ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ, Η ΖΩΟΠΗΓΗ ΚΑΙ ΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΕΙΑ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

________

Δημητρίου Χ. Καππαή, Η Ζωοπηγή και τα εκκλησιαστικά της μνημεία, Έκδοση Ιερού Ναού Ζωοδόχου Πηγής Ζωοπηγής Λεμεσού, Λεμεσός 2017, σσ. 48.

Του κ. Ανδρέα Κυριακού, Θεολόγου

=====

Όπως μας αποκαλύπτει στον Πρόλογο, ο καλός συγγραφέας εντόπισε ότι αξιόλογες εκκλησίες του μικρού ορεινού χωριού της νότιας πλευράς της Πιτσιλιάς, που φέρει το όνομα Ζωοπηγή, δεν έτυχαν της δεούσης προσοχής. Δεν τον παρακάλεσαν οι κάτοικοι. Οικειοθελώς κεκοπίακεν και τους προέτρεψε να εκδώσουν το μικρό αυτό άλλα περιεκτικό βιβλίο, που μας φέρνει σε άμεση επαφή με τα σεβάσματα ημών. Όπως ήταν φυσικό ενέταξε το παρόν στα σειρά του «Εκκλησιαστικά μνημεία πόλης και επαρχίας Λεμεσού». 

Όπως σημειώνει εύστοχα στο Χαιρετισμό του ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος «η Ζωοπηγή, το όμορφο και γραφικό χωριό της Πιτσιλιάς, γεραίρεται για τον αρχαίο βυζαντινό ναό της Ζωοδόχου Πηγή. Το μνημείο αυτό περιγράφει με εξαιρετικό και γλαφυρό τρόπο ο συγγραφέας και προσφέρει στον αναγνώστη, όχι μόνο πολύτιμες πληροφορίες, αλλά ενδυναμώνει το αίσθημα αγάπης, τιμής και ευλάβειας προς το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, στην οποία είναι αφιερωμένος ο ιερός αυτός Ναός». 

Ανηφορίζοντας μαζί με το συγγραφέα στις νότιες υπώρειες του Κυπριακού Ολύμπου μαθαίνουμε την ιστορία του μικρού αυτού οικισμού, από πού προέρχεται το όνομά του, τη συνεισφορά του στον αγώνα της ΕΟΚΑ, αλλά και για το εκεί μουσείο Κουμανδαρίας. Ακολούθως μεταφερόμαστε στην Κων/πολη, όπου γινόμαστε μέτοχοι της ιστορίας της Ζωοδόχου Πηγής και του εκεί ναού της Θεοτόκου με τις ιστορικές του περιπέτειες. Μαθαίνουμε, επίσης, πλείστα όσα για το ναό της Ζωοδόχου Πηγής του χωριού, που ανάγεται στο 13ο αιώνα και διαθέτει στο εσωτερικό του ωραιότατες τοιχογραφίες του αιώνος αυτού, αποσπασματικά δυστυχώς λόγω των πολλών φθορών. Επισημαίνουμε τον Άγιο Ρωμανό το Μελωδό, τη συγχώρηση της μοιχαλίδος, την Κοίμηση της Θεοτόκου (αποσπασματικά) που ανήκει στο 15ο αιώνα. Μεταξύ των φορητών εικόνων αξιόλογη είναι η του Ευαγγελιστού Ιωάννου, του 16ου αιώνος. 

Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής είναι ορθογώνια, ξυλόστεγη με αμφικλινή στέγη και αγκιστρωτά κεραμίδια, ενώ η τοιχοδομή αποτελείται από ακατέργαστους λίθους της περιοχής μαζί με σπασμένα κεραμίδια, όπως οι περισσότερες εκκλησίες της Οροσειράς. 

Δεν παραλείπει ο κ. Καππαής την περιγραφή και της άλλης εκκλησίας του χωριού, αυτής της Αγίας Μαρίνας. Πρόκειται για μεταγενέστερο κτίσμα που τοποθετείται στο 18ο αιώνα, του ίδιου αρχιτεκτονικού ρυθμού με την Ζωοδόχο Πηγή. 

Ευχόμαστε στον οτρυρό Θεολόγο να συνεχίζει με επάρκεια και ένθεο πόθο την προσπάθειά του για την παρουσίαση των εκκλησιών που έκτισαν ανά τους αιώνες οι πρόγονοί μας, φανερώνοντας την πίστη τους στο Δεσπότη Χριστό και την τιμή και ευλάβειά τους προς τη Θεοτόκο και τους Αγίους.