ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ, ΦΩΤΗ ΠΑΠΑΦΩΤΗ, Η ΑΚΑΝΘΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΩΤΗΡΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

_________

Φώτη Κ. Παπαφώτη, Η Ακανθού του Χρυσοσώτηρος, Η καθημερινή ζωή και οι άνθρωποι. Ένα νοσταλγικό ταξίδι στην Ακανθού του χθές. Λάρνακα 2016, σσ. 337.

Του θεολόγου κ. Ανδρέα Κυριακού

=====

Νοσταλγός αφτιασίδωτος κι απροσχημάτιστος, απτόητος από το πέρασμα του πανδαμάτορος αναδεικνύεται μέσα από τις σελίδες του μετά χείρας βιβλίου ο σύγγραφέας, μακαριστός Φώτης Κ. Παπαφώτης. Οι δεσμοί του με τη γενέθλια γη είναι τόσο ισχυροί και έχουν τόσο βαθιές ρίζες, που αφιερώνει τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην προσπάθεια να συλλέξει ό,τι είναι δύνατο να περισυλλεγεί μετά την προσφυγοποίηση των Ακανθιωτών στα 1974. Καίτοι ζει στην αλλοδαπή, στο Λονδίνο, αναλίσκεται καθημερινώς στη συλλογή και καταγραφή οτιδήποτε θυμίζει την αγαπημένη γη, που από τα κράσπεδα του Πενταδάκτυλου ατενίζει την πολύβουη θάλασσα της βορεινής Κύπρου. 

Κατά πρώτον η προσπάθεια του αποβλέπει στην καταγραφή και ανάδειξη των σεβασμάτων της Κοινοτήτος. Έτσι το κέφαλαιο 1 του βιβλίου επιγράφεται: «Θρησκευτική ζωή και παράδοση. Εκκλησίες, γιορτές, έθιμα, παραδόσεις». Εκπλήττεται ο αναγνώστης μαθαίνοντας ότι η ευλάβεια των Ακανθιωτών ανήγειρε ανά τους αιώνας 23 ξωκκλήσια, κι άλλα ερειπωμένα, που στολίζουν τους αγρούς, τα βουνά και τις λαγκαδιές της περιοχής. Ένα από αυτά είναι αφιερωμένο στον Άγιο Μίκαλλο (7 Αυγούστου), που ασκήτεψε σε μια σπηλιά της περιοχής. Καύχημα της Κοινότητος υπήρξε η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (του Χρυσοσώτηρος) που κτίστηκε μεταξύ του 1916-1935. Η εικόνα του Σωτήρος, του τέλους του 13ου αιώνος, που είχε εξαφανισθεί μετά την καταστροφή του 74 εντοπίστηκε στα 2007 στην εκκλησία του Αγίου Μάμαντος της κατεχόμενης Μόρφου (δημοσιεύθηκε στο εξώφυλλο του Περιοδικού «Ορθόδοξη Μαρτυρία» στα 2012 στο τ. 97). 

Ο Φώτης Κ. Παπαφώτης περιγράφει με πολύ μεράκι όλες τις πτυχές της καθημερινότητος της Ακανθούς με κύριο εφόδιο  τις παιδικές του αναμνήσεις, αλλά και τα βιώματα, όπως και τις διηγήσεις των συγχωριανών του, που συνέλεξε σαν φιλόπονη μέλισσα. Συστηματικός και μεθοδικός δεν αφήνει πτυχή της ανθρώπινης ζωής που να μην την ερευνήσει με επιμονή κι επιστημοσύνη. Παρελαύνουν ενώπιόν μας μέσα από τις σελίδες του πονήματός του πληροφορίες για την αγροτική ζωή, την χλωρίδα και πανίδα της Ακανθούς, αλλά και τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων. 

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το κεφάλαιο που επιγράφεται «Άνθρωποι και ιστορίες», όπου ξεδιπλώνονται μικρές ευανάγνωστες ιστορίες που αποκαλύπτουν πτυχές της καθημερινότητος, ευτράπελες καμιά φορά κι όχι μόνο. Ο συγγραφέας δίνει τέλος στο λόγο με καταγραφή αινιγμάτων και γνωμικών που κυκλοφορούσαν στο χωριό. 

Το βάρος της εκδόσεώς του βιβλίου ανέλαβε να σηκώσει η σύζυγός του Έλλη Φ. Παπαφώτη. Πρέπει να σημειωθεί ότι το βιβλίο κοσμείται με ουκ ολίγες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ενώ το εξώφυλλο στολίζει έγχρωμη φωτογραφία με την εκκλησία της Μεταμορφώσεως. 

Εν ολίγοις οι μακαριστός Φώτης Κ. Παπαφώτης κατάφερε να περικλείσει στις σελίδες του υπό κρίσιν βιβλίου τη νοσταλγία του ξεριζωμένου και ξενιτεμένου για την πατρώα γή, αλλά παράλληλα και τον άσβεστο και ασίγαστο πόθο της επιστροφής.