Ο ΓΟΛΓΟΘΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΟΠΩΣ ΔΙΔΑΣΚΕ Ο ΙΩΣΗΦ Ο ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ

ΤΟΥΤΕΣ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΜΕΡΕΣ Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣ, ΑΣ ΓΙΝΕΙ ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΩΝ ΛΕΧΘΕΝΤΩΝ ΤΟΥ π. ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΥ, ΠΟΥ ΑΤΥΧΩΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΟΥΝ ΣΤΟ ΑΝΣΕΛΜΕΙΟ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΩΝ ΠΑΠΙΚΩΝ

Ο Γολγοθάς δεν είναι το παγκόσμιο λογιστήριο, όπου ανέβηκε να πληρώσει την πανανθρώπινο ενοχή όπως ατυχέστατα ανέφερε ο π. Ιωσήφ Βατοπαιδινός.

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

======

Είναι λυπηρό τούτες τις Άγιες Μέρες όπου εισερχόμαστε στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, να αναγκαζόμαστε να γράφομε για αστοχίες του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού. Ο καρπός δυστυχώς για μια ακόμη φορά, θα είναι μειωτικοί χαρακτηρισμοί περί νοσηρότητος και εμμονών. Η αλήθεια όμως  δεν σχολάζει.

Να υπενθυμίσουμε και πάλι τα ατυχέστατα λόγια του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που μεταξύ άλλων αναφέρει: «…λέει εις την τελευταία  του προσευχή πριν ανεβεί στον Γολγοθά, στο παγκόσμιο λογιστήριο, να πληρώσει την πανανθρώπινο ενοχή…». Παραπέμπει ξεκάθαρα η ατυχέστατη φράση τούτη, στην ανσέλμεια σωτηριολογική θεώρηση, περί αναγκαιότητας εξόφλησης της ενοχής.

Να υπενθυμίσουμε και πάλι τα ατυχέστατα λόγια του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού που ατόπως λέγει: «αυτήν την πεπτωκυίαν φύσιν την ανθρωπίνην, που την κατάστρεψε ο ίδιος ο άνθρωπος, έρχεται ο ίδιος ιδιοχείρως (ο Χριστός) γίνεται άνθρωπος και έτσι να πληρώσει το τίμημα της ενοχής και να διδάξει τον τρόπο της επιστροφής…μυστήρια μυστηρίων…». Τι άλλο παραπέμπει τούτο, εκτός από τη δικαιική θεώρηση, τόσο της αμαρτίας, όσο και της σωτηρίας;  

«Βλάσφημη και απαράδεκτη» χαρακτήρισε την περί θείας ικανοποιήσεως, δυτική θεωρία του Ανσέλμου Καντερβουρίας, ο πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης, στο σύγγραμμα του «Το προπατορικόν αμάρτημα».

Να υπενθυμίσουμε και πάλι τα ατυχέστατα λόγια του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού που ατόπως μεταξύ άλλων λέγει: «…γιατί εκατέβηκε ο Θεός ίδιος εδώ και επλήρωσε με το αίμα του τη δική μας ενοχή και μας υπέδειξε τον τρόπο της επιστροφής…».  Δεν παραπέμπει τούτο στην ανσέλμειο σωτηριολογία, όπου κυριαρχεί η δικαιική έννοια της σωτηρίας; 

Η θέση του Παπικού Ανσέλμου Καντερβουρίας (1033-1109) περί κληρονομικής ενοχής εξ αιτίας του προπατορικού αμαρτήματος και η ως εκ τούτου συνεπαγόμενη αναγκαιότητα εξόφλησης της ενοχής για την αμαρτία του ανθρώπου, με την περί ικανοποιήσεως της θείας δικαιοσύνης (satisfactio), καταρρίπτεται από την Ορθόδοξη διδασκαλία.

Να δανειστούμε τα λόγια από το σύγγραμμά, «Η ικανοποίηση της θείας δικαιοσύνης κατά τον Άνσελμο Καντερβουρίας – Θεολογική προσέγγιση από Ορθόδοξη άποψη», του καθηγητού κ. Δ. Τσελλεγίδη, «Με την προσφιλή μέθοδο του «sola ratione»* ο Άνσελμος επιχειρεί να αποδείξει ότι η ενανθρώπηση επιβαλλόταν να γίνει για τρεις θεολογικούς λόγους που είναι οι εξής: α) η αναγκαιότητα αποκαταστάσεως της ανθρωπίνης φύσεως, β) η αναγκαιότητα εξοφλήσεως της ενοχής για την αμαρτία του ανθρώπου, και γ) η ανικανότητα του ανθρώπου για την εξόφληση της ενοχής». Τα λόγια του εν λόγω καθηγητή, καταρρίπτουν από μόνα τους, τη λανθασμένη και ατυχέστατη θέση του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού.

Ακόμα και ο Joseph Alois Ratzinger (ο μετέπειτα Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄) στο σύγγραμμά του «Εinführung in das Christentum», χαρακτηρίζει την ανσέλμεια δικαιική θεώρηση «ωμό μηχανισμό δικαίου» (καταρρίπτοντας «άθελά» του, και την περί παπικού αλαθήτου παρανόηση, καθότι αναγνωρίζει τη λανθασμένη αποδοχή, από μέρους των προκατόχων του, της ανσέλμειας τούτης δικαιικής θεώρησης).

O καθηγητής Δ. Τσελλεγίδης στο σύγγραμμά του «Η ικανοποίηση της θείας δικαιοσύνης κατά τον Άνσελμο Καντερβουρίας – Θεολογική προσέγγιση από Ορθόδοξη άποψη αναφέρει: «Αντίθετα κατά την ορθόδοξη πατερική παράδοση η δικαιοσύνη και η ευσπλαχνία του Θεού βιώνονται και κατανοούνται ως άκτιστες ενέργειες του Τριαδικού Θεού· γι’ αυτό και η σωτηρία θεωρείται ως κατεξοχήν χαρισματικό γεγονός». 

Θα ήταν παράλειψη να μη προσθέσομε και τα λόγια του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου «δικαιοσύνην ενταύθα την φιλανθρωπίαν λέγει. Παρά μεν γαρ τοις ανθρώποις το δίκαιον απεστέρηται του ελέους παρά δε τω Θεώ ουχ ούτως, αλλ’ αναμέμικται τω δικαίω και έλεος και τοσούτον ως και αυτήν την δικαιοσύνην φιλανθρωπίαν καλείσθαι». Τούτα με σαφήνεια καταρρίπτουν πλήρως την περί «αναγκαιότητας εξοφλήσεως της ενοχής για την αμαρτία του ανθρώπου» θέση.

Ας αναφέρομε και τα πολύ σπουδαία λόγια, από το σύγγραμμά «Περί της εν Χριστώ ζωής» Λόγος Α΄ του Αγίου Νικολάου Καβάσιλα, «η του Θεού περί το γένος εσχάτη φιλανθρωπία και αγαθότης ήτις εστίν η θεία αρετή και δικαιοσύνη», καθώς και το «δικαιοσύνην λέγοντες την ενθεωρούμενην τοις μυστηρίοις σοφίαν Θεού και φιλανθρωπίαν».

Πόσοι διδάσκονται και πόσοι ακόμα θα διδαχθούν, την περί «εξοφλήσεως της ενοχής» δυτική θέση, μέσα από τα βίντεο αυτά με τον π. Ιωσήφ Βατοπαιδινό;  Η ευθύνη είναι μεγάλη. Χρειάζεται οπωσδήποτε ανασκευή της και δη από τους υπερπροβάλλοντες αυτόν (είναι εύκολο τούτο να γίνεται από τους υπερπροβάλλοντες αυτόν,  κατά τη στιγμή την οποία θα χαρίζουν τα μαγνητάκια με τη φωτογραφία του). Η αλήθεια όμως δεν σχολάζει, αλλά η ομολογία της είναι και είδος τιμής των Αγίων Ημερών τούτων, για τούτο γράφομε. Η αλήθεια δεν σχολάζει.

*«sola ratione» - τη μέθοδο με «μόνη τη λογική» που χρησιμοποιεί  ως αποδεικτική μέθοδο ο Άνσελμος Καντερβουρίας.