Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ

ΟΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΕΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑ

Του Καθηγητή Δημήτριου Τσελεγγίδη

===========

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ

__________________

Η ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας γενικώτερα - ἀλλά καί εἰδικά στή διοίκησή της - δέ διασφαλίζεται ἀπό τόν Πρῶτο καί Πρόεδρο τῆς ὁποιασδήποτε συνόδου, ἀλλά οὔτε καί ἀπό τό πλῆθος τῶν ἐπισκόπων, ὅταν συμβαίνει αὐτοί νά ὑπηρετοῦν πρόσωπα «ἡγουμένων» τῆς Ἐκκλησίας, προκειμένου νά εἶναι ἀρεστοί σ’ αὐτούς. Ἄν ὅμως θεωρήσουμε τόν ἑκάστοτε Πρῶτο στή διοικητική ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἐκφραστή καί ἐγγυητή τῆς ἑνότητάς της – τόσο κατά τήν πρώτη χιλιετία, λ.χ. τόν πάπα, ὅπως θέλουν οἱ Ρωμαιοκαθολικοί, ὅσο καί κατά τήν δεύτερη χιλιετία, στό πλαίσιο τῆς Ὀρθοδοξίας, τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ὅπως φαίνεται νά εἰσηγοῦνται κάποια ἐπώνυμα κείμενα τελευταίως - τότε ἀναπόφευκτα θά πρέπει νά δεχθοῦμε, ὅτι καί κάποιοι Πρῶτοι καταδικασθέντες ὡς αἱρετικοί, τόσο στή Δύση ὅσο καί στήν Ἀνατολή, διασφάλιζαν τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν αἵρεσή τους, ἐνόσω βρίσκονταν στήν διοικητική θεσμικά θέση τους.

Τοῦτο ὅμως θά σήμαινε ὅτι ἡ ἑνότητα διασφαλίζονταν μηχανιστικά, ἐρήμην τῆς ἐσφαλμένης προσωπικῆς πίστεως τῶν Πρώτων. Ἀλλά θά σήμαινε ἀκόμη ὅτι ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας δέν ἔχει ὀντολογικό καί ἁγιοπνευματικό χαρακτήρα, ἤ ὅτι ἡ Ἐκκλησία μπορεῖ νά ὑφίσταται εἴτε διηρημένη εἴτε ἐν αἱρέσει. Κάτι τέτοιο ὅμως ἔρχεται σέ πλήρη ἀντίφαση μέ τήν δογματικῶς ὁριοθετηθεῖσα πίστη, πού ἐκφράζουμε στό Σύμβολο τῆς Πίστεως γιά τή ΜΙΑ Ἐκκλησία.

Τό κοινό Κείμενο τῆς Ραβέννας (2007, &41) φαίνεται νά ὑποστηρίζει ἔμμεσα πλήν σαφῶς τό θεσμό τοῦ Πρωτείου μέ ἰσχύ ἐφ’ όλης τῆς Ἐκκλησίας, παρά τή διαφορετική κατανόησή του σ’ Ἀνατολή καί Δύση κατά τήν πρώτη χιλιετία. Ἀπ’ ὅσο γνωρίζουμε, στούς σχετικούς Κανόνες τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων γίνεται λόγος γιά «Πρεσβεία τιμῆς» καί ὄχι γιά Πρωτεῖο διοικητικῆς ἐξουσίας σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο. Ἡ ὅποια ἀναφορά σέ «Πρῶτο» περιορίζει τίς διοικητικές ἁρμοδιότητές του σέ αὐστηρά τοπικό-ἐπαρχιακό ἐπίπεδο.

Ἔχουμε τή γνώμη, ὅτι δέν εἶναι θεολογικῶς καί πατερικῶς ἐπιτρεπτό νά κάνουμε θεολογικό διάλογο μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς γιά Πρωτεῖο τοῦ πάπα ἐφόλης τῆς Ἐκκλησίας, ἔστω καί κατά τήν πρώτη χιλιετία, ἐνόσῳ οἱ Ρωμαιοκαθολικοί δέν ἀποτελοῦν μέλη τῆς Ἐκκλησίας παραμένοντας ἕως σήμερα σταθερά στίς αἱρετικές θέσεις τους γιά τό Filioque καί τήν κτιστή θεία Χάρη, σέ συνδυασμό μέ τό Πρωτεῖο καί τό Ἀλάθητο τοῦ πάπα.

ΠΗΓΗ:

Αναβάσεις,

Ορθόδοξος Τύπος