ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Θ΄

ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Θ΄

Παρατηρήσεις στό ἀπό 17/30.6.2017

«Μήνυμα τοῦ Ἁγίου Ὄρους περὶ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης ἐν Κρήτῃ Συνόδου»

Του Πρωτοπρεσβυτέρου Αναστάσιου Γκοτσόπουλου

=====

Τὸ Μήνυμα τοῦ Ἁγ. Ὂρους ἀναμφισβήτητα εἶναι ὑψηλοῦ θεολογικοῦ περιεχομένου, μεστὸ χριστολογικῶν, ἐκκλησιολογικῶν, ἀνθρωπολογικῶν καὶ ἐσχατολογικῶν νοημάτων. Κανένα ἀπὸ τὰ κείμενα τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης δὲν τὸ πλησιάζει! Μακάρι νὰ ἦταν συνοδικὸ κείμενο - θὰ ἀναδείκνυε τότε τὴ Σύνοδο πραγματικὰ Ἁγία καὶ Μεγάλη, πραγματικά Πανορθόδοξη! 

Ὅμως ἀναφερόμενο στὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης νομίζω πώς εἶναι ἐξαιρετικὰ ἄτολμο, ἀρνεῖται νὰ ἀκουμπήσει ἐπὶ τὸν «τύπον τῶν ἥλων» καὶ κυρίως διαφέρει πάρα πολὺ ὡς πρὸς τὴ σαφήνεια καί τήν παρρησία συγκρινόμενο μὲ παλαιότερα ἀλλὰ καὶ πρόσφατα ἀντίστοιχα ἁγιορειτικά κείμενα. Ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὰ δύο τελευταῖα Ἱεροκοινοτικὰ κείμενα, τὰ ὁποῖα μνημονεύει ἡ διαφορὰ εἶναι μεγάλη. Φαίνεται νὰ συνθλίβεται ἀπὸ τὴ μία πλευρὰ ἀπὸ «τὴν ὑπερχιλιόχρονη, ἀλλά καί τήν πρόσφατη ἁγιορειτική ὁμολογιακή παράδοση», πού δὲν μπορεῖ νὰ ἀνεχθεῖ τὰ ὅσα ἔγιναν στὴν Κρήτη, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ ἀπὸ τὶς γνωστὲς σὲ ὅλους πιέσεις τοῦ Φαναρίου ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ ἀνεχθεῖ εὐθεῖα ἀμφισβήτηση τῶν ἐπιλογῶν του ἀπὸ τοὺς  Ἁγιορεῖτες. 

Ἔτσι, τὸ ἁγιορειτικό Μήνυμα θέλει νὰ πεῖ κάτι ἀλλὰ φαίνεται νὰ μὴν μπορεῖ νὰ τὸ πεῖ! Καὶ τὴν ἀλήθεια δὲν μπορεῖ νὰ ἀποκρύψει, ἐπαινώντας ὡς ἁγιοπνευματικὴ τὴ Σύνοδο, ἀλλὰ καὶ τὸ Φανάρι δὲν θέλει νὰ δυσαρεστήσει ἐκφράζοντας μὲ σαφήνεια τὴ θέση του. Σὲ τέτοιες ὅμως περιπτώσεις κινδυνεύει – ὀρθότερα, πέτυχε – νὰ μὴν ἀναπαύσει κανένα καὶ τὸ κρισιμότερο νὰ διακυβεύσει τὴν ἴδια τὴν ἀξιοπιστία του…

Αὐτὸ ὅμως ποὺ δὲν μπορῶ νὰ δικαιολογήσω στὸ «Μήνυμα» εἶναι ἡ ἐξίσωση τῆς διακοπῆς τοῦ μνημοσύνου τοῦ «γυμνῇ τῇ κεφαλῇ» κηρύσσοντος αἵρεση ἐπισκόπου μὲ τὸ σχίσμα. Ἀσφαλῶς δὲν εἶναι τῆς παρούσης ἡ ἀναίρεση τῆς πεπλανημένης αὐτῆς ἀπόψεως

Θὰ ἤθελα μόνο δύο ἐπισημάνσεις:

α) Ἀσφαλῶς μία διακοπὴ μνημοσύνου εἶναι πιθανό νὰ ὁδηγήσει σὲ σχίσμα, ἀλλὰ ἡ ἲδια ἡ διακοπή, αὐτή καθ’ ἑαυτή, δέν εἶναι σχίσμα, καί δὲν εἶναι καθόλου βέβαιο ὅτι κάθε διακοπή θὰ ἐξελιχθεῖ σὲ σχίσμα. Συνεπῶς, δὲν μπορεῖ νὰ χαρακτηριστεῖ ὡς σχισματικὸς καθένας ποὺ διακόπτει δικαιολογημένα τὸ μνημόσυνο τοῦ ἐπισκόπου του. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἐπ’ αὐτοῦ ἀποφανθεῖ  συνοδικῶς  καὶ συνεπῶς ὀφείλουμε ὅλοι νὰ σεβόμαστε τὴ συνοδικὴ ἀπόφανση καὶ τὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση. Ἡ Ἐκκλησία μας διὰ τοῦ 15^ου κανόνος τῆς Πρωτοδευτέρας εἶναι σαφὴς γιὰ ὅσους δικαιολογημένα διέκοψαν τὸ μνημόσυνο τοῦ ἐπισκόπου τους. Προστάζει ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἀντιμετωπίζονται ὡς σχισματικοί: «ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οὐ γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι». Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἀποφανθεῖ συνοδικῶς καί μέ σαφήνεια: ἡ κανονική διακοπή μνημοσύνου δέν εἶναι σχίσμα ἀλλά φροντίδα ἀποτροπῆς «σχισμάτων καί μερισμῶν»…

β) Ἐρωτῶ: Ἦταν σχισματικοὶ καὶ βγῆκαν ἐκτὸς Ἐκκλησίας οἱ Μητροπολίτες Ἐλευθερουπόλεως Ἀμβρόσιος, Φλωρίνης Αὐγουστίνος καὶ Παραμυθίας Παῦλος ὅταν διέκοψαν τὸ μνημόσυνο τοῦ Ἀθηναγόρα μέχρι τοῦ θανάτου του; Ἦταν σχισματικὸ καὶ ἐκτὸς Ἐκκλησίας σχεδὸν ὅλο τὸ Ἃγ. Ὄρος ὅταν διέκοψε τὸ μνημόσυνο τοῦ Ἀθηναγόρα μέχρι τοῦ θανάτου του; 

(Συνεχίζεται)