ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟ ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΜΑΧΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΠΡΟΥΣΣΗΣ

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟ ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΜΑΧΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΠΡΟΥΣΣΗΣ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

==========

Εντοπίσαμε το ακόλουθο αξιόλογο σχόλιο στο ιστολόγιο “Αποτείχιση” ανώνυμου σχολιογράφου που υπογράφει με τα αρχικά ΑΑΜ:

“Το ζήτημα στο κείμενο του Προύσης Ελπιδοφόρου για το Πρωτείο δεν αφορά στη διαμάχη Μόσχας-Κωνσταντινουπόλεως. 

Αυτό είναι η επιφάνεια. 

Το ζήτημα βρίσκεται αλλού: Είναι η εισαγωγή μιας αιρετικής εκκλησιολογίας, αφού στο μεταξύ έχει νοθευτεί η Τριαδολογία, από την ζηζιούλειας έμπνευσης έξαρση του Προσώπου του Πατρός εν τη Αγία Τριάδι.

Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος, παλαιός συνεργάτης του Ζηζιούλα, έχει μιλήσει για "νεοαρειανισμό" σε κάποια προφορική του ομιλία που βρίσκεται και στο διαδίκτυο.

Προσέξτε εδώ την αριστοτελική συλλογιστική: Στις ενδοτριαδικές σχέσεις έχουμε σχέση αιτίας και αιτιατού˙ ο Πατήρ είναι αιτία, άρα ο Υιός το αιτιατόν, άρα ο Πατήρ είναι μείζων. 

Γι’ αυτό και η θεία Ευχαριστία αναφέρεται σε Αυτόν μόνο (εδώ υπάρχει σύγκρουση με τις αποφάσεις της εν Κωνσταντινουπόλει Συνόδου του 1166, που ενσωματώθηκαν στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας). 

Στη συνέχεια, η αλλοιωμένη αυτή νεοαρειανική τριαδολογία μεταφέρεται στην εκκλησιολογία: Όπως ο Πατήρ είναι Πρώτος, με την απόλυτη έννοια, έτσι υπάρχει και ένας επίσκοπος μεγαλύτερος από τους άλλους, Πρώτος με την απόλυτη έννοια, πρώτος άνευ ίσων. 

Είναι ένας υπερ-επίσκοπος ουσιαστικά, έστω και αν δεν λέγεται έτσι. 

Πρώτα ήταν ο Ρώμης, τώρα ο Κωνσταντινουπόλεως, άχρι καιρού, δηλ. μέχρι να επανέλθει ο Ρώμης στην εκκλησιαστική κοινωνία.... 

Το καιρικό και εφήμερο (δηλαδή η τιμή στον επίσκοπο της πρώτης πόλης μιας αυτοκρατορίας που δεν υφίσταται πλέον) γίνεται αιώνιο και δογματικό.

Με άλλα λόγια, η τιμή στον επίσκοπο της πάλαι ποτέ πρώτης πόλης της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας είναι αποκεκαλυμμένη αλήθεια, δόγμα, όρος πίστεως και σωτηρίας.

Τούτο αποτελεί μία νέου τύπου εκκλησιολογία, έναν νεοπαπισμό. 

Αυτή είναι η αλήθεια πίσω από τους περίτεχνους συλλογισμούς του Προύσης Ελπιδοφόρου.

Εδώ καταλαβαίνουμε ότι ο νεοφαναριωτισμός δεν είναι ένα απλό παιχνίδι στα χέρια της Αμερικής για να ελέγχεται η Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις, διαστάσεις εκκλησιολογικής αίρεσης.

Η ιδεολογία του νεοφαναριωτισμού αλλοιώνει την αρχέγονη εκκλησιολογία.

Ποτέ οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν εφάρμοσαν αναλογία μεταξύ του Τριαδικού δόγματος και της Εκκλησιολογίας και ειδικά σε ό,τι αφορά τις σχέσεις των Προσώπων της Παναγίας Τριάδος με τις σχέσεις των επισκόπων μεταξύ τους.

Αυτό είναι μία δογματική-εκκλησιολογική καινοτομία που δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη από Ορθόδοξους θεολόγους και ιεράρχες.

Και οπωσδήποτε οι άλλες αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, και ειδικά η Αντιόχεια, η Ρουμανία, η Σερβία και η Βουλγαρία, θα πρέπει να απαντήσουν αρμοδίως και συνοδικώς.”

Πολύ αξιόλογες παρατηρήσεις για τις οποίες έχουμε ορισμένα ερωτήματα.

Ποιος είναι ο συντάκτης του σχολίου και γιατί δεν υπογράφει με το αληθινό του όνομα και γιατί το δημοσιεύει σε ένα ιστολόγιο το οποίο εκφράζει τις θέσεις όσων προχώρησαν σε αποτείχιση;

Γιατί δεν στάληκε το σχόλιο να δημοσιευθεί ως άρθρο σε παραδοσιακό ιστολόγιο λ.χ. στο ιστολόγιο “Κατάνυξις”, “Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον”, “Ακτίνες”, “Θρησκευτικά” κτλ. για να έχει μια διαφορετική φερεγγυότητα η δημοσίευσή του; 

Υποβάλλω αυτό το ερώτημα όχι κατ’ ανάγκην για να πλήξω την φερεγγυότητα του ιστολογίου “Αποτείχιση”, αλλά για να επισημάνω τους αυτονόητους συνειρμούς αντίδρασης που προκαλεί η δημοσίευση κειμένων σ’ αυτό.

Η δεύτερη παρατήρηση αφορά την προσπάθεια του σχολιογράφου να υπογραμμίσει τον αιρετικό χαρακτήρα των αξιώσεων του Φαναρίου για το Πρωτείο που παραπέμπει σε εκβατικανοποίηση της Ορθοδοξίας.

Προφανώς η διατύπωση κακοδοξιών που αφορούν την Τριαδολογία και την Εκκλησιολογία είναι πολύ πιο σημαντική από αυτές καθ’ εαυτές τις αξιώσεις περί πρωτείου, οι οποίες είναι ενδεχόμενο να βασίζονται απλά σε λανθασμένη κατανόηση ή εσκεμμένη παρανόηση των Ιερών Κανόνων της Εκκλησίας.

Η τρίτη παρατήρηση αφορά την κατακλείδα του σχολίου: Αναφέρει συγκεκριμένα ο σχολιογράφος: “Ελπίζω, επίσης, ότι και σοβαροί θεολόγοι και ιεράρχες από την αμερικανική ήπειρο θα απαντήσουν στο κείμενο του Προύσης Ελπιδοφόρου.”

Δηλαδή; 

Ποιοι είναι αυτοί οι ιεράρχες και θεολόγοι στους οποίους αναφέρεται και γιατί μνημονεύει ειδικά την Αμερικανική ήπειρο;

Ο μόνος ιεράρχης που είναι αξιόλογος θεολόγος που έχω υπόψη μου στην Αμερικανική ήπειρο είναι ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος ο οποίος ως Καινοδιαθηκολόγος αλλά και εξαιτίας της θέσεως που κατέχει δεν νομίζω ότι θα εμπλακεί στη συζήτηση.

Οσο για τον αξιόλογο θεολόγο στην αμερικανική ήπειρο στον οποίο αναφέρεται ο σχολιογράφος και πάλιν το μυαλό μου δεν πάει σε κάποιο παραδοσιακό θεολόγο που έχουμε στην Εκκλησία της Αμερικής, ο οποίος θα αποτολμούσε τέτοιο εγχείρημα, ούτε κι έχω διαπιστώσει ότι υπάρχει στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Καθηγητής που θα όρθωνε ανάστημα έναντι του Πατριαρχείου. 

Θα ήταν δε εντελώς άσκοπο να αναφερθώ στον π. Εμμανουήλ Κλάψη ο οποίος ως γνωστόν τυγχάνει μαθητής του Σεβ. Περγάμου και στενός συνεργάτης του κ. Πέτρου Βασιλειάδη.

Μήπως ο σχολιογράφος αναφέρεται σε θεολόγους που ανήκουν σε άλλες δικαιοδοσίες; 

Αν σ’ αυτούς αναφέρεται καλόν είναι να προσέξει επειδή οι πλείστοι -αν όχι όλοι από αυτούς- είναι μαθητές του Σμέμαν και του Μέγιεντορφ και ως εκ τούτου κάθε άλλο παρά φερέγγυοι στις προσεγγίσεις τους για θέματα Οικουμενισμού και όχι μόνον.