ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΠΡΩΤΕΙΟΥ Δ΄

ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΠΡΩΤΕΙΟΥ

Δ΄

Του κ. Γεωργίου Ιωάννου Καραλή

=====

Ο «μεταπατερικός» ορθόδοξος θεολόγος, που γράφει για το ίδιο θέμα είναι ο Αρχιμ. Παντελεήμων Μανουσάκης. Το σχετικό πρόσφατο βιβλίο έχει τίτλο “Υπέρ της των πάντων ενώσεως» με πρόλογο του Αρχιεπισκόπoυ Κωσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης κ. Βαρθολομαίου, και κυκλοφόρησε προσφάτως στην Ιταλία από τις εκδόσεις του Μπόζε. Το βιβλίο υπάρχει σε αγγλική και ιταλική έκδοση, και δεν είναι τυχαίο που το Μπόζε αμέσως το μετάφρασε και το εξέδωσε. Ο αναγνώστης θα καταλάβει καλύτερα όταν διαβάσει την μετάφραση ορισμένων παραγράφων. Στην σελίδα 52 διαβάζουμε:

“Το φαινόμενο του αντιπαπισμού, που γίνεται αντιληπτό από την άρνηση να δεχθούμε ένα πρώτον στην καθολική εκκλησία, και η ανύψωση αυτής της άρνησης σε σημείο που δήθεν χαρακτηρίζει όλη την ορθόδοξη εκκλησία, είναι καθαρα αιρετικό. (Δηλαδή, κατά τον π. Μανουσάκη όποιος δεν δέχεται το πρωτείο του επισκόπου Ρώμης είναι αιρετικός). Λέω κάτι τέτοιο για να ανταποδώσω την χάριν, ούτως ειπείν, σε όλους αυτούς που βάλθηκαν να προστατέψουν την ορθοδοξία από κάθε αίρεση. Και αίρεση είναι μόνο αυτό που αυτοί βλέπουν. Οποιαδήποτε διαφορά, όχι μόνο του δόγματος αλλά και της λειτουργίας, της γλώσσας, των ενδυμάτων, της όψης, σίγουρα κατανοείται ως αίρεση. Για να προλάβω την αντίδραση από αυτή την επικίνδυνη διατύπωση, ερωτώ αν είναι δυνατόν ο αντιπαπισμός να συγχέεται με την ορθοδοξία. Το φαινόμενο, όμως, του αντιπαπισμού εμφανίσθηκε μέσα στους κόλπους της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αυτοί που θέλουν να υπερυψώσουν την αντίδρασή τους στον πάπα σαν ορισμό της Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν καταλαβαίνουν ότι, αν βρισκόντουσαν σε σωστό δρόμο, η δική τους κατανόηση για την Εκκλησία θα ήταν καταδικασμένη να θεωρηθεί σαν ένα  θρησκευτικό κλαμπ (σύλλογο), που δεν θα μπορούσε να ενωθεί με την εκκλησία την προ του σχίσματος, ένα κλαμπ που θα είχε λόγο ύπαρξης αυτό ειδικά, στο οποίο αντιτίθεται. Γιατί δεν μπορούμε να ορίσουμε Ορθοδοξία όλα αυτά τα πράγματα τα οποία αντιτίθενται στην πίστη της Καθολικής Εκκλησίας”.

Ο π. Μανουσάκης συνεχίζοντας υποστηρίζει ότι η Ορθόδοξη εκκλησία έχει επιτακτική ανάγκη ενός πρωτείου, αν θέλει να μη είναι κλαμπ η σύλλογος η παραεκκλησιαστική οργάνωση: «Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ανάγκη ενός πρώτου σε παγκόσμιο επίπεδο» (σ. 54) και συνεχίζει «Μια εμπειρία  (αναφέρεται στο 2005) με ανάγκασε να καταλάβω το παράδοξο ότι οι Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν μπορούν να ενωθούν στην Ρώμη αν δεν είναι ενωμένες με την Ρώμη. Θέλω να πω με αυτό το παράδοξο ότι η έλλειψη εξουσίας ενός πρώτου σε πανορθόδοξο επίπεδο είναι αυτό που  εμποδίζει τους αγώνες μας να βρούμε μία διέξοδο σ’ αυτήν την ίδια την θεσμική έλλειψη. Με άλλες λέξεις, το γεγονός ότι σήμερα οι Ορθόδοξες Εκκλησίες αρνούνται να δεχθούν το πρωτείο μεταξύ τους, όπως αυτό εξασκείται στην Καθολική Εκκλησία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στον διάλογο με την Ρώμη».

Γιατί όμως για τον π. Μανουσάκη ο αντιπαπισμός είναι μία καθαρή αίρεση; Γιατί αντιτίθεται στην «υπέρτατη αλήθεια» του χριστιανισμού που είναι το πρόσωπο, γιατί απορρίπτει τη θεολογία του προσώπου. Από την άλλη μεριά, ο παπισμός και το πρωτείο είναι η ενσάρκωση της υπέρτατης αυτής αλήθειας, γιατί το πρωτείο του επισκόπου Ρώμης είναι καθαρά προσωπικό! Κατά συνέπεια όποιος δεν δέχεται αυτήν την αλήθεια είναι αιρετικός! “Η άρνηση αναγνώρισης της ανάγκης να επενδύσει κανείς στο συγκεκριμένο πρόσωπο του αποστολικού λειτουργήματος του καθολικού πρωτείου οδήγησε μερικούς ορθόδοξους μελετητές, όπως τον Αντώνιο Αλεβιζόπουλο, Στέργιο Σάκκο και άλλους, στην προσπάθεια να ερμηνεύσουν το χωρίο του πρωτείου του Πέτρου στον Ματθαίο 16,18-19 (Καγώ δε σοι λέγω συ ει Πέτρος και επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν») ως αναφερόμενο στην ομολογία του Πέτρου και όχι στο πρόσωπο του Πέτρου. Σ’ αυτήν την περίπτωση πέφτουμε αναπόφευκτα στο ίδιο θεολογικό λάθος της αποπροσωποποίησης που παρατηρούμε, όταν κάθε φορά προσπαθούμε να αποδώσουμε το πρωτείο σε ένα κανόνα πίστεως, ή μία κοινή λατρεία ή μία Οικουμενική Σύνοδο, για να αναφέρουμε μόνο λίγα παραδείγματα. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν ήταν αυτός ο τρόπος κατανόησης των ανατολικών Πατέρων της Εκκλησίας». (Παρατηρήστε την προσπάθεια αλλοίωσης της Πατερικής θεολογίας. Από όλους τους Πατέρες αναφέρει ένα κείμενο του Στουδίτου, και τα υπόλοιπα έργα του Στουδίτου που αναφέρονται σε διάφορες επιστολές με τον ίδιο τίτλο και σε άλλους Πατριάρχες της Πενταρχίας τα αποκρύπτει).

«Από τα πολλά παραδείγματα», λέει ο Μανουσάκης. Που ευρίσκονται τα άλλα; Εδώ ξεχνά να μας πει την γνώμη άλλων Πατέρων για την ερμηνεία αυτού του χωρίου, και τι πίστευε στην Δύση ο ίδιος ο Αυγουστίνος, ο οποίος λέει: «Ο Κύριος είπε. Επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν, επειδή ο Πέτρος είπε, Συ ει ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, τουτέστιν επί ταύτη τη πέτρα, ην συ ωμολόγησας, οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, η δε πέτρα ην ο Χριστός». Την ίδια γνώμη με τον Αυγουστίνο είχαν και άλλοι Πατέρες, όπως ο Γρηγόριος Νύσσης, ο Αμβρόσιος Μεδιολάνων, ο Ιωάννης Χρυσόστομος, ο Γρηγόριος ο Μέγας, ο Ιερώνυμος, ο Ιλάριος Πικταβίου, ο Κυπριανός, καθώς και μεγάλοι συγγραφείς όπως ο Τερτυλλιανός και ο Ωριγένης, ο Θεοδώρητος. Το δε έτος 1895, τον Αύγουστο, ο οικουμενικός μας Πατριάρχης Άνθιμος μαζί με την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της ΚΠολεως απαντά εξ ονόματος της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και, αφού ελέγχει τους Παπικούς για τις καινοτομίες τους, αναιρεί την δοξασίαν αυτών περί του πρωτείου. Μεταξύ των άλλων πολλών αναγράφει: “Συ ει Πέτρος και επί ταύτην την πέτραν οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, γνωστόν και αυτοίς τοις παπικοίς τυγχάνει ότι κατά τους πρώτους της Εκκλησίας αιώνας η τε παράδοσις και πάντες ανεξαιρέτως οι θείοι και Ιεροί Πατέρες πάντη αλλοίως και εν πνεύματι ορθοδόξω ερμηνεύουσιν, πέτραν θεμελιώδη και ασάλευτον, εφ’ η ο Κύριος ωκοδόμησε την εαυτού Εκκλησίαν, ης Πύλαι άδου ου κατισχύνουσιν, εννοούντες μεταφορικώς την ορθήν του Πέτρου ομολογίαν περί του Κυρίου, ότι αυτός εστίν ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος.” Αναφέρει ο Μανουσάκης (σ. 66) μία επιστολή του Θεοδώρου του Στουδίτη στον πάπα της Ρώμης: “Δεδομένου ότι ο Χριστός παρέδωσε τας κλείδας του παραδείσου στον μεγάλο Πέτρο, της ποιμνηαρχίας το αξίωμα, στον Πέτρο, δηλαδή  στον διάδοχό του, θα πρέπει κανείς να προσφύγει για κάθε προσπάθεια απομάκρυνσης από την ορθόδοξο πίστη» (PG 99, 1017).

(Συνεχίζεται)

ΠΗΓΗ:

Ορθόδοξος Τύπος