγιορείτης αυτός Γέροντας διακρίνεται, ίσως, για την ιδιορρυθμία και την αθυροστομία του, αλλά έχει πάντως ένα σπάνιο χάρισμα πολύ δυσεύρετο στις μέρες μας.

Το χάρισμα να μη χαρίζεται σε κανένα και να λέγει τα πράγματα με το όνομά τους ή τουλάχιστον όπως ο ίδιος τα αντιλαμβάνεται χωρίς αναστολές.

Η αναδημοσίευση του άρθρου του Αγιορείτη Ηγουμένου δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε όλες τις κρίσεις του για τα πρόσωπα που αναφέρει.

Αντίθετα διαφορετική είναι η αξιολόγησή μας από αυτήν που καταγράφει ο Άγιος Καθηγούμενος τουλάχιστον για ορισμένα πρόσωπα στα οποία αναφέρεται.

Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης λ.χ. υπήρξε -κατά τη μαρτυρία του Σεβ. Ναυπάκτου- εμπειρικός θεολόγος. Δεν αναφέρει ο Σεβ. Ναυπάκτου λεπτομέρειες, αν ο π. Ιωάννης είχε φτάσει στο φωτισμό ή στη θέωση ή αν είχε διαρκή θέα του ακτίστου φωτός ή αν τον αξίωσε ο Θεός της αδιαλείπτου ή και αμετεώριστης νοεράς προσευχής. 

Σε κάθε περίπτωση ποιο λόγο έχουμε να διαμφισβητήσουμε τη μαρτυρία ενός λόγιου ιεράρχη, που ενδιατρίβει -για δεκαετίες- στο θέμα της θεώσεως; Ή μήπως αγνοούμε ότι ο Σεβασμιώτατος γνώρισε από κοντά πολλούς Αγίους Γέροντες, όπως γνώρισε, επίσης, όσο ελάχιστοι το πρόσωπο και το έργο του μακαριστού δογματολόγου που του απεκάλυψε το βάθος της θεολογίας;

Ευχής έργον, πάντως, είναι ο Σεβ. Ναυπάκτου να ρίξει περισσότερο φως στις πληροφορίες που παραθέτει ότι το χάρισμα της νοεράς προσευχής δόθηκε στον μ. π. Ιωάννη Ρωμανίδη από τους ευσεβείς γονείς του και ότι έγινε κάτοχος θεωτικής εμπειρίας επειδή μαθήτευσε σε Αγίους Γέροντες. 

Επιπλέον! Αν ο ίδιος ο Σεβ. Ναυπάκτου είχε κάποια θεωτική εμπειρία κοντά στον π. Ιωάννη Ρωμανίδη ας μη διστάσει, σαν άλλος Μοτοβίλωφ, να τη δημοσιοποιήσει προς ωφέλεια, αλλά και για να αναδειχθεί πιο έκπαγλος ο χαρισματικός και εμπειρικός χαρακτήρας του προσώπου και του έργου του κορυφαίου μας δογματολόγου.

Παραθέτουμε, στη συνέχεια, το απόσπασμα του άρθρου του Αγίου Καθηγουμένου της Δοχειαρίου που μας έδωσε την αφορμή για το πιο πάνω σχόλιο. Το άρθρο χωρίσαμε και τιτλοφορήσαμε αυθαίρετα σε κεφάλαια.

*****

ΟΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΘΕΟΛΟΓΟΙ

Του Πανοσ. Αρχιμ. Γρηγόριου,

Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου

======

Σαν αφελής νησιώτης πίστεψα ότι στις θεολογικές σχολές διδάσκεται η γνώση του Θεού. Και τότε άρχισε η παραζάλη. Καθηγητής από έδρας σε ερώτηση απήντησε: «Εγώ δεν κάνω θρησκεία, κάνω επιστήμη»! Και οι ερμηνευτές της Γραφής αράδιαζαν γνώμες των απίστων της Ευρώπης. Αυτοί ερεύνησαν την Γραφή πιο σωστά από τους αγίους Πατέρες! Ο,τι έμαθαν στα αιρετικά πανεπιστήμια, σαν ψιττακοί μας τα μετέφεραν στις αίθουσες των θεολογικών σχολών. Όλη η Πατρολογία τελείωνε στον όγδοο αιώνα. Μετά δεν είχε η Εκκλησία η ορθόδοξη να παρουσιάση Πατέρες και διδασκάλους(!). Που να ακούσουν για άγιο Νικόδημο; Λαικότροπος και καλογερόπληκτος. Τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά ευτυχώς ο Παναγιώτης ο Χρήστου τον έβαλε στην σειρά των μαθημάτων του.

ΠΕΡΓΑΜΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ (ΖΗΖΙΟΥΛΑΣ)

=====

Μέσα σ᾽ όλον αυτόν τον τάραχο, άρχισαν τα νεώτερα χρόνια οι θολωμένες θεολογίες. Οι μεγάλοι αυτοί θεολόγοι μας παρέδωσαν μαθήματα για τις σχέσεις των προσώπων της Αγίας Τριάδος, που δεν μας αποκαλύφθηκαν. Και ύψωσαν τον επίσκοπο εκεί που δεν τον φτάνει ούτε ο άνθρωπος ούτε ο Θεός. Αναπτύχθηκε η θεωρία ότι ο πρεσβύτερος λειτουργεί στο όνομα του επισκόπου και όχι του Χριστού! Το «Δεύτε προσκυνήσωμεν» στην είσοδο του Ευαγγελίου αναφέρεται στον επίσκοπο (γι᾽ αυτό πολύ σωστά η Εκκλησία ψάλλει μετά «Σώσον ημάς, Υιέ Θεού… από τον επίσκοπο»). Και ξεχάστηκε ότι ο επίσκοπος μέχρι τον δέκατο έκτο αιώνα αφαιρούσε από πάνω του κάθε στολίδι και λειτουργούσε ως απλός πρωτόπαπας. Σήμερα και την ώρα της χειροτονίας ο επίσκοπος φέρει μίτρα, στέμα βασιλικό! Έτσι ολοκληρώνεται η επισκοπική του παρουσία! Εξ αμαρτιών μας ένας επίσκοπος βρήκε στην Μικρά Ασία την τουρκάλα να έχη μίτρα πολύτιμη για φωλιά στην κλώσσα. Ωραία το ετίμησε αυτό το διάδημα η αγράμματη μουσουλμάνα!

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΕΛΛΑΣ

_________

Έτερος μεγάλος θεολόγος μας έδωσε το ζώον το θεούμενον. Βρέθηκα στην συντροφιά τους και διερωτήθηκα: «Τόσο υψηλά έχουν ανέβη αυτοί οι άνθρωποι; Εγώ τι θέλω εδώ μέσα ο αμαθής και αγράμματος;» Του συγγραφέα του βιβλίου «Ζώον θεούμενον» του ανέκοψε ο Θεός την ζωή εξερχομένου της ταβέρνας…

ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΣ

_______

Άλλος μας έδωσε βιβλίο «Μια βραδιά στην έρημο του Αγίου Όρους». Χίλιες βραδιές έχω ζήσει στο Άγιον Όρος και δεν αισθάνθηκα αυτά που έζησε αυτός με μια βραδιά στην έρημο του Αγίου Όρους. Και διερωτώμαι: «Τοξευμένοι πύραυλοι είναι αυτοί; Και επιτέλους ποιος τους τοξεύει, το μυαλό τους ή ο Θεός;».

π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΩΜΑΝΙΔΗΣ

________

Ερχόμαστε και σε ένα άλλο βιβλίο, στην «Εμπειρική θεολογία». Άλλος παράδεισος κι αυτός. Από που είχε την εμπειρική θεολογία ο παπα-Γιάννης; Από την εφοπλίστρια γυναίκα του; Δεν ξέρω αν ποτέ λειτουργούσε κι αν ποτέ θεάθηκε με ράσο. Πάντως διπλοπόδι σε δικηγορικό γραφείο της πλατείας Κάνιγγος εδίδασκε την εμπειρική θεολογία. Πόθεν την εδιδάχθη και πότε την έζησε; Αν ο Θεός μας έδωσε λίγο παραπάνω μυαλό, ας είμαστε συγκρατημένοι.

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΤΟΥ ΕΣΣΕΞ

________

Και άλλος σπουδαίος υψιπέτης παρουσιάστηκε στο πνευματικό στερέωμα των τελευταίων ετών. Μας έδωσε το σύγγραμα «Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστιν». Όταν το αναγινώσκη κανείς, η πρώτη του σκέψη είναι: «Γράφει από εμπειρία ή από γνώση;». Αν είναι από εμπειρία, ποιος μπορεί να ξεχάση ότι στο Άγιον Όρος είχε υποτακτικό τον παπα-Δημήτρη τον Μπάλφουρ, ο οποίος υπήρξε ο μεγαλύτερος κατάσκοπος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου; Ο λαός λέγει ότι το παγώνι, όταν κοιτάζη τα όμορφα φτερά του, τραγουδάει, αλλ᾽ όταν κοιτάξη τα πόδια του, ντρέπεται και σταματάει…

Π. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

__________

Πρεσβύτερος έδωσε σε κυκλοφορία εμπειρίες του από την θεία Λειτουργία και μας ωδήγησε στον λογισμό ότι αυτός αγγέλους έσχε συλλειτουργούντας. Αυτά δεν γράφονται. Βιώνονται και συνεσκιασμένα σε ολίγους τα αποθέτουμε.

Ο ΣΕΒ. ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ Η ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ

________

Περί δε της νοεράς προσευχής… αυτό το ουράνιο πράγμα το κατεβάσαμε στα πεζοδρόμια και γράψαμε και ξαναγράψαμε αυτά που ποτέ δεν αγγίξαμε…

Στην Δυτική Ελλάδα ήταν άγνωστος ο μοναχισμός. Πάρε τον δρόμο της έρευνας από την Ναύπακτο μέχρι το Πωγώνι της Βορείου Ηπείρου, αν θα βρης μοναχό η μοναχή. Όταν βρεθήκαμε σε κάποιο χωριό, οι άνθρωποι νόμισαν ότι είμαστε Ιεχωβάδες. Κλείστηκαν στα σπίτια τους και δεν μας άνοιγε κανείς την πόρτα και κάλεσαν την αστυνομία να μας συλλάβη, γιατί δεν είχαν δη ποτέ τον μοναχικό σκούφο. Ο παπα-Σπυρίδων, με όλα του τα βάσανα, επιστράτευσε τόσα παιδιά σ᾽ ένα νεόδμητο μοναστήρι και ο ουρανοβάμων επίσκοπος αγωνίστηκε να το κλείση. Βρε ασ᾽ τους, έστω και σαν σημάδι στην άμμο της ερημιάς και μη τους κυνηγάς. Η «Αμαρτωλών Σωτηρία» έστειλε πολλούς ανθρώπους στα μοναστήρια, σταμάτησε την κραιπάλη και την μέθη σε πολλούς. Τα δικά σας τα βιβλία ποιόν έστειλαν στην ζωή της ωλοκληρωμένης αφιερώσεως στον Χριστό;

ΟΣΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ: "ΤΑ ΑΚΡΑ ΕΙΝΑΙ ΔΑΙΜΟΝΙΚΑ"

_________

Κι έτσι δώνω συχώριο σε όλους τους παππούδες και τις γιαγιάδες που μου είπαν: «Πρόσεχε τους μορφωμένους. Από αυτούς θα χαλάση ο Θεός τον κόσμο». «Τα υπέρμετρα των δαιμόνων εισιν» έλεγε ο όσιος Αμφιλόχιος ο Πάτμιος. Οδήγησέ τον τον άλλον στην στράτα του Θεού και ο Θεός θα τον κατευθύνη και θα τον διδάξη. Όχι μεγαλοστομίες. Εμείς μένουμε σ᾽ αυτά που διδαχθήκαμε από τους προγόνους μας, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οι ακολουθίες, το κερί και το λιβάνι και το καντήλι που ανάβει μπροστά στα άγια εικονίσματα. Και πιο πέρα δεν πηγαίνω. Αν θέλη, ας με πάη ο Θεός.

Κύριε, βοήθα. Θόλωσαν τα νερά και δεν βλέπουμε την ομορφιά του βυθού της θάλασσας. Κύριε, συγκράτησε τους μεγαλοδιανοούμενους. Φρενάρισε το κακό που μας βρίσκει τα τελευταία χρόνια. Και εμείς, λάτρεις σου αμετάθετοι και αμετακίνητοι.